Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ηράκλειο, μια πόλη-λιμάνι, δυναμική, πολύτροπη, ζωντανή, κοσμοπολίτικη. Μια πόλη-κάστρο με πλούσια ιστορία και πολυπολιτισμικό παρελθόν, που διεκδικεί την θέση της στο δίκτυο των σημαντικών μεσογειακών πόλεων. Η Παλιά Πόλη, το εντός των τειχών "πυρηνικό Ηράκλειο", που συναρθρώνει τις διαφορετικότητες των ιστορικών περιόδων σε ένα ιδιότυπο, συγκρουσιακού χαρακτήρα, αστικό αμάγαλμα, όπως σκιαγραφείται από τις λογοτεχνικές αναπαραστάσεις των γηγενών συγγραφέων: Έλλης Αλεξίου, Ρέας Γαλανάκη, Λιλής Ζωγράφου, Γαλάτειας Καζαντζάκη, Κλαίρης Μιτσοτάκη και Νίκου Καζαντζάκη, και όπ...

Το ημερολόγιο αυτό αποτελεί το δεύτερο στη σειρά λεύκωμα-ημερολόγιο που αφορά στην Κρήτη και αναφέρεται στη μακραίωνη ιστορία της. Καλύπτει χρονικά την επόμενη ιστορική φάση από εκείνη που κάλυπτε το λεύκωμα-ημερολόγιο του 2009, αποτελώντας ουσιαστικά τη συνέχειά του. Όπως είναι γνωστό η Κρήτη στα μέσα του 17ου αι. και συγκεκριμένα από το 1645 έως το 1669 έζησε μια τρομερή πολεμική περιπέτεια. Το 2009 συμπληρώθηκαν τριακόσια σαράντα χρόνια από το γεγονός -μια πολιορκία είκοσι δύο χρόνων- γεγονός μοναδικό στα παγκόσμια χρονικά. Και αυτό έγινε σε τούτη τη γωνιά του κόσμου.

4 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1897 [ΚΥΡΙΑΚΗ], [...] Το απόγευμα είναι πλούσιο σε γεγονότα. Ανταλλάσσονται πυροβολισμοί ανάμεσα στους επαναστάτες και στις προωθημένες τουρκικές φρουρές. Μια σφαίρα πέφτει δίπλα σ' έναν στρατιώτη μας που βρισκόταν στη σκοπιά. Σταματώ αυτές τις ανοησίες και όλα τίθενται υπό έλεγχο. Ο διοικητής Hennique μου γράφει ότι έλαβε την επιστολή από τα μέλη της Επιτροπής όπου απαντούν στις χθεσινές του προτάσεις. Οι επαναστάτες παραχωρούν την ουδέτερη ζώνη για τα γυναικόπαιδα, αλλά ζητούν ως αντάλλαγμα να αντικατασταθούν οι τουρκικές σκοπιές της νοτιοδυτικής πλευράς από...

Τα κείμενα που συγκεντρώνονται στον τόμο αυτό έχουν την αφετηρία τους στο ομότιτλο συνέδριο που οργάνωσε η Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών τον Αύγουστο του 1998, με τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη μεγάλη σφαγή του Ηρακλείου (25 Αυγούστου 1898), δηλαδή από το γεγονός εκείνο που μέσα στην ιστορική συγκυρία λειτούργησε ως καταλύτης για την αυτονομία της Κρήτης, ανοίγοντας το δρόμο για την ενσωμάτωση της νήσου στο Ελληνικό κράτος. Η οργάνωση του συνεδρίου έγινε στο πλαίσιο της προσπάθειας της εταιρίας να δώσει ώθηση στην έρευνα της νεότερης ιστορίας, που αν και σχηματικά...

Το βιβλίο του Χρήστου Π. Λασκαρίδη εντάσσεται στη σειρά "Ελληνισμός και κόσμος των Σλάβων", υπό τη διεύθυνση του Καθηγητή Αντ.-Αιμ. Ν. Ταχιάου. Ερευνάται η αδυναμία της Ρωσίας στα μέσα του 17ου αιώνα να ανταποκριθεί στις εκκλήσεις των Ελλήνων για βοήθεια και να λάβει μέρος στον Πόλεμο της Κρήτης. Καταρρίπτεται ο μύθος της ισχυρής στρατιωτικά και εύρωστης οικονομικά Ρωσίας αυτής της περιόδου και καταγράφονται οι συνέπειες αυτού του γεγονότος για τον ελληνισμό.

Στο πλαίσιο εξαετούς έρευνάς μας στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης στα Χανιά (ΙΑΚ) για την παιδεία στην Κρήτη κατά την περίοδο της αυτονομίας (1898-1913) συγκεντρώσαμε και μελετήσαμε ανέκδοτο αρχειακό υλικό, μέρος του οποίου επιλέξαμε να παρουσιάσουμε σε αυτήν εδώ την έκδοση, πιστεύοντας ότι έτσι καλύπτουμε ένα κενό στη μέχρι τώρα βιβλιογραφία. Ειδικότερα, παρουσιάζουμε τα σημαντικότερα ιστορικά εκείνα τεκμήρια που καθόρισαν και οργάνωσαν το νομοθετικό πλαίσιο της εκπαίδευσης, συνδυάζοντας τα επίσημα νομοθετικά έγγραφα και με άλλες πηγές. Συγκεκριμένα εξετάσαμε: το Αρχείο της Ανωτ...

