Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Σκοπός του βιβλίου αυτού είναι να βοηθήσει τον αναγνώστη να ατενίσει, μέσα από το πρίσμα της ποίησης, προς διαφορετικές κατευθύνσεις: προς την ελληνική παράδοση και ιστορία, προς την ατομική ψυχή και τα προσωποπαγή της κίνητρα, και τέλος προς την κατεύθυνση των δυνάμεων της αποδοχής (συμφιλίωσης) και της απόρριψης (σύγκρουσης), οι οποίες δραστηριοποιούν την ανθρώπινη ζωή και τον ποιητή στο έργο του, επιβεβαιώνοντας την απόφανση του Αριστοτέλη ότι "φιλοσοφώτερον και σπουδαιότερον ποίησις ιστορίας έστιν, η μεν γαρ ποίησις μάλλον τα καθόλου, η δ' ιστορία τα καθ' έκαστον...

Το βιβλίο αυτό συσσωματώνει τέσσερα μελετήματα (και μια σύντομη βιβλιοκρισία) που αναφέρονται το έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, το συσχετίζουν με το έργο εν μέρει "ομολόγων" του μεταγενέστερων πεζογράφων και προσπαθούν να τηρήσουν μιαν ερμηνευτική μέθοδο προσαρμογή στη γενική εσωτερική λογική που διέπει τα κείμενα και στις επιμέρους εκφάνσεις της. [...] Εξετάζονται διαδοχικά στην παρούσα συναγωγή τα ακόλουθα θέματα: 1) Ο βαθμός επαρκούς περιεκτικότητας και ενάργειας των χαρακτήρων στα πρώτα μυθιστορήματα του Παπαδιαμάντη, όπου παρατηρείται μια κλιμάκωση από τις κυρίως "...

[...] Η γνωριμία του Μερλιέ με τη Σκιάθο και τον κόσμο του Παπαδιαμάντη αποτυπώνεται στα πολυάριθμα φωτογραφικά στιγμιότυπα των επισκέψεών του στο νησί. Χάρη στις φωτογραφίες του από τη Σκιάθο ο Οκτάβιος Μερλιέ μπορεί να καταταχθεί μεταξύ των πρωτοπόρων φωτογράφων του ελληνικού τοπίου. Ο φακός του Μερλιέ καθοδηγείται από το αισθητικό κριτήριο, το οποίο διαμορφώνει η ομορφιά του τοπίου σε συνδυασμό με τη μαγεία της πνευματικής κληρονομιάς του ελληνικού χώρου. Το πλούσιο φωτογραφικό υλικό από τη Σκιάθο συνιστά ένα πολύτιμοι στοιχείο στο αρχείο Παπαδιαμάντη, που συγκρότησε ο Ο...

Το παρόν βιβλίο αποτελεί ένα ταξίδι στην ανυπότακτη σκέψη του μεγάλου Κρητικού Νίκου Καζαντζάκη με τον μεγάλο Σκιαθίτη Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Η συγγραφέας φέρνει για πρώτη φορά με τρόπο συστηματικό ενώπιόν μας εκείνα τα στοιχεία από το έργο των δύο συγγραφέων που επιτρέπουν την αντίδοση ιδιωμάτων φύσεων διαφορετικών. "Άγιος των γραμμάτων" ο ένας, "Μέγας αιρετικός" ο άλλος.

Την πρώτη εβδομάδα του εγκλεισμού του Γεώργιου Βιζυηνού στο Δρομοκαΐτειο, τον επισκέπτεται ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Και εκεί στα όρια της λογικής και της τρέλας, στα όρια της πίστης και της απιστίας προς τις όποιες αξίες, τα δύο ιερά τέρατα της πεζογραφίας μας, με φόντο δύο ιστορίες τους, οδηγούνται σε μία άλλη πνευματική διάσταση και βρίσκουν και οι δύο καταφύγιο στο Δρομοκαΐτειο.

