Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η νικηφόρα επιχείρηση της VIIIης Μεραρχίας στην Ήπειρο για την κατάληψη της Μουργκάνας, που με το συνθηματικό όνομα "Ταύρος", έλαβε χώρα από 11-19 Σεπτεμβρίου 1948, δεν έχει ακόμα γραφεί από την Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού. Γι' αυτό, μερικοί συγγραφείς που έγραψαν για τον αγώνα του στρατού εναντίον των κομμουνιστών, στο κεφάλαιο που εξιστόρησαν την μάχη της Μουργκάνας, την Επιχείρηση "Ταύρος", την αναφέρουν ακροθιγώς, ο δε τέως Υπουργός Εθνικής Αμύνης Ε. Αβέρωφ στο βιβλίο του "Φωτιά και Τσεκούρι", σε μια υποσημείωση στη σελίδα 366, γράφει: "Ούτε στα Απομνημονεύματα του Στρα...

Το ζήτημα της επαναστατικής βίας Επτά δεκαετίες μετά το Δεκέμβρη του 1944, είναι πια αυτονόητο πως η ανάλυση της επαναστατικής βίας που εκλύθηκε στη διάρκειά του μπορεί και πρέπει ν΄αποσκοπεί όχι στην καταγγελία ή τη δικαιολόγηση, αλλά πρωτίστως στην κατανόησή της. Τα ειδοποιά χαρακτηριστικά αυτής της βίας είναι άλλωστε σε θέση να μας αποκαλύψουν καθοριστικά στοιχεία για την ένοπλη εξέγερση των 33 ημερών και την κοινωνική δυναμική της, που η αποκλειστική ενασχόληση με τις ηγετικές στρατηγικές επιλογές και κινήσεις αφήνει συνήθως στη σκιά. Ο "Κόκκινος Δεκέμβρης" προτε...

Από την ιστορία της Εθνικής Αντίστασης περισσότερο απασχολεί και συζητιέται η κατάληξή της. Η ήττα δηλαδή του ΕΑΜικού κινήματος και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε δυνατή. Δεν είναι παράδοξο που συμβαίνει αυτό. Το ΕΑΜικό κίνημα την περίοδο 1941-1944 κατάφερε να γίνει η κυρίαρχη πολιτική δύναμη στην Ελλάδα. Ειδικότερα, το ΕΑΜ υπολογίζεται ότι είχε περί τα 2 εκατ. μέλη, η Εθνική Αλληλεγγύη περί τα 4 εκατ., η ΕΠΟΝ περί τις 700.000, ενώ το ΚΚΕ 400.000. Δίπλα σε αυτές τις πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις υπήρχε ένας στρατός, ο ΕΛΑΣ, με δύναμη 130.000 μαχητές, αλλά κα...

Με το παρόν βιβλίο ολοκληρώνεται η δίτομη εργασία του συγγραφέα για την "κόκκινη βία" κατά την χρονική περίοδο 1943-1950. Ο Σάκης Μουμτζής σε αυτό το βιβλίο του προσπαθεί να απαντήσει στο βασικό ερώτημα, αν ο εμφύλιος πόλεμος ήταν μία απόπειρα της ηγεσίας του ΚΚΕ να ενσωματώσει την εσωτερική πολιτική κατάσταση στο διεθνές περιβάλλον κρίσης που άρχισε να διαμορφώνεται στην Ευρώπη και στα Βαλκάνια, ή ήταν μία κοινωνική επανάσταση λόγω της όξυνσης των συνθηκών στην Ελλάδα. Αν ήταν μία απόπειρα της τριτοδιεθνιστικής ηγεσίας του ΚΚΕ να μην εντάξει το κόμμα στις διαδικασίες τη...

Έχει λεχθεί ότι η Ιστορία γράφεται από τους νικητές. Σύμφωνα με αυτή τη θεώρηση, η Αλεξάνδρα Κριεζή ανήκει στο στρατόπεδο των νικητών του ελληνικού Εμφυλίου πολέμου. Πόσο «νικήτρια» όμως είναι στ’ αλήθεια; Το σπίτι της λεηλατημένο και καμένο, ο άντρας και η μία της κόρη νεκροί. Πού έγκειται η νίκη και ο θρίαμβος; Εάν η απάντηση είναι κάτι σαν «πουθενά», ας αναλογιστούμε σήμερα πόσο τραγική ήταν η θέση των ηττημένων. Αν πρέπει να θυμόμαστε, ας τα θυμόμαστε όλα. Το χρονικό της Κριεζή προσθέτει κάτι διαφορετικό στην εκτενή τοιχογραφία της μικροϊστορίας του ελληνικού Εμφυλίου....

Τα "Εμφύλια πάθη" προσεγγίζουν τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο μέσα από 23 κρίσιμες ερωτήσεις και απαντήσεις, ξεκινώντας από το τι είναι εμφύλιος πόλεμος και καταλήγοντας στην κληρονομιά που μας άφησε. Με συνοπτικό τρόπο και άμεση γραφή, ο Στάθης Καλύβας και ο Νίκος Μαραντζίδης επιχειρούν μια συνολική ερμηνεία ενός σύνθετου και πολύμορφου γεγονότος που δίχασε έναν λαό και κατέστρεψε μια χώρα, τραυματίζοντας τη συλλογική τους μνήμη και ταυτότητα. Ο εμφύλιος πόλεμος παρέμεινε για πολλά χρόνια πηγή εντάσεων, διχόνοιας και παθών. Σήμερα όμως έχουμε πια τη δυνατότητα να τον ξανασκεφ...

Mια ιστορία των Δεκεμβριανών χωρίς Βρετανούς θα ήταν μια ιστορία του Αδάμ και της Εύας χωρίς τον "επικατάρατο" όφι και θα είχε διάφορες εκδοχές, όλες με πολλές άγραφες σελίδες. Στο κενό αυτό ελλοχεύουν τρεις κίνδυνοι. Ο πρώτος είναι να παραγνωριστεί η στρατηγική των ελληνικών αστικών δυνάμεων. Ο δεύτερος είναι η προβολή μιας πλασματικής εικόνας των Δεκεμβριανών ως τελεολογικά προκαθορισμένης σύγκρουσης με προκαθορισμένη έκβαση. Ο τρίτος κίνδυνος είναι η διαιώνιση της απουσίας από τη διαπραγμάτευση της έννοιας της ισχύος, η οποία προσδιόριζε το μέσο και τη βαρύτητα της βρετα...

Το 1948, στο αποκορύφωμα του ελληνικού Εμφυλίου, τριάντα οκτώ χιλιάδες παιδιά εντάχθηκαν σε προγράμματα εκκένωσης μέσω των οποίων απομακρύνθηκαν από τα σπίτια τους στα βουνά της βόρειας Ελλάδας. Το ΚΚΕ τοποθέτησε τα μισά σε ορφανοτροφεία στην ανατολική Ευρώπη, ενώ η εθνική κυβέρνηση έβαλε τα υπόλοιπα σε οικοτροφεία σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Αντικείμενο έριδας κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, το αμφιλεγόμενο αυτό επεισόδιο εξακολουθεί να δημιουργεί εντάσεις στη διεθνή σκηνή, αλλά και στο εσωτερικό της ελληνικής κοινωνίας. Ο Λόρινγκ Ντάνφορθ και η Ρίκη βαν Μπούσχοτεν παρο...

Το βιβλίο έχει στόχο την καταγραφή πτυχών της εμφύλιας διαμάχης που αναδεικνύονται από την παρουσία της επιτροπής που συνέστησε ο ΟΗΕ στη βόρειο Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1947, προκειμένου να συνεχίσει το έργο της Commission of Investigation Concerning Greek Frontier Incidents. Οι διπλωματικές καταγγελίες της ελληνικής κυβέρνησης στον ΟΗΕ τον Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους για την κατάσταση που είχε δημιουργηθεί στη βορειοελλαδική μεθόριο εξαιτίας της αρωγής των κυβερνήσεων των Λαϊκών Δημοκρατιών της Γιουγκοσλαβίας, της Βουλγαρίας και της Αλβανίας προς τον Δημοκρατικό Στρατ...

Η "Τραγική αναμέτρηση", το βιβλίο-ορόσημο του Αλέξανδρου Λ. Ζαούση για τον Εμφύλιο, πρωτοεκδόθηκε από την "Ωκεανίδα" σε δυο τόμους την περίοδο 1992 - 1993. Αναφέρεται στα τραγικά γεγονότα των ετών 1946 - 1949, αλλά και σε όσα προηγήθηκαν του Εμφυλίου κατά το έτος 1945, προκειμένου να αναλυθούν τα πραγματικά αίτια της αναμετρήσεως. Χρησιμοποιήθηκαν πάνω από 100 πηγές και σημαντικός αριθμός εφημερίδων της εποχής πάσης αποχρώσεως. Το συγγραφικό έργο του Αλέξανδρου Λ. Ζαούση εκτιμάται ιδιαίτερα για την αντικειμενικότητα και την εξαντλητική τεκμηρίωση, αλλά και για τη γλαφυρό...

Ο εμφύλιος πόλεμος, με τους δεκάδες χιλιάδες νεκρούς στα πεδία των μαχών, τις εκτελέσεις πολιτικών κρατουμένων, τους εκατοντάδες χιλιάδες εσωτερικούς πρόσφυγες, αποτέλεσε μια κατεξοχήν τραυματική εμπειρία που διαίρεσε βαθιά την ελληνική κοινωνία, για δεκαετίες, σε νικητές και ηττημένους. Αυτή η διαίρεση επηρέασε την επιστημονική και τη δημόσια συζήτηση, οι οποίες περιστράφηκαν γύρω από το ερώτημα "ποιος φταίει", επιδιώκοντας να αποδώσουν την ευθύνη για την πρόκληση του εμφυλίου στον έναν από τους δύο αντιπάλους. Το βιβλίο θέτει ένα διαφορετικό ερώτημα: τι ήταν ο ελληνικό...

Οι δοσίλογοι της Κατοχής ήρθαν, τελικά, αντιμέτωποι με τον νόμο. Τα δικαστικά αρχεία, που έχουν περιέλθει σταδιακά στη διάθεση της ιστορικής έρευνας, φέρνουν στο φως έναν μηχανισμό που εξέτασε δεκάδες χιλιάδες καταγγελίες και διεξήγαγε χιλιάδες δίκες. Μέσα από τις δίκες αναδύεται ένας ολόκληρος κόσμος, με τις αντιτιθέμενες μνήμες, μαρτυρίες και αντιλήψεις του περί δικαίου και αδίκου. Με το ένα πόδι σταθερά μέσα στις αίθουσες των δικαστηρίων και το άλλο έξω από αυτές, στις πολιτικές και κοινωνικές διεργασίες που επηρέασαν το έργο της Δικαιοσύνης, o συγγραφέας τού ανά χείρας...

Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 70 χρόνων από τον Δεκέμβριο του 1944, ο Πέτρος Στ. Μακρής - Στάϊκος επέλεξε να μεταφράσει και να παρουσιάσει τέσσερα άγνωστα στον, μη ιστορικό, αναγνώστη κείμενα: - John Melior Stevens, Σχέδιο-Πρόταση για την αποτροπή της κατάληψης της εξουσίας στην Ελλάδα από το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, κατά τον τερματισμό της κατοχής του Άξονα. - 23η Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία, Επιχειρήσεις στην Ελλάδα. - Αντιναυάρχου Δημητρίου Οικονόμου, Σχετικά με την διαδρομή της φάλαγγας των ομήρων του ΕΛΑΣ, που απελευθερώθηκε στο χωριό Μπλέσσια-Αμυγδαλιές. - Πρακτικά της διάσκεψης...

Τα Δεκεμβριανά που, κατά τον συγγραφέα, καθόρισαν την ιστορία της νεότερης Ελλάδας, διαχωρίζοντας το μέλλον της από αυτό των Βαλκανίων, άφησαν πίσω τους πολύ πόνο και μεγάλα ερωτηματικά. Ο συγγραφέας περιγράφει συνοπτικά και όσο πιο αντικειμενικά μπορεί αυτή την εποχή. Δεν είναι ιστορικός, αλλά δίνει μια ζωηρή αφήγηση, εμπλουτισμένη με υποσημειώσεις και με έναν πίνακα -για όσους νεότερους δεν ξέρουν τις λεπτομέρειες. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου υπάρχει αρχειακό υλικό ιδιαίτερης σημασίας: πρόκειται για μια ανέκδοτη μαρτυρία της εποχής και για αφηγήσεις Αθηναίων που ζήσα...

Το βιβλίο αυτό παρακολουθεί τους μηχανισμούς της ανάδειξης ενός ελληνικού εθνικού συμβόλου στον χώρο της Μακεδονίας, και συγκεκριμένα του Δοξάτου Δράμας, κατά την περίοδο από τους Βαλκανικούς Πολέμους έως την επαύριον του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Στο διάστημα αυτό, η Ανατολική Μακεδονία γνώρισε τρεις βουλγαρικές κατοχές (1912-13, 1916-18, 1941-44), κατά τις οποίες το Δοξάτο κατέβαλε επανειλημμένα βαρύ φόρο αίματος. Βασικός ερμηνευτικός άξονας του βιβλίου είναι η επισήμανση ότι, ενώ οι συγκρούσεις ήταν ευρύτερες (Βαλκανικοί και Παγκόσμιοι Πόλεμοι), "κρυμμένες" μέσα σε αυ...

Εξήντα χρόνια από τη δολοφονία τους (1948-49/2008). Μισός και πλέον αιώνας πέρασε από τον άδικο χαμό -"δολοφονία"- των αγωνιστών, καπεταναίων της Εθνικής Αντίστασης 1941-44 και του Εμφυλίου 1946-49, Γεωργίου Γιαννούλη, Γεωργίου Γεωργιάδη, Νικολάου Θεοχαρόπουλου-Σκοτίδα, Γυφτοδήμο Κώστα-Καραγιώργη, Διαμαντή, Καπετάν Σμόλικα-Ξυνού Νίκου, Σαμαρίδη-Λογοθέτη, Ραφτούδη Βασίλη. Και ήλθε η ώρα να αποφασίσω, έστω και αργά, ν' αποκαλύψω τις άγνωστες μέχρι σήμερα στιγμές θηριωδίας και εγκλήματος. Γράφω σε τούτο το αποκαλυπτικό γραπτό για τους ηθικούς αυτουργούς και τους εκτελεστές το...

Στη διάρκεια των εμφυλίων πολέμων στην Ισπανία (1936-1939) και στην Ελλάδα (1946-1949) τα παιδιά ενεπλάκησαν στις συγκρούσεις άμεσα και έμμεσα, είτε συμμετέχοντας ενεργά στην πολεμική προσπάθεια είτε ως θύματα των εχθροπραξιών, των βομβαρδισμών, των μετακινήσεων και, κυρίως, της ορφάνιας, της πείνας και των κακουχιών. Κάθε αντιμαχόμενη πλευρά ανέπτυξε τη δική της πολιτική πρόνοιας για τα παιδιά-θύματα του πολέμου συνδυάζοντας ανθρωπιστικούς, στρατηγικούς και προπαγανδιστικούς στόχους. Χιλιάδες αγόρια και κορίτσια αποσπάστηκαν από τις οικογένειες τους και μεταφέρθηκαν σε ειδ...