Φωτογραφία - Λόγοι, δοκίμια, διαλέξεις

Selfies: Η επιστροφή της δημόσιας ζωής

Εκδόσεις Το Μέλλον (2019)

Γιατί οι selfies κατόρθωσαν να γίνουν μέχρι σήμερα το πιο πετυχημένο είδος εικόνας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Ποια είναι η αναλογία τους προς το προσωπικό πορτρέτο και την αυτοσκηνοθεσία; Ο Βόλφγκανγκ Ούλριχ θεωρεί τις selfies τον πρώτο τύπο ενός δημοκρατικοποιημένου και παγκοσμιοποιημένου πολιτισμού εικόνας. Μέσω της ψηφιοποίησης, οι εικόνες αυξήθηκαν και απέκτησαν τεράστια σημασία. Το γεγονός ότι παράγονται πιο εύκολα, και διαχέονται και μοιράζονται γρηγορότερα σε σύγκριση με το παρελθόν, δεν οδηγεί μονάχα στη βεβαιωμένη "παλίρροια εικόνων", αλλά αποδίδει και επιπλέον...

... με αφορμή τις φωτογραφίες

Δεσμός (2019)

Αυτό που κάνει η Τζένη Λυκουρέζου ερμηνεύοντας στιγμές φωτογράφων στο βιβλίο "...με αφορμή τις φωτογραφίες" δεν θέλει μόνο κουράγιο για να το κάνεις, θέλει βαθιά εμπιστοσύνη & βαθιά αγάπη στη τέχνη της Φωτογραφίας. Ανδρέας Ζαχαράτος

Φωτογραφία γάμου

Ευρασία (2019)

Η "φωτογραφία γάμου" είναι κάτι πολύ περισσότερο από την αποτύπωση μιας ευτυχισμένης στιγμής. Μέσα από ένα ανήσυχο και ίσως πικρό κείμενο -που αντλεί από τους χώρους της φιλοσοφίας, της ψυχανάλυσης και της θεωρίας της φωτογραφίας- αποκαλύπτονται αδιόρατες μέχρι τώρα όψεις ενός συνηθισμένου αντικειμένου και φανερώνεται μια ψυχική πραγματικότητα που αγνοούσαμε. Τι εκφράζει μια "φωτογραφία γάμου"; Είναι το διαβατήριο για την αιωνιότητα ή ο φόβος ότι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί; Mήπως εκφράζει την αγωνία του ανθρώπου για τον θάνατο που επιδιώκει να τον ξορκίσει με τον...

Το χρώμα στον χρόνο

Οξύ (2018)

Ο τρόπος που ανέκαθεν αντιλαμβανόμασταν τον κόσμο ήταν άμεσος, ζωντανός, έγχρωμος και "πραγματικός", όπως ακριβώς τον βλέπουμε μπροστά μας. Στην πραγματικότητα όμως σπανίως βλέπουμε το παρελθόν "έγχρωμα" και "ζωντανά". Το μέσο της φωτογραφίας, που εισήχθη στα ιστορικά αρχεία με την ανάπτυξη της φωτογραφικής διαδικασίας της νταγκεροτυπίας το 1839, για έναν ολόκληρο αιώνα λειτούργησε σχεδόν αποκλειστικά σε άσπρο και μαύρο. Σήμερα, με τη σύγχρονη τεχνική του ψηφιακού χρωματισμού, έχουμε πλέον τη δυνατότητα να δούμε με άλλο μάτι έναν αιώνα κοσμογονικών ιστορικών αλλαγών (18...

Η ανακάλυψη της Ομηρικής. Φωτορομάντζο. Εραστής αθανασίας

Άγρα (2018)

"Ανακυκλωμένα"τα παλαιότερα βιβλία τού συγγραφέα "Η ανακάλυψη της ομηρικής" και "Φωτορομάντσο". Οι αναρίθμητοι βιογράφοι του Ανδρέα Μπρετόν μνημονεύουν συχνά τις περίφημες ανασκαφές στις αχανείς τοποθεσίες όπου άνθιζαν, άλλοτε, τα επίνητρα της Κραταιγόνας και αποκαλύφθηκε στις μέρες μας γάτα ονόματι Ηλικία να χαράζει συλλαβικά τη μυστηριώδη και άφαντη πλέον εντολή: Imprimatur (ήτοι Φύλακες Γρηγορείτε). Την ίδια νύχτα, μάλιστα, προέκυψε το ακαταλόγιστο αξίωμα της "αυτοκαταστροφής των βιβλίων" και άρχισαν να διασπείρονται εκείνα τα θρυλικά φληναφήματα για κάτι κλεψύδρες το...

Ριζοσπαστικές πραγματικότητες

University Studio Press (2018)

Πρόκειται για μια πρωτότυπη έκδοση του Julian Stallabrass που συγκεντρώνει και ανθολογεί σειρά δοκιμίων για τη φωτογραφία, υλοποιώντας με αυτόν τον τρόπο την ιδέα και την πρωτοβουλία του Ηρακλή Παπαϊωάννου και του University Studio Press για ένα έργο ιδιαίτερο. Μέσα από τα δοκίμια της έκδοσης ο συγγραφέας πραγματεύεται τη φωτογραφία ως μέσο και ως πράξη αναδεικνύοντας τον ενεργό ρόλο του καλλιτέχνη. Το πρώτο δοκίμιο εκθέτει διεξοδικά το έργο του Sebastiao Salgado και της φωτογραφίας ντοκουμέντο, το δεύτερο αναλύει την εξέλιξη της φωτογραφίας δρόμου στο Παρίσι, την ακμή α...

Το σώμα της πόλης

Σμίλη (2018)

Η ιδέα μιας πόλης "σωματοποιημένης" γεννήθηκε από την ανάγκη να αναφερθώ στην θεωρία της φωτογραφίας, με όρους αισθητικούς, παρμένους από την πραγματικότητα που μας περιβάλλει. Έτσι διαμορφώθηκε διαλεκτικά η μορφή αυτού του βιβλίου, ανάμεσα στην ουσία / τυπολογία της φωτογραφίας και την υπαρξιακή διάσταση της πόλης - ως υποκείμενο και αντικείμενο της φωτογραφικής θεωρίας. Η ανάπτυξη του παρόντος δοκιμίου, συνιστά μία απόπειρα στερεοσκοπικής όρασης της φωτογραφίας και της πόλης.

Ανέκαθεν και τουναντίον

Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2015)

"Από τα ξεκινήματά μου στη φωτογραφία ήταν φυσικό να καταγράφω τη Θεσσαλονίκη, όπως εξάλλου και τα περίχωρα. Τα πρώτα χρόνια μάλιστα πολύ περισσότερο απ' ό,τι πρόσφατα. Η "άσκηση" της φωτογραφίας είχε τότε αρκετά διαφορετικό προορισμό από τη σημερινή της χρήση, τουλάχιστον εκ μέρους μου. Αυτό βέβαια συναρτάται και με τη μερική κάλυψη ή εξάντληση του φωτογραφικού ορίζοντα αλλά και με τη βαίνουσα ηλικία. Κοιτώ ενίοτε προς τα πίσω, ανάμεσα σε εκατοντάδες εικόνες. Τώρα πια, πέρα από την όποια φωτογραφική ή αισθητική τους αξία, μερικές από αυτές συνεργάζονται και με την έννοια...

Η σκοτεινή πλευρά της φωτογραφίας

Ροές (2014)

Ο καταξιωμένος Έλληνας φωτογράφος συνεχίζει με τα κείμενα του τόμου αυτού το στοχασμό του πάνω στην τέχνη της Φωτογραφίας -τις ιδιαιτερότητες, τη μαγεία αλλά και τις σκοτεινές πτυχές της-, ένα στοχασμό που είχε ξεκινήσει να δημοσιοποιεί 12 χρόνια νωρίτερα με την έκδοση του βιβλίου του "Σημειώσεις ενός Έλληνα φωτογράφου για τη Φωτογραφία" (2002). Από την Ελλάδα του 2014 πλέον, απευθύνει επιστολή στον Alfred Stieglitz, εκφράζει τις αντιρρήσεις του στη Susan Sontag, συνδιαλέγεται με τον Roland Barthes και τον Henri Cartier-Bresson... αλλά και νεαρούς σπουδαστές φωτογραφίας...

Jackie-ing

Σαιξπηρικόν (2014)

Ένα πρόσωπο όπως η Ζακελίνα, Τζάκη την έλεγα συχνά εγώ, τρία- τέσσερα χρόνια μεγαλύτερή μας, τότε ήταν ίσως εικοσιπέντε, με μεγαλύτερο από το δικό μας παρελθόν πίσω της, με μια ομορφιά ανεπιτήδευτη, με φιλαρέσκεια υγιή και όχι ναρκισιστική, με την ωραιότερη μέση του κόσμου, ζώντας μάλιστα εκείνη μόνη της σε μιαν εποχή που εμείς, όταν επιστρέφαμε από τις σπουδές για διακοπές, φιλοξενούμασταν ακόμη στους γονείς, ένα τέτοιο πρόσωπο λέω, είχε τα φόντα για να μας απασχολήσει.

Η αποφασιστική τέχνη

Άγρα (2013)

Ένα από τα σημαντικότερα δοκίμια που γράφτηκαν ποτέ για τη φωτογραφία, από έναν από τους μεγαλύτερους φωτογράφους του 20ού αιώνα. "Η φωτογραφία είναι για μένα η αναγνώριση μέσα στην ίδια την πραγματικότητα ενός ρυθμού επιφανειών, γραμμών ή αξιών· το μάτι αποσπά το θέμα κι η μηχανή δεν έχει παρά να κάνει τη δουλειά της, να αποτυπώσει στο φιλμ την απόφαση του ματιού. Μια φωτογραφία βλέπεται στο σύνολό της, με μια ματιά, σαν πίνακας· η σύνθεση είναι μια συγχρονισμένη συμμαχία, ο οργανικός συντονισμός κάποιων ορατών στοιχείων. Δεν συνθέτουμε δίχως λόγο, χρειάζεται μια αναγκα...

Η ελληνική φωτογραφία και η φωτογραφία στην Ελλάδα

Νεφέλη (2013)

Μία από τις σταθερές της σύγχρονης εποχής που δύσκολα αμφισβητείται είναι η πανταχού παρουσία της εικόνας, φωτογραφικής ή άλλης, και η ισχυρή επίδρασή της στη διαμόρφωση αντιλήψεων και συμπεριφορών. Όμως, ενόσω ο εικονογραφημένος κόσμος γιγαντώνεται γύρω μας και μέσα μας, ο κριτικός διάλογος γι' αυτόν παραμένει συγκριτικά καθηλωμένος, ειδικά στην ελληνική εκδοχή του. Έτσι ευνοούνται η απλούστευση και η σύγχυση, η άκριτη επιβολή της εμπορευματικής εικόνας, ο οπτικός αναλφαβητισμός. Είναι η φωτογραφία μια εικόνα που πρέπει κανείς να δημιουργεί και να καταναλώνει χωρίς να σκέφ...

Εικόνα και κοινωνία

Τόπος (2012)

Η αίσθηση που μας συνδέει διαρκώς με τον κόσμο είναι η όραση. Ίσως γι' αυτό οι φιλόσοφοι -από την αρχαιότητα- την καταδίκασαν ως επιρρεπή στο σφάλμα: στην οφθαλμαπάτη. Διαρκής, προφανής και αυτονόητη, η εικόνα είναι κάτι που δεν σκεφτόμαστε εύκολα, παρά μόνο όταν δημιουργείται μηχανικά. Και πάλι, όμως, αμφιβάλλουμε για την ειλικρίνεια, για την αυθεντικότητα, για την αλήθεια της προφάνειάς της. Μέσα από ιστορίες για εικόνες και ιστορίες με εικόνες, το βιβλίο μελετά τους μηχανισμούς της οπτικής αναπαράστασης και τις αμφίδρομες σχέσεις που αναπτύχθηκαν ανάμεσα στην εικόνα κ...

Οπτικός πολιτισμός και κοινωνικές ανισότητες: Οι φωτογραφίες πολέμου

Futura (2011)

Σην παρούσα μελέτη γίνεται προσπάθεια ανάλυσης της οπτικής κατασκευής της ανθρώπινης οδύνης σε καιρό πολέμου. Ακολουθώντας την άποψη της Sontag, σύμφωνα με την οποία, ακόμα και σήμερα που η ατέρμονη αναπαράσταση μέσω της τηλεόρασης, του κινηματογράφου, του βίντεο κ.λπ. είναι το φυσικό μας περιβάλλον, η φωτογραφία "προσφέρει έναν γρήγορο τρόπο για να κατανοήσουμε κάτι και μία συμπυκνωμένη μορφή για να το απομνημονεύσουμε", αναλύονται οι φωτογραφίες πολέμου στο συγκείμενο των καθημερινών ειδήσεων, καθώς προσφέρουν ένα πλούσιο ρηματικό και οπτικό πεδίο για τον ερευνητή. Ιδιαίτ...

Η γοητεία του φασισμού

Ύψιλον (2010)

Στο βιβλίο αυτό παρατίθενται δύο δοκίμια που ανήκουν στο ίδιο θεματικό πλαίσιο "τέχνη και φασισμός". Το πρώτο αναφέρεται στη Λένι Ρίφενσταλ και το άλλο στο κινηματογραφικό έργο του Γιούργκεν Ζύμπερμπεργκ. Το ενδιαφέρον που παρουσιάζουν για το σημερινό αναγνώστη έχει να κάνει με την ανίχνευση των αιτίων μιας διαφαινόμενης κατά τη δεκαετία του '70 απενοχοποίησης κάποιων φωτογενών μορφών του φασισμού, αιτίων τα οποία η Σόντακ εντοπίζει "στις νέες ευκαιρίες που δόθηκαν στην ιδέα του ωραίου" μέσα στην κοινωνία του θεάματος και του life style.

Josef Koudelka, Φωτογραφία, νόημα, συγκείμενο

Νήσος (2010)

Η φωτογραφία εμφανίστηκε στη Δύση σε μια εποχή όπου οι έννοιες της εποπτείας και της τεκμηρίωσης μετασχηματίζονται στο πλαίσιο των ευρύτερων κοινωνικοοικονομικών και πολιτισμικών μεταβολών. Αυτή η μετάβαση συνεπαγόταν μια μαζική πίστη στην ίδια την τεκμηριωτική αξία της όρασης και την άνοδο ενός καταφατικού "πανοπτικού" υποδείγματος που συνέπεσε με την κατακτητική επέκταση των αποικιοκρατικών χωρών αλλά και την ανάπτυξη του κράτους πρόνοιας, των πειθαρχικών μηχανισμών, των ανθρωπιστικών οργανώσεων, του μαζικού πολιτισμού και των μέσων επικοινωνίας, των μουσείων και των νέων...

Η χώρα του Marlboro και η χλιαρή άγρια δύση

Άγρα (2009)

Η Άγρια Δύση λειτούργησε τον 19ο αιώνα ως συμβολισμός του έσχατου συνόρου ανάμεσα στον επεκτατικό ανθρώπινο πολιτισμό και την παρθενική φύση. Οι φωτογραφίες των εξερευνητικών αποστολών της εποχής αποκάλυψαν στα μάτια του κοινού ένα τοπίο συχνά απόκοσμο και μεγαλειώδες. Καθόλου παράδοξα, η Άγρια Δύση παρέμεινε ενεργή ως μυθολογία ακόμη και όταν είχε πλέον αποικιστεί, κυρίως μέσα από την κινηματογραφική γενεαλογία του ουέστερν και την οικουμενική της διάδοση. Ποιες ευαίσθητες χορδές αγγίζουν οι φωτογραφίες της πιο πετυχημένης εκστρατείας στην ιστορία της διαφήμισης με τα κατα...

Φωτογραφία

Ελληνικά Γράμματα (2007)

Οι σύγχρονες κοινωνίες είναι κορεσμένες από φωτογραφίες. Από τα στιγμιότυπα των διακοπών μέχρι τις εφημερίδες, τις διαφημίσεις και τους "παρθένους" τοίχους των γκαλερί καλών τεχνών, οι φωτογραφίες μπορούν να βρεθούν οπουδήποτε, εκτελώντας μια εξαιρετική ποικιλία λειτουργιών. Το βιβλίο αυτό εστιάζει στις ιδέες και τις έννοιες που αποτελούν τα θεμέλια της φωτογραφίας και των πολλαπλών εκφράσεών της. Θέτει ερωτήματα σχετικά με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που προσδιορίζουν μια φωτογραφία και τον τρόπο με τον οποίο αυτά επηρεάζουν την εκ μέρους μας κατανόηση μιας εικόνας. Εξετάζ...

Πάνος Ηλιόπουλος, Η περιπέτεια της ζωής και η ποίηση της φωτογραφίας

Μουσείο Μπενάκη (2006)

[...] Το Μουσείο Μπενάκη υποδέχεται για πρώτη φορά στις συλλογές του το αρχείο ενός φωτογράφου της περιφέρειας, του Πάνου Ηλιόπουλου, ο οποίος από το 1934 έως το 1964 εργάστηκε στα Φιλιατρά και στην Κυπαρισσία. Οι φωτογραφικές του απεικονίσεις προσφέρουν πολλές και ποικίλες πληροφορίες για τη φυσιογνωμία, την κοινωνική και ιστορική ζωή του τόπου του, ενώ ταυτόχρονα, όπως επισημαίνει ο επιμελητής της έκθεσης Πλάτων Ριβέλλης, αναδεικνύουν την αυτοτελή φωτογραφική γλώσσα του δημιουργού, βασισμένη στην ιδιοσυγκρασία του, στις εμμονές του, στον έλεγχο των εκφραστικών μέσων και σ...

Μυστήρια και θαύματα

Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης (2005)

Σε μια εποχή όπου το ενδιαφέρον για το θραύσμα, το απόσπασμα και τον κατακερματισμό έχει οδηγήσει έως την ανάλυση των fractals και τη θεωρία του χάους, η φιλοσοφία μιλάει για το τέλος των μεγάλων αφηγήσεων. Η φωτογραφία μπορεί να παραγάγει τόσο περιγραφική εικόνα όσο και την άρνησή της. Να ακουμπήσει τη σιωπή του ορατού. Η παρεμπόδιση του βλέμματος, η αλλοίωση της ευκρίνειας, περίεργα φώτα και μυστηριώδες καταστάσεις, θαυματουργές εμφανίσεις, η θολότητα, η διαφάνεια ή η αποτύπωση του άυλου μπορούν να είναι κατευθύνσεις αυτής της θεματικής. Το "πάγωμα" του στιγμιαίου, του φε...

Συνολικά Βιβλία 31
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου