Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα έτη 1924-25 σημαδεύτηκαν από κρίση στις ελληνοβουλγαρικές σχέσεις. Η κρίση πυροδοτήθηκε από το φόνο 17 σλαυοφώνων χωρικών κοντά στο χωριό Τερλίζ της Δράμας από την πολιτοφυλακή των Μικρασιατών προσφύγων. Η ένταση κορυφώθηκε τον Οκτώβριο του 1925 εξαιτίας του φόνου ενός Έλληνα λοχαγού και του ιπποκόμου του, ο οποίος έφερε λευκή σημαία, στη στενωπό του Δεμίρ Καπού. Ο ελληνικός στρατός εισέβαλε εις αντεκδίκηση στο βουλγαρικό έδαφος και προέλασε ώς την πόλη του Πετριτσίου. Ο παρ' ολίγον ελληνοβουλγαρικός πόλεμος ανύψωσε το κύρος της δικτατορίας Πάγκαλου στο εσωτερικό, αλλά ε...

Ο Γάλλος συγγραφέας Τεοντόρ Μπλανκάρ έζησε στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα. Υπήρξε διακεκριμένος ελληνιστής και φιλέλληνας. Το έργο του "Ο οίκος των Μαυρογένη" εκδόθηκε το 1896. Αποτέλεσμα πολύχρονης και κοπιώδους έρευνας, το βιβλίο έχει σκοπό να φωτίσει την ιστορική πορεία μιας σημαντικότατης φαναριώτικης οικογένειας, ιδιαίτερα αφοσιωμένης στον ελληνισμό και την ορθοδοξία. Με το πόνημά του αυτό ο Μπλανκάρ προσπάθησε να αφυπνίσει από τη λήθη της την ελληνική πολιτεία, παρουσιάζοντας την πολύπλευρη δράση και προσφορά του ένδοξου αλλά λησμονημένου οίκου των Μαυρογέ...

Οι πόλεμοι που συνόδευσαν τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, το 1991-95 στην Κροατία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και το 1990 στο Κοσυφοπέδιο, είχαν μεταξύ άλλων ως συνέπεια να γίνεται αντιληπτή η περίοδος του Ψυχρού Πολέμου που προηγήθηκε (1945-1989) ως μια ιδιότυπη ιστορική φάση στα Βαλκάνια, όπου κατ' εξαίρεση "πάγωσαν" εθνικές διαφορές, ενδημικοί ανταγωνισμοί και πολεμικές αναμετρήσεις που συνδέονται με τις αλληλοσυγκρουόμενες εθνικιστικές επιδιώξεις. Η αντίληψη αυτή είναι εν μέρει βάσιμη, αφού το διπολικό σύστημα πράγματι απέτρεψε συγκρούσεις και επέβαλε μιαν αντίληψη διεθνού...

Η Φιλιππούπολη αποτελεί κομβικό σημείο συνάντησης του ελληνικού και του βουλγαρικού εθνικισμού. Η διαμόρφωση της ελληνικής και της βουλγαρικής ταυτότητας στην εθνοτικά ανάμεικτη και εξέχουσα αυτή εμπορική πόλη ήταν μία αμφίδρομη διαδικασία. Η βουλγαρική εθνική ταυτότητα ετεροπροσδιορίστηκε απέναντι στην ελληνική κυρίως με βάση την εκκλησιαστική υπαγωγή και μέσα από τον εκπαιδευτικό ανταγωνισμό και το αντίστροφο. Η ίδρυση, όμως, της βουλγαρικής Ηγεμονίας καθόρισε τις σχέσεις ισχύος ανάμεσα στις δύο εθνότητες και σηματοδότησε την αρχή του τέλους της παρουσίας του ελληνικού στ...

Το βιβλίο παρουσιάζει μια συνολική ιστορία του χώρου, οργανωμένη πάνω στον άξονα της διπλωματίας και της δημιουργίας των εθνικών κρατών, χωρίς όμως να υστερεί με τα δεδομένα της εποχής που γράφτηκε, σε κοινωνική και οικονομική ανάλυση.

