Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σκοπός του παρόντος βιβλίου είναι να θέσει υπό αμφισβήτηση τις θεωρητικές και μεθοδολογικές λογικές που κυριαρχούν στην κοινωνική ψυχολογία, αναμοχλεύοντας την συζήτηση για θέματα που συνήθως αποσιωπούνται και που αφορούν την συχνά άρρηκτη ιδεολογική εμπλοκή του εν λόγω κλάδου με την βαρβαρότητα της καθεστηκυίας τάξης. Απαλλαγμένο από τον επιστημονισμό και την φαντασίωση της δήθεν "αντικειμενικότητας" που ηγεμονεύει στον χώρο, το βιβλίο προτείνει μία κινηματική κοινωνική ψυχολογία "ανατρεπτικής επίθεσης" που δημιουργεί σημεία συναρμογής για ευρήματα και προσεγγίσεις από τις...

"Η ανθρωπότητα" είπε ο Τζων Στιούαρτ Μιλ, "δε θα ξεχάσει ποτέ πως υπήρξε κάποιος Σωκράτης, και καταδικάστηκε σε θάνατο επειδή συγκρούστηκε με την εξουσία και με την κοινή γνώμη της εποχής του". Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να ισχύει και για τον Βίλχελμ Ράιχ, που οδηγήθηκε στις ομοσπονδιακές φυλακές της Αμερικής με κατηγορίες που σήμερα θα έκαναν κάθε δραστήριο να χαμογελάσει - ή να καγχάσει- και εκεί, στις φυλακές, πέθανε λοιδωρημένος από τον Τύπο και την κοινή γνώμη, αφού πρόλαβε πρώτα να δει τις θεωρίες του να καταδικάζονται και τα βιβλία του να παραδίδονται στην πυρά....

Στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, ο Αυστριακός Σίγκμουντ Φρόυντ, φυσιολόγος και ψυχίατρος, έθεσε με τις μελέτες του τις βάσεις της ψυχανάλυσης ως θεραπευτικής μεθόδου και έφερε επανάσταση στον τρόπο που ο σύγχρονος άνθρωπος αντιλαμβάνεται έννοιες όπως η συνείδηση και η σεξουαλικότητα. Στο σύγγραμμα "Ψυχολογία των μαζών και ανάλυση του εγώ" (Massenpsychologie und Ich-Analyse), που γράφτηκε το 1921, ο Φρόυντ προσεγγίζει την ψυχολογία των μαζών ως αναπόσπαστο κομμάτι της ψυχολογίας του ατόμου. Παράλληλα αναζητά τα ιδιαίτερα στοιχεία που καθορίζουν τη δυναμική...

Η μνήμη είναι μια κοινωνική δραστηριότητα που συν-οικοδομείται στη σχέση μας με τους άλλους. Οι μνήμες -ατομικές, συλλογικές, ιστορικές- αφορούν τις αναπαραστάσεις του παρελθόντος. Είναι κοινωνιοψυχολογικά, επικοινωνιακά οικοδομήματα που καθορίζουν και καθορίζονται από την ταυτότητα των δρώντων υποκειμένων και επηρεάζονται από τα χωρο-χρονικά πλαίσια μέσα στα οποία εγγράφονται. Η ανθρώπινη μνήμη επιλέγει να θυμάται και αποφασίζει να λησμονά. Η μνήμη είναι επιλεκτική και χρησιμοποιεί στρατηγικές για τη σύσταση του περιεχομένου της, ξεχνάει και θυμάται ό,τι θέλει, ό,τι τη...

Ο τόμος αυτός συγκεντρώνει μια σειρά αντιπροσωπευτικών κειμένων της κοινωνιοψυχολογικής ερευνητικής παραγωγής κατά την τελευταία 20ετία πάνω στους όρους και τις διαδικασίες της κοινωνικής αναπαραγωγής και μεταβολής στις σύγχρονες φιλελεύθερες κοινωνίες "δυτικού τύπου". Αντιμετωπίζει κρίσιμες και διαφιλονικούμενες όψεις του γενικότερου ζητήματος της ηγεμονίας από ποικίλες θεωρητικές οπτικές στην κοινωνική ψυχολογία, στη βάση προγραμμάτων έρευνας. Υπό αυτή την έννοια, διευρύνει την εποπτεία που διαθέτουμε πάνω στους μηχανισμούς και τις διαδικασίες με τις οποίες οι σύγχρονες κ...

