Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το τελευταίο μεταναστευτικό ρεύμα των Ελλήνων Ποντίων από την πρώην Σοβιετική Ένωση, αποτέλεσμα των γεωπολιτικών αλλαγών του 20ού αιώνα, αποτελεί σημαντικό γεγονός στην ιστορία της ελληνικής διασποράς. Η επιστροφή στην ιστορική τους πατρίδα φέρνει τους Έλληνες Πόντιους αντιμέτωπους με την ίδια τους την ιστορία. Η επαφή με την κοινωνία υποδοχής δε γίνεται χωρίς δυσκολίες, διαψεύσεις και νέους οραματισμούς, Η εγκατάστασή τους στη Θράκη και στην Αθήνα και η διαδικασία της κοινωνικής τους ένταξης αφήνει να διαφανούν οι δυνατότητες της εθνοτικής ομάδας, αλλά και η ευθύνη της πολ...

Λέει ένα αφγανικό ανέκδοτο: Όταν ο Άρμστρονγκ, ο Αμερικανός αστροναύτης, έφθασε στο φεγγάρι, βγήκε από το διαστημόπλοιο και θαύμασε τη μεγάλη κατάκτηση των Αμερικανών. Ξαφνικά άκουσε από το Κανάβεραλ να τον φωνάζουν: "Γύρνα γρήγορα να πάρεις τη σημαία να την τοποθετήσεις, κάποιος άλλος αστροναύτης κινείται κοντά σου, μην προλάβει να βάλει τη σημαία του". Τρέχει ο Άρμστρονγκ, μπαίνει στο διαστημόπλοιο, παίρνει τη σημαία και βγαίνει έξω να την μπήξει στη Σελήνη. Εκείνη τη στιγμή βλέπει έναν αδύνατο κοντό με φανελάκι βρώμικο, βερμούδα και σαγιονάρες. "Τι θες εδώ", του λέει ο α...

Το βιβλίο καταγράφει τον βίο Αφγανών μεταναστών και προσφύγων ενός αυθαίρετου, αυτοοργανωμένου καταυλισμού σε μια περιοχή μεγάλου οικονομικού ενδιαφέροντος, κοντά στο λιμάνι της Πάτρας, για διάστημα δέκα μηνών, Οκτώβριος 2007-Ιούλιος 2008. Σε αντίστιξη καταγράφονται οι στάσεις των κατοίκων της πόλεως, των αρχών, των συμφερόντων και των ΜΜΕ έναντι του καταυλισμού, οι συνεχείς μεθοδεύσεις εκπορθήσεώς του. Η παραγκούπολη -ένα κεφάλαιο του αέναου έπους των μεταναστεύσεων- μεταβάλλεται σε μαγικό καθρέπτη αποκαλυπτικό της πραγματικής εικόνας της πόλεως και των τοπικών αρχών. Σε έ...

Η νεαρή δικηγόρος από το Βέλγιο μεταβαίνει εθελοντικά στη Μόρια ανταποκρινόμενη στο Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Δικηγορικών Συλλόγων που ζητά δικηγόρους. Τα σύνορα της Ευρώπης έχουν πια κλείσει και χιλιάδες πρόσφυγες εγκλωβίζονται στα hotspots, περιμένοντας να γίνει η διαλογή τους σε παράτυπους ή μη. Η Ντουτρεμόν αρχίζει να γράφει καθημερινά στους δικούς της ένα γράμμα, όπου μιλάει για τη δουλειά της εκεί, τις συναντήσεις και τα συναισθήματά της. Η δουλειά της την φέρνει αναγκαστικά πολύ κοντά στις ιστορίες των ανθρώπων που έρχονται να τη συμβουλευτούν, ο πόνος τους φτάνει σ’...

Το βιβλίο αυτό είναι μια περιδιάβαση στο χρόνο και στο χώρο της Ανατολικής Θράκης. Είναι μια συγκινητική αναζήτηση της πολύχρονη ς ελληνικής παρουσίας, του άδικου ξεριζωμού και των ελληνικών καταλοίπων που διατηρούνται ως σήμερα εκεί. Με επιτόπια οδοιπορία, έρευνα και αναδίφηση αναμνήσεων και μαρτυριών, ο συγγραφέας κατέγραψε προσφιλείς τόπους, ρημαγμένες εκκλησίες και σχολεία και προπαντός ανθρώπους, που κρατήθηκαν στη μνήμη των Θρακιώτικων προσφύγων και των απογόνων τους. Η προσέγγιση είναι προσωπική. Αναφέρεται επιλεκτικά σε τόπους και ανθρώπους, σε ιστορικές καταστάσει...

