Νεοελληνική λογοτεχνία - Ιστορία και κριτική

Η ποιητική περιπέτεια

Μεταίχμιο (2006)

Θέμα του βιβλίου είναι η νεοελληνική ποίηση και η "περιπέτεια" της μέσα στο χρόνο. Φιλοδοξεί να σκιαγραφήσει την πορεία της νεοελληνικής ποίησης μέσα από τους κυριότερους ιστορικούς σταθμούς και τα σημαντικότερα ποιητικά ρεύματα, ερμηνεύοντας, παράλληλα, αντιπροσωπευτικά ποιήματα. Στοχεύει, δηλαδή, να συνδυάσει τη θεωρία με την πράξη, ώστε να αποτελέσει λειτουργικό βοήθημα για τον εκπαιδευτικό και το μαθητή στη διδακτική πράξη, καθώς κι ένα εύχρηστο βιβλίο για κάθε άνθρωπο που επιθυμεί να εξοικειωθεί με την ποίηση. Το πρώτο μέρος του βιβλίου περιλαμβάνει στοιχεία θεωρίας τ...

Η πεζογραφία της Θεσσαλονίκης

Κουκούτσι (2016)

Το ομιχλώδες κλίμα του παράκτιου βορρά που συνθέτει αισθήσεις αλλά και απηχήσεις της προσφυγικής Ανατολής, το βυζαντινό βάθος της πόλης από τον καιρό που ήταν πολυφυλετική και πανορθόδοξη, οι παρακαταθήκες του παρακείμενου Αγίου Όρους, του Παλαμισμού αλλά και των πρωτοκομμνουνιστών Ζηλωτών, η Ιουδαϊκή εσωτερικότητα, η κοσμοπολίτικη σφραγίδα που απέκτησε από τις ιστορικές της περιπέτειες η πόλη, η επιρροή από τη βαλκανική ενδοχώρα που φτάνει μέχρι ένα κεντρο-ευρωπαϊκό κλίμα, έκαναν τη βυζαντινή και βαλκανική Θεσσαλονίκη να νιώθει πάντα πολύ πιο κοντά στην Κεντρική και τη Βόρ...

Η παρέμβαση του Ανδρέα Κάλβου στη θεολογική διαμάχη Frederick Nolan - Thomas Falconer (τέλος 1818)

poema (2013)

Το 1815 δημοσιεύεται στο Λονδίνο το βιβλίο του αιδεσιμότατου Frederick Nolan "An Inquiry into the Integrity of the Greek Vulgate", or "Received Text of the New Testament". Ο συντάκτης του ισχυρίζεται σε κάποιο σημείο ότι ο Επίσκοπος Καισαρείας Ευσέβιος εξάλειψε ορισμένα χωρία των Ευαγγελίων και των Επιστολών, επωφελούμενος από την ευκαιρία που του δόθηκε όταν διετάχθη από τον Μέγα Κωνσταντίνο να ετοιμάσει αντίγραφα των θείων γραφών για να χρησιμοποιηθούν από τις νέες εκκλησίες στην Κωνσταντινούπολη. Η μομφή αυτή θα προκαλέσει την ισχυρή αντίδραση ενός άλλου θεολόγου, του T...

Η νεοκρητική λογοτεχνική σχολή

Κνωσός (1978)

Η μεταπολεμική μας λογοτεχνία

Γαβριηλίδης

Η συνθετική αυτή μελέτη εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1939 και για πολλούς είναι η πρώτη σημαντική απόπειρα μελέτης της νεοελληνικής λογοτεχνίας σε συνάρτηση με τα ιστορικά και κοινωνικά φαινόμενα της εποχής του μεσοπολέμου. Ο Βάσος Βαρίκας ερευνά με συστηματικό τρόπο τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά των λογοτεχνών που εμφανίστηκαν ιδίως κατά τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, τις επιδράσεις που δέχτηκαν από προγενέστερους ποιητές ή πεζογράφους, τον κόσμο που εκφράζουν μέσα από το έργο τους. Κυρίως όμως επιχειρεί μια τομή σ' όλα τα επίπεδα της νεοελληνικής κοινωνίας.

Η μαντάμ Ορτάνς και τα τέσσερα λογοτεχνικά πορτραίτα της

Έρεισμα (1996)

[...] Η καθαρά ανθρώπινη πλευρά της Αδελίνας Γκυττάρ, της γνωστότερης ως μαντάμ Ορτάνς, βάρυνε ίσως πιο πολύ από την "ιστορικότητα", την ψυχολογική πλευρά και τη "γραφικότητα" στη λογοτεχνική της "αξιοποίηση". Και στους τέσσερις συγγραφείς ή ποιητές που ιστόρησαν τη ζωή της είναι ευδιάκριτη η φυσική συμμετοχή σ' ότι αφηγούνται ή παρουσιάζουν λυρικά. Τούτη η συμμετοχή είναι πιο κραυγαλέα, με μελοδραματικούς τόνους, στο διήγημα "Ορτάνς" της Γαλάτειας Καζαντζάκη, πιο "στοχαστική" στο απόσπασμα από το "Χρονικό μιας πολιτείας" του Παντελή Πρεβελάκη, πιο "υπαρξιακή" στο ποίημα "Ο...

Η λογοτεχνική κληρονομιά μας

Εκδόσεις Καστανιώτη (1985)

Η λογοτεχνική δημιουργία της Βόρειας Ελλάδας 1875-2007

Μπίμπης Στερέωμα (2005)

Ο τόμος είναι μια συστηματική προσπάθεια καταγραφής των δημιουργών και των λογοτεχνικών βιβλίων του βορειοελλαδικού χώρου από την έναρξη περίπου της λογοτεχνικής παραγωγής μέχρι σήμερα. Είναι αποτέλεσμα μιας μακρόχρονης έρευνας (πάνω από δέκα χρόνια) για τον εντοπισμό και την καταγραφή των δημιουργών και των έργων τους, καθώς και για την τεκμηρίωση των δεδομένων, σε ευρύτατη βιβλιογραφία (βιογραφικά λεξικά, γραμματολογικά έργα, εγκυκλοπαίδειες, πρακτικά συνεδρίων, μελέτες, βιβλιογραφικές εργασίες, τα λογοτεχνικά και φιλολογικά περιοδικά της Βόρειας Ελλάδας και όσα περιοδικά...

Η λογοτεχνία της περιόδου του Μεσοπολέμου στο χώρο της Δυτικής Ελλάδας

Εκδόσεις Γράμμα (2019)

Ο μεσοπόλεμος στην Ελλάδα υπήρξε περίοδος έντονων ανακατατάξεων και κοινωνικών μετασχηματισμών, αλλά και η περίοδος καίριων αισθητικών και λογοτεχνικών αλλαγών με την καθιέρωση της νέας ποίησης, την εδραίωση του μυθιστορήματος ως κυριάρχου λογοτεχνικού είδους, και την καθιέρωση ριζοσπαστικών φιλοσοφικών και καλλιτεχνικών ρευμάτων. Μια γενικευμένη κινητικότητα, ρήξεις και αλλαγές, κοινωνικές συγκρούσεις και λογοτεχνικές ζυμώσεις και μεταλλαγές, συνθέτουν ένα ιστορικό και πολιτισμικό τοπίο στο οποίο η διαλεκτική του παλαιού και του νέου, του παραδοσιακού και του μοντέρνου, τω...

Η λογοτεχνία της Θεσσαλονίκης στα χρόνια του μακεδονικού αγώνα

Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου (1987)

Η λογοτεχνία στην ταραγμένη δεκαετία 1940-1950

Πόλις (2005)

Πώς αντιδρά η λογοτεχνία την εποχή της βίας; Πώς συμπεριφέρεται ο καλλιτέχνης σε στιγμές απόγνωσης, πείνας, διαρκούς κινδύνου; Η λογοτεχνία των ταραγμένων χρόνων 1940-1950 επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις. Μετά την καλλιτεχνική πανστρατιά του '40, η κατάπαυση κάθε αγωνιστικού φρονήματος: η φυγή σε ιδεατά "νησιά", ο αισθητισμός, ο εξεζητημένος ερωτισμός ακόμα και εκδηλώσεις συμπάθειας προς τους αντιπάλους. Από το '43 και έπειτα, η αντίσταση και η ηγεμονία της αριστεράς. Στον εμφύλιο, σφοδρές διαμάχες αλλά και λανθάνουσες συγκλίσεις. Οι "εθνικές αξίας" στη διελκυστίνδα. Τέλ...

Η λογοτεχνία στη Θεσσαλονίκη (1850 - 1950)

Βιβλιοπωλείο Ραγιά (1999)

Η λάμψη του χρήματος στη νεοελληνική λογοτεχνία

Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2014)

Η κριτική για τον Πέτρο Χάρη

Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2009)

Όσο κι αν ψάξει κανείς είναι μάλλον αδύνατον ν' ανακαλύψει πότε δημοσιεύεται για πρώτη φορά κείμενο του Πέτρου Χάρη. Και αν, επιπλέον, το κείμενο αυτό είναι σχόλιο, μελέτημα, κριτική, δοκίμιο ή διήγημα. Αν υπάρχει ακόμα έστω κι ένα κείμενό του δημοσιευμένο με το πραγματικό του όνομα που ήταν Γιάννης Μαρμαριάδης. [...] Όπως γίνεται αντιληπτό και από την μακριά σειρά των κριτικών κειμένων που ακολουθούν, για τα βιβλία του Πέτρου Χάρη, ο ίδιος παρά το αίσθημα νοικοκυρωσύνης και τάξεως που απέπνεε, υπήρξε ένας δημιουργός συχνά απρόβλεπτος στον νεωτερισμό και την ριζοσπαστικότη...

Η κριτική για τον Άλκη Θρύλο

Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2009)

[...] Αν χωρίζαμε, εκδοτικά, την παρουσία του Άλκη Θρύλου σε δύο περιόδους, θα είχαμε την περίοδο 1915 έως 1928, και την περίοδο 1961 έως 1971 (χρονιά του θανάτου του), περίοδο κατά την οποία, μετά από πολύχρονους δισταγμούς, θα φροντίσει ο ίδιος τη συγκέντρωση και την ταξινόμηση των κειμένων του, και που θα εκδοθούν μέσα στο διάστημα αυτό σε πολλούς τόμους. [...] Για τη δεύτερη, εκδοτικά, περίοδο του Άλκη Θρύλου, δεν χρειάζεται να γίνει ξεχωριστός λόγος, αφού σ' αυτήν αναφέρεται το σύνολο των κριτικών που συγκεντρώνονται στον παρόντα τόμο. [...] Δεν αποκλείεται να ζημιώθ...

Η κίνηση του εκκρεμούς

Πόλις (2018)

Η ανά χείρας μελέτη για τη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία ξεκινάει από το 1974 και φτάνει μέχρι τις ημέρες μας. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, καλύπτει το σύνολο της μεταπολεμικής περιόδου. Το βιβλίο δοκιμάζει να απαντήσει στο εξής θεμελιώδες ερώτημα: Πώς αναπαριστάται η σχέση ατομικού και συλλογικού στην πεζογραφία της Μεταπολίτευσης; Πρόκειται για ένα κρίσιμο ερώτημα, αφού η Μεταπολίτευση έρχεται να μεταβάλει ριζικά όλα τα προδικτατορικά δεδομένα της ελληνικής κοινωνίας και, ενώ ξεκινάει από ένα στιγμιαίο γεγονός, την πολιτειακή αλλαγή του 1974, επεκτείνεται σε πολλαπλά πολιτ...

Η κινηματογραφική όψη του Γρηγορίου Ξενόπουλου

Εκδόσεις Γκοβόστη (2016)

Σχολιάζονται κείμενα (χρονογραφήματα σε εφημερίδες και περιοδικά, καθώς και "Αθηναϊκές Επιστολές" από το περιοδικό Η Διάπλασις των Παίδων) δημοσιευμένα κατά την περίοδο 1904-1937, στα οποία ο Ζακύνθιος συγγραφέας αναφέρεται στον κινηματογράφο, άλλοτε θετικά και άλλοτε επικριτικά, εξετάζεται η θεματοποίηση του κινηματογράφου στο μυθιστόρημα Ο ουρανοκατέβατος (1943-1944), στο οποίο η ηρωίδα παρουσιάζεται να πρωταγωνιστεί σε κινηματογραφική ταινία, συζητιούνται οι δύο θρυλικές -αν και δυστυχώς χαμένες- ταινίες της δεκαετίας του 1930 "Στέλλα Βιολάντη" και "Ο κακός δρόμος", που...

Η Κασσάνδρα και οι λογοκριτές στην ελληνική ποίηση 1967-1990

Άγρα (2002)

Στην πρωτοποριακή αυτή μελέτη της σύγχρονης ελληνικής ποίησης, η Κάρεν Βαν Ντάυκ ερευνά την ποιητική του μοντερνισμού και του μεταμοντερνισμού στις παρυφές της Ευρώπης. Ανιχνεύει τον σημαίνοντα ρόλο γυναικών συγγραφέων στην Ελλάδα ξεκινώντας από την πολιτική της λογοκρισίας στα χρόνια της δικτατορίας. Μέσα από την ανάγνωση των συνεπειών της λογοκρισίας -σε γελοιογραφίες, μυθιστορήματα, ομιλίες του δικτάτορα, στην ποίηση του Γιώργου Σεφέρη και στο έργο της νεότερης γενιάς ποιητών- δείχνει τους τρόπους με τους οποίους οι ποιήτριες χρησιμοποιούν στρατηγικές γραφής που, μολονότ...

Συνολικά Βιβλία 373
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου