Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το 30ο πρόβλημα του Αριστοτέλη, που εδώ τιτλοφορείται "Μελαγχολία και ιδιοφυΐα", είναι ένα σύντομο κείμενο των απαρχών μιας ιατροφιλοσοφικής γραμματείας που ανιχνεύει τις σχέσεις φυσιολογίας και δημιουργικότητας. Δεν ξέρουμε με βεβαιότητα ούτε τον συγγραφέα, ούτε την εποχή που γράφτηκε, αλλά ο Σενέκας, ο Πλούταρχος και ο Κικέρων το αποδίδουν στον Αριστοτέλη. Και με αυτή την ιδέα τον διάβασαν και τον μελέτησαν γιατροί και φιλόσοφοι από τον Μεσαίωνα ως τον 19ο αιώνα. Οι ιδιοφυείς προσωπικότητες εντοπίζονται όλες ανάμεσα στις καταθλιπτικές ιδιοσυγκρασίες, όταν ο άνθρωπος...

Η "Ρητορική" είναι κείμενο με πρακτική στόχευση: είναι το εγχειρίδιο του ρήτορα, μέθοδος συγγραφής πολιτικών, δικανικών και επιδεικτικών λόγων. Όμως δεν είναι απλή συσσώρευση συνταγών επιτυχίας. Ο Αριστοτέλης δέχεται πως η ρητορική είναι σύστημα, με αυτάρκεια και μεθοδικότητα, το οποίο μπορεί να διατυπωθεί ως ολοκληρωμένη θεωρία, δηλαδή ως τέχνη, με την αρχαία έννοια του όρου. Η θέση αυτή αναγγέλλεται με το ξεκίνημα του έργου και υποστηρίζεται έμπρακτα, τρόπον τινά, με τον ίδιο το σχεδιασμό και την εκτέλεση της πραγματείας. Η "Ρητορική" είναι διπλό βιβλίο: εγχειρίδιο και φι...

Ο βιογράφος όλων των φιλοσόφων, συγκρίνοντας τον Αριστοτέλη με τους άλλους γράφει: "Έγραψε πάμπολλα βιβλία για τα οποία λόγω της υπεροχής του ανδρός σ' όλα τα θέματα θεώρησα χρέος μου να καταρτίσω πλήρη πίνακα." - Λεξ. Κοινωνικών Επιστημών (1958) "Η φιλοσοφική και επιστημονική διδασκαλία του Αριστοτέλη αποτελεί το κορύφωμα της αρχαίας σκέψης και έρευνας, γιατί, δεν είναι μονάχα ένας εκλεκτικός συνδυασμός και μια πρωτότυπη συστηματοποίηση των διδασκαλιών που είχαν δημιουργηθεί πριν απ' αυτόν, αλλά κυρίως, γιατί προσπαθεί να δώσει και δίνει πολλές φορές, δημιουργικές λύσεις σ...

Ο Αριστοτέλης, ο μέγιστος των φιλοσόφων, ο "γιγάντειος νους", συνδέθηκε με την πιο αινιγματική, την πιο μεγαλειώδη μορφή της παγκόσμιας ιστορίας, τον Αλέξανδρο, αφού υπήρξε ο κύριος διδάσκαλός του κατά την εφηβική ηλικία του. Συνάντηση δύο μεγαλοφυών, που έμελλε να αφήσουν βαθιά χαραγμένα τα ονόματά τους στην παγκόσμια Ιστορία, για διαφορετικούς βεβαίως λόγους ο καθένας. - Τι δίδαξε ο Σταγιρίτης στον μετέπειτα κοσμοκράτορα; - Ποια υπήρξε η επίδραση της διδασκαλίας του επί του Αλεξάνδρου; - Πόσο επηρέασαν οι γνώσεις που του μετέδωσε και οι φιλοσοφικές ιδέες του στ...

Όταν αναλάμβανα τη μετάφραση του «Περί τα ζώα ιστορίαι» του Αριστοτέλη, δεν μπορούσα από την αρχή να φανταστώ τι μου επιφύλασσε η ενασχόληση με ένα έργο που είχε θέμα τον κόσμο των ζώων. Καθώς προχωρούσα, είχα, από τη μια, μπροστά μου ένα πλούσιο και ανεξάντλητο ζωολογικό υλικό με πληροφορίες, παρατηρήσεις, εμπειρικά δεδομένα και σχόλια· από την άλλη, πάλι, το πιο σημαντικό φαινόταν πως ήταν το γεγονός ότι μπορούσε να διακρίνει κανείς στο έργο τον ερευνητή-μελετητή -εδώ τον Αριστοτέλη-, που εξετάζει, παρατηρεί και κατατάσσει τα φαινόμενα της φύσης με σκοπό να τα γνωρίσει: έ...

Όταν αναλάμβανα τη μετάφραση του "Περί τα ζώα ιστορίαι" του Αριστοτέλη, δεν μπορούσα από την αρχή να φανταστώ τι μου επιφύλασσε η ενασχόληση με ένα έργο που είχε θέμα τον κόσμο των ζώων. Καθώς προχωρούσα, είχα, από τη μια, μπροστά μου ένα πλούσιο και ανεξάντλητο ζωολογικό υλικό με πληροφορίες, παρατηρήσεις, εμπειρικά δεδομένα και σχόλια· από την άλλη, πάλι, το πιο σημαντικό φαινόταν πως ήταν το γεγονός ότι μπορούσε να διακρίνει κανείς στο έργο τον ερευνητή-μελετητή -εδώ τον Αριστοτέλη-, που εξετάζει, παρατηρεί και κατατάσσει τα φαινόμενα της φύσης με σκοπό να τα γνωρίσει: έ...

Παραδίδουμε τη μετάφραση του Ζ' βιβλίου των "Μετά τα Φυσικά" του Αριστοτέλη, η οποία στηρίχθηκε στην έγκριτη έκδοση του Αριστοτελικού κειμένου από τον Άγγλο W. D. Ross. Θεωρούμε ως ιδιαιτέρως σημαντικό το βιβλίο Ζ' των "Μετά τα Φυσικά" του Σταγειρίτη φιλοσόφου, διότι πράγματι σε αυτό το βιβλίο ο φιλόσοφος καταλήγει στον ρηξικέλευθο ορισμό της ουσίας ως συνόλου της μορφής και της ύλης, άρα στην διατύπωση ότι το κάθε πρόσωπο ή πράγμα αποτελεί και μία ξεχωριστή ουσία. Με αυτόν τον τρόπο υπερβαίνεται η πλατωνική φιλοσοφία η οποία θεωρούσε ότι η ουσία ως ιδέα ευρίσκεται έξω από...

Παραδίδουμε τη μετάφραση του Ζ' βιβλίου των "Μετά τα Φυσικά" του Αριστοτέλη, η οποία στηρίχθηκε στην έγκριτη έκδοση του Αριστοτελικού κειμένου από τον Άγγλο W. D. Ross. Θεωρούμε ως ιδιαιτέρως σημαντικό το βιβλίο Ζ' των "Μετά τα Φυσικά" του Σταγειρίτη φιλοσόφου, διότι πράγματι σε αυτό το βιβλίο ο φιλόσοφος καταλήγει στον ρηξικέλευθο ορισμό της ουσίας ως συνόλου της μορφής και της ύλης, άρα στην διατύπωση ότι το κάθε πρόσωπο ή πράγμα αποτελεί και μία ξεχωριστή ουσία. Με αυτόν τον τρόπο υπερβαίνεται η πλατωνική φιλοσοφία η οποία θεωρούσε ότι η ουσία ως ιδέα ευρίσκεται έξω από...

Στην παρούσα πραγματεία αντιμετωπίζονται διεξοδικά και με τρόπο σαφή και συστηματικό τα σπουδαία ζητήματα του Γ' βιβλίου των "Πολιτικών" του Αριστοτέλη. Αυτά συνοψίζονται βασικά στους τρεις πυλώνες της πολιτικής του φιλοσοφίας. Αυτοί είναι: α) Η έννοια και η ουσία της πόλεως-πολιτείας, η οποία παρά τις όποιες πολιτειακές μεταβολές διατηρεί την μοναδικότητα της ταυτότητάς της. Γι' αυτό ακριβώς οφείλει να σέβεται και να τηρεί τις συμβάσεις της με άλλες πόλεις-πολιτείες. Αυτό υποδηλώνει ότι το πολίτευμα δεν είναι το μοναδικό συστατικό στοιχείο της ταυτότητάς της. β) Η έννοια τ...

Ποια είναι η ουσία του άριστου πολιτεύματος και ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχει αυτό, ώστε να ανταποκρίνεται όσο γίνεται καλύτερα στις προσδοκίες όλων; Δεν πρέπει να εξετάζει κανείς μόνο ποιο είναι το άριστο πολίτευμα αλλά και ποιο είναι εφικτό, καθώς και ποιο είναι ευχερέστερο στην εφαρμογή του, και τέλος ποιο μπορεί να αποτελέσει κοινή βάση για τα πολιτεύματα όλων των πόλεων-πολιτειών. Πρέπει ακόμη να εξετάζει κανείς ποιοι νόμοι ταιριάζουν στην ιδιαιτερότητα του κάθε πολιτεύματος. Γιατί δεν είναι δυνατόν οι ίδιοι νόμοι να είναι εξίσου ωφέλιμοι για όλα τα πολιτεύματα.

Η γέννηση της σύγχρονης επιστήμης στην εποχή της επιστημονικής επανάστασης, από τον 16o μέχρι τον 18o αιώνα, σήμανε τον θάνατο της φυσικής και της κοσμολογίας του Αριστοτέλη από τα Στάγειρα (384-322 π.Χ.). Οι αριστοτελικές αντιλήψεις είχαν κυριαρχήσει επί αιώνες στην ανθρώπινη σκέψη, και η εξοικείωση με αυτές αποτελεί προϋπόθεση για την κατανόηση των αρχών της σύγχρονης επιστήμης. Η παρούσα ανθολογία μεταφρασμένων και σχολιασμένων χωρίων από τις αριστοτελικές πραγματείες φυσικής και κοσμολογίας παρουσιάζει με τα λόγια του ίδιου του Αριστοτέλη το γενικό εννοιολογικό πλαίσιο...