Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο καλύτερος τρόπος για να ερμηνεύσεις ένα όνειρο είναι να το βρεις μπροστά σου. Ο συγγραφέας με την αφορμή ενός ονείρου θυμάται την ιστορία της Μαργαρίτας και την επισκέπτεται σε έναν χώρο ετεροτοπίας, σε έναν χώρο του "άλλου" που ξεφεύγει από το κανονικό, έναν χώρο απόκλισης μέσα στην πόλη. Οι άνθρωποι εδώ βρίσκονται σε ρήξη με τον παραδοσιακό τους χρόνο. Η μνήμη διαδέχεται την προσπάθεια να ξεχάσεις, οι λέξεις σταματούν στον εαυτό τους. Οι δύο πρωταγωνιστές συναντιούνται στη μεθόριο της γλώσσας ανταλλάσσοντας ρόλους. Θα καταφέρει άραγε η γραφή να ανταποδώσει την ε...

Μπορεί κανείς να είναι συνεπής μονάχα με δύο τρόπους: Με το να επαναλαμβάνεται συστηματικά ή με το να επεκτείνεται διαρκώς. Αλλά ως και οι πιο μοναχικοί, ανεξάρτητοι ή χαρισματικοί από εμάς οφείλουν να γνωρίζουν πως η θέλησή τους για ελευθερία και αυτοδιάθεση δεν χαρίζεται ποτέ. Οι κανόνες ισχύουν εξίσου για αγίους και καθάρματα, επηρεάζουν τόσο τους νικητές όσο και τους χαμένους. Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, ζούμε σε έναν κόσμο γεμάτο από άλλους ανθρώπους. Κάθε επιλογή, κάθε επιθυμία, είναι βέβαιο πως αργά ή γρήγορα θα βρεθεί αντιμέτωπη με τις προτεραιότητες τω...

Στις 2 Οκτωβρίου 1968, μόλις λίγες ημέρες πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Μεξικό, μια φοιτητική διαδήλωση στο Τλατελόλκο πνίγεται στο αίμα από την κυβέρνηση. Περισσότεροι από διακόσιοι φοιτητές και πολίτες σκοτώθηκαν από τα πυρά των αστυνομικών, ενώ εκατοντάδες τραυματίστηκαν. Το μεξικανικό κράτος φρόντισε να θάψει το γεγονός και κανείς δεν τιμωρήθηκε γι’ αυτό το έγκλημα. Το Κίνημα του ’68 έχει καταρρεύσει και έχει οδηγηθεί σε μια οδυνηρή ήττα. Ο Νέστορ Ρίκα, ένας δημοσιογράφος που συμμετείχε στα γεγονότα, από το δωμάτιο ενός νοσοκομείου στην Πόλη του Μεξικού καλεί του...

Το "Χειρόγραφο της Γενεύης" του Ζαν-Ζακ Ρουσσώ αποτελεί το πρώτο σπάραγμα, την πρώτη εκδοχή, του κεφαλαιώδους έργου του Το Κοινωνικό Συμβόλαιο. Είναι το τελικό προσχέδιο το οποίο παρέδωσε ο Ρουσσώ στον εκδότη Μισέλ Ρε τον Δεκέμβριο του 1760, περίπου δύο χρόνια πριν από την οριστική έκδοση του Συμβολαίου. Στο διάστημα που μεσολαβεί το κείμενο δέχεται διαφοροποιήσεις και αναδιατάξεις. Μέσα από το "Χειρόγραφο", δίνεται η δυνατότητα στον αναγνώστη να παρατηρήσει και να κατανοήσει τις διάφορες εννοιακές μεταστροφές και μεταβάσεις στις οποίες υπόκειται η ρουσσωική φιλοσοφία κα...

Το "Μεφίστο" του Κλάους Μαν, δημοσιευμένο το 1936, εντάσσεται πλέον στα κλασικά έργα της γερμανικής λογοτεχνίας του Μεσοπολέμου. Εμπνευσμένο από τον γνωστό μύθο του Φάουστ, το "Μεφίστο" αποτελεί την προκλητική τοιχογραφία μιας έντονης και ταραχώδους εποχής, που οδήγησε τελικά στην επικράτηση του ναζισμού. Ο Χέντρικ Χέφγκεν, ένας πολύ ταλαντούχος και φιλόδοξος ηθοποιός του θεάτρου στη Γερμανία της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, υπέρμαχος της ελευθερίας και των σοσιαλιστικών ιδεών, έχει έναν και μοναδικό στόχο: να διαπρέψει στα μεγάλα θέατρα της Γερμανίας, και ιδιαίτερα στη σκη...