Προς τα τέλη του 7ου αιώνα ένας νομαδικός λαός τουρκικής καταγωγής εμφανίστηκε στις όχθες του Δούναβη. Επρόκειτο για τους Βουλγάρους οι οποίοι πολύ γρήγορα εξελίχθηκαν σε έναν από τους πλέον επικίνδυνους εχθρούς για το Βυζάντιο. Τα ορμητικά βουλγαρικά στίφη εισέβαλαν στο βορειανατολικό τμήμα της Βαλκανικής χερσονήσου, συνέτριψαν τον βυζαντινό στρατό και διαμόρφωσαν ταχύτατα ένα καλά οργανωμένο κράτος. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Δ' αναγκάστηκε να αναγνωρίσει τη νέα αυτή κατάσταση με τη σύναψη επίσημης συνθήκης ειρήνης και υποχρεώθηκε μάλιστα "επ' αισχύνη Ρωμαίων" να κατ...

Το συγκλονιστικό οδοιπορικό του ιεροκήρυκα της V Μεραρχίας, Δημήτριου Καλλίμαχου, κατά την διάρκεια του Β' Βαλκανικού Πολέμου. Μια ανέλπιστη ''ανταπόκριση'' από το μέτωπο, που ζωντανεύει βήμα προς βήμα την θυελλώδη πορεία των ανδρών της V Μεραρχίας μέχρι τα βουλγαρικά σύνορα. Οι υπεράνθρωπες νίκες των Ελλήνων, οι βουλγαρικές αγριότητες και η λαχτάρα των Μακεδόνων για ένωση με τη μητέρα πατρίδα, όπως δεν τα γράφει καμμία επίσημη ιστορία.

Πρόκειται για τα πρακτικά του ομότιτλου διεθνούς συνεδρίου που είχε οργανώσει το ΚΕΓ σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Διεθνών Εκπαιδευτικών Σχέσεων του ΥΠΕΠΘ το 2001, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Γλωσσών. Ο τόμος είναι δίγλωσσος και απαρτίζεται από 22 κείμενα ειδικών σε θέματα που αφορούν τις σχέσεις της γλώσσας με τις κοινωνικές και ιστορικές συγκυρίες στον ιδιαίτερα ευαίσθητο χώρο των Βαλκανίων. Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στις πέντε θεματικές ενότητες που διαρθρώνουν τον τόμο επιχειρούν να περιγράψουν: - την προσπάθεια για καθιέρωση εθνικών γλωσσών (γράφουν οι: Ε....

Η διαμόρφωση της εικόνας των βαλκανικών λαών και των κρατών τους στην Ελλάδα, η οποία συνδέεται ουσιαστικά με τη διαμόρφωση της ίδιας της Ελλάδας ως εθνικής ιδεολογίας και ιστορίας αλλά και ως κράτους, είναι το αντικείμενο αυτού του βιβλίου. Η λέξη «Βαλκάνια» και όλα τα συνθετικά της κατέκλυσαν την Ελλάδα μετά την πτώση του Κομμουνισμού στην Ανατολική Ευρώπη. Μετά από πολλές δεκαετίες ψυχρότητας τα Βαλκάνια έπρεπε να εξερευνηθούν και να αναβαθμιστούν σε μια φιλική γειτονιά, όπου η Ελλάδα κατείχε ένα προνομιακό οικόπεδο. Η αναβάθμιση προσέλαβε ποικίλες μορφές, που επανέφ...

