Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Άγγλος αξιωματικός Charles Rochfort Scott έφτασε στην Κρήτη τον Ιούνιο του 1834, λίγους μήνες δηλαδή μετά την άφιξη του συμπατριώτη του περιηγητή Pashley. Κατά σύμπτωση, τα δίτομα "Χρονικά" και των δύο έχουν την ίδια τοποχρονολογία: Λονδίνο, 1837. Όμως, ενώ το βιβλίο του Pashley ήταν εξαρχής γνωστό, τουλάχιστον στους ερευνητές του παρελθόντος της Κρήτης και στους λόγιους Έλληνες, αυτό του Scott παρέμενε όλα αυτά τα χρόνια τελείως άγνωστο στην Ελλάδα και ανύπαρκτο στις ελληνικές βιβλιοθήκες. Αυτός ήταν και ο λόγος που φροντίσαμε ώστε να μεταφραστεί το περιηγητικό μέρος του...

Ο χειροποίητος αυτός τόμος προέκυψε με την εξής διαδικασία: στην αρχή υπήρχε ένα χαρτί-μνημόνιο για προσωπική χρήση με ονόματα περιηγητών, χρονολογίες κλπ. Το χαρτί δεν άργησε να γίνει δύσχρηστο και δυσανάγνωστο από τις προσθήκες και τις επισημειώσεις. Η αντικατάστασή του από ένα τετράδιο εξυπηρέτησε για ένα διάστημα μέχρι που κι αυτό χρειάστηκε αντικατάσταση. Από τότε που το περιεχόμενο του τετραδίου πήρε ηλεκτρονική μορφή οι προσθήκες έγιναν περισσότερες και τα πράγματα ευκολότερα. Φάνηκε τότε ότι το θέμα "Περιηγητές και περιηγητικά κείμενα για την Κρήτη ανά τους αιώνες"...

[...] Στο βιβλίο αυτό συγκέντρωσα όσα στοιχεία, σχετικά με τα Πιτσίδια, καθώς και για τα Μάταλα και τον Κομμό, μπόρεσα να βρω σε διάφορες πηγές, καθώς κι όσες πληροφορίες μπόρεσα να συλλέξω από συγχωριανούς μου, κι ιδίως παλαιότερου ς, αλλά κι όσα ο ίδιος θυμάμαι από τη ζωή μου κατά τα χρόνια της συνεχούς ή κατά συχνά διαστήματα παρoυσίας μου (1928-1968) στο χωριό μου. Καθώς, όπως είναι φυσικό, η ιστορία των Πιτσιδίων είναι συναρθρωμένη με την ιστορία της Μεσσαράς και όλης της Κρήτης, γι αυτό γίνεται σχεδόν συνεχώς αναφορά και στην ιστορία των ευρύτερων αυτών περιφερειών,...

Το βιβλίο αυτό πραγματεύεται την εξέλιξη του πληθυσμού και του οικιστικού δικτύου της ανατολικής Κρήτης από τον 16ο έως τον 19ο αι., όπως επίσης και την αναλυτική εξέταση όλων των παραγόντων που επηρέασαν αρνητικά, λιγότερο ή περισσότερο, την εξέλιξη αυτή, όπως ήταν οι πολεμικές συγκρούσεις, οι επιδημικές ασθένειες, οι κρίσεις διατροφής, οι φυσικές καταστροφές κ.ά. Το οικιστικό δίκτυο της ανατολικής Κρήτης χαρακτηρίζει έντονη συνέχεια, ενώ η διαμόρφωσή του εντοπίζεται πριν από τον 16ο αιώνα. Ουσιαστικά το μόνο αστικό κέντρο, που αναπτύσσεται είναι ο Χάνδακας-Ηράκλειο....

Το κείμενο με τις εντυπώσεις από την Κρήτη του Γάλλου περιηγητή και διπλωμάτη J.M. Tancoigne είναι το τρίτο του είδους που εκδίδεται αυτοτελώς με φροντίδα του γράφοντος. Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο Παρίσι το 1817, στον πρώτο τόμο μιας σπάνιας δίτομης έκδοσης μικρού σχήματος που έχει τον τίτλο "Voyage a Smyrne, dans l' Archipel et a Ι' ile de Candie, en 1811, 1812, 1813 et 1814". Αν και χωρίς αυτοψία, είχα περιλάβει την έκδοση αυτή στη σχετική με την Κρήτη βιβλιογραφία μου, αγνοώντας τότε ότι υπήρχε και στον ενδέκατο τόμο μιας λιγότερο σπάνιας αχρονολόγητης σειράς (Παρίσ...

Στο πλαίσιο πολυετούς έρευνάς μας στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης (Ι.Α.Κ.) στα Χανιά, η οποία αφορούσε την εκπαίδευση στην Κρήτη την περίοδο της Αυτονομίας της (1898-1913), αλλά και λίγο πριν από αυτή (περίοδο Ημιαυτονομίας), συγκεντρώσαμε και μελετήσαμε ανέκδοτο αρχειακό υλικό, τμήμα του οποίου είχαμε αρχικά παρουσιάσει και σχολιάσει στην πρώτη έκδοση του έργου με τίτλο: "Η Παιδεία στην Κρητική Πολιτεία (1898-1913)". Τώρα, μετά από κάποια χρόνια, σε αυτήν εδώ την τρίτομη πλέον έκδοση επιλέξαμε και παρουσιάζουμε περισσότερο αρχειακό υλικό στο corpus τεκμηρίων της σειράς αυτής, π...

Στο πλαίσιο πολυετούς έρευνάς μας στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης (Ι.Α.Κ.) στα Χανιά, η οποία αφορούσε την εκπαίδευση στην Κρήτη την περίοδο της Αυτονομίας της (1898-1913), αλλά και λίγο πριν από αυτή (περίοδο Ημιαυτονομίας), συγκεντρώσαμε και μελετήσαμε ανέκδοτο αρχειακό υλικό, τμήμα του οποίου είχαμε αρχικά παρουσιάσει και σχολιάσει στην πρώτη έκδοση του έργου με τίτλο: "Η Παιδεία στην Κρητική Πολιτεία (1898-1913)". Τώρα, μετά από κάποια χρόνια, σε αυτήν εδώ την τρίτομη πλέον έκδοση επιλέξαμε και παρουσιάζουμε περισσότερο αρχειακό υλικό στο corpus τεκμηρίων της σειράς αυτή...

Στο πλαίσιο πολυετούς έρευνάς μας στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης (Ι.Α.Κ.) στα Χανιά, η οποία αφορούσε την εκπαίδευση στην Κρήτη την περίοδο της Αυτονομίας της (1898-1913), αλλά και λίγο πριν από αυτή (περίοδο Ημιαυτονομίας), συγκεντρώσαμε και μελετήσαμε ανέκδοτο αρχειακό υλικό, τμήμα του οποίου είχαμε αρχικά παρουσιάσει και σχολιάσει στην πρώτη έκδοση του έργου με τίτλο: Η Παιδεία στην Κρητική Πολιτεία (1898-1913). Τώρα, μετά από κάποια χρόνια, σε αυτήν εδώ την τρίτομη πλέον έκδοση επιλέξαμε και παρουσιάζουμε περισσότερο αρχειακό υλικό στο corpus τεκμηρίων της σειράς αυτής, πισ...

Ο 'Αγγλος φιλέλληνας, ανταποκριτής των Times του Λονδίνου, αφηγείται τις εντυπώσεις του από την παραμονή του στην επαναστατημένη Κρήτη κατά το Μάρτιο - Ιούνιο του 1867. Ο Σκίννερ εξυμνεί τον αγώνα των Κρητών για την ελευθερία και την Ένωση με την Ελλάδα από το 1821 και εξής και αποδίδει τις αδικίες και τις βαρβαρότητες στους μωαμεθανούς. Ο συγγραφέας επισκέφθηκε το πυρπολημένο Αρκάδι και τα Σφακιά, παρευρέθηκε στη μάχη της Τυλισσού και του Μπάλι της επαρχίας Μυλοποτάμου (7 Απριλίου και 16 Μαΐου 1867), και συναντήθηκε με τον Δημήτριο Πετροπουλάκη, τον οπλαρχηγό του εθελοντικ...

Μελέτη για την παρουσία του σλαβικού στοιχείου στην Κρήτη κατά τον Μεσαίωνα και τους πρώιμους νεότερους χρόνους με ιστορικά και γλωσσολογικά τεκμήρια.

Στα βορειοδυτικά παράλια του νομού Λασιθίου, στην περιοχή του Μεραμπέλλου, η μεγάλη χερσόνησος της Σπιναλόγκας -γνωστή σήμερα ως Νησί ή Κολοκύθα- εκτείνεται παράλληλα με την στεριά, αγκαλιάζοντας κυριολεκτικά ένα μεγάλο κομμάτι της θάλασσας. Διαμορφώνει έτσι έναν προσιτό, ήρεμο κόλπο, μοναδικό σε ολόκληρο το ανατολικό τμήμα της Κρήτης, που αποτελεί συνάμα και ένα από τα σημαντικότερα φυσικά λιμάνια του νησιού. Στη βόρεια είσοδο του κόλπου, σε θέση καίρια για τον έλεγχο του λιμανιού, βρίσκεται η νησίδα της Σπιναλόγκας με έκταση 85 στρέμματα, και μέγιστο υψόμετρο 53 μέτρα. Ο...

Τρείς σπουδαίοι Έλληνες, ο Αλέξανδρος Βυζάντιος, δημοσιογράφος, εκδότης της εφημερίδας "Νέα Ημέρα" της Τεργέστης, ο Ιωάννης Σκαλτσούνης, νομικός και νομοθέτης, και ο πρίγκηπας Γρηγόριος Υψηλάντης, επισκέπτονται το 1894 τα Σφακιά και συζητούν με τους Σφακιανούς πώς θα δοθεί τέρμα στην τουρκική σκλαβιά. Μαζί τους και ο Αρχιμανδρίτης Παρθένιος Κελαϊδής, γνωστός από τους αγώνες του για τη λευτεριά. Με αφορμή την περιήγηση αυτή ο συγγραφέας δίνει ένα πλήθος πληροφορίες για τη μυθολογία, την ιστορία και τις παραδόσεις, και συνθέτει μια πλήρη εικόνα του ξεχωριστού αυτού τόπου και...

Ο Νικόλαος Σταυράκης, πρώην Γενικός Γραμματέας της Γενικής Διοικήσεως Κρήτης και πρώην επόπτης των κρητικών τελωνείων, δημοσιεύει μία εκτενέστατη μελέτη με στατιστικές και απογραφικές πληροφορίες για την Κρήτη. Όπως ο ίδιος τονίζει, η εξακρίβωση του πραγματικού πληθυσμού της Κρήτης και ιδίως της αναλογίας μεταξύ των χριστιανών και των μουσουλμάνων κατοίκων της, είχε εξελιχθεί σε εθνολογικό ζήτημα, "τα μάλα σπουδαίον και ενδιαφέρον" για το πολιτικό μέλλον της μεγαλονήσου. Της απογραφής προτάσσεται μακροσκελής εισαγωγή με γεωγραφική και ιστορική περιγραφή της νήσου από τους π...

Ο Τζουάνες Παπαδόπουλος, γεννημένος γύρω στα 1618 στο Χάνδακα, έζησε τα τελευταία ειρηνικά χρόνια της βενετοκρατίας και τη μακρόχρονη πολιορκία της πόλης του από τους Οθωμανούς. Πρόσφυγας από το 1669, κατέφυγε στα Επτάνησα, έμεινε πολλά χρόνια στην Ιστρία και τελικά εγκαταστάθηκε στην Πάδοβα. Εκεί έγραψε το 1696, στα ιταλικά, τις αναμνήσεις του από τη χαμένη πατρίδα. Μιλάει για τα πελώρια τείχη του Χάνδακα, τις εκκλησίες του, την κρήνη Μορεζίνι, παρουσιάζει συνήθειες και αφηγείται περιστατικά, αναφέρεται σε ενδυμασίες και διασκεδάσεις, λέει για τις καλλιέργειες και την κτην...

Όπως είναι γνωστό, οι περισσότερες επαναστάσεις έχουν δύο φάσεις. Η πρώτη, κατά κανόνα, καλύπτεται από διαμαρτυρίες, προφορικά ή γραπτά αιτήματα και ίσως κάποιες μικροσυμπλοκές. Η δεύτερη ξεκινά μετά την απόρριψη ή μερική αποδοχή των αιτημάτων από μέρους των ιθυνόντων και καλύπτεται από ένοπλες συγκρούσεις ή κάποιες υποχωρήσεις. Η επανάσταση του 1858 στην Κρήτη σταμάτησε, μόλις ολοκλήρωσε την πρώτη φάση της... Η επανάσταση ξεκίνησε όλως συμπτωματικά από το διαμέρισμα Ρεθύμνου, οργανώθηκε στο διαμέρισμα Χανίων και επεκτάθηκε άμεσα στο διαμέρισμα Ηρακλείου. Σε όλα τα διαμερί...

[...] Στην έκδοση αυτή το πάντρεμα της φωτογραφίας και της εθνολογίας είναι η φυσική κατάληξη μια παιδείας επικεντρωμένης στη μελέτη και κατανόηση κάθε πολιτιστικής έκφανσης που επιβιώνει σήμερα στην Κρήτη. Εμφανής στον προσανατολισμό των φωτογραφικών επιλογών του Αλέξη Βαλλιανού είναι η επίδραση του Μουσείου Κρητικής Εθνολογίας στους Βόρους, τον τόπο όπου μεγάλωσε ο φωτογράφος. Η συνάντησή του με το τοπίο και τους ανθρώπους της μεγαλονήσου δεν είναι συγκυριακή. Δεσμοί καθημερινοί, σχέσεις εργασίας και ανταλλαγής, γνήσιο ενδιαφέρον και κοινά βιώματα εξασφάλισαν στον φωτογρά...