Την άνοιξη του 1929 στο ελβετικό χωριό Νταβός διεξήχθη ένα φιλοσοφικό συνέδριο που έμελλε να αφήσει το ιδιαίτερο αποτύπωμά του στην ιστορία και την εξέλιξη της φιλοσοφικής σκέψης. Έφερνε αντιμέτωπους δύο κορυφαίους στοχαστές του προηγούμενου αιώνα: τον Ερνστ Κασσίρερ και τον Μάρτιν Χάιντεγκερ. Η αντιπαράθεσή τους αφορούσε εντέλει όχι μόνο δύο διαφορετικές ερμηνευτικές προσεγγίσεις του έργου του φιλοσόφου του καθαρού Λόγου Ιμάνουελ Καντ, οι οποίες προκύπτουν από δύο διαφορετικές σχολές σκέψης -τον νεοκαντιανισμό και τη φαινομενολογία, που σύντομα θα αποσυντίθεντο-, αλλά και...

Αν υπάρχει κάτι ιδιαίτερο στη σχέση μεταξύ της Χάνα Άρεντ και του Μάρτιν Χάιντεγκερ, κάτι το σκανδαλώδες, είναι ακριβώς η σύζευξη, συμπλοκή και σύγκρουση δύο διαφορετικών χρονικών πεδίων: του δημόσιου χρόνου των δύο στοχαστών και του ερωτικού χρόνου των δύο εραστών. Μια σχέση που καθορίζεται από την απόφαση του Χάιντεγκερ να υποστηρίξει το ναζιστικό κόμμα. Μια απόφαση που τους χωρίζει και συνάμα τους ενώνει σε διαφορετικές όχθες της ίδιας τραγωδίας. Το κείμενο που παρουσιάζουμε εδώ γράφτηκε το 1969 για τα ογδοηκοστά γενέθλια του Γερμανού φιλόσοφου. Η Χάνα Άρεντ εκθέτει τ...

Ατένιζα κατάπληκτος το σκάφος για κάμποση ώρα, περιμένοντας κάποιος να φανεί στο κατάστρωμα. Δεν εμφανίστηκε κανείς. Ένας εργάτης κάθισε δίπλα μου, στον τοίχο του λιμανιού. Τίνος είναι αυτό το σκάφος; ρώτησα. Είναι η πρώτη φορά που το βλέπω. Αράζει στο λιμάνι κάθε δύο ή τρία χρόνια, μου απάντησε. Ανήκει στον κυνηγό Γκράχους.

Ο Σέργουντ Άντερσον υπήρξε μια κορυφαία μορφή της αμερικανικής λογοτεχνίας του 20ού αιώνα. Με το έργο του εναντιώθηκε στην ιδέα του αμερικανικού ονείρου στα σπάργανά της, καταγγέλλοντας μέσα από τους χαρακτήρες της λογοτεχνίας του τη θανατερή αποξένωση, την απελπιστική μοναξιά των ανθρώπων και τον εκφυλισμό των διαπροσωπικών σχέσεων. Επηρέασε ένα πλήθος ομότεχνών του, όπως ο Ουίλιαμ Φώκνερ, ο Χένρυ Μίλλερ, ο Ρέυμον Κάρβερ και πολλούς άλλους. Η συλλογή διηγημάτων Θάνατος στο δάσος συγκαταλέγεται στα καλύτερα έργα του Άντερσον και περιλαμβάνει μερικά από τα περισσότερο ανθ...

Το βιβλίο του Στέφανου Ροζάνη "Εκδοχές της πόλης" αποτελεί μια στοχαστική περιπλάνηση στον δαιδαλώδη τόπο της σύγχρονης μητρόπολης. Μια περιήγηση στην πολυμορφία και την πολυφωνία που η μεγαλούπολη φανερώνει προκειμένου να έλξει ερωτικά το πλήθος και συνάμα να μοιραστεί μαζί του τα θέλγητρα μιας ζωής που έχει τελεσίδικα αποκοπεί από το βάθος της προσωπικότητας του ατομικού υποκειμένου. Οι μεγαλουπόλεις σήμερα βρίσκονται στο κέντρο των κοινωνικών και πολιτικών συγκρούσεων, αποτελούν έναν τόπο μετασχηματισμών και διεκδικήσεων, έναν χώρο όπου οι ταυτότητες συναντιούνται και...

Ο άνθρωπος της ιστορίας μας, ένας διανοούμενος -μάλλον πενηντάρης, που φέρνει κάπως στον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο, ζει μόνος. Και φοβάται πολύ ότι εάν τυχόν πεθάνει πριν την ώρα του -γιατί ποτέ δεν ξέρεις-, κανείς δεν θα το(ν) ανακαλύψει. Μια ωραία πρωία λοιπόν βγάζει την πόρτα του σπιτιού και πάει και την πετάει στα σκουπίδια. Γιατί; Μα για τον απλούστατο λόγο, αφενός, ότι εάν πεθάνει πριν την ώρα του, η οσμή θα γίνει πολύ γρηγορότερα αντιληπτή. Αλλά και,αφετέρου, γιατί ο άνθρωπος της ιστορίας μας είναι εξαιρετικά περίεργος για το "πόσους ακριβώς κλέφτες μπορεί να ερεθίσει" έ...

