Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο τόμος, απόρροια της μελέτης των αρχειακών σειρών που απόκεινται στο Ιστορικό Αρχείο του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, παρουσιάζει δύο σημαντικές αρχειακές συλλογές του, της Κεντρικής Επιτροπής Δανείων (ΚΕΔ) και του Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Οικονομικής Αναπτύξεως (ΟΧΟΑ). Η ΚΕΔ λειτούργησε μεταξύ των ετών 1949-1954, ενώ μετά τη διάλυσή της και έως τα 1964, την διαδέχτηκε η ΟΧΟΑ· η ίδρυση των δύο οργανισμών συνδέεται με την μεταπολεμική οικονομική κατάσταση της Ελλάδας, καθώς και τις συμφωνίες μεταξύ ΗΠΑ και ελληνικού κράτους για εφαρμογή της αμερικανικής οικονομ...

Τα δραματικά γεγονότα του εμφυλίου πολέμου αποτέλεσαν αντικείμενο αμφιλεγόμενων ιστορικών ερμηνειών και έντονων πολιτικών αντιπαραθέσεων για δεκαετίες ολόκληρες. Το πολωτικό κλίμα της ελληνικής κοινωνίας μετά το 1949, τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις του παρελθόντος ήταν αναμφισβήτητα αρνητικοί παράγοντες για τη διαλεύκανση της κρίσιμης αυτής περιόδου της νεοελληνικής ιστορίας. Κυρίως όμως η έλλειψη πρωτογενών πηγών υπήρξε ο περισσότερο ανασταλτικός παράγοντας, εφόσον τα σχετικά αρχεία για μεγάλο χρονικό διάστημα παρέμειναν απρόσιτα στους ερευνητές. Μετά την αποκατάσταση...

Οι συλλογές που παρουσιάζονται στην έκδοση αυτή, αποτελούν μέρος ενός από τους τομείς της συλλεκτικής δραστηριότητας και γενναιοδωρίας του Αντωνίου Μπενάκη, όπως και της απλόχερης προσφοράς πολλών άλλων δωρητών, οι οποίοι συνέβαλαν, με τον τρόπο του ο καθένας, στη σύσταση και ανάπτυξη του Τμήματος των Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη. Με τη δημοσίευση του "Οδηγού των Ιστορικών Αρχείων" πραγματοποιείται μια προσωπική υπόσχεση που είχε δοθεί απέναντι στο Ίδρυμα μερικά χρόνια πριν, η καθυστέρηση της οποίας οφειλόταν στη μέριμνα για την αναδιάρθρωση της οργανωτικής δομής...

Το ζήτημα των εξισλαμισμών, που έγιναν στον ελλαδικο χώρο την περίοδο της τουρκοκρατίας και είχαν ως αποτέλεσμα τη σταδιακή ένταξη των ατόμων που εξισλαμίζονταν στην κυρίαρχη μουσουλμανική κοινωνία, παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον για πολλούς λόγους. Σε αυτό το βιβλίο εκτίθενται συνοπτικά τα πορίσματα της έρευνας για τους εξισλαμισμούς στην Πελοπόννησο από τα μέσα περίπου του 17ου αιώνα έως το 1821. Με την αξιοποίηση ανέκδοτων και δημοσιευμένων πηγών εξετάζονται μιά σειρά επιμέρους θεμάτων, τα οποία δεν είχαν μελετηθεί έως τώρα, ή άλλα για τα οποία είχαν γίνει μόνο κάποιε...

[...] Για τη φραγκοκρατία, πρώτη περίοδο της μακραίωνης ξενικής κατοχής της Κέρκυρας, τα στοιχεία είναι λιγοστά για να τη φωτίσουν επαρκώς, αντίθετα με τη βενετοκρατία για την οποία τα Γενικά Αρχεία Κράτους (Ιστορικό Αρχείο Κέρκυρας) είναι από μόνα τους αστείρευτη πηγή. Εκεί φυλάγονται και οι φάκελοι 133 νοταρίων τ' Αλευχίμμου (Alefchimo: παραφθορά αυτών των εποχών), ντοκουμέντα πολύτιμα των αρχών του 1500 μέχρι το 1866, που ο όγκος τους θ' απαιτούσε χρόνια επιμελούς μελέτης και επεξεργασίας. Το ντόπιο αρχειακό υλικό, αληθινή γέφυρα του σήμερα με το χθες, ήταν και το υφά...

Το πρώτον μέρος τους παρόντος έργου, του τιτλοφορούμενου "Έγγραφα του Αρχείου Βατικανού περί της Ελληνικής Επαναστάσεως" και φέροντος τον αριθμόν 10 εις την σειράν "Μνημεία της Ελληνικής Ιστορίας" της Ακαδημίας Αθηνών, εξεδόθη το 1979, με εκτενή κατατοπιστικήν εισαγωγήν και εκδοτικήν - μεταφραστικήν φροντίδα του Γεωργίου Ζώρα (1908-1982). Περιλαμβάνοντο, εις το πρώτον αυτό μέρος, 291 διπλωματικά έγγραφα των ετών 1820-1826, με εκτενείς ή σύντομους αναφοράς εις τα γεγονότα της επαναστατημένης Ελλάδος. Πρόκειται κυρίως δι' επιστολάς ή πολιτικάς εκθέσεις των παπικών προξένων Κε...

[...] Ένα μεγάλο μέρος του έντυπου ιστορικού πλούτου του Μετσόβου βρίσκεται ακόμη διάσπαρτο και αναξιοποίητο. Σε όλα σχεδόν τα σπίτια, υπάρχουν μέσα σε σεντούκια φωτογραφίες, επιστολές, σημειώσεις και άλλα έντυπα, που τις περισσότερες φορές χάνονται από τη μια στιγμή στην άλλη, σε κάποιο "ξεκαθάρισμα" από αυτά που συχνά κάνουμε με σκοπό να αποκτήσουμε ωφέλιμο χώρο. Χάνονται ξαφνικά, ακόμη και σημαντικότατες προσωπικές συλλογές, που ανήκουν σε άξιους Μετσοβίτες λογίους. Και όταν αυτό γίνεται από "το μοιραίον φυγείν αδύνατον" μιας πυρκαγιάς, μιας πλημμύρας ή μιας άλλης φυσ...

"(Ο Νικόλαος Χαντέλης) εύρε τον τραγικώτερον των θανάτων εις τα ύδατα της Αδριατικής, όστις κατά τους προσφάτους χρόνους της δουλείας μας, ως διερμηνεύς του Ελληνικού Προξενείου, υπήρξε το κορύφωμα του πατριωτισμού και της αθορύβου δράσεως, είναι όνομα τόσον συμπαθές και τόσον αλησμόνητον δια τας επερχομένας γενεάς, ώστε να νομίζωμεν, ότι περιττεύει πάσα προς την κοινωνίαν μας σύστασις... Εάν ποτέ επιχειρηθή εξιστόρισις της αγωνιώδους και σκληράς εκείνης εποχής, δεν ηξεύρομεν, εάν ο ιστορικός θα εύρισκε την κατάλληλον θέσιν να τοποθετήση τον Νικόλαον Χαντέλην, εις την θέσι...

Τα "Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας" είναι μια αστική μη κερδοσκοπική επιστημονική εταιρεία. Ιδρύθηκε το 1992, από μια ομάδα ιστορικών και πολιτικών επιστημόνων, με σκοπό τη δημιουργία ενός επιστημονικού και αρχειακού χώρου, επικεντρωμένου στην ιστορία των κοινωνικών κινημάτων του 20ού αιώνα, με κύριο μέλημα την ελεύθερη πρόσβαση σε αρχεία τα οποία, μέχρι τότε, εθεωρούντο απόρρητα και μη προσβάσιμα σε ειδικούς και στο ενδιαφερόμενο κοινό. Ο αρχικός πυρήνας των συλλογών της Εταιρείας συγκροτήθηκε από τέσσερις αρχειακές ενότητες: α. Το τμήμα του αρχείου του Κομμουνιστ...

Όταν αρχίσαμε να σχεδιάζουμε τις εκδηλώσεις του εορτασμού της εκατονταετηρίδας, πρώτο μας μέλημα ήταν να διασώσουμε και να οργανώσουμε το Ιστορικό Αρχείο της Εταιρίας, με άλλα λόγια να καταγράψουμε την ιστορία της. Την επιστημονική εποπτεία της υλοποίησης αυτού του έργου ανέλαβε το Ιστορικό Αρχείο του Εθνικού και Καποδιστριακού Πενεπιστημίου Αθηνών. Μετά από δύο ολόκληρα χρόνια συλλογικής εργασίας, είμαστε σήμερα στην ευχάριστη θέση να παρουσιάσουμε τα αποτελέσματα αυτού του ερευνητικού προγράμματος που περιλαμβάνει τεκμηριωτικά στοιχεία και σπάνιο αρχειακό υλικό για την...

Ο δεύτερος τόμος της έκδοσης "Αρχείο Ιωάννη Κωλέττη" (Α΄τόμος, Αθήνα 1996) περιλαμβάνει τις επιτομές των εγγράφων των σπουδαιότερων τμημάτων του πολυδιασπασμένου αυτού αρχείου τα οποία αναφέρονται στον πρόλογο του Α΄ τόμου (Τοσιτσείου Ιδρύματος, αρχείου Βλαχογιάννη, αρχείου Χατζίσκου κ.ά.). Τα έγγραφα αυτά ανήκουν στην περίοδο Ιούλιος 824 - Φεβρουάριος 1825, δηλαδή από το χρονικό σημείο στο οποίο σταματά η έκδοση του υλικού του Α΄ τόμου ως το τέλος των επιχειρήσεων του δεύτερου εμφυλίου πολέμου στην Πελοπόννησο και την απόβαση του Ιμπραήμ. [...]

Ο Σπύρος Καρύδης εκδίδει εδώ τα κατάλοιπα ενός σημαντικού συμβολαιογράφου της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Κέρκυρας. Όπως επισημαίνει ο συγγραφέας, τα νοταριακά κατάστιχα αποτελούν ανεκτίμητη πηγή πληροφοριών για την ιστορία ενός τόπου. Σε αυτά περιέχονται πληροφορίες για την καθημερινή ζωή των κατοίκων, το ισχύον (θεσμοθετημένο και εθιμικό) δίκαιο, για τις εμπορικές και οικονομικές δραστηριότητες, για την οργάνωση και διαχείριση εκκλησιών και μοναστηριών, και αποθησαυρίζονται γλωσσικά μνημεία, επώνυμα, παρώνυμα και τοπωνύμια. Ο Θεόδωρος Βρανιανίτης (ή Βραγιανίτης ή Βραγανι...