Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Φαζίλ Χιουσνού Νταγλάρτζα θεωρείται από τους πιο παραγωγικούς ποιητές της τουρκικής λογοτεχνίας κατά τη δημοκρατική περίοδο. Ένα από ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του είναι ότι αφιέρωσε όλη τη ζωή του αποκλειστικά στην ποίηση. Αξίζει να προστεθεί εδώ, ότι η πλούσια ποιητική παραγωγή του προέρχεται από την έμφυτη χαρισματική του ικανότητα να γράφει ποιήματα. Οι επισημάνσεις του Τζεμάλ Σουρεγιά για τον ποιητή είναι σημαντικές: "Στην ποίηση του Φαζίλ Χιουσνού παρατηρούνται δύο περίοδοι. Η πρώτη είναι εκείνη της διαίσθησης, ενώ η δεύτερη της διανοίας". Είμαι πόθος Σε μένα αν...

Ο Μεχμέτ Κανσού, είτε ως πνευματικός δημιουργός είτε ως απλός πολίτης, έχει βαθιά ριζωμένη μέσα του την αίσθηση της προσφοράς στην κοινωνία, την αίσθηση της υπηρεσίας προς το κοινωνικό σύνολο. Αυτή ήταν και παραμένει η στάση όλης της ζωής του ως λογοτέχνη, ως εκπαιδευτικού και ως ανθρώπου. Και όπως η ζωή του δεν είναι πομπώδης και διακηρυκτική, έτσι και το έργο του. Η γλυκύτητα και η πραότητα του χαρακτήρα του έχουν ένα ευτυχές συναπάντημα με τη σεμνότητα, τη λιτότητα και τους χαμηλούς τόνους που διακρίνουν το έργο του. Μια "ροκ συμφωνία" σκουπίζει τα πράσινα φύλλα του...

Η ποίηση της Νεσιέ Γιασίν είναι ένα δώρο εικόνων, συναισθημάτων και ταυτόχρονα μια πολιτική πράξη. Λειτουργεί από τα μέσα προς τα έξω· ξεκινώντας δηλαδή με την αποτύπωση του εσωτερικού της εγώ, κατορθώνει να εκφράσει μια ολόκληρη γενιά Τουρκοκυπρίων που αγωνίζονται για μια πατρίδα που θέλουν να τους ανήκει. Η Νεσιέ δεν αισθηματολογεί, όμως η ποίησή της είναι αισθηματική, δεν συνθηματολογεί, όμως οι στίχοι της γίνονται συνθήματα. Μονάχα αγαπάει. Τον άνθρωπο, τη φύση, τον γιο της, τη γυναικεία της υπόσταση, την πατρίδα της. Μέσα από την αγάπη, υφαίνει ένα οικουμενικό σύμπαν π...

Ο Οσμάν Τουρκάι έγινε γνωστός ως "Ο Ποιητής του Διαστήματος ή του Σύμπαντος". Στα ποιήματά του πραγματεύθηκε και ανέπτυξε θέματα κοσμικής συνείδησης και λογικής. Σκοπός και ιδανικό των ποιημάτων του ήταν η ενότητα, η συμπαντική σκέψη και η συνύπαρξη στη διαφορετικότητα. Συνθέτοντας ποιήματα με υλικό τα ανωτέρω εφόδια, άρχισε να μνημονεύεται ως ο μυστικιστής της εποχής του διαστήματος ή του σύμπαντος. Κατάφερε να αναγνωριστεί παγκοσμίως και να τιμηθεί με βραβεία τόσο στην πατρίδα του όσο και στην παγκόσμια κοινότητα. Το 1988 με αφορμή την ποιητική του συλλογή "Variations"...

Είκοσι ένας νέοι κύπριοι ποιητές (δεκαεφτά Ελληνοκύπριοι και τέσσερις Τουρκοκύπριοι) συστεγάζονται στην Ανθολογία αυτή· από αυτούς, εννιά είναι γυναίκες και δώδεκα άντρες, που γεννήθηκαν στα χρόνια 1980-1994 και άρχισαν να δημοσιεύουν ποιήματά τους κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα. Ίσως είναι νωρίς να μιλήσουμε για μια νέα ποιητική γενιά, με ευδιάκριτα χαρακτηριστικά ή με τέτοια συνεκτικά στοιχεία που να δικαιολογούν τον όρο "γενιά". Επίσης, δεν ήρθε η ώρα να αξιολογήσουμε με σιγουριά την ποιοτική στάθμη του έργου τους, και θα ήταν παρακινδυνευμένο να προδιαγράψ...

Κατακτητής ή καρδιοκατακτητής, Σουλτάνος του Σπαθιού ή του Έρωτα; Τολμηρός, οραματιστής, δίκαιος και σκληρός, όπως μόνο οι εξαιρετικά ευαίσθητοι άνθρωποι μπορούν, ο πολυσχιδής Σουλεϊμάν καταθέτει έναν έμμετρο σπαραγμό, έναν ύμνο στο έρωτα, την ομορφιά και τον πόνο. Με ποιήματα που τραγουδιούνται στους μπαξέδες απ' τον Ερωτευμένο στη φεγγαρόλουστη Αγαπημένη, με δάκρυα-στρατιώτες της καρδιάς και δράκοντες του πάθους. Μα, πάνω απ' όλα, με υποταγή, θάρρος και αυταπάρνηση γιατί: "Στου έρωτα τη μάχη ο εραστής πρέπει να παραδίδει πρώτα το κεφάλι Όποιος δεν αψηφάει τη ζωή του, γ...

Για περίπου μισό αιώνα ο Ριφάτ βρέθηκε στην εμπροσθοφυλακή της τουρκικής ποίησης. Από την έκδοση του "Παράξενου" [Garip, 1941], μαζί με τους Ορχάν Βελί Κανίκ και Μελίχ Τζεβντέτ Αντάι -από τη γέννηση του ομώνυμου κινήματος και το βήμα έξω από τη συμβατική αυλή της οθωμανικής λογοτεχνίας- από τις αράδες του Βελί στον πρόλογο-μανιφέστο: "Ο σύγχρονος ποιητής οφείλει να γράφει για τις μεγάλες μάζες. Το θέμα δεν είναι να υπερασπιστεί το γούστο τους, αλλά να ανακαλύψει την ποίηση που τους αρέσει και να τους την προσφέρει". Η γλώσσα του Ριφάτ είναι αποφασισμένη: θα φέρει στο επί...

Μια γαζέλα τοσηδά ξεστράτισε Στου χωρού μας τα λημέρια παραστράτισε Μια μικρή αγαπητικιά χώρισε απ'τον καλό της Μ' αναφιλητά πικρά μέρα νύχτα κλαίει. Δική μου να την κάνω θέλησα, μα δεν μπόρεσα Να την πιάσω πάσχισα, μα δεν το κατόρθωσα Στ' αλάνικο μπουλούκι μας τη μπεμπέκα ετούτη Να τηνε τυλίξω θλιβερά ξαστόχησα. Τι μαργιόλα, Θε μου, τι τσακίστρα Απ' τα κορφολέμονά σου που λιμπίστηκα Γιατρικό σκαρφίσου, αχ, βρε μαυρομάτα Την πληγή στα στήθια μου κόπιασε να γιάνεις.

Αναπτύσσοντας μιαν ξεχωριστή σεξουαλική και κριτική ρητορική στην ποίησή του, ο Γκιουργκέντς Κορκμάζελ έχει μια αποκλειστική θέση στη σύγχρονη Κυπριακή ποίηση (..) Στην ποίησή του, το άτομο που γυρίζει ν’ αντικρίσει τη φύση και στηρίζεται στη διαίσθηση επιδιώκει να βρει την απλή αλήθεια. Ο Κορκμάζελ παλεύει με τα εμπόδια των ταμπού και των συνόρων που έρχονται αντιμέτωπα μαζί του στη διαδρομή του. Δεν αποφεύγει να χρησιμοποιεί προκλητική και μερικές φορές ενοχλητική γλώσσα. Στα πλαίσια των θεμάτων της φύσης, της αγάπης και του θανάτου αποκαλύπτει προσωπικά και κοινωνικά...

O Oρχάν Βελί Κανίκ προσανατολίστηκε στο γλωσσικό περιβάλλον, ξεπερνώντας τη μεσοαστική καταγωγή του και γράφοντας στη γλώσσα των δρόμων. Η ποίησή του γέμισε με λαϊκές εκφράσεις στις οποίες οφείλεται εν μέρει το γεγονός πως διαβάζεται άνετα ακόμη και σήμερα. Οπωσδήποτε μια τέτοια τακτική δεν είναι χωρίς προδρόμους, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει ο ποιητής και σούφι Γιουνούς Εμρέ. Αλλά η ποιητική του σχέση με την παράδοση δεν εξαντλήθηκε στη γλωσσική τόλμη. Συνέχισε παίρνοντας μαθήματα από τη διαύγεια και τη μελωδικότητα, ιδίως των σούφι ποιητών. Όπως κι εκείνοι, αναζήτησε την α...

"Ο Ναζίμ Χικμέτ δεν ήταν διόλου αυτό που αποκαλούμε "διανοούμενος". Δεν κατασπαταλούσε τις αισθήσεις του σε άπειρες κι αόριστες πνευματικές μεταπλάσεις. Τις βίωνε. Αισθανόταν απέραντα και σκεφτόταν με γενικές ιδέες, πάνω σε βασικά, λογικά σχήματα. Δεν ανακάλυπτε, ούτε αποκάλυπτε, αλλά επαλήθευε παραδεγμένες ήδη ιδέες, και στοχαζόταν φυσικά πάνω απ’ το αίσθημά του, κι όχι μέσα απ’ το αίσθημά του. Κι η σύμπτωση του αισθήματος και της ιδέας (και η ισορροπία τους μέσα στο έργο του) είναι φυσική στην περίπτωση του Χικμέτ, κι όχι καταναγκαστική. Ναι, δεν είναι «διανοούμενος». Δε...

Είναι πολύ σημαντικό που μεταφράζεται και εκδίδεται για πρώτη φορά στα ελληνικά ένας τόσο αξιόλογος ποιητής, όσο ο Τουρκοκύπριος Τανέρ Μπαϊμπάρς. Είναι σημαντικό για δύο λόγους· αφενός γιατί αυτό το ανθολόγιο ποιημάτων αποτελεί ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της δουλειάς του ποιητή και αφετέρου, η κυκλοφορία της παρούσας έκδοσης είναι μια ολοκληρωμένη απόπειρα να έρθει το ελληνικό κοινό σ' επαφή με την ποίηση ενός Τουρκοκύπριου δημιουργού. Ο Μπαϊμπάρς είναι ιδιαίτερη περίπτωση· ως προέλευση κουβαλάει την τουρκοκυπριακή του καταγωγή αλλά ως δημιουργός βρίσκεται στο σταυροδρό...

Πολύ θα 'θελα να 'ξερα ποιος να 'ταν άραγε ο Κύπριος που διάβαζε το βιβλίο αυτό; Σταμάτησε στη σελίδα 48. Ίσως και να τον επιστράτευσαν τότε ακριβώς, κι ωστόσο ο τίτλος του βιβλίου ήταν "Ο άνθρωπος δε γεννιέται στρατιώτης". Θα μπορούσαμε να έχουμε μοιραστεί τις αναμνήσεις μας να φάμε παγωτό μαζί θα μπορούσα να έχω φροντίσει την πληγή στο χέρι σου να φορέσω τ' αδιάβροχο σου μια μέρα βροχερή. Και θα ήθελα να μάθεις για την έκπληξη που νιώθω κι εγώ ο ίδιος - συνεχίζοντας εδώ, τώρα, την ανάγνωση του βιβλίου αυτού που άφησες στη μέση.

Κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα η λογοτεχνική γενιά διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στην αφύπνιση της τουρκικής εθνικής συνείδησης κι έθεσε τις βάσεις διαμορφώνοντας το πνευματικό πλαίσιο της αποκαλούμενης Εθνικής Λογοτεχνίας. Εν συνεχεία, μετά την ίδρυση του τουρκικού κράτους (1923), οι πρωτοπόροι λόγιοι της εθνικής-εθνικιστικής λογοτεχνίας, συνεχίζοντας την συγγραφική παραγωγή τους, προλείαναν και προκαθόρισαν το πεδίο πάνω στο οποίο θεμελιώθηκε η Νέα Τουρκική Λογοτεχνία. Στον έναν αιώνα ζωής που διανύει, η σύγχρονη τουρκική λογοτεχνία έχει να επιδείξει αξιόλογου...

Ο Ναζίμ Χικμετ σε μια ενδιαφέρουσα ποιητική συλλογή που τη γράφει μέσα από τη φυλακή και την αφιερώνει στην αγαπημένη του γυναίκα Vera Tuljakowa.

Kατά τον ΙΘ΄ και τις αρχές του Κ΄ αιώνος σε απολυταρχικά καθεστώτα, όπως ήταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία και ιδιαίτερα κατά την εποχή του σουλτάνου Άμπντουλ Χαμήντ με την τρομοκρατία της "καλώς προστατευόμενης επικρατείας", σύνηθες ήταν το φαινόμενο οι πολιτικές ιδέες και θεωρίες να βλέπουν το φως υπό τον μανδύα ενός λογοτεχνικού έργου. Το είδος του γραπτού λόγου που καλούμε λογοτεχνία είναι πράγματι κατάλληλο για την έκφραση των συναισθημάτων ενός ανθρώπου, την αποτύπωση της συλλογικής συνειδήσεως ενός λαού και την διατύπωση ιδεολογικών τοποθετήσεων ενός λογίου. Γνωρίζοντ...