Η έννοια χορός προσλαμβάνει πολιτική χροιά και βάρος όταν εισβάλλει στις κοινωνικές σχέσεις και μπορεί και διακόπτει εμφύλιους πολέμους· όχι, δεν εγκαθιδρύει σχέσεις ομόνοιας και αγάπης, ενωτίζει όμως τα σώματα των αντιπάλων στην ασύνειδη προσπάθεια όλων να βγάλουν το πόδι τους έξω από τον πλανήτη, να αντιδράσουν -γιατί έτσι τους προστάζουν τα έγκατά τους- στις βαρυτικές δυνάμεις. Οι εμφύλιοι δεν θα σταματήσουν ποτέ όσο οι άνθρωποι θα διαιρούνται σ' αυτούς που διατάζουν και σ' αυτούς που εκτελούν. Ο χορός όμως -σαν τις γιορτές- καταπαύει τη μανία των διαιρέσεων, μηνύοντας ό...

Αρχή, δημιουργία και προσταγή συνδέονται άμεσα στη δυτική κουλτούρα. Η αρχή, η προέλευση, είναι ήδη μια προσταγή, η έναρξη είναι πάντα και η αρχή -ο "άρχων"- που κυβερνά και προστάζει. Αυτό ισχύει τόσο στη θεολογία, όπου ο Θεός όχι μόνο δημιουργεί τον κόσμο αλλά τον κυβερνά και δεν σταματά να τον κυβερνά μέσω μιας συνεχούς δημιουργίας, όσο και στη φιλοσοφική και πολιτική παράδοση, όπου αρχή και δημιουργία, προσταγή και βούληση, διαμορφώνουν από κοινού έναν στρατηγικό μηχανισμό, χωρίς τον οποίο το οικοδόμημα της κοινωνίας μας θα κατέρρεε. Τα κείμενα του Ιταλού φιλοσόφου Τ...

"Το συνέδριο των νεκρών" συνιστά ένα δριμύ κατηγορώ εναντίον του πολέμου, εναντίον κάθε μορφής πολέμου που η ανθρωπότητα διεξήγαγε, όπως και εναντίον κάθε είδους βίας. Αποτελεί ίσως το σημαντικότερο έργο του Τζίνο Τζίνι, ένα βιβλίο κεφαλαιώδους σημασίας στο πανόραμα τόσο της ιταλικής λογοτεχνίας όσο και της ιταλικής πολιτικής ιστορίας. Δημοσιευμένο το 1921, την επομένη της λήξης του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, "Το συνέδριο των νεκρών" έγινε αμέσως δυσεύρετο, καθότι κατασχέθηκε και καταστράφηκε από τους φασίστες με ιδιαίτερη λύσσα, γιατί συνιστούσε προσβολή του επίσημου πατρι...

Το βιβλίο "Για τη λαϊκή δικαιοσύνη" αποτελεί μια συζήτηση του Μισέλ Φουκώ με τους Αντρέ Γκλικσμάν και Μπένι Λέβι γύρω από την έννοια του δικαίου, της δικαιοσύνης και των δικαστηρίων. Τι είδους δικαιοσύνη θα αποδίδει μια μελλοντική κοινωνία και μέσα από ποιους θεσμούς; Τα δικαστήρια αποτελούν θεσμούς απονομής δικαιοσύνης ή θα πρέπει να συγκροτηθούν άλλοι θεσμοί διαφορετικοί από τους σημερινούς; Με ποιους τρόπους θα μπορούσε η κοινωνία να συμμετέχει σε αυτούς τους μετασχηματισμούς; "Μου φαίνεται ότι δεν θα έπρεπε να ξεκινήσουμε από το δικαστήριο ως ξεχωριστό μηχανισμό και...

Η Χάνα Άρεντ έγραφε στον πρόλογο της έκδοσης κάποιων κειμένων του Βάλτερ Μπένγιαμιν στα αγγλικά το 1969: "Είναι αδιαμφισβήτητο πως η φιλία του Βάλτερ Μπένγιαμιν με τον Μπρεχτ -μοναδική επειδή εδώ ο μεγαλύτερος εν ζωή Γερμανός ποιητής συνάντησε τον πιο σημαντικό κριτικό της εποχής του, πράγμα για το οποίο είχαν πλήρη συνείδηση και οι δύο- υπήρξε το [...] πιο σημαντικό άγγιγμα της καλής τύχης στη ζωή του Μπένγιαμιν". Πολύ πιο σημαντικό, βέβαια, είναι ότι εβδομήντα οκτώ χρόνια από τη "φυγή" του πρώτου (κυνηγημένου σαν αγρίμι και δολοφονημένου, στην πραγματικότητα, από τον φασι...

Το "Homo Sacer" του Ιταλού φιλοