Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η "Εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού" είναι ένα πολύτομο έργο, που έχει τα γενικά γνωρίσματα μιας τυπικής εγκυκλοπαίδειας· διάταξη των θεμάτων κατά αλφαβητική σειρά και όχι κατά κατηγορίες, πληροφοριακό, κατά κύριο λόγο, περιεχόμενο των λημμάτων, διαχρονική και περιεκτική παρουσίαση κάθε θέματος, προσπάθεια να καλυφθούν, με τον πλούτο των λημμάτων, όλοι οι τομείς του επιστητού, όσο αυτό είναι δυνατό, κτλ. Το έργο, όμως, έχει μια ιδιαιτερότητα, που το κάνει να ξεχωρίζει από τις άλλες γενικές εγκυκλοπαίδειες· η ιδιαιτερότητά του έγκειται στο γεγονός ότι τα πλαίσια, μ...

Την πορεία από την περιοχή Γουρούχ της Κερασούντος μέχρι την εγκατάσταση στο χωριό Αυγή του Λαγκαδά, σκιαγραφεί ο Γιώργος Παρασκευόπουλος στο βιβλίο του, που φέρει τον τίτλο Ένας λαός δύο πατρίδες. Στις 170 σελίδες του έργου περιέρχεται ο συγγραφέας αρχικά τον ιστορικό χώρο του Πόντου και στην συνέχεια τα σημαντικότερα γεγονότα που διαδραματίστηκαν πριν και κατά την έξοδο. Οι αντίξοες συνθήκες που συνόδευσαν την εγκατάσταση στην δεύτερη πατρίδα και οι προσδοκίες για το νέο ξεκίνημα αποτελούν το κεντρικό πυρήνα του βιβλίου, που συμβάλλει καίρια στην ιστοριογραφία της νεώτερη...

Οι τελετουργίες είναι προκαθορισμένες, επαναλαμβανόμενες, συμβολικές δραστηριότητες, που συνίστανται από λεκτικά και μη λεκτικά στοιχεία και χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν την επικοινωνιακή πλευρά κάθε συμπεριφοράς. Είναι δηλαδή συμβολικές πρακτικές, τρόπος επικοινωνίας παραστάσεις που επιβεβαιώνουν το σύστημα των κοινωνικά αποδεκτών σχέσεων ανάμεσα σε άτομα και σε ομάδες, ενισχύουν την κοινωνική δομή, παράγουν το δικό τους είδος συμβολικής γνώσης. Οι "σταθμοί της ζωής" του ανθρώπου, όταν αυτός διέβαινε από μια κατάσταση σε άλλη, συνοδεύονταν από τελετουργίες, γι' αυτό κα...

Tην αυγή του 20ού αιώνα οι Έλληνες κάτοικοι του Πόντου, οι οποίοι είχαν διατηρήσει επί τρεις σχεδόν χιλιετίες αναλλοίωτα τα χαρακτηριστικά της εθνικής τους ταυτότητας, ανέμεναν με λαχτάρα την εξόρμηση της "μητέρας-πατρίδας" προς απελευθέρωση των "αλύτρωτων αδελφών". Οι μεγάλες επιτυχίες του Ελληνικού Στρατού στους Βαλκανικούς Πολέμους έδωσαν βάσιμες ελπίδες στους Πόντιους ότι σύντομα θα εντάσσονταν στη Μεγάλη Ελλάδα. Οι Τούρκοι ηγέτες όμως είχαν ήδη συμφωνήσει να εξολοθρεύσουν όλους τους χριστιανούς της Μικράς Ασίας. Το 1914 άρχισαν οι πρώτες σφαγές. Αργότερα η δυναμική διε...

Η Κρώμνη ημπορεί να πει κανείς ότι ήταν αναμεταξύ στις χαράδρες, εξαιρουμένων μερικών ενοριών ή μαχαλάδων, όπως η Γλούβενα, Μαντζάντων, Αληθινόν και σχετικώς η Μόχωρα, τα Λωρία και Σαράντων. Την Κρώμνην διέσχιζεν ένα ποταμάκι, το οποίον επήγαζεν από την τοποθεσίαν Μετένια και Κλιβάνα. Εις την ροήν του συναντούσεν και άλλα ρυάκια, εκ των οποίων μεγαλύτερον ήτανε τα Πεγαδομμάτια που επήγαζεν, από την Καβελάκ και το Νανάκ, που επήγαζαν από την τοποθεσία και τα Λωρία. Και όσον επροχωρούσεν, εμεγάλωνεν στην τοποθεσία αυτήν, στα Διπόταμα, όπου συναντούσεν της Ιμέρας το ποτάμι...

Η περιγραφή και αναπαράστασις γεγονότων σπουδαίων και πάσης φαντασίας ανωτέρων όσα ουκ είδεν ουδ' εδοκίμασεν ο κόσμος δεν είνε έργον ασθενούς καλάμου, οίος ο εμός, αλλά καλάμου οξυγράφου γραμματέως. Αλλ' επειδή υπήρξα εν λειψανδρία το μόνον επί της σκηνής πρόσωπον, αυτόπτης δε μάρτυς και εξ ιδίας αντιλήψεως γνώστης απάντων των εξελιχθέντων λυπηρών δραμάτων, περιέρχομαι δια τούτο εις την ανάγκην όπως γράψας, έστω και συνοπτικώς, παράσχω τοις αρμοδίοις κύκλοις και τω δημοσίω αμυδράν τινα τουλάχιστον πληροφορίαν της γενικής του Πόντου θλιβεράς καταστάσεως. (από τον πρόλογο...

Στις σελίδες αυτού του βιβλίου ξετυλίγονται τα 257 χρόνια ζωής της αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας, της πρώτης που ιδρύθηκε αμέσως μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους το 1204. Περιγράφονται αναλυτικά και ζωντανά η γέννηση, η σύσταση και η λειτουργία της αυτοκρατορίας (φυλές, γλώσσα, κοινωνική και οικονομική ζωή, εκκλησιαστικός βίος), οι πολιτικές εξελίξεις και οι πολεμικές συγκρούσεις υπό τη διακυβέρνηση των είκοσι ενός συνολικά γόνων της οικογένειας των Κομνηνών, η άλωση και τα μεταγενέστερα γεγονότα, καθώς επίσης οι θρύλοι και οι σχετικές παραδόσεις που...

Όταν μιλάμε για τον Πόντο, δεν εννοούμε ούτε το κορτσόπον, ούτε τον πυρρίχιο. Τουλάχιστο δεν εννοούμεν μόνον αυτά, παρότι ορισμένοι πόντιοι (και μη) επιμένουν κυρίως ετούτα, τις στολές και τα λαϊκά στοιχεία ενός λαού που ήταν ο κατ' εξοχήν ελληνισμός επί πολλούς αιώνες, ο πρωτεύων και ουσιώδης ελληνισμός, με την έννοια της συνέχειας, της πρωτοπορίας και των ανοιχτών αναζητήσεων. Εξαιτίας της υπερπροβολής κάποιων λαογραφικών στοιχείων και της ταύτισης του ποντιακού ελληνισμού με επιφανειακές πλευρές της καθημερινής ζωής, φτάσαμε ακόμα και σε ανεκδοτολογικές ακρότητες. Η α...

Περιέχονται τα κείμενα: - Γιώργος Α. Γιαννακόπουλος, "Χώρα του Πόντου" - Άρτεμις Ξανθοπούλου - Κυριακού, "Οι Έλληνες του Πόντου" - Διαμαντής Θεμ. Λαζαρίδης, "Θρησκευτικός βίος" - Δημήτρης Τομπαΐδης, "Η ποντιακή διάλεκτος" - Σωφρόνης Χατζησαββίδης, "Η ελληνική παιδεία στον Πόντο" - Ελένη Γ. Γαβρά, "Χωρική οργάνωση και αρχιτεκτονική στον ιστορικό Πόντο" - Βερονίκη Δαλακούρα - Καμάρα, "Χρύσανθος Φιλιππίδης Μητροπολίτης Τραπεζούντας" - Αρχιμανδρίτης Παύλος Αποστολίδης, "Η Ιερά Μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου Σουμελά" - Παύλος Α. Γαϊτανίδης, "Η λαϊκή παράδοση στον Πόντο: Μο...

Το βιβλίο "Το Γένος των Πετροκόκκινων. Η περίοδος της Οδησσού (19ος -αρχές 20ού αιώνα)" της διευθύντριας του κρατικού αρχείου της περιοχής της Οδησσού, διδάκτορας ιστορίας, Λίλια Μπελοούσοβα, αναφέρεται στη ζωή και τις δραστηριότητες των εφτά μεγάλων οικογενειών του γένους των Πετροκόκκινων που έζησαν στις βόρειες παρευξείνιες περιοχές της Ρωσικής Αυτοκρατορίας κατά το 19ο αιώνα μέχρι και τις αρχές του 20ού. Μετά τη σφαγή της Χίου το 1822 πολλές οικογένειες Χιωτών αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την Ελλάδα και να εγκατασταθούν στις βόρειες ακτές του Εύξεινου Πόντου. Η συγγ...

[...] Το θέμα που μας ενδιαφέρει εδώ είναι η απόφαση της κυβέρνησης της Άγκυρας, μέσα σε λίγες μέρες "3/16 Ιουνίου 1921 - 13/30 Σεπτεμβρίου 1921", να στείλει το χριστιανικό πληθυσμό των παραλιακών περιοχών στα βάθη της Ανατολής, για λόγους πιθανολογούμενης κατοχής του Πόντου από τον ελληνικό στρατό με απόβαση στα παράλια του Ευξείνου. Και κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, όπως είναι γνωστό, η τότε νεοτουρκική κυβέρνηση είχε στείλει εξορία τους Έλληνες του Πόντου, της Ιωνίας και άλλων περιοχών, στα γνωστά αμελέ ταμπουρού, στο εσωτερικό της Τουρκίας, ενέργεια που εί...

[...] Οι "Φυγάδες" του Περικλή Τριανταφυλλίδη ένα βιβλίο "μετά μακρών προλεγομένων περί Πόντου", το όποιο μαζί με τα "Ποντικά" του ίδιου συγγραφέα, αποτελεί την κορωνίδα όλων των βιβλίων που έχουν γραφεί σχετικά με τον Πόντο, γιατί περιγράφει τα γεγονότα όπως ακριβώς τονίζει και ο Ευριπίδης, όντας το πρώτο και μοναδικό βιβλίο που εκδόθηκε για τον Πόντο και πάνω στο οποίο είναι αναγκασμένοι να στηρίζονται όλοι οι μετέπειτα ιστορικοί, αν θέλουν να είναι αξιόπιστοι με την ιστορία των Ελλήνων της περιοχής αυτής. Χωρίς τα βιβλία αυτά του Τριανταφυλλίδη θα ήταν αδύνατο να γνωρ...

Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αυτού αναδύεται όλα το δράμα του Ποντιακού Ελληνισμού, από την αρχή έως τις μέρες μας. Η "Ταμάμα" είναι η ιστορία ενός κοριτσιού που χάθηκε στο διωγμό του ποντιακού ελληνισμού. Κουρελιασμένα και νηστικά προσφυγόπουλα που τριγυρνούσανε χαμένα, έβρισκαν να φωλιάσουν σε σπλαχνικά τούρκικα σπίτια. Οι τούρκικες οικογένειες που τα έκαναν δικά τους και οι ελληνικές που τα είχαν χάσει, δεν μιλούσαν για το περιστατικό. Έτσι και η Ταμάμα, το 1916 βρήκε καταφύγιο σε μια τουρκική οικογένεια, αλλά στα γεράματα της άρχισα να μιλάει τη μητρική της γλώσσα κ...

Ο τόμος για τον λαϊκό πολιτισμό και την παράδοση του Πόντου αποτελεί έργο 28 ειδικών ερευνητών, επιστημόνων και πανεπιστημιακών Καθηγητών υπό τον συντονισμό του Επίκουρου Καθηγητή Λαογραφίας στο Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού των Παρευξεινίων Χωρών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Μανόλη Γ. Σέργη. Εντάσσεται στην σειρά "Ελληνικοί Τόποι και Πολιτισμοί" των εκδόσεων "Αλήθεια" και σχεδιάστηκε με διπλό σκοπό: - Να αποτελέσει βήμα γνώσης του κάθε Έλληνα πολίτη, αλλά και έναυσμα προώθησης των λαογραφικών σπουδών γύρω από τον πλούσιο λαϊκό πολιτισμό του Πόντ...