Κάθε προσπάθεια να κατανοηθεί η κατάσταση στα Βαλκάνια είναι αναπόφευκτο να περιλάβει το ήσσονος σηµασίας ζήτηµα της βίας. Γιατί, άραγε, στον έναν πόλεµο µετά τον άλλον, από τη µάχη του Κοσσυφοπεδίου, το 1389, ως τις εθνικές εκκαθαρίσεις της δεκαετίας του ’90, η βία κυριάρχησε µε τόση συνέπεια σ' αυτό το µέρος του κόσµου; Σ' αυτή τη συναρπαστική, λεπτοµερή εξιστόρηση, ο A. Gerolymatos εξηγεί πώς στο επίκεντρο όλων αυτών των συγκρούσεων βρίσκεται µια µακρά ιστορία φυλετικού µίσους, η οποία διαιωνίζεται ως πολιτιστική κληρονοµιά. Ξεµπερδεύοντας το ανοµοιογενές, πλην όµω...

Η πρώτη έκδοση αυτού του βιβλίου κυκλοφόρησε τον Φλεβάρη του 1992, καθώς η κρίση στα Βαλκάνια ήταν ακόμα στην αρχή της και στην Ελλάδα βρισκόμασταν στο απόγειο της εθνικιστικής εκστρατείας για "το όνομα της Μακεδονίας". Η έκδοση του προκάλεσε την εισαγγελική δίωξη και οι συγγραφείς του σύρθηκαν στα δικαστήρια. Όμως μετά από ένα πλατύ κίνημα συμπαράστασης, η δίωξη κατέρρευσε και το "Μακεδονικό" εξάντλησε τέσσερις εκδόσεις από τότε. Σήμερα, η κρίση επιστρέφει στα Βαλκάνια. Οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις με τη δημιουργία ενός σύγχρονου προτεκτοράτου στο Κοσσυφοπέδιο, οι νέοι...

Πριν από 130 χρόνια η ανάδυση της βουλγαρικής ηγεμονίας ως ρωσικού δορυφόρου έγινε αισθητή στην Αθήνα ως μια απειλή για τα ευρύτερα συμφέροντα του Ελληνισμού. Στο νέο του βιβλίο ο γνωστός βαλκανιολόγος Σπυρίδων Σφέτας, με πρωτογενές υλικό, διαφωτίζει όλο το πλέγμα των ελληνοβουλγαρικών σχέσεων από την εγκατάσταση της ελληνικής διπλωματικής υπηρεσίας στη Σόφια το 1880 μέχρι την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Βουλγαρίας. Οι διμερείς διακρατικές σχέσεις εξετάζονται με βάση τους ακόλουθους άξονες: 1) τη στάση των δύο κρατών έναντι της Μακεδονίας, 2) την τύχη του ελληνισμού της...

[...] Η παρούσα εργασία αποσκοπεί να καταδείξει τη στενή βιωματική σχέση των Βλάχων των Βαλκανίων με το υπερούσιο μέγεθος της Ορθοδοξίας και την σταθερή προσήλωσή τους σ' αυτή, παρά τις παντοίες προπαγανδιστικές μεθοδεύσεις που στήθηκαν για να αλώσουν τη γνήσια ορθόδοξο αυτοσυνειδησία και ταυτότητά τους, κάτι που αναγνωρίζει και ο διαπρεπής ρουμάνος ιστορικός Alexandre Rubin, ο οποίος τους χαρακτηρίζει ως τους "πλέον ορθοδόξους και ελληνοπρεπεστέρους". [...] (από τον πρόλογο)

Σκοπός της συγγραφής του παρόντος πονήματος δεν είναι ο εμπλουτισμός της υπάρχουσας βιβλιογραφίας των εγχειριδίων της Βαλκανικής Ιστορίας με ένα ακόμη εγχειρίδιο που φιλοδοξεί να φέρει νέα στοιχεία, αλλά η εξυπηρέτηση άμεσων διδακτικών αναγκών. Παραλείφθηκαν λεπτομέρειες και δόθηκε βαρύτητα στα σημαντικά γεγονότα, η γνώση των οποίων κρίθηκε απαραίτητη για να έχει ο φοιτητής μια συνολική εικόνα της Νεότερης και Σύγχρονης Βαλκανικής Ιστορίας. Πρόκειται για ένα συμπυκνωμένο και περιεκτικό εγχειρίδιο Βαλκανικής Ιστορίας που απευθύνεται κυρίως σε Έλληνες φοιτητές, αλλά και σε κά...

