Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Isaiah Berlin, ένας από τους κορυφαίους εκπροσώπους της παράδοσης του φιλελεύθερου ουμανισμού, υποστηρίζει εδώ με πάθος, οξυδέρκεια και σαφήνεια ότι τα «μεγάλα αγαθά» της ανθρωπότητας -ελευθερία, δικαιοσύνη, ισότητα- δεν είναι αυτονόητα. Σε μια εποχή αυξημένου ιδεολογικού φονταμενταλισμού, η φωνή του Berlin θα πρέπει να ακουστεί με προσοχή. Η απολαυστική γραφή και το ιδιαίτερο ύφος κάνουν το βιβλίο ένα έξοχο ανάγνωσμα.

Ο Isaiah Berlin, ένας από τους κορυφαίους εκπροσώπους της παράδοσης του φιλελεύθερου ουμανισμού, υποστηρίζει εδώ με πάθος, οξυδέρκεια και σαφήνεια ότι τα "μεγάλα αγαθά" της ανθρωπότητας -ελευθερία, δικαιοσύνη, ισότητα- δεν είναι αυτονόητα. Σε μια εποχή αυξημένου ιδεολογικού φονταμενταλισμού, η φωνή του Berlin θα πρέπει να ακουστεί με προσοχή. Η απολαυστική γραφή και το ιδιαίτερο ύφος κάνουν το βιβλίο ένα έξοχο ανάγνωσμα.

Μια πνευματώδης και ρεαλιστική θεώρηση των θεμελίων του ανθρώπινου πολιτισμού και των παγκοσμίων οικονομικών και ηθικών κρίσεων, "Το κοσμοείδωλο της ελευθερίας" αποτελεί μια καινοτόμο και δημιουργική ανάλυση των σημαντικότερων ζητημάτων της πραγματικότητας (φυσικής, κοινωνικής, ψυχικής), της ιδεολογίας και της πολιτικής πράξης. Το παρόν βιβλίο δεν προσφέρει μόνο μια "γενεαλογία" της έννοιας της ελευθερίας. Προσφέρει επίσης ένα νέο, πρακτικό και ολοκληρωμένο μοντέλο πολιτικής οικονομίας το οποίο προτάσσει την ελευθερία του ανθρώπου και οδηγεί στην πιο αποτελεσματική και δημι...

Η ελληνική ελευθερία, περισσότερο από νοητική σύλληψη ή θεμέλιο ατομικών πεποιθήσεων, είναι το βίωμα ενός λαού και ενός πολιτισμού που στον τόπο τους φανερώθηκε και διατυπώθηκε για πρώτη φορά με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ως αξιακό αίτημα. Η ιστορία της αρχαίας Ελλάδας είναι, πρώτα και πάνω απ' όλα, η ιστορία ενός ανυποχώρητου αγώνα για την ελευθερία. Για την εθνική ελευθερία, για την πολιτική και κοινωνική ελευθερία, για την ελευθερία του πνεύματος και της συνείδησης, για την ελευθερία της βούλησης. Παράλληλα και αυτονόητα, είναι ένας διαρκής αγώνας ενάντια στην ξένη...

Τα περίφημα "Τέσσερα δοκίμια περί ελευθερίας"... χαρακτηρίζονται από εκείνον τον ριζοσπαστικό ανθρωπισμό υπό τη γνησιότερη έννοια του τόσο ταλαιπωρημένου αυτού όρου, ο οποίος συνδέει τον σερ Isaiah Berlin με μεγάλες μορφές του δέκατου ένατου αιώνα, όπως τον Χέρτσεν και τον Mill, δίνοντάς του συγχρόνως τη δυνατότητα να ανακαλύψει το ίδιο πνεύμα πίσω από την αγριωπή όψη και την αλλοιωμένη φήμη του Karl Marx.

Συμβολή στην "ιστορία" της λέξης ελευθερία είναι το κείμενο του παρόντος βιβλίου. Δεν είναι "μελέτη" - δεν έχει την αυστηρότητα που αυτός ο όρος απαιτεί. Δεν είναι ούτε δοκίμιο - δεν εκμεταλλεύεται τις ανέσεις που αυτός ο αρκετά χαλαρός όρος επιτρέπει. Γι αυτό το λέω "σπουδή", με την έννοια περίπου που έχει αυτή η λέξη στη ζωγραφική ή στη μουσική. Σπουδή, ή πειραματική προσέγγιση στο θέμα της ελευθερίας μέσα από τη σκέψη των προσωκρατικών. Ελευθερία για ποιόν -από ποιόν- από τι; Τα ερωτήματα απαιτούν κάθε φορά καινούργια απάντηση. Μα αν δεν πάρει κανείς το νήμα από την α...

Τίποτα στον κόσμο δεν μπορεί να εμποδίσει τον άνθρωπο να αισθάνεται γεννημένος για την ελευθερία. Ποτέ, ό,τι κι αν γίνει, δεν μπορεί να δεχτεί τη δουλεία" γιατί σκέφτεται. Δεν έπαψε ποτέ να ονειρεύεται μια ελευθερία χωρίς όρια, είτε ως παρελθούσα ευτυχία που του τη στέρησε μια τιμωρία, είτε ως μέλλουσα ευτυχία που του την χρωστά ένα είδος συμφωνίας με κάποια μυστηριώδη Πρόνοια. Ο κομμουνισμός που φαντάστηκε ο Μαρξ είναι η πιο πρόσφατη μορφή αυτού του ονείρου. Το όνειρο αυτό παρέμεινε ανέκαθεν μάταιο, όπως όλα τα όνειρα, ή, αν ποτέ λειτούργησε σαν παρηγοριά, ήταν πάντα σαν ό...

Ο κορυφαίος φιλόσοφος Τεντ Χόντεριχ τάσσεται υπέρ μιας ιδιαίτερης μορφής επίλυσης του αιτιοκρατικού ζητήματος, και στην παρούσα συμπληρωμένη έκδοση του βιβλίου του "Πόσο ελεύθερος είσαι;" διατυπώνει ωριμότερες σκέψεις που αφορούν στο συγκεκριμένο ζήτημα -με τον τρόπο αυτό προάγει περαιτέρω την αντιπαράθεση στο νευραλγικό και δεσπόζοντα τομέα της φιλοσοφίας της ηθικής. Η δεύτερη αγγλική έκδοση (στην οποία στηρίχτηκε η παρούσα ελληνική) της περίφημης παγκοσμίως εισαγωγής στο μείζον φιλοσοφικό ζήτημα της αιτιοκρατίας και της ελευθερίας αναθεωρήθηκε πλήρως, ώστε να συνεκτιμήσε...

Στη βραβευμένη πραγματεία του "Περί της ελευθερίας της βούλησης", ο Schopenhauer υποβάλλει τούτο το κεντρικό και πάντα επίκαιρο φιλοσοφικό πρόβλημα σ’ ενδελεχή, πρωτότυπη, ολοκληρωμένη και συνάμα εύληπτη ανάλυση. Καταδεικνύει μ’ αυτήν πως οι ανθρώπινες πράξεις καθορίζονται από τη δράση των κινήτρων επί του αμετάβλητου ανθρώπινου χαρακτήρα με αναγκαιότητα εξίσου αδήριτη όπως κι εκείνη που καθορίζει τα λοιπά φαινόμενα του κόσμου. Φανερώνει επιπλέον το πού έχει τις πηγές της η πλάνη πως η ανθρώπινη βούληση είναι ελεύθερη. Με τούτα, ωστόσο, η ανθρώπινη ελευθερία δεν αίρεται, αλ...

"Η ανεξαρτησία του ατόμου είναι αυτονόητα απόλυτη. Το άτομο είναι κύριος του εαυτού του, του σώματός του και του νου του". To "Περί Ελευθερίας" του Τζον Στιούαρτ Μιλ εκδόθηκε το 1859 και αποτελεί έκτοτε ένα από τα σημαντικότερα έργα υπεράσπισης της ατομικής ελευθερίας. Για τον Μιλ η ατομική ελευθερία είναι η μοναδική οδός που οδηγεί στην ανάπτυξη του ανθρώπου, αλλά και της ανθρωπότητας εν γένει. Ο Μιλ πίστευε σε ένα είδος κοσμικής ηθικής που θα είχε ως πυλώνα το δημοκρατικό ήθος και θα χαρακτηριζόταν από αγάπη για την ελευθερία και την αυτονομία. Πίστευε στον ορθό λόγο κ...

Ο Νίκος Φωτιάδης είναι ένας άφοβος άνθρωπος με ελεύθερο πνεύμα και ανήσυχη νόηση. Σε αυτόν αναγνωρίζει τον σεμνό μα όχι σεμνότυφο ελευθερόφρονα σκεπτόμενο άνθρωπο που βιώνει την ρήση του Σολωμού: "Το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθινό". Σοβαρός χωρίς σοβαροφάνεια και ανυποχώρητος μέσα στη διαλογική του ετοιμότητα, με ευθυκρισία και επιμονή δίχως εμμονή στις θέσεις του επιχειρηματολογεί εξαντλητικά. [...] Παρότι άφοβος άνθρωπος, ο Νίκος Φωτιάδης δεν είναι αθεόφοβος. Θα τον ονόμαζε άνθρωπο ένθεο κι άθρησκο μάλλον. Είναι ένθεος, επειδή έχει Θεό, τον θεό...

Εξαιτίας της έντονης εκμετάλλευσης του όρου ελευθερία από την πολιτική, χάθηκε σιγά σιγά η αληθινή έννοια του όρου, έτσι όπως πραγματικά παρουσιάζεται στον άνθρωπο. Αυτή την έννοια, που βρίσκεται μέσα στις σχέσεις του πνεύματος και της ύλης, είναι που προσπαθεί να αποκαταστήσει ο δάσκαλος Omraam Mikhael Aivanhov όταν λέει: "Όλα τα όντα ζουν χάρη σ' ένα πλήθος από στοιχεία που δέχονται από το περιβάλλον. Μόνο ο Δημιουργός εξαιρείται αυτού του νόμου. Αυτός δεν έχει ανάγκη από τίποτα το εξωτερικό. Καθώς, όμως, άφησε μέσα σε όλα τα ανθρώπινα όντα μια σπίθα, ένα πνεύμα που είναι...

Είναι γενικά αποδεκτό ότι ένα μεγάλο τμήμα του μαρξιστικού έργου έχει φιλοσοφική ταυτότητα, αλλά από την άλλη ο ίδιος ο Μαρξ κρατούσε μια απόλυτα περιφρονητική στάση προς τη φιλοσοφική αντιμετώπιση των πραγμάτων. Στην περίφημη ενδέκατη θέση του στον Φόυερμπαχ δήλωσε, "Οι φιλόσοφοι έχουν μέχρι τώρα ερμηνεύσει τον κόσμο με διάφορους τρόπους, το ζήτημα, όμως, είναι να τον μεταβάλλουμε".

Αν ο υπερ-ρεαλισμός κι ο υπαρξισμός διαμορφώθηκαν σαν ανταπάντηση σε μιαν ορθολογική οργάνωση του κράτους και της κοινωνίας, ο φασισμός που ακολούθησε ήταν η άμεση επιβεβαίωση των φόβων μιας ολόκληρης ανθρωπότητας. Ο φασισμός δεν έχει ούτε μύθο, ούτε ηθική. Η ανηθικότητα του φασισμού προβάλλει και απ' το γεγονός ότι, δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει σαν δικά του, κι όσα επιχειρήματα στρέφονται εναντίον του. Ποτέ άλλοτε, όσο στην ιστορία του φασισμού, η φιλοσοφία δεν στάθηκε τόσο πολύ ο ακρογωνιαίος λίθος της παραφροσύνης, και ταυτόχρονα ο αποδιοπομπαίος τράγος της. Ο Μαρκούζε...

Ελευθερία είναι να μπορείς να λες "ναι" ή "όχι". Ελευθερία είναι να αποφασίζεις, αλλά επίσης -μην το ξεχνάς- να συνειδητοποιείς ότι αποφασίζεις. Αυτό είναι το άκρως αντίθετο από το να παρασύρεσαι, όπως καταλαβαίνεις. Για να ξέρεις αν κάτι είναι πράγματι σωστό ή όχι, θα πρέπει μόνος σου να εξετάσεις σε βάθος αυτό που κάνεις. Η ελευθερία της επιλογής είναι αποκλειστικά δική σου, πράγμα που σημαίνει ότι κανείς δεν μπορεί να σε απαλλάξει από το να επιλέγεις και να ψάχνεις μόνος σου. Κάποια στιγμή πρέπει να ενηλικιωθείς, δηλαδή να γίνεις ικανός να ανακαλύψεις τη δική σου ζωή και...

΄Εξι άνθρωποι διαφορετικού τρόπου σκέψης και τοποθέτησης συναντιούνται σε κάποια ορεινή τοποθεσία και συζητούν περί της ελευθερίας του ανθρώπου λαμβάνοντας υπόψη και τα νεότερα φιλοσοφικά ρεύματα. Σε 14 συναντήσεις, με ένα κύριο θέμα κάθε φορά, και με τη μορφή διαλογικής συζήτησης, γίνεται βατό ένα δύσκολο φιλοσοφικό έργο του Ρούντολφ Στάινερ: "Η φιλοσοφία της ελευθερίας". Μελετώντας αυτούς τους διαλόγους αισθάνεσε ότι συμμετέχεις, γιατί θα βρεις και δικές σου ερωτήσεις. Γενικά, θα αισθανθείς μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, παρόλο που θα έρθεις αντιμέτωπος με το ερώτημα: Υπάρχει...