Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ενα ανθολόγιο από τα άρθρα του Αλκη Ράφτη.

"H Iστορία επιβεβαιώνει ότι οι Έλληνες, ως λαός υποκείμενος σε μεγάλες εσωτερικές πιέσεις, μετέβαλαν ακόμη και αυτή τη θρησκεία τους στο πλαίσιο μιας νέας Aποκαλυπτικής Mεταφυσικής... Έγιναν Xριστιανοί. Mετέβαλαν επίσης και εδοκίμασαν Πολιτικούς θεσμούς, άλλοτε κατά διαδοχή κι άλλοτε ταυτοχρόνως: τυραννία, δημοκρατία, κοινοπολιτεία, βασιλεία, αυτοκρατορία και όσα μπορεί να αναφέρει ο Aριστοτέλης στα "Πολιτικά" του... Ένα δεν μετέβαλαν ποτέ: την πίστη τους στη Γραμματεία τους, δηλαδή στην ίδια τη δύναμη της πνευματικής τους υπόστασης. Tη ζουν ως αρχέτυπο της ταυτότητάς τους...

Οι πόλεις της αρχαιότητας, όπου οι πολιτισμοί ρίζωσαν και αναπτύχθηκαν δημιουργώντας μεγάλες αυτοκρατορίες και πολιτισμούς, θεωρούνται από τους ειδικούς "ιεροί" τόποι της ιστορικής επιστήμης. Αυτές οι πόλεις και η γενναιόδωρη εργασία των αρχαιολόγων κατάφεραν να ενώσουν τα κομμάτια της ιστορίας φημισμένων πολιτισμών και να εξετάσουν την αρχαία τέχνη τους, αποδίδοντας έτσι στην ανθρωπότητα τμήματα των χαμένων θησαυρών μας και τη μνήμη του μακρινού παρελθόντος.

Ο πολιτισμός, λοιπόν, συμφώνα με τη φεμινιστική προσέγγιση της Ιστορίας, της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και των άλλων ανθρωπιστικών επιστημών, ήταν κι εξακολουθεί ως ένα βαθμό να είναι ένας ανδρικός πολιτισμός, βασισμένος στην ανδρική εμπειρία και σ' ένα γεγονός σχεδόν οικουμενικό που, εντούτοις, αδυνατούμε να εξηγήσουμε: Το πώς δηλαδή και γιατί, σχεδόν παντού, οι ανδρικές ενέργειες υπεραξιολογήθηκαν σε σχέση με αυτές των γυναικών. «Τι έχει αυτή η ανδρική εμπειρία που έσπρωξε την ανδρική σκέψη σε θεωρητικές αναζητήσεις; Γιατί δεν έκαναν το ίδιο και οι γυναίκες;» αναρωτιέται η...

Γιατί η τρομοκρατία εμφανίζεται με τόση ένταση στην εποχή μας; Ποια η σχέση της με τις θρησκείες; Πως εμπλέκεται η πολιτική με το θρησκευτικό φαινόμενο; Τι είναι τελικά η ειρήνη; Ποια η σχέση της με έργα πολιτισμού; Μπορεί να υπάρξει πολιτισμός χωρίς σεβασμό της μοναδικότητας του ανθρώπινου προσώπου; 'Εχει νόημα η ζωή αν είναι ένα παροδικό επιφαινόμενο της φύσης; Σε αυτά και άλλα ερωτήματα απαντούν οι τρεις συγγραφείς του παρόντος τόμου. Μέσα από κείμενά τους παρουσιάζουν την ορθόδοξη χριστιανική πίστη ως ικανή να προσφέρει απαντήσεις στα πιο πάνω κρίσιμα ζητήματα. Η συν...

Από την Αρχαία Σουμερία μέχρι την Κνωσσό, και από την Κεντρική Αμερική μέχρι την Κωνσταντινούπολη, οι εξερευνήσεις, τα εμπόδια, τα απρόοπτα αλλά και οι συναρπαστικές ανακαλύψεις που τεκμηριώνουν τις ανατρεπτικές θεωρίες του αιρετικού αρχαιολόγου.

Τι είναι το σώμα; Το αντίθετο της ψυχής ή του πνεύματος; Η φυσική του παρουσία, η εικόνα του, η επιθυμία του; Η απαγόρευση και η πλαστογράφηση που μοιάζουν να το ακυρώνουν; Ο θρίαμβος, η απελευθέρωση και η πανταχού παρουσία ή η απόσυρση, η μετάλλαξη και το "τέλος" του; Το ερώτημα δεν είναι μόνο θεωρητικό ούτε σημερινό. Γιατί το σώμα κάνει πολιτισμούς να επικοινωνούν ή αντίθετα, τους χωρίζει βίαια, κλονίζει αξίες και συμπεριφορές, σφραγίζει τη ζωή και σφραγίζεται από το θάνατο. Η Πέπη Ρηγοπούλου στρέφεται πρώτα στην αθέατη αλλά επίμονη παρουσία του σώματος στις θεωρίες του π...