Η διαμόρφωση αντίπαλων εθνικών κομμάτων και η ρήξη στους κόλπους της Ορθόδοξης κοινότητας της Φιλιππούπολης δεν αποτελούν απλώς ένα από τα πολλά επεισόδια του λεγόμενου Βουλγαρικού Ζητήματος και της αντιπαράθεσης του βουλγαρικού με τον ελληνικό εθνικισμό στα οθωμανικά Βαλκάνια του 19ου αιώνα. Αποτελούν την πρώτη και την οξύτερη, σε αυτή τη φάση, σύγκρουση των δύο εθνικισμών σε τοπικό επίπεδο. Οι εξελίξεις στη Φιλιππούπολη θα δώσουν, το 1851, την αφορμή για την πρώτη δημόσια αντιπαράθεση των δύο εθνικιστικών λόγων. Την ίδια περίοδο, βρίσκονται σε εξέλιξη πρωτόγνωρες οικονομι...

Όταν ο Nikolae Iorga στη δεκαετία του 1930 επέλεγε να προτείνει το ερμηνευτικό σχήμα του Βυζαντίου μετά το Βυζάντιο, σχήμα τόσο αγαπητό και στη νεοελληνική ιστοριογραφία, στην πραγματικότητα διόρθωνε κάποια προβληματικά σημεία του ρουμανικού εθνικού παρελθόντος σε σχέση με τους Σλάβους. Η θέση όμως για τη συνέχεια μεταξύ Βυζαντινής και Οθωμανικής αυτοκρατορίας, γιατί αυτό συνεπάγεται το "Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο", αποτέλεσε τη βάση για να διατυπωθούν αποκλίνουσες αφηγήσεις σε πολλές βαλκανικές ιστοριογραφίες ήδη κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα - αποκλίνουσες συγκριτικά με...

Σε πολλά μέρη των Βαλκανίων συναντάμε λατινόφωνους πληθυσμούς, οι οποίοι στις γλώσσες των γειτονικών λαών είναι γνωστοί ως Βλάχοι, ενώ οι ίδιοι αυτοαποκαλούνται Αρμάνοι. Κοιτίδα των Αρμάνων, από τον ύστερο Μεσαίωνα, είναι η οροσειρά της Πίνδου. Υψηλές πληθυσμιακές συγκεντρώσεις παρουσιάζουν, πέραν των οροσειρών της βόρειας Ελλάδας, η νότια Αλβανία, η Π. Γ. Δ. Μ., η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Η ανάπτυξη μιας κοινής αρμανικής συνείδησης εμποδίστηκε από το γεγονός ότι οι Αρμάνοι πολιτισμικά βρίσκονταν κοντά στο ελληνόφωνο στοιχείο της νότιας Βαλκανικής, γλωσσικά όμως συγγένευαν...

Η διάπλαση μεταξύ της Μεγ. Βρετανίας και της Ρωσίας στον χώρο της Ανατολής ξεκίνησε από τις αρχές του 19ου αιώνα. Κύριο πεδίο της αντιπαραθέσεως αυτής ήταν η Βαλκανική και δη η παραπαίουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία, την οποία οι δύο αυτές δυνάμεις άλλοτε υποστήριζαν και άλλοτε υπονόμευαν (φανερά ή στο παρασκήνιο). Οι πόθοι και οι ελπίδες των λαών της περιοχής χρησιμοποιήθηκαν κατά το δοκούν για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των δύο κυβερνήσεων. Το λεγόμενο "μεγάλο παιχνίδι" (The Big Game) συνεχίστηκε τον 20ο αιώνα, κατά τον οποίο δύο φορές η Μεγ. Βρετανία και η Ρωσία ευρέθησ...