Η μελέτη αυτή υπήρξε μέρος της δισυπόστατης διπλωματικής εργασίας μου (1999) για το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Ε. Κ. Πανεπιστήμιον Αθηνών/Μ.Ι.Θ.Ε.), με τίτλο: "Μικρή συμβολή στις παπαδιαμαντικές σπουδές, ήτοι παπαδιαμαντικά κειμενοκριτικά: α) Τα παπαδιαμαντικά διηγήματα του "Μπουκέτου", του "Ελευθέρου Βήματος" και της Κυριακής του "Ελευθέρου Βήματος", β) Οι παπαδιαμαντικές διορθώσεις στα εκκλησιαστικά λειτουργικά βιβλία" (1999). Αναδημοσιεύεται με ελάχιστες μόνο βιβλιογραφικές προσθήκες, προκειμένου να σχηματίσει ο αναγνώστης πληρέστερη αντίληψη για όσα δημοσιεύματα κ...

Ο κόσμος των πενήτων, των φτωχών και κατατρεγμένων, των αδύναμων και ευάλωτων ανθρώπων, είναι ο κόσμος του Παπαδιαμάντη. Ο αλάλητος στεναγμός τους αντηχεί μέσα στα διηγήματά του. Οι καημοί τους δεν έχουν μόνο κοινωνικά αίτια και γι' αυτό είναι χωρίς τελειωμό. Από τα διηγήματα του Παπαδιαμάντη απουσιάζει η δράση, τα εξωτερικά μεγάλα γεγονότα, η περιπέτεια. Μεγαλώνουν ασύμμετρα όπως το δέντρο, χωρίς αυστηρό σχέδιο, χωρίς ανέλιξη συχνά, και τελειώνουν αθόρυβα. Είναι ρευστά, λυρικά, μια λεπτή πινελιά, ένα αλαφρύ πάτημα, με οξυμένη αίσθηση και συμμερισμό του ανθρώπινου πόνου, με...

Αρκετοί παλαιοί έγραψαν για τη μακρόχρονη μεταφραστική θητεία του Παπαδιαμάντη σε περιοδικά κι εφημερίδες. Ωστόσο για τις ίδιες τις μεταφράσεις ελάχιστα πράγματα γνωρίζαμε. Το ενδιαφέρον για ουσιαστική γνωριμία με τον μεταφραστή Παπαδιαμάντη γεννιέται τη δεκαετία του 1980. Η έρευνα, η μελέτη και η έκδοση του μεταφραστικού του έργου επιταχύνθηκαν την τελευταία πενταετία, με αποτέλεσμα να έλθουν στο φως πλήθος άγνωστες παπαδιαμαντικές μεταφράσεις. Στον "Παρδαλό συρικτή της Εμλίνης" εξιστορούνται μερικές στιγμές της περιδιάβασής μας στον θαλασσινό μεταφραστικό κήπο του...

Έναν διάλογο με το πρόσφατο δοκίμιο του Λάκη Προγκίδη "Υπό τήν παπαδιαμαντικήν δρυν" ανοίγει εδώ ο Γιάννης Κιουρτσάκης, πιστεύοντας ότι, πέρα από τις όποιες αντιρρήσεις, μας κάνει να δούμε με νέο βλέμμα και τον Παπαδιαμάντη και την Ελλάδα και τον σημερινό μας κόσμο. Δείχνοντας πως το μυθιστόρημα -τέχνη γεννημένη στην ατομοκεντρική Δύση των Νέων Χρόνων- αντιπαραθέτει το μυστήριο του συγκεκριμένου ατόμου στη χρησιμοθηρική αφαίρεση ενός Ανθρώπου αφέντη και καταναλωτή της φύσης, ο Προγκίδης αγγίζει τη ρίζα της ύβρεως που ρημάζει σήμερα τον πλανήτη. Θεωρώντας, εξάλλου, ότι...

Η άνθηση των παπαδιαμαντικών σπουδών από τη δεκαετία του 1980 ως τις μέρες μας οφείλεται στο σπόρο που έσπειρε ο Ζήσιμος Λορεντζάτος το 1961 με το δοκίμιό του "Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης Πενήντα χρόνια από το θάνατό του". Αργότερα, το 1986, με ένα βραχύτερο αλλά εξαιρετικό κείμενο κατέδειξε αδιαφιλονίκητα την απόλυτη κυριαρχία του Σκιαθίτη διηγηματογράφου επάνω στην ελληνική γλώσσα. Σήμερα, πενήντα χρόνια αργότερα από το παρθενικό του γραφτό για τον Παπαδιαμάντη, είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε ακριβέστερα την καρποφορία του: χωρίς την "παπαδιαμαντική παρέμβαση" του Ζ.Λ. δεν...