Στο αρχείο του Ελ. Πρεβελάκη, που απόκειται στο ΚΕΙΝΕ, εντοπίστηκε ανέκδοτη μονογραφία του με θέμα τη Μεταπολιτευτική Επανάσταση στην Κρήτη (1895-1896). Ο ίδιος είχε επανειλημμένα αναφερθεί σ’αυτήν ως έργο σχεδόν τελειωμένο. Παρά τις δυσκολίες μιας έκδοσης που δεν θα την εποπτεύει ο ίδιος ο δημιουργός της, αποφασίστηκε η δημοσίευσή της πενήντα περίπου χρόνια από την αρχική σύνταξή της για δύο κυρίως λόγους: 1. Παρά το γεγονός ότι έρευνα για την ιστορία της Κρήτης έχει να παρουσιάσει στο μεταξύ αξιόλογα έργα με νέο ερμηνευτικό τρόπο, η εξαντλητική αναλυτική προσέγγιση του...

Η ιστορική μελέτη "Η Μάχη της Κρήτης και το μεσανατολικό ζήτημα" (που οι πρωτότυπες μαρτυρίες του το καθιστούν ντοκουμέντο) είναι προϊόν μελέτης και έρευνας αρκετών χρόνων για τη Μάχη και την Εθνική Αντίσταση. Στην αποφασιστική καμπή που βρισκόμαστε σήμερα, παρέχονται ερεθίσματα για να εξετασθούν τα δεδομένα εκείνης της Μάχης και η σχέση τους με το λεγόμενο "Μεσανατολικό ζήτημα", για να κατανοήσουμε και το ίδιο το σημερινό παγκόσμιο πρόβλημα, αλλά και τη σύγχρονη Ελλάδα. Η αποικιοκρατία παλαιού τύπου και η νεο-αποικιοκρατία, όπως η ευρασιατική και αφρικανική λιθοσφαιρικ...

Μετά από ηρωικό αγώνα επί τρία χρόνια (1821-1824) κατά στρατευμάτων από τρεις ηπείρους (Ασία, Αφρική και Ευρώπη), οι Έλληνες της Κρήτης κατέθεσαν τα όπλα μόνον όταν πλέον η συνέχιση του ένοπλου αγώνα θα έθετε σε κίνδυνο την πληθυσμιακή υπεροχή τους στη Μεγαλόνησο, και μόνον αφού προηγουμένως συνέβαλαν καθοριστικά με τις τεράστιες θυσίες τους στην προάσπιση και σταθεροποίηση της νεοφυούς Ελληνικής Πολιτείας και στη μεταστροφή των Ευρωπαϊκών Δυνάμεων υπέρ της εμπολέμου Ελλάδος.

Η επανάσταση που εξερράγη το 1866 και διήρκεσε έως το 1869 συγκλόνισε ολόκληρη την Κρήτη. Διακαής πόθος του κρητικού λαού ήταν η οριστική απομάκρυνση του βάρβαρου Οθωμανού δυνάστη και η ένωση της Μεγαλο-νήσου με το νεότευκτο ελληνικό κράτος. Η είδηση της κήρυξης της ένωσης με την Ελλάδα και η ολοκαύτωση της Μονής Αρκαδίου στο Ρέθυμνο στις 9 Νοεμβρίου 1866, προκάλεσαν έντονη συγκίνηση στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εφημερίδες απηχούσαν τον παλμό της κοινής γνώμης περιγράφοντας τις αγριότητες των Τούρκων. Εθελοντικά σώματα στέλνονταν στη Μεγαλόνησο για να πολεμήσουν δίπλα σ...

[...] Εκτός από το ιστορικό ενδιαφέρον που παρουσιάζουν ο άγνωστος λίγο πολύ στο πλατύ κοινό ατυχής πόλεμος του 1897 και η Κρητική επανάσταση (γεγονότα που περιγράφει από πρώτο χέρι ο συγγραφέας), ο αναγνώστης θα βρει στις σελίδες του βιβλίου γνώμες, απόψεις και επικρίσεις για την ανευθυνότητα των πολιτικών και στρατιωτικών ηγετών της εποχής, για τις συνέπειες αυτής, για την καλλιέργεια ποικίλων σκοπιμοτήτων, την έλλειψη ενιαίας πολιτικής σε σπουδαία θέματα, την καταστροφική δύναμη της μικροπολιτικής, τη σημασία της μελετημένης προετοιμασίας τόσο στο ιδεολογικό και ψυχολογι...

Η πολιτική ιστορία και ανάλυση των διεθνών σχέσεων και της εξωτερικής πολιτικής, σε κάθε εποχή, διδάσκουν και αποτελούν πολύτιμο πλοηγό για τους σχεδιαστές και λήπτες απόφασης στον τομέα της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής. Ο Γεώργιος Α' είχε γνώση της τύχης και των επιλογών του προκατόχου του βασιλιά Όθωνα. Η "ειρηνοπόλεμη" στάση και συμπεριφορά του Γεώργιου ήταν απόρροια μιας λεπτής αμφιταλάντευσης, ανάμεσα στις επιταγές της ξένης διπλωματίας, καθώς και στη διατήρηση του ζωτικού συστατικού της επικοινωνίας με το λαό του, δηλαδή του εθνικισμού/αλυτρωτισμού. Κατεξοχή...