Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στην πολύγλωσση και πλούσια εικονογραφημένη έκδοση περιλαμβάνονται τριάντα εισηγήσεις των παγκοσμίως πιο σημαντικών μελετητών του έργου του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, οι οποίες παρουσιάστηκαν στα δύο συνέδρια που πραγματοποιήθηκαν στο Ηράκλειο και στην Αθήνα, κατά το 2014, με την ευκαιρία των εκδηλώσεων για τα 400 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου κρητικού ζωγράφου. Το υλικό του τόμου διαιρείται σε δύο κύριες ενότητες ("Τα χρόνια της Κρήτης" και "Από την Κρήτη στη Βενετία, τη Ρώμη και το Τολέδο"), ενώ ειδικές μελέτες αφιερώνονται στα προβλήματα που σχετίζονται με το "Τρίπτυχο...

Στο δέκατο τρίτο δοκίμιο της σειράς minima του ΜΙΕΤ ο ιστορικός της τέχνης Νίκος Χατζηνικολάου εξετάζει και αναλύει τα μοντερνιστικά στοιχεία στο έργο του Γκρέκο. "Ο "μοντερνισμός" του ζωγράφου οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι ενστερνίστηκε την ιταλική καλλιτεχνική θεωρία και χρησιμοποίησε τις συνταγές των βενετσιάνικων εργαστηρίων. Ό,τι έχει παρατηρηθεί στο έργο του από θετική ή αρνητική σκοπιά επί τέσσερις αιώνες -η απουσία συμμετρίας, η παραμόρφωση των αναλογιών, οι παραβιάσεις της εικονογραφικής παράδοσης, η άρνηση του χώρου, η δουλειά με χρωματικούς λεκέδες...

Δύο κείμενα του αείμνηστου καθηγητή της Ιστορίας της Τέχνης και τεχνοκρίτη Άγγελου Προκοπίου, για το έργο και την πνευματική προσωπικότητα του μεγάλου Κρητικού ζωγράφου Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, συνθέτουν το περιεχόμενο του ανά χείρας τόμου, και συγκεκριμένα, η μελέτη του "Η Κρητική Επίδραση στο Έργο του Γκρέκο" και η διάλεξή του με τίτλο "Ο Χριστιανικός Πλατωνισμός στη Ζωγραφική του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου". Και τα δύο αυτά πονήματα αποτελούν τον καρπό πολύχρονου μόχθου, που άρχισε όταν ο συγγραφέας, 20 ετών, έγραψε την πρώτη του μελέτη "Ο Γκρέκο και η Εποχή του" και τελείω...

Ένας από τους πιο φημισμένους ζωγράφους από όλους τους Ισπανούς, πράγματι γεννημένος στην Κρήτη. Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ονομαζόταν στην Ισπανία, "ο Έλληνας". Ο Γκρέκο (1541-1614) σπούδασε τέχνη πρώτα στην Βενετία πριν εγκατασταθεί στο Τολέδο, έδρα εκείνη την εποχή της Ισπανικής Ιερής Εξέτασης. Εκεί ήκμασε, ως τυπικός καλλιτέχνης προσωπογράφος και πάνω από όλα ως αγιογράφος, παράγοντας αριστουργήματα απαράμιλλης έντασης και πάθους, όπως Ο διαμερισμός των ιματίων του Ιησού, 1579 και Η Ανάληψη, 1613. Ο Γκρέκο ήταν απαράμιλλος στην ικανότητα, να συλλαμβάνει στον καμβά την έ...

Η έκδοση αποτελεί τον συνοδευτικό κατάλογο της ομότιτλης έκθεσης, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη (Κεντρικό Κτήριο, 13 Νοεμβρίου 2014 – 1 Μαρτίου 2015), στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του "έτους Γκρέκο", με αφορμή τη συμπλήρωση 400 χρόνων από τον θάνατο του ζωγράφου. Ο τόμος, με επιστημονική επιμέλεια του ιστορικού τέχνης Νίκου Χατζηνικολάου και κείμενα του επιμελητή, καθώς και των Richard Kagan και Ιωάννη Χασιώτη, έχει στόχο να αναδείξει και να τιμήσει τους διανοούμενους, τους συλλέκτες και τους παραγγελιοδότες που αποτελούσαν τον προσωπικό κύκλο του Γκρέκο στο Το...

Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη μορφή του αγίου Γερασίμου, όπως την είδα στην προσωπογραφία του. Ένα πρόσωπο σκοτεινό και ταλαιπωρημένο, τρομακτικό ίσως, αλλά οικείο. Λες και κουβαλούσε ο άνθρωπος εκείνος τις αμαρτίες των συμπατριωτών του. Ένας πίνακας που με διαβεβαίωσαν ότι φιλοτέχνησε στα νιάτα του ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, ένας καλλιτέχνης βασανισμένος, σύμφωνα με τις μαρτυρίες που διαθέτουμε. Ο πίνακας του Αγίου Γερασίμου είναι υπαρκτός αλλά άγνωστο το πού μπορεί να βρίσκεται αυτή τη στιγμή. Το σίγουρο είναι ότι, αν και κανένας ειδήμων δεν έχει δει τον πίνακα, διαθέτει όλες...

Η έκθεση πραγματοποιείται με αφορμή τα 400 χρόνια από τον θάνατο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου και είναι επικεντρωμένη σε δύο έργα της ιταλικής περιόδου του Έλληνα ζωγράφου που φυλάσσονται στην πόλη του Ηρακλείου. Πρόκειται για τη Βάπτιση του Χριστού, που ανήκει στο Δήμο Ηρακλείου, και την Άποψη του Όρους και της Μονής Σινά, που αγοράστηκε από τα Ιδρύματα Ανδρέα και Μαρίας Καλοκαιρινού, το 1991.

Μικρός τόμος που περιέχει ποήματα και πεζά σύγχρονων και μεταγενέστερων του μεγάλου καλλιτέχνη διανοουμένων, που δείχνουν την απήχηση του έργου του στην εποχή του και την πρόσληψή του σε κατοπινές εποχές. Ξεχωριστής σημασίας κείμενα των Luis de Gongora, Hortensio Paravicino, Maurice Barres, Roger Fry και Julius Meier-Graefe.

Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, ο "Ελ Γκρέκο" της παγκόσμιας ζωγραφικής, διήνυσε κατά τον 16ο και τον 17ο αιώνα μια πολυκύμαντη διαδρομή, μοιρασμένη ανάμεσα στην τέχνη και στη ζωή. Η σταθερή προσήλωση στις μοναδικές στη δυτική τέχνη εξαϋλωμένες, πνευματικές μορφές, η ανυποχώρητη στάση ενάντια στο κατεστημένο, η σθεναρή υποστήριξη του αγώνα των Κρητικών κατά των Βενετών, οι αλλεπάλληλες -συναρτημένες συχνά με τις μοιραίες του σχέσεις- μετακινήσεις, η σύγκρουση με την Ιερά Εξέταση, είναι μόνο λίγες όψεις από τη ζωή και τη δράση μιας πολυδιάστατης προσωπικότητας, που έζησε ελεύθερη...

Είναι υποχρεωτικό η μυθοπλασία, σε μια "ταινία εποχής", να σεβαστεί την ιστορική πραγματικότητα; Ποια ήταν η σχέση του Γκρέκο με την Καθολική Εκκλησία στα χρόνια που έζησε στο Τολέδο; Αληθεύει ότι η Ιερά Εξέταση, με κύριο όργανό της τον Νίνιο ντε Γκεβάρα, δίκασε τον καλλιτέχνη; Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος υπήρξε πραγματικά ένα είδος Ζορρό, υπερασπιστής των αδυνάτων και του φωτός; Στο κείμενο της διάλεξης που έδωσε με αφορμή τον "Ελ Γκρέκο" του Γιάννη Σμαραγδή, ο Νίκος Χατζηνικολάου ανασκευάζει τις ιστορικές ανακρίβειες της ταινίας, επικρίνει την προσφυγή σε εύκολους εντυπ...

Ο Δομήνικος Θετοκόπουλος είναι ένα καλλιτεχνικό φαινόμενο μοναδικό στην ιστορία της τέχνης. Ο Γκρέκο δημιούργησε μια τέχνη που παραμένει μια μυστηριώδης νήσος, χαμένη στον ωκεανό του ιστορικού χρόνου. Βυζαντινός, Βενετσιάνος, Ρωμαίος μανιεριστής ή Ισπανός μυστικιστής, ο Γκρέκο διεκδικείται από παντού, γίνεται λάβαρο της εθνικής ιδεολογίας Ελλήνων και Ισπανών, προφήτης και κήρυκας της μοντέρνας τέχνης. Ποιος είναι, λοιπόν, ο αληθινός Γκρέκο; Το ιστορικό πρόσωπο του ζωγράφου, τη ζωή του, το έργο του, τις ιδέες του, τις συνθήκες της δημιουργίας του, προσπαθεί να φωτίσει η ι...

Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, ο "Ελ Γκρέκο" της παγκόσμιας ζωγραφικής, διήνυσε κατά τον 16ο και τον 17ο αιώνα μια πολυκύμαντη διαδρομή, μοιρασμένη ανάμεσα στην τέχνη και στη ζωή. Η σταθερή προσήλωση στις μοναδικές στη δυτική τέχνη εξαϋλωμένες, πνευματικές μορφές, η ανυποχώρητη στάση ενάντια στο κατεστημένο, η σθεναρή υποστήριξη του αγώνα των Κρητικών κατά των Βενετών, οι αλλεπάλληλες -συναρτημένες συχνά με τις μοιραίες του σχέσεις- μετακινήσεις, η σύγκρουση με την Ιερά Εξέταση, είναι μόνο λίγες όψεις από τη ζωή και τη δράση μιας πολυδιάστατης προσωπικότητας, που έζησε ελεύθερη...

Έκδοση των ανακοινώσεων 24 ειδικών για το έργο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, στο Συνέδριο που οργανώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2005 στο Ρέθυμνο από το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών/ΙΤΕ και το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Οι μελέτες εστιάζουν στις τεχνικές αναλύσεις έργων του Θεοτοκόπουλου καθώς και στη σχέση του ζωγράφου με τη γλυπτική. Τα περισσότερα κείμενα είναι εικονογραφημένα με έργα του Θεοτοκόπουλου και άλλων καλλιτεχνών. Στον τόμο δημοσιεύονται επίσης δύο μελέτες αφιερωμένες στη Βάπτιση, έργο που αγοράστηκε πρόσφατα από το Δήμο Ηρακλείου.

Η ζωή του Θεοτοκόπουλου φωτίζεται, καθώς το "Τολέδο" του από ξαφνικές, απότομες αστραπές. Καμιά περίοδο της ζωής του δε μας είναι ολοκληρωτικά γνωστή. Η καταγωγή του, η παιδική του ζωή, η μαθητεία του στο Βάσανο, η διαμονή του στη Βενετιά και στη Ρώμη και, τέλος, ο μισεμός του για την Ισπανία, είναι μια ιστορία σκοτεινή, πλεγμένη με το ανέκδοτο και με το θρύλο. Κάποια περιστατικά του βίου του, μερικά επίσημα έγγραφα, το πλήθος οι πίνακές του, τα λίγα γλυπτικά κι αρχιτεκτονικά έργα του, οι μαρτυρίες των συγχρόνων - ιδού οι πηγές του ιστορικού που θα 'θελε ν' αναπαραστήσει τη...

Αν και ο Γκρέκο είναι ίσως από τους σημαντικότερους ζωγράφους, γνωρίζουμε γι' αυτόν, και ειδικότερα για την πρώτη περίοδο της ζωής του, λιγότερα απ' ό,τι για πολλούς ελλάσσονες ιταλούς καλλιτέχνες της εποχής του. Οι λόγοι γι' αυτό είναι, κυρίως, τρεις· πρώτον, η μακρά περίοδος που μεσολάβησε αφότου έφυγε από τη γενέτειρά του, την Κρήτη, έως ότου εγκαταστάθηκε στο Τολέδο· δεύτερον, η σχετική ανυπαρξία ισπανικών πηγών, αντίστοιχων με τις ιταλικές, που να αναφέρονται σε καλλιτέχνες της εποχής· και τρίτον, η μη αναπαραγωγή των έργων του σε χαρακτικά, καθώς οι Ισπανοί δεν είχαν...