Στην ιστορία της ρωσικής γραμματείας του 19ου αιώνα ο Βασίλι Οσίποβιτς Κλιουτσέφσκι κατέχει ιδιαίτερη θέση. Θέση πρωταγωνιστική στην ιστορική επιστήμη. Τα έργα του μέχρι σήμερα αποτελούν πρωτογενείς πηγές για όλους εκείνους που θέλουν να μελετήσουν σε βάθος το ρωσικό παράδειγμα. Βαθυστόχαστος αναλυτής, εμβριθής μελετητής των πηγών, εξαίρετος πανεπιστημιακός δάσκαλος, δεν δίστασε να διατυπώσει τις απόψεις του ακόμη και όταν γνώριζε ότι θα δυσαρεστήσει πολλούς, είτε μέσα στους κύκλους της εξουσίας, είτε στους κύκλους της φιλελεύθερης διανόησης της εποχής του.

Με το που έσβυσαν τα φώτα της Πολιτιστικής, ήταν φυσικό να υπάρξει η ανάγκη καταγραφής όλων αυτών που ζήσαμε, που κερδίσαμε και -κυρίως- εκείνων που δεν μπορέσαμε να πετύχουμε. Να καταγράψουμε τις όποιες σημαντικές στιγμές και να επισημάνουμε όλα όσα μας εμπόδισαν να αξιοποιήσουμε τη χρυσή ευκαιρία και το έμπρακτο κυβερνητικό ενδιαφέρον. Ήδη εκκρεμεί ένας ουσιαστικός δημόσιος απολογισμός, μια συζήτηση για το τι έγινε, τι έφταιξε, τι χάθηκε. Οι πολίτες της Πάτρας και της Αχαΐας έχουν δικαίωμα να ξέρουν γιατί η Πολιτιστική, αντί για γιγαντιαία, αποδείχθηκε... μικρούτσικη...

Είναι όντως ο δυτικός πολιτισμός ο ανώτερος και το τελικό κριτήριο για όλους τους πολιτισμούς; Τι σημαίνει πολιτισμός; Ποια η σχέση θρησκείας και πολιτισμού; Είμαστε "καταδικασμένοι" να συγκρουστούμε εν ονόματι των πολιτισμών μας; Η Ελλάδα θα αποτελέσει στο μέλλον δορυφόρο της ορθόδοξης Ρωσίας; Είναι η Τουρκία μια διχασμένη χώρα; Αυτά είναι μερικά από τα δύσκολα ερωτήματα στα οποία προσπαθεί να δώσει απάντηση η μελέτη του Παναγιώτη Ζαρίφη, ο οποίος συνδιαλέγεται με τον καθηγητή Σάμιουελ Χάντιγκτον μέσα από το πολύκροτο βιβλίο του "Η σύγκρουση των πολιτισμών και ο ανασχη...

Οι πολιτικές, οι οικονομικές και οι κοινωνικές ανακατατάξεις που συντελούνται στις μέρες μας στις χώρες της Ευρώπης έχουν ως συνέπεια την παρατηρούμενη σύγχυση στους λαούς της γηραιάς αυτής ηπείρου αναφορικά με τον προσδιορισμό όχι τόσο της εθνικής τους ταυτότητας, όσο με τον προσδιορισμό της πνευματικής τους ταυτότητας. Η αναζήτηση, όμως, και ο ορισμός των στοιχείων που συνθέτουν την πνευματική εικόνα των λαών της Ευρώπης δεν είναι κάτι που μόλις σήμερα άρχισε να απασχολεί τον κάθε Ευρωπαίο. Από την ίδρυση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και μετά και χωρίς διακοπή το ενδιαφέρον...

[...] Mια αληθινή "πρωτιά" είναι μια ανακάλυψη, μια εφεύρεση, ένας καινούργιος δρόμος ή ένα μονοπάτι, μια νέα μέθοδος, μια καινούργια έννοια. Για μένα αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση: να κάνεις κάτι το οποίο δεν έχει πετύχει κανείς άλλος ως τώρα. Τα οφέλη μπορεί να είναι εντελώς πρακτικά, πνευματικά ή και τελείως εφήμερα -όπως και στη ζωή. Μια "πρωτιά" είναι κάτι παραπάνω από το να κερδίζει κανείς σε έναν αγώνα. Το να βγαίνεις πρώτος σε έναν αγώνα δρόμου σημαίνει ότι εκείνη τη μέρα έτρεξες πιο γρήγορα απ' όλους -και, πράγματι, αυτό είναι κάτι που μπορεί να σου προσφέρει με...

Η παγκοσμιοποίηση είναι πλέον κυρίαρχη. Δεν υπάρχει τομέας της ανθρώπινης και της κοινωνικής δραστηριότητας που να μην επηρεάζεται ή ακόμη και να μην καθορίζεται από αυτήν. Η κοινωνία μετασχηματίζεται παγκοσμιοποιούμενη. Σε λίγο θα μιλάμε και για μια παγκόσμια κοινωνία. Οι αντιθέσεις και οι αντινομίες γενικεύονται. Τείνουν και αυτές να παγκοσμιοποιηθούν. Μέσα από την παγκοσμιοποιημένη αντιπαράθεση αναδεικνύονται νέοι παγκόσμιοι παίχτες, νέες ιδέες, νέες -σφαιρικές και κριτικές- αντιλήψεις. Κινήματα πρωτόγνωρα ενάντια στην παγκοσμιοποίηση διατρέχουν τον πλανήτη, με φάρο το Π...