Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο γεωγραφικός χώρος της Μακεδονίας υπήρξε από αρχαιοτάτων χρόνων η πρώτη γραμμή αμύνης, αλλά και αντεπίθεσης του ελληνισμού, από την εποχή των Περσικών Πολέμων. Στους νεώτερους χρόνους υπήρξε περιοχή αυξημένου ενδιαφέροντος της τσαρικής ρωσσικής εξωτερικής πολιτικής, της οποίας ομολογημένη επιδίωξη ήταν η έξοδος στο Αιγαίο. Η στρατηγική αυτή επιλογή οδήγησε στην υπόθαλψη και υποκίνηση, από τα μέσα του 19ου αιώνα (κομβικό σημείο ο Κριμαϊκός Πόλεμος και το αποτύπωμα των επιπτώσεών του στο χώρο της Βαλκανικής) αφενός και πρωτίστως του βουλγαρικού επεκτατισμού και, δευτερευόντ...

[...] από την εποχή της ενσωμάτωσης μέρους της γεωγραφικής Μακεδονίας στον ελληνικό κορμό, ορίστηκε ως πρόβλημα "εθνικής ασφαλείας" ο "βουλγαρισμός", δηλαδή η πραγματική ή ενδεχόμενη υιοθέτηση εκ μέρους ενός τμήματος των σλαβοφώνων της ελληνικής επικράτειας της βουλγαρικής εθνικής ταυτότητας. Ιδιαίτερα προβληματικές θεωρήθηκαν οι περιοχές εκείνες όπου, παρά την πύκνωσή τους με ελληνικούς προσφυγικούς πληθυσμούς, ο σλαβόφωνος πληθυσμός διατηρούσε την αριθμητική του υπεροχή. Ανάμεσα στις περιοχές που δημιουργούσαν φοβικό σύνδρομο στην ελληνική εθνική πολιτική, πρώτη θέση κ...

[set δύο τόμων]

Το έτος 1958 υπήρξε ένα κομβικό σημείο στην μεταπολεμική και μετεμφυλιακή ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. Μόλις 9 χρόνια από το τέλος του Εμφυλίου, η χώρα προσπαθούσε να επουλώσει τις πληγές της Κατοχής και του Εμφυλίου. H ελληνική κοινωνία έκανε τα πρώτα -ασταθή- βήματά της στον μεταπολεμικό κόσμο, ο οποίος είχε εγκλωβιστεί στη δίνη του Ψυχρού Πολέμου και ζούσε με την αγωνία της πυρηνικής απειλής. Ένας καθαρός λόγος και πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά αιτήματα προσπαθούσαν να αρθρωθούν, έστω σπασμωδικά, μέσα στο πλαίσιο μιας ασφυκτικά ελεγχόμενης "κοινοβουλευτικής δη...

Η διάλυση του πολυεθνικού κράτους της Γιουγκοσλαβίας (1991) οδήγησε σε μια σειρά πολύνεκρων πολέμων από τους οποίους αναδύθηκαν επτά νέα κράτη, όσα δηλαδή οι παλαιότερες έξι ομόσπονδες δημοκρατίες συν το Κόσοβο, το οποίο προηγουμένως τελούσε υπό τη διοίκηση της Σερβίας. Μία από τις πρώην ομόσπονδες δημοκρατίες διεκδίκησε ως ανεξάρτητο κράτος την ονομασία "Μακεδονία" και μαζί με αυτή καθετί μακεδονικό (ιστορία, πολιτισμό, μνημεία, ιστορικές προσωπικότητες, κλπ.). Επιπλέον προέβη και σε άλλες εχθρικές προς την Ελλάδα ενέργειες, όπως η ανακίνηση μειονοτικών και εδαφικών διεκδι...

Παρά το γεγονός ότι τόσο το Μακεδονικό Ζήτημα όσο και η βαλκανική πολιτική της Βρετανίας κατά την ταραχώδη δεκαετία του 1940 έχουν γίνει αντικείμενο εκτεταμένης έρευνας, η μεταξύ τους σχέση δεν έχει ακόμη διερευνηθεί με την απαιτούμενη πληρότητα. Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στην ανάδειξη μιας σημαντικής πτυχής της σχέσης αυτής, αναλύοντας τους τρόπους με τους οποίους η βρετανική εξωτερική πολιτική αντιμετώπισε τη σφοδρή σύγκρουση ανάμεσα στο Βελιγράδι και τη Σόφια για τον έλεγχο των γιουγκοσλαβικών και βουλγαρικών τμημάτων της Μακεδονίας κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πο...

O Αλέξανδρος ήταν ακόμα άταφος στα Βασιλικά ανάκτορα της Βαβυλώνας όταν ξεκίνησε γύρω από τον νεκρό σκληρή διαμάχη για την διαδοχή. Ποιός θα ήταν ο νέος Βασιλεύς; Αλέξανδρος από τούς δύο νόμιμους γάμους με την Ρωξάνη και την Στατείρα δεν είχε τέκνα. Μόλις μετά ένα μήνα αναμένετο η γέννεσις τέκνου από την Ρωξάνη. Είχε όμως νεκρός Βασιλεύς από την παλλακίδα Βαρσίνη έναν νόθο υιό, τον Ηρακλέα. Αλλά πλην των δύο νόμιμων γυναικών και του νόθου υιού αξιώσεις για τον Μακεδονικό θρόνο μπορούσαν να έχουν η βασιλομήτωρ Ολυμπιάς και η αδελφή του η Βασίλισσα της Ηπείρου Κλεοπάτρα. Περ...

Το βιβλίο αυτό παρακολουθεί τους μηχανισμούς της ανάδειξης ενός ελληνικού εθνικού συμβόλου στον χώρο της Μακεδονίας, και συγκεκριμένα του Δοξάτου Δράμας, κατά την περίοδο από τους Βαλκανικούς Πολέμους έως την επαύριον του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Στο διάστημα αυτό, η Ανατολική Μακεδονία γνώρισε τρεις βουλγαρικές κατοχές (1912-13, 1916-18, 1941-44), κατά τις οποίες το Δοξάτο κατέβαλε επανειλημμένα βαρύ φόρο αίματος. Βασικός ερμηνευτικός άξονας του βιβλίου είναι η επισήμανση ότι, ενώ οι συγκρούσεις ήταν ευρύτερες (Βαλκανικοί και Παγκόσμιοι Πόλεμοι), "κρυμμένες" μέσα σε αυ...

Είναι μεγάλη, πλούσια και πολύ αξιόλογη η βιβλιογραφία η σχετική με τον "Μακεδονικό Αγώνα", με έργα γραμμένα, τόσο από πολεμιστές που πήραν μέρος σ' αυτόν, όσο και από εγκρίτους συγγραφείς, ιστορικούς και μη. Ασχολήθηκα κι' εγώ με αυτό το θέμα και χωρίς να υποτιμήσω την αξία των έργων που εκδόθηκαν, κάνω μία θεώρησή του από διαφορετική σκοπιά, τονίζοντας ιδιαίτερα τρεις όψεις του, που -κατά την γνώμη μου- δεν τονίσθηκαν όσο θα έπρεπε. Κι αυτές είναι (όπως αναφέρονται και στο εξώφυλλο) ότι: - Υπήρξε συνέπεια του περιβόητου "Μακεδονικού Ζητήματος", - Ήταν διμέτωπος στην κο...

Έρευνα στο αρχείο του Ειδικού Δικαστηρίου Δοσιλόγων Φλώρινας. Περιλαμβάνει τις κατηγορίες, τις ποινές και την καταγωγή των κατηγορουμένων όπως επίσης το πλήθος και είδος των ακινήτων που δημεύθηκαν και τη χωρική τους κατανομή.

...Η ανά χείρας μελέτη, δεν εξιστορεί τον Μακεδονικό Αγώνα. Εξιστορεί αποκλειστικά τη συμμετοχή των Βλάχων. Συνεπώς, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι παραλείπει όλους τους άλλους -χωρίς τους οποίους, άλλωστε, δεν νοείται ούτε ήταν δυνατόν να διεξαχθεί Μακεδονικός Αγώνας. Αυτή η διαφορά είναι ειδοποιός και οφείλει να ακολουθεί τον αναγνώστη σε κάθε επομένη σελίδα. Τον ακολουθεί, επίσης, από την πρώτη μέχρι τη σελίδα η πληρέστερη τεκμηρίωση όλων όσα εξιστορούνται. Τον συνοδεύει προ πάντων εκείνη η Εποχή. Θα συνειδητοποιήσει έτσι ότι ασφαλώς έχει σημασία να γράφεται ή ακόμη και να α...

"Η μελέτη του Κωνσταντίνου Κατσάνου αποκωδικοποιεί τους δαιδαλώδεις μηχανισμούς και τις κρίσιμες παραμέτρους των ελληνογιουγκοσλαβικών σχέσεων της περιόδου 1950-1967. Ο νηφάλιος στοχασμός, η διεισδυτική ματιά και ο εύληπτος λόγος αποτελούν αρετές της μελέτης που διευκολύνουν τον αναγνώστη να αντιληφθεί σαφέστερα και σε βάθος το εύρος, τις αγκυλώσεις και τη δυναμική στις διμερείς σχέσεις Ελλάδας - Γιουγκοσλαβίας. Αρκετές παραδεδομένες αντιλήψεις επαναξιολογούνται και αναθεωρούνται συμβάλλοντας έτσι στην ψύχραιμη αποτίμηση προσώπων και γεγονότων συναισθηματικά φορτισμέν...

Δύσκολη η αποστολή να προλογίσει κανείς ένα πνευματικό πόνημα. Ιδιαίτερα γίνεται πιο απαιτητικό όταν αυτό αναφέρεται στο μεγάλο εθνικό μας θέμα, το Μακεδονικό Ζήτημα. Όμως, η γραφίδα του εξαίρετου συμπατριώτη μας Παναγιώτη Γ. Τζήμα, μου δίνει περισσότερο θάρρος να προλογίσω όλα αυτά που απασχόλησαν την πατριωτική του ψυχή και είδαν το φως της δημοσιότητας στη νέα του πατρίδα, τον Καναδά, αλλά και στον Τύπο της Ελλάδος, σε περιοδικά και εφημερίδες. Κοινή διαπίστωση ότι οι Έλληνες του εξωτερικού, μετά την εγκατάσταση στις νέες τους πατρίδες, νοσταλγούν και πονούν τη Μητέρα...

52 Κείμενα και 27 συγγραφείς γράφουν για τη μικρή πολίχνη του βορρά, το Αμύνταιο. Μια μικρή, άσημη και ασυνάρτητη επαρχία στα βορειοδυτικά της Ελλάδας, "βόρεια και εξίσου δυτικά", που έγραφε ο όμορος Μίμης Σουλιώτης, για να "σε κατοχυρώνει σ' όλες τις κρίσιμες περιστάσεις". Κωμόπολη που δεν ξεπέρασε ποτέ τους 3.000-5.000 κατοίκους - άντε να έφτασε κάποτε τους 6.000, αν προσμετρήσει κανείς και τους προσωρινούς φαντάρους. Ασήμαντος οικισμός και τούρκικο τσιφλίκι τον 19ο αιώνα, μεταμορφώθηκε με την έλευση του σιδηροδρόμου στις αρχές του 20ου αιώνα σε μια ευημερούσα και όλο ζωή...

Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης παλαιών χαρτών της Μακεδονίας, που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (28 Μαΐου 2013 έως 12 Ιανουαρίου 2014). Το Αρχείο Χαρτογραφίας του Ελληνικού Χώρου του ΜΙΕΤ ιδρύθηκε το 2002 με τη δωρεά της αξιόλογης συλλογής παλαιών χαρτών του ζεύγους Βίκτωρος και Νιόβης Μελά. Η έκδοση παρουσιάζει σε χρονολογική σειρά περίπου ενενήντα χάρτες της Μακεδονίας, που φιλοτεχνήθηκαν μεταξύ 15ου και 18ου αιώνα. Πρόκειται για μια αρκούντως περιεκτική επισκόπηση μιας περι...