Ο Παπαδιαμάντης, έναν σχεδόν αιώνα μετά τον θάνατό του, παραμένει, από τη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους, ο πιο συζητημένος συγγραφέας. Δεν υπήρξε στον τόπο μας καλλιεργημένος άνθρωπος που να μην αναρωτήθηκε για την κρυφή γοητεία του παπαδιαμαντικού έργου. Δεν υπήρξε γενιά που να αγνόησε την καλλιτεχνική του αξία. Και δεν υπήρξε ιστορική περίοδος που να μη διχάστηκε ως προς την εμβέλειά του. Ο λόγος είναι απλούστατος. Ο Παπαδιαμάντης έγραψε (έραψε, θα έλεγα) το έργο του με όλους τους κόμπους (ιστορικούς, πολιτισμικούς, γλωσσικούς, ψυχικούς και μεταφυσικούς) που μας σ...

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1851-1911), ένας από τους μεγαλύτερους Ευρωπαίους διηγηματογράφους, εισήλθε στην πολιτεία της λογοτεχνίας από την πύλη του μυθιστορήματος: "Η μετανάστις" (1879), "Οι έμποροι των εθνών" (1882), "Η Γυφτοπούλα" (1884). Τα τρία αυτά πρώιμα μυθιστορήματα δεν προσείλκυσαν όση προσοχή τους αναλογούσε, γιατί τα διηγήματα του συγγραφέα συγκέντρωσαν όλο σχεδόν το αναγνωστικό και κριτικό ενδιαφέρον. Με δεδομένο πάντως το παντοτινό αξιολογικό προβάδισμα των διηγημάτων του, ο μυθιστοριογράφος Παπαδιαμάντης χρειάζεται να ξανασυζητηθεί και να επανεκτιμηθεί, κάτ...

Μια σπουδή για τον Σκιαθίτη διηγηματογράφο, γραμμένη από τον μοναχό Θεόκλητο Διονυσιάτη, που παρουσιάζει τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη ως άνθρωπο και ως συγγραφέα. Περιεχόμενα ΠΡΟΛΟΓΟΣ 7 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ - ΠΕΡΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 11 ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ - ΣΠΟΥΔΕΣ - ΤΑΣΕΙΣ ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΥ - ΤΟ «ΟΡΑΜΑ» 19 ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΩΣ ΤΩΝ ΑΔΥΤΩΝ ΤΟΥ 25 Ο ΝΙΡΒΑΝΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ 29 ΔΙΧΑΣΜΕΝΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥ 32 ΚΟΣΜΟΚΑΛΟΓΗΡΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΚΙΑΘΟ 36 ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ ΤΗΣ ΚΟΣΜΟΚΑΛΟΓΗΡΙΚΗΣ 39 Η ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΟΙΝΟΠΟΣΙΑΣ 43 Ο ΛΟΓΟΤΕΧΝΗΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΚΑΛΛΗ 46 Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ «ΟΡΑΜΑΤΟΣ...

Η μυθιστορηματοποίηση της ζωής ορισμένων συγγραφέων μας με απασχολούσε από τότε που ήμουν παιδί. [...] Η μορφή του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη μού παράστεκε μέρα και νύχτα κι η αγιότητα της ψυχής του διαπότιζε τη διάθεσή μου. Κουβέντιαζα μαζί του, ερχόταν στον ύπνο μου, και πολλές φορές στον δρόμο νόμιζα πάλι πως τον βλέπω να στρίβει αθόρυβος σε κάποια γωνιά. Ο Παπαδιαμάντης βρισκόταν συνεχώς μπροστά μου. Κι ήταν περίπου σαν να συνεργαζόμαστε. Όταν κατέστρωνα το σχέδιο της ψυχολογίας του, όταν πάσχιζα να εισδύσω στις εσωτερικές του κυμάνσεις, διαισθανόμουν τις επιφυλάξεις του κ...