Ποιος είναι ο ρόλος της (κοινωνικής) ψυχολογίας σήμερα; Μπορεί να απαλλαγεί από τη θεωρητική ένδεια και τις μεθοδολογικές της αγκυλώσεις και να μετατραπεί σε μια αληθινά κοινωνική και χειραφετική επιστήμη; Σύμφωνα με τη δική μας ανάλυση, η κυρίαρχη (κοινωνική) ψυχολογία, όπως διδάσκεται στα περισσότερα πανεπιστήμια, χαρακτηρίζεται από την απουσία κριτικής θεώρησης, την έλλειψη κοινωνικής θεωρίας, και τη νωθρή μετάδοση τυποποιημένων θεωρητικών και μεθοδολογικών πακέτων μέσα στο ξεθωριασμένο ιδεολογικό περιτύλιγμα της "αντικειμενικής επιστήμης" -κάτι που αντανακλάται και στον...

"Η συλλογική μνήμη" είναι ένα έργο που δεν ολοκληρώθηκε από τον συγγραφέα του. Ο Maurice Halbwachs συνελήφθη το 1944 από τη Γκεστάπο και εκτοπίστηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Βuchenwald, όπου πέθανε την επόμενη χρονιά. Τα χειρόγραφα στα οποία εργαζόταν έως τη σύλληψη του εκδόθηκαν από τους συγγενείς του, μετά το τέλος του πολέμου. Εμπνευσμένος από τον Emile Durkheim, ο Ηalbwachs πραγματεύεται την έννοια της συλλογικής/κοινωνικής μνήμης. Εξετάζει εμβριθώς τις ατομικές, συλλογικές, κοινωνικές και ιστορικές διεργασίες καθώς και τα χωροχρονικα πλαίσια που συμμετέχουν στην...

Όλα ξεκίνησαν όταν για πρώτη φορά στην εργογραφία της κοινωνικής ψυχολογίας κατέστη επιστημολογικά ορατό το ψευδεπίγραφο της ιδεολογικής ουδετερότητας και της κοινωνιογνωστικής απάθειας της πειραματικής πραγματικότητας, έτσι όπως αυτή οικοδομείται μέσω των θεωρητικών αναφορών και των μεθοδολογικών επιλογών του ερευνητή. Έκτοτε χύθηκε πολύ μελάνι, γέμισαν πολλές σελίδες και καταγράφηκαν πάμπολλες δράσεις και αντιδράσεις συμμετεχόντων, οι οποίοι, εγκαλούμενοι ως δέκτες δυνητικών μηνυμάτων επιρροής, λειτούργησαν –ενσυνειδήτως ή μη– ως κοινωνικά υποκείμενα, γράφοντας κατ’ αυτό...

Το "Άνθρωποι σε μπελάδες" είναι η ιστορία του αγώνα που διεξάγει ένας θαρραλέος άνθρωπος για να κατανοήσει την κοινωνι­κή δραστηριότητα των συνανθρώπων του. Πρόκειται για ένα έργο αυτοβιογραφικό, όπου ο Ράιχ περιγράφει την εξέλιξη της κοινωνιολογικής του σκέψης κατά την πε­ρίοδο 1927-1937. Σε απλή αφηγηματική μορφή εκθέτει τις προσωπικές του εμπειρίες από τα βασικά κοινωνικά και πολιτικά γε­γονότα και αποκαλύπτει πως αυτές οι εμπειρίες τον οδήγησαν βαθμιαία στο να συνειδητοποιήσει τη βαθύτερη σημασία που έχει η δομή του ανθρώπινου χαρακτήρα στη διαμόρφωση της κοινωνικής...

