Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο παρών τόμος πραγματεύεται κριτικά τις σχέσεις ανάμεσα στα δομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, στην ανισόμετρη ανάπτυξη της Ζώνης του Ευρώ, στην "παγκοσμιοποίηση" και στη διεθνή οικονομική κρίση. Υποστηρίζει ότι το βασικό πρόβλημα του ευρωπαϊκού "Νότου", γενικά, και της ελληνικής οικονομίας, ειδικά, είναι αυτό της διεθνούς ανταγωνιστικότητας και όχι του δημοσίου χρέους ή της αναδιανομής του εισοδήματος, τα οποία συνιστούν επιφαινόμενα. Έτσι, ενώ οι εθνικές αρχές είναι, εντός ΟΝΕ, αντικειμενικά αναγκασμένες να ασκήσουν περιοριστική δημοσιονομική και εισοδηματική πολ...

Η ελληνική κρίση, που σοβεί επί σχεδόν δυο αιώνες, έχει ως πρωτογενή αιτία την αποδόμηση της κοινωνικής συλλογικότητας, η οποία οδήγησε στην πελατειακή της εξατομίκευση και, παραπέρα, στην αδυναμία της να βαρύνει στους πολιτικούς συσχετισμούς. Η κομματοκρατία, έχοντας ιππεύσει επί του κράτους, μετέβαλε την πολιτική τάξη σε δυνάστη της σύνολης κοινωνίας. Η σημερινή κρίση μπορεί να χαρακτηρισθεί ωε ένα απλό επεισόδιο στην αλυσίδα των καταστροφών που επισώρευσε η δυναστική κομματοκρατία στον ελληνισμό, η οποία, τη φορά αυτή, απειλεί την ίδια την ύπαρξή του. Μας λένε να δει...

Ο συγγραφέας-μελετητής έχει δείξει σε άλλα έργα του ότι σε μακροχρόνιο συμβατικό πόλεμο ο ρόλος της οικονομίας είναι καταλυτικός για την τελική νίκη ή ήττα. Στο νέο αυτό έργο συσχετίζεται η οικονομία και η στρατιωτική τακτική. Είναι φανερό ότι σε μακροχρόνιο συμβατικό πόλεμο η οικονομική κινητοποίηση είναι σταδιακή, με αποτέλεσμα η παραγωγή οπλικών συστημάτων να μεγιστοποιείται και αυτή σταδιακά. Εκεί ακριβώς τίθεται το ζήτημα της στρατιωτικής τακτικής και στρατηγικής, δηλαδή αν ένας εκ των δύο αντιπάλων μπορεί να επιτύχει πλήρη υπεροχή στο πεδίο της μάχης και να συνθλίψ...

Είναι ενδιαφέρον να γνωρίζουμε τις αιτίες, τα χαρακτηριστικά -και τις συνέπειες- των οικονομικών κρίσεων από τότε που εμφανίστηκαν. Θα αρχίσω με μια κοινοτοπία: οι οικονομικές κρίσεις, όλες, είναι γεγονός της εποχής του καπιταλισμού· είναι χαρακτηριστικό του καπιταλιστικού συστήματος.

Η αρχική μορφή της ευρωπαϊκής οικονομίας που ξεκινάει από την ελληνική πολιτεία της αρχαιότητας, διέρχεται από την αυτοκρατορική Ρώμη και καταλήγει στον βυζαντινό μεσαιωνικό ελληνισμό, αποτέλεσε πάντοτε ένα σοβαρό θέμα προς διερεύνηση. Μάλιστα είναι πολλοί εκείνοι από τους συγγραφείς, τους ιστορικούς και κυρίως από τους βυζαντινολόγους οι οποίοι με τις πραγματείες τους, αν και προσπάθησαν, δεν μπόρεσαν να διαμορφώσουν μια σαφή και ολοκληρωμένη εικόνα για την εξέλιξη της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής των ιστορικών και καθοριστικών αυτών περιόδων. Σε αυτό το βι...

Η ελληνική κρίση, που σοβεί επί σχεδόν δυο αιώνες, έχει ως πρωτογενή αιτία την αποδόμηση της κοινωνικής συλλογικότητας, η οποία οδήγησε στην πελατειακή της εξατομίκευση και, παραπέρα, στην αδυναμία της να βαρύνει στους πολιτικούς συσχετισμούς. Η κομματοκρατία, έχοντας ιππεύσει επί του κράτους, μετέβαλε την πολιτική τάξη σε δυνάστη της σύνολης κοινωνίας. Η σημερινή κρίση μπορεί να χαρακτηρισθεί ωε ένα απλό επεισόδιο στην αλυσίδα των καταστροφών που επισώρευσε η δυναστική κομματοκρατία στον ελληνισμό, η οποία, τη φορά αυτή, απειλεί την ίδια την ύπαρξή του. Μας λένε να δει...

Το πιο δύσκολο τεστ για μια οικονομική θεωρία είναι να δει κανείς πώς αντιμετώπισε τις διάφορες κρίσεις και προκλήσεις σε διάφορες ιστορικές φάσεις. Για παράδειγμα, με ποια οικονομική πολιτική η αρχαία Αθήνα απέφυγε τις κρίσεις λιμού και ποια μέτρα εφάρμοσε ο Ιούλιος Καίσαρας για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά όταν έσκασε η "φούσκα" στην αγορά ακινήτων της αρχαίας Ρώμης; πώς προκλήθηκε η κρίση επί Διοκλητιανού και πώς κατάφερε ο Μ. Κωνσταντίνος να την αντιμετωπίσει δημιουργώντας συνθήκες οικονομικής σταθερότητας στο Βυζάντιο κατά πολύ ανώτερες από αυτές που επικράτησαν στην Μεσ...

Δημοσιεύματα βρετανικών μέσων όπως εκείνα των Guardian (H. Smith, «"Neglect and disrepair" eads Corfu dissidents to seek split from Greece - New self-rule party will fight in next election - Government accused of not investing in island», The Guardian, 26 Σεπτεμβρίου 2008) και BBC news (M. Brabant «Pressure for Corfu autonomy grows», BBC News, 27 Σεπτεμβρίου 2008), αναδεικνύουν ότι το ιστορικό ενδιαφέρον για την Κέρκυρα περασμένων κατακτητών του νησιού διατηρείται ακόμα ζωντανό. Η κυριαρχία των βρετανικών κεφαλαίων στην κερκυραϊκή Οικονομία και ο στραγγαλισμός των παραγωγικ...

Η Βιομηχανική Επανάσταση, που είχε ως κινητήρια δύναμή της το πετρέλαιο και τα υπόλοιπα ορυκτά καύσιμα, οδηγείται σε επικίνδυνο τέλος: οι τιμές των ενεργειακών πόρων και των τροφίμων έχουν εκτοξευτεί, η ανεργία παραμένει σε υψηλά επίπεδα, η αγορά ακινήτων έχει καταβαραθρωθεί, το ιδιωτικό και το δημόσιο χρέος αυξάνονται και η ανάκαμψη της οικονομίας καθυστερεί. Αντιμέτωπη με την προοπτική μιας δεύτερης κατάρρευσης της παγκόσμιας οικονομίας, η ανθρωπότητα αναζητά απεγνωσμένα ένα βιώσιμο οικονομικό σχέδιο για το μέλλον. Στο βιβλίο αυτό, ο Τζέρεμι Ρίφκιν διερευνά πώς η τεχν...

Στα "Γρανάζια του χρόνου" επιχειρείται μια πρώτη απόπειρα να καταγραφεί η γενική ιστορία της μέτρησης του χρόνου και η (θετική ή αρνητική) συμβολή της σε ό,τι αποκαλούμε σύγχρονο πολιτισμό. Κατά τον Λάντες, η εφεύρεση του μηχανικού ρολογιού στη μεσαιωνική Ευρώπη ήταν μία από τις σημαντικότερες εφευρέσεις στην ιστορία της ανθρωπότητας -όχι στην ίδια κατηγορία με τη φωτιά και τον τροχό, αλλά συγκρίσιμη με την τυπογραφία, όσον αφορά τις επαναστατικές επιπτώσεις που είχε στις πολιτισμικές αξίες, τις τεχνολογικές αλλαγές, την οργάνωση της κοινωνικής και πολιτικής ζωής, αλλά και...

Στα "Γρανάζια του χρόνου" επιχειρείται μια πρώτη απόπειρα να καταγραφεί η γενική ιστορία της μέτρησης του χρόνου και η (θετική ή αρνητική) συμβολή της σε ό,τι αποκαλούμε σύγχρονο πολιτισμό. Κατά τον Λάντες, η εφεύρεση του μηχανικού ρολογιού στη μεσαιωνική Ευρώπη ήταν μία από τις σημαντικότερες εφευρέσεις στην ιστορία της ανθρωπότητας - όχι στην ίδια κατηγορία με τη φωτιά και τον τροχό, αλλά συγκρίσιμη με την τυπογραφία, όσον αφορά τις επαναστατικές επιπτώσεις που είχε στις πολιτισμικές αξίες, τις τεχνολογικές αλλαγές, την οργάνωση της κοινωνικής και πολιτικής ζωής, αλλά και...

Αν ήσασταν σε θέση να κάνετε τον περίπλου της Γης τον 15ο αιώνα, εκείνο που θα σας έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση θα ήταν οι εκπληκτικοί πολιτισμοί της Ανατολής. Στο Πεκίνο χτιζόταν η Απαγορευμένη Πόλη· στην Εγγύς Ανατολή οι Οθωμανοί έσφιγγαν τον κλοιό γύρω από την Κωνσταντινούπολη. Η Ευρώπη, αντιθέτως, θα σας φαινόταν ένας ελεεινός βαλτότοπος, που εξακολουθούσε να μαστίζεται από επιδημίες, κακές συνθήκες υγιεινής και ακατάπαυστες πολεμικές συρράξεις. Η δε Βόρειος Αμερική ήταν ένας αναρχούμενος αγριότοπος σε σύγκριση με τα βασίλεια των Αζτέκων και των Ίνκας. Η ιδέα ότι η...

17ος αιώνας: η Ολλανδία διανύει τον Χρυσό Αιώνα της, το Άμστερνταμ σφύζει από οικονομική και εμπορική δραστηριότητα και η θρυλική Εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών (VOC) συγκεντρώνει το αρχικό της κεφάλαιο, για πρώτη φορά στην Ιστορία, με δημόσια εγγραφή. Κι όταν τα πλοία της κατακτούν τους θαλάσσιους δρόμους των μπαχαρικών, οι μετοχές της γίνονται ανάρπαστες. Ένα νέο είδος εμπορίου είχε κάνει την εμφάνισή του. Αντλώντας από αρχεία και ντοκουμέντα της εποχής και ακολουθώντας τα ίχνη επενδυτών, κερδοσκόπων και απατεώνων, ο Λόντεβεϊκ Πέτραμ περιγράφει τη λειτουργία του πρώτου...

Η πολιτική οικονομία ουσιαστικά αναφέρεται στην οικονομική προσέγγιση που ξεκινά από τους κλασικούς οικονομολόγους του δέκατου ένατου αιώνα, βρίσκεται στο απόγειό της στα ώριμα κείμενα του Marx (κυρίως το "Κεφάλαιο") και συνεχίζεται με το έργο του Sraffa μετά τη δεκαετία του 1960. Έκτοτε γίνεται μια συνεχής προσπάθεια αποσαφήνισης, περαιτέρω επέκτασης και εφαρμογής των θεωριών που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο αυτής της παράδοσης, όπως π.χ. θεωρίες αξίας, χρήματος, ανταγωνισμού, γαιοπροσόδου, συσσώρευση κεφαλαίου, ενεργού ζήτησης, μεταξύ άλλων. [...] Στόχος των δοκιμίων είναι...

Tα κείμενα της Κομμουνιστικής Επιθεώρησης που παρουσιάζονται συγκεντρωμένα στην παρούσα έκδοση καλύπτουν την περίοδο εκδήλωσης της βαθύτερης οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα (2009-2012). Στη διάρκεια αυτής της περιόδου η διεθνής καπιταλιστική οικονομία βίωσε μια σημαντική κρίση, με εκτεταμένο συγχρονισμό στα μεγάλα ιμπεριαλιστικά κέντρα (ΗΠΑ, ΕΕ, Ιαπωνία). Η συγκεκριμένη αρθρογραφία συμβάλει καταρχάς στην κατανόηση του χαρακτήρα της οικονομικής κρίσης στον αντίποδα των κυρίαρχων αστικών και οπορτουνιστικών αναλύσεων που επιχειρούν να τον συσκοτίσουν. Τεκμηριώνει ότι πρό...

Ψωμί, μετρητά, λεφτά, ρευστό, φράγκα, παράδες, μαύρα, διαθέσιμα, τα προς το ζην: όπως και να το πείτε, το χρήμα μετράει. Για τους χριστιανούς, η αγάπη γι' αυτό είναι η πηγή όλων των κακών. Για τους στρατηγούς, είναι το μέσο διεξαγωγής του πολέμου- για τους επαναστάτες, είναι τα δεσμά της εργασίας. Όμως τι ακριβώς είναι το χρήμα, από πού ήρθε και πώς καταλήξαμε να ζούμε σ' έναν κόσμο όπου το περισσότερο χρήμα είναι αόρατο; Το πρώτο βήμα για να καταλάβουμε την πολυπλοκότητα των σύγχρονων χρηματοπιστωτικών θεσμών είναι να διαπιστώσουμε την προέλευση τους - πράγμα που προσφέρει...

Το 1945 πολλοί Ευρωπαίοι θερμαίνονταν ακόμη με κάρβουνο, συντηρούσαν τα τρόφιμα στον πάγο και δεν είχαν υδραυλική εγκατάσταση στο σπίτι. Μέσα στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, τα πράγματα άλλαξαν ριζικά, η μέση αγοραστική δύναμή τους τριπλασιάστηκε, ενώ ο χρόνος εργασίας μειώθηκε κατά το ένα τρίτο. Το βιβλίο περιγράφει την εντυπωσιακή μεταπολεμική ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας, υποστηρίζοντας ότι στηρίχθηκε όχι τόσο σε βασικές οικονομικές δυνάμεις όσο στη λειτουργία ενός συνόλου θεσμών (συνδικάτα επικεντρωμένα στην αλληλεγγύη, συνεκτικές εργοδοτικές ενώσεις, κυβερνήσε...

Ένα εντυπωσιακό και συναρπαστικό βιβλίο, το οποίο απαντάει στο ερώτημα που προβληματίζει εδώ και αιώνες τους ειδικούς: "Για ποιους λόγους μερικά έθνη είναι πλούσια και κάποια άλλα φτωχά, για ποιους λόγους η ευημερία και η ένδεια, η υγεία και οι ασθένειες, η σίτιση και οι σιτοδείες χωρίζουν τα έθνη;" Ευθύνεται η κουλτούρα, το κλίμα, η γεωγραφία; Ή, μήπως, η άγνοια για το ποιες είναι οι σωστές πολιτικές; Η απάντηση είναι "όχι". Κανένας από αυτούς τους παράγοντες δεν είναι καθοριστικός ή μοιραίος. Διαφορετικά, πώς μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός ότι η Μποτσουάνα είναι μι...

Ένα ακόμη βιβλίο για το χρέος και τις επιπτώσεις του όπως τόσα ακόμα που έχουν γραφτεί από οικονομολόγους και λοιπούς ειδικούς χειρισμού και επεξήγησης των δήθεν πολυπλοκοτήτων που ταλανίζουν τη ζωή μας; Η απάντηση είναι όχι, τουλάχιστον όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, που χρειάζεται όμως ένα προκλητικό ταξίδι στην ιστορία της ανθρωπότητας, για να γίνει αντιληπτό το είδος, το βάθος και η ποιότητα μιας έννοιας που από απλή ηθική στάση στη συμβίωση των ανθρώπων, μετατράπηκε από την ιεραρχία, το κράτος, το χρήμα και τη βία (με αυτή τη σειρά), σε βάρος. Ένα βάρος...