Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο ανά χείρας πρώτος τόμος της σειράς περιλαμβάνει έξι κείμενα που αφορούν είτε στο ίδρυμα είτε σε πρόσωπα που έδρασαν σε ή σχετίστηκαν με αυτό. Τα έξι μελετήματα είναι έτσι κατανεμημένα, ώστε να ένα να αποτελεί συνέχεια του άλλου, αλλά ταυτόχρονα να μπορούν να διαβάζονται και αυτόνομα. Τρία κείμενα αποτελούν επαυξημένες και πλήρως ενημερωμένες με νεώτερα στοιχεία μορφές ήδη δημοσιευμένων εργασιών, δύο έχουν μεν παρουσιαστεί, αλλά παραμένουν μέχρι σήμερα αδημοσίευτα, και ένα έχει γραφτεί ad hoc, για την παρούσα έκδοση. Υπό τον τίτλο "Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας: Ιστορικ...

Το ζήτημα των εξισλαμισμών, που έγιναν στον ελλαδικο χώρο την περίοδο της τουρκοκρατίας και είχαν ως αποτέλεσμα τη σταδιακή ένταξη των ατόμων που εξισλαμίζονταν στην κυρίαρχη μουσουλμανική κοινωνία, παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον για πολλούς λόγους. Σε αυτό το βιβλίο εκτίθενται συνοπτικά τα πορίσματα της έρευνας για τους εξισλαμισμούς στην Πελοπόννησο από τα μέσα περίπου του 17ου αιώνα έως το 1821. Με την αξιοποίηση ανέκδοτων και δημοσιευμένων πηγών εξετάζονται μιά σειρά επιμέρους θεμάτων, τα οποία δεν είχαν μελετηθεί έως τώρα, ή άλλα για τα οποία είχαν γίνει μόνο κάποιε...

Τα αρχεία του υπουργείου εξωτερικών αποκαλύπτουν πως ο Γεώργιος Β' είχε εκλέξει τον Ιωάννη Μεταξά, παρά την γερμανοφιλία του, διότι εγνώριζε ότι θα τον είχε υποχείριο. Μπορούσε να τον αντικαταστήση σε οποιαδήποτε στιγμή. Για πολύ καιρό ο Μεταξάς εφοβείτο μήπως ο Γεώργιος Β' τον απομακρύνη. Αναζήτησε στην ΕΟΝ το στήριγμα στο οποίο θα μπορούσε να βασισθή ό, τι και αν συνέβαινε. Εξ άλλου δεν έπαυε να φοβάται ακόμη και το 1939, ακόμη και το 1940, μήπως η Αγγλία τον ανατρέψη. Σε όλη του την ζωή, ο Ιωάννης Μεταξάς υπήρξε πραγματικός πατριώτης και η αδικία που διεπράχθη εναντίον τ...

Στο βιβλίο εκδίδεται και σχολιάζεται το παλαιότερο κατάστιχο της περιοχής Σερβίων της Δυτικής Μακεδονίας, ο κώδικας ΤΤ 986, που χρονολογείται στα έτη 1498-1502. Παράλληλα, αντλούνται πληροφορίες και από τα υπόλοιπα σωζόμενα κατάστιχα του 16ου αιώνα ώστε να δοθεί μια όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα για την περιοχή των Σερβίων κατά την λεγόμενη χρυσή εποχή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η μελέτη ατυή δίνει στον αναγνώστη τη δυνατότητα να κατανοήσει πώς οι Οθωμανοί κατάφεραν να εδραιώσουν την κυριαρχία τους μέσα από έναν εκτεταμένο εποικισμό της περιχής με τουρκικά νομαδικά...

Μετά από αρκετά χρόνια είμαστε σε θέση να δημοσιεύσουμε το ανέκδοτο συνοπτικό κατάστιχο για την κεντρική Ελλάδα, που συντάχθηκε το 1485. Οι δυσκολίες δεν προκλήθηκαν τόσο από τα είδη γραφής όσο από την ταυτοποίηση των τοπωνυμίων που περιέχει, αφού πολλά από αυτά διαλύθηκαν στο διάβα του χρόνου και άλλα τόσα άλλαξαν ονομασία. Για όσους ασχολήθηκαν, έστω και ελάχιστα, με οθωμανικό υλικό γίνονται κατανοητά τα προβλήματα ως προς την ανάγνωση και ταυτοποίηση τοπωνυμίων, αφού στα οθωμανικά τα φωνήεντα δεν είναι πάντοτε γραπτά. Το «ε» ουδέποτε γράφεται. Επιπλέον στην τουρκική δεν...

Βασισμένη στα οθωμανικά κατάστιχα απογραφής (tahrir defterleri), η μελέτη αυτή ρίχνει φως στην οικονομία και δημογραφία της Λέσβου τον 16ο αιώνα. Οι οθωμανικές πηγές που βρίσκονται στα αρχεία και τις βιβλιοθήκες της Τουρκίας, κυρίως, αποτελούν μέχρι σήμερα έναν πλούσιο και ανεξερεύνητο χώρο και η συστηματική έκδοση των πρωϊμότερων και σημαντικότερων από αυτές απαραίτητη προϋπόθεση για την ιστορική έρευνα. Το "Νέο αναλυτικό κατάστιχο της επαρχιακής διοίκησης της νήσου Μυτιλήνης" (Defter-I mufassal-I cedid-I liva-I cezire-I Midilli), αποτέλεσμα της απογραφής που διενήργησα...

Η δημοσίευση ενός μέρους των αρχειακών καταλοίπων του ακαδημαϊκού Σωκρ. Β. Κουγέα, χάρις στην πρωτοβουλία των Γενικών Αρχείων του Κράτους και την επιμέλεια του εγγονού του Σ. Β. Κουγέα, συνιστά έναν ελάχιστο φόρο τιμής τόσο για το έργο του επιφανούς ιστορικού όσο και για το έργο του Κωνσταντίνου Μέρτζιου στενού συνεργάτη του και αντεπιστέλλοντος μέλους της Ακαδημίας Αθηνών. [...] Σήμερα έχουμε την τιμή να ανασύρουμε και να δημοσιεύουμε μέσα από τα κατάλοιπα του Σωκρ. Β. Κουγέα το προϊόν της στενής τους, και δι' αλληλογραφίας, συνεργασίας που αφορά στη Μάνη του 16ου αιών...

[...] Για τη φραγκοκρατία, πρώτη περίοδο της μακραίωνης ξενικής κατοχής της Κέρκυρας, τα στοιχεία είναι λιγοστά για να τη φωτίσουν επαρκώς, αντίθετα με τη βενετοκρατία για την οποία τα Γενικά Αρχεία Κράτους (Ιστορικό Αρχείο Κέρκυρας) είναι από μόνα τους αστείρευτη πηγή. Εκεί φυλάγονται και οι φάκελοι 133 νοταρίων τ' Αλευχίμμου (Alefchimo: παραφθορά αυτών των εποχών), ντοκουμέντα πολύτιμα των αρχών του 1500 μέχρι το 1866, που ο όγκος τους θ' απαιτούσε χρόνια επιμελούς μελέτης και επεξεργασίας. Το ντόπιο αρχειακό υλικό, αληθινή γέφυρα του σήμερα με το χθες, ήταν και το υφά...

Το ζήτημα της εκκλησιαστικής περιουσίας που με οξύτητα, και πάλιν, παρουσιάστηκε στην Ελλάδα στη δεκαετία του 1980 αλλ' εξακολουθεί και σήμερα να απασχολεί την ελληνική κοινωνία δεν είναι νέο. Εμφανίστηκε σχεδόν αμέσως με την έναρξη του Αγώνα του 1821 στο επαναστατημένο Έθνος και υπό συγκρότηση ελληνικό κράτος και, ακολούθως, πέρασε στη συγκυρία από διάφορες φάσεις και διακυμάνσεις, ιδιαίτερα, σε περιόδους έντονων οικονομικών, κοινωνικών, ιδεολογικών και πολιτικών κρίσεων. Με τη λογική αυτή προέκυψε η παρούσα εργασία στη βάση της μελέτης και αξιοποίησης των ιστορικών πηγ...

[...] Με το σκεπτικό αυτό, η απόπειρα για τη δημιουργία ενός σταθερού τεκμηριωτικού πλαισίου για την ιστορία της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη διαρθρώθηκε σε τέσσερα μέρη που έχουν ως αφετηρία και σημείο αναφοράς τα ΑΣΚΙ και τις συλλογές τους, προεκτείνονται πέρα από αυτά, και ορίζονται ως εξής: 1) στην αναλυτική παρουσίαση του αρχείου του Κεντρικού Συμβουλίου της οργάνωσης, 2) στη συστηματική καταγραφή του συνόλου των εντύπων της και στην αποδελτίωση των σειρών του περιοδικού "Τετράδια της Δημοκρατίας" και της εφημερίδας "Η Γενιά μας", 3) στις εξαντλητικές αποδελτιώσεις τ...