Το ευρωπαϊκό φοιτητικό κίνημα της δεκαετίας του 1960 άσκησε έντονη κριτική στις κυρίαρχες, αστικές, κοινωνικές επιστήμες, οι οποίες επικρίθηκαν ως άσχετες προς τις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων αλλά και ως μέσο καταπίεσής τους. Εκείνη την εποχή στο Βερολίνο οι συζητήσεις για την επιστήμη της ψυχολογίας κινούνταν γύρω από το ερώτημα: μπορεί ο κλάδος να μεταρρυθμιστεί πραγματικά; Για μερικούς κάθε μορφή θεσμικής κοινωνικής επιστήμης είναι υποχρεωτικά καταπιεστική, ενώ άλλοι παρέμειναν πιο αισιόδοξοι. Στους δεύτερους ανήκε μια ομάδα γύρω από τον Klaus Holzkamp στο Ελεύθε...

"Ο μεγάλος άνθρωπος ξέρει πότε και πού είναι μικρός. Ο Ανθρωπάκος δεν ξέρει ότι είναι μικρός και φοβάται να το μάθει". Ο ψυχαναλυτής Βίλχελμ Ράιχ έβλεπε μέσα στον καθημερινό άνθρωπο -αυτόν στον οποίο αποδίδουμε τις ονομασίες μέσος όρος, κοινή γνώμη- τα ψήγματα της φασιστικής ιδεολογίας και του ολοκληρωτισμού. Ο άνθρωπος που καταπιέζεται, που δεν αναλαμβάνει ευθύνες, που δεν κρίνει τα κακώς κείμενα, που δεν μετέχει σε συλλογικότητες μπορεί να φερθεί με ακόμα πιο σκληρό τρόπο και να καταχραστεί την εξουσία όταν αποκτήσει δύναμη. Ο συγγραφέας που κυνηγήθηκε και φυλακίστηκε...

Η δύναμη του Storytelling για να πείσουμε, να επηρεάσουμε και να ενεργοποιήσουμε στην επιχείρηση, την κοινωνία και την πολιτική. Περιέχει πάνω από 100 παραδείγματα χρήσης ιστοριών, μεθόδους και ασκήσεις. Ποια είναι η ιστορία σου; Ποιος είσαι; Από πού έρχεσαι; Τι θέλεις; Εάν θέλετε να επηρεάσετε άλλους, θα πρέπει να απαντήσετε αυτές τις ερωτήσεις. Δεν έχει σημασία εάν προτείνετε μια ριψοκίνδυνη επένδυση, εάν προσπαθείτε να κλείσετε μια συμφωνία, εάν ηγείστε μιας κοινωνικής ομάδας για κάποιο σκοπό. Συνειδητά ή ασυνείδητα, αφηγείστε μια ιστορία. Εάν την πείτε καλά, θα εμπν...

Γιατί το άτομο εκδηλώνει μέσα στο πλήθος ιδιότητες που δεν εμφανίζει όταν είναι και δρα μόνο του; Γιατί υπό την επίδραση της μάζας, για παράδειγμα, οι νοητικές του ικανότητες υποχωρούν, έχει ακραίες συναισθηματικές αντιδράσεις ή επιδεικνύει ανιδιοτέλεια και αυταπάρνηση; Αυτό θεωρεί ο Φρόυντ ως το ουσιώδες ερώτημα μιας ψυχολογίας των μαζών. Και δεν ασχολείται μαζί του μόνο επειδή τα «μαζικά φαινόμενα» αρχίζουν να δεσπόζουν στην κοινωνία της εποχής του, ούτε επειδή στην ώριμη περίοδο της σκέψης του φιλοδοξεί να διαμορφώσει μιας ευρύτερη ανθρωπογνωστική προσέγγιση, πέρα από τη...

Η τρέχουσα κοινωνικο-οικονομική κρίση που πλήττει την Ευρώπη και ιδιαιτέρως τη χώρα μας, διαμόρφωσαν μία νέα οδυνηρή πραγματικότητα, στην οποία οι ανάγκες για φροντίδα ψυχικής υγείας παρουσιάζουν ραγδαία αύξηση. Νέες μορφές ψυχοπαθολογίας και κοινωνικής οδύνης καλούν την ψυχιατρική και ευρύτερα επιστημονική κοινότητα να επανεξετάσει το ερώτημα του «τι είναι φυσιολογικό» και τι είναι «παθολογικό»; Απέναντι σε αυτή την πολυπλοκότητα των νέων αναγκών, η Κοινωνική και Κοινοτική Ψυχιατρική, ως «όχημα παροχής υπηρεσιών», διευρύνει τα πεδία των ερευνών της, και αναπτύσσει δυναμ...

Η εντατική και επαναλαμβανόμενη χρήση των μέσων από την πολιτική τάξη δείχνει την προνομιακή σχέση μεταξύ μέσων και εξουσίας. Γι΄ αυτόν τον λόγο, η διαπλοκή ανάμεσα στα μέσα και στην πολιτική ζωή αποτελεί βασικό παράγοντα για την κατανόηση των δομών εξουσίας της σύγχρονης κοινωνίας. Ο L.V. Thomas (προς τιμήν του οποίου γράφτηκε αυτός ο τόμος), υποστήριξε ότι η εξουσία συνδέεται στενά με το θάνατο (υπάρχει η "εξουσία του θανάτου", η εξουσία "πάνω στο θάνατο" και τέλος η εξουσία "μέσω του θανάτου" ως ψευδαίσθηση της φαντασιακά ζητούμενης αθανασίας). Δεδομένου ότι δεν υπάρ...

Η αγάπη για την πατρίδα που διατυμπάνιζαν οι Ναζί και στο όνομα της οποίας συσπείρωσαν μεγάλα τμήματα του γερμανικού λαού δεν ήταν αγάπη για την αληθινή Γερμανία, για τη Γερμανία όπως αυτή ήταν στην πραγματικότητα. Η αγάπη τους δεν αφορούσε μια Γερμανία που είναι ένα έθνος μεταξύ άλλων ισότιμων εθνών. Ήταν αγάπη για μια Γερμανία όπως αυτή όφειλε να είναι σύμφωνα με τα αισθήματά τους: μια Γερμανία μεγαλύτερη από τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά έθνη. Ήταν αγάπη για μια Γερμανία ιδεατή. Ούτε ο Χίτλερ αγαπούσε τη Γερμανία όπως πραγματικά ήταν. Αυτό που αγαπούσε ήταν μια οπτασία της Γερ...

Ο τόμος αυτός αποτελεί το πρώτο μέρος του συγγράμματος των Quiamzade, Mugny και Butera πάνω στην Κοινωνική Ψυχολογία της Γνώσης και σκιαγραφεί τις βασικές αρχές μιας θεωρίας της κοινωνικής επιρροής ως διαδικασίας απόκτησης, διάρθρωσης και μετασχηματισμού της γνώσης. Πρόκειται για ένα θεωρητικό μοντέλο πραγματικό σταυροδρόμι διακριτών ερευνητικών πεδίων, αντίθετων επιστημολογικών προσανατολισμών, ανταγωνιστικών θεωρητικών αναφορών και διαφορετικών μεθοδολογικών πρακτικών, προϊόν μιας συλλογικής ερευνητικής δουλειάς που κράτησε πάνω από 40 χρόνια: στη Σχολή Ψυχολογίας της Γεν...

Γράφουν οι: Pierre Naveau, Paul-Laurent Assoun, Marie-Helene Brousse, Θανάσης Τζαβάρας, Ντόρα Περτέση, Markos Zafiropoulos, Δημήτρις Βεργέτης, Θάνος Λίποβατς, Νίκος Παπαχριστόπουλος, Κυριακή Σαμαρτζή, Νατάσα Κατσογιάννη, Pierre-Gilles Gueguen, Francois Leguil, Νίκος Σιδέρης