Το 2015, ο ερχομός ενός μεγάλου κύματος προσφύγων και μεταναστών στην Ευρώπη, μέσα από εξαντλητικές κι επικίνδυνες διαδρομές, καθώς κι οι πολυάριθμοι πνιγμένοι στη Μεσόγειο (με εμβληματική την περίπτωση του τρίχρονου Αϊλάν Κουρντί), συγκίνησαν και συντάραξαν επανειλημμένα την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη. Εντούτοις, μετά την πρώτη παρόρμηση για συμπόνια και αλληλεγγύη, ξεπρόβαλλαν ποικίλες ανησυχίες κι επιφυλάξεις και εκφράστηκαν πολλά ερωτήματα: τι διαφορά υπάρχει ανάμεσα σε πρόσφυγες και μετανάστες; Πόσοι είναι κι από πού έρχονται; Γιατί αυτή η ξαφνική συρροή και πρόκειται άραγε...

Η Μικροασιάτισσα είναι η εντόπια Ξένη και στις δυο πατρίδες, είναι μια άλλη όσον αφορά τη Ζωή της στα παράλια της Μικρασίας, και όσον αφορά τη ζωή της στην Ελλαδα.

Το βιβλίο αυτό εξετάζει τον Ελληνισμό της Διασποράς -σχεδόν στο σύνολο του- και τις διαδικασίες ένταξης και ενσωμάτωσής του στις δομές, τους θεσμούς και τον πολιτισμό του ελληνικού εθνικού κράτους. Επιχειρεί επομένως να παρουσιάσει το ιστορικό πλαίσιο πριν και μετά την εγκατάσταση στην Ελλάδα πληθυσμιακών ομάδων του ελληνισμού της «καθ' ημάς Ανατολής» και της ελληνικής Διασποράς. Το βιβλίο αποτυπώνει επίσης την αλληλεπίδραση του Ελληνισμού της Διασποράς με τους Ελλαδίτες, την αλληλεπίδραση δηλαδή κοινωνικών ομάδων που ναι μεν έχουν κοινές εθνικές καταβολές, είναι όμως φορεί...

Το βιβλίο επιχειρεί να παρουσιάσει αδρομερώς τον τρόπο ζωής των Κωνσταντινουπολιτών, Αιγυπτιωτών, Μικρασιατών και Ποντίων στις αξέχαστες πατρίδες τους και μετά την εγκατάσταση της πλειονότητάς τους στην Ελλάδα. Αρχικά, βεβαίως, υπήρξαν ποικιλόμορφες δυσχέρειες ένταξης, τις οποίες αντιμετώπισαν με τη φιλοπονία και το καινοτόμο πνεύμα τους. Φορείς, ως επί το πλείστον, κοσμοπολίτικων ιδεών συνέβαλαν αποφασιστικά στη διαμόρφωση της σύγχρονης ελληνικής εθνικής ταυτότητας και στην ανάπτυξη του Ελληνισμού της Διασποράς. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις των Αιγυπτιωτών και τ...

Τα άρθρα του τόμου αποτελούν προϊόν των εργασιών μιας ομάδας λειτουργεί συλλογικά με τη μορφή εργαστηρίου και αποσκοπεί στην ανάπτυξη της "Κριτικής διεπιστημονικότητας" με εκδόσεις σε ετήσια βάση. Επιδίωξη της ομάδας είναι να συμβάλει στη διεξαγωγή ενός κριτικού διαλόγου ανάμεσα στους διάφορους κλάδους της γνώσης, που θα έχει ως αποτέλεσμα όχι απλώς την ανταλλαγή ιδεών και μεθόδων αλλά την αναθεώρηση των επιστημών και των μεταξύ τους σχέσεων σε ένα νέο πλαίσιο οργάνωσης και εποπτείας όπου κεντρικός άξονας θα είναι ο άνθρωπος. Η παραπάνω προσπάθεια δεν είναι κάτι το ουτοπ...

[...] Η μελέτη μου αφορά τη ζωή στην Κοκκινιά, έναν μεγάλο συνοικισμό Μικρασιατών προσφύγων (που ονομάστηκε Δήμος Νίκαιας το 1934), πενήντα χρόνια μετά την εγκατάστασή τους. Ο δήμος αυτός αποτελεί το ευρύτερο πλαίσιο της εκτεταμένης και λεπτομερούς επιτόπιας έρευνάς μου στα Γερμανικά, μια γειτονιά με προκατασκευασμένα σπίτια όπου έμεινα δεκατέσσερις μήνες. Όταν ξαναεπισκέφτηκα την Κοκκινιά το 1983, ενημέρωσα το υλικό που είχα συγκεντρώσει, και τότε μπόρεσα να συμπεριλάβω και την ανάλυση των εκλογικών αποτελεσμάτων από αδημοσίευτα αρχεία για την περίοδο 1932-1964. [...] (απ...

Η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης, ιστορικό σωματείο της πόλης ιδρυμένο το 1933 από πρόσφυγες του Πόντου, αποφάσισε, με την συμπλήρωση των 80 χρόνων της λειτουργίας της, να εγκαινιάσει μία νέα σειρά εκδόσεων, κυρίως διαλέξεων σχετικών με τον Ελληνισμό της Ανατολής. Αυτή η εκδοτική προσπάθεια ξεκινά, θέλοντας να δώσει και ένα συμβολικό στίγμα, με τη διάλεξη της Pamela Steiner, δισέγγονης του Henry Morgenthau, μεγάλου ανθρωπιστή και ευεργέτη των ελλήνων προσφύγων του '22. Η Steiner σκιαγραφεί την προσωπικότητα του προπάππου της και υπογραμμίζει το σημαντικό ρόλο του ως προέδρου τ...

Η μνήμη των προσφύγων του 1922 αποτελεί σήμερα έναν κεντρικό τόπο μνήμης. Το αφήγημά της όμως έχει ιστορικότητα. Ξεκινά από τη συγκυρία των δραματικών μετακινήσεων των πληθυσμών σε όλη την Ευρώπη μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και από τις αγωνιώδεις προσπάθειες των ανθρώπων να βρουν μια συνθήκη βίου στη νέα κατάσταση. Ο τρόπος που οι πρόσφυγες αφηγούνταν το παρελθόν τους άλλαζε μαζί με το παρόν τους και τις προσδοκίες τους για το μέλλον. Η μνήμη τους, το τι λένε οι ίδιοι για την ιστορία τους και ο τρόπος που διαμορφώνουν την ταυτότητά τους σμιλεύτηκε σταδιακά, ισορροπώντας αν...

Η Ευρώπη βρίσκεται σε ένα σταυροδρόµι. Η µαζική µετανάστευση προσφύγων και η ισλαµική τροµοκρατία έχουν βυθίσει την ήπειρο σε µια νέα κρίση που είναι ίσως η µεγαλύτερη της µεταπολεµικής περιόδου. Αυτή την κρίση δε θα µπορέσουµε να την ξεπεράσουµε µόνο µε την ευσπλαχνία και την ειλικρινή διάθεση να συµµεριστούµε τα συναισθήµατα των άλλων. Ένα πράγµα είναι σίγουρο: το µεταναστευτικό κύµα δεν είναι απλώς και µόνο αποτέλεσµα πολιτικών αποφάσεων. Είναι επίσης, και πρωτίστως, σύµπτωµα του παγκόσµιου καπιταλισµού. Στο καίριο αυτό βιβλίο, ο φιλόσοφος και θεωρητικός του πολιτισµο...

Η μνήμη των Ελλήνων προσφύγων της Μικράς Ασίας, του Πόντου, της Θράκης και οι αντίστοιχες πολιτισμικές τους ταυτότητες χρειάζονται υλικά και πνευματικά μέσα για να μεταδοθούν από γενιά σε γενιά. Το νομοθετικό πλαίσιο που θεσπίστηκε από τη Βουλή των Ελλήνων, επέδρασε καταλυτικά στους Μικρασιάτες πρόσφυγες και τους απογόνους τους, ώστε να προχωρήσουν περαιτέρω στη διαδικασία δημιουργίας μνημείων και τόπων μνημόνευσης, τα οποία συμβάλλουν σημαντικά στο δικαίωμα της μνήμης του Προσφυγικού Ελληνισμού.

Η Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί ένα ολικό γεγονός, μια ιστορική τομή μεγάλης βαρύτητας που διαβρώνει όλες τις πτυχές τής μετά το 1922 ιστορίας. Είναι γι' αυτόν το λόγο κυριολεκτικά δραματική. Ακύρωσε με τον δραματικότερο τρόπο τη Μεγάλη Ιδέα που είχε εμπνεύσει τη "μικρή Ελλάδα" για πολλές δεκαετίες, με μια ήττα που χάραξε οριστικά τα σύνορα του ελληνικού έθνους-κράτους. Πολύ πιο σημαντική από την ίδια την ήττα ήταν η προσφυγιά, ο ξεριζωμός των ελληνικών πληθυσμών. Ο όρος "καταστροφή" που καθιερώθηκε παραπέμπει σε αυτή την όψη των ιστορικών γεγονότων και σαφώς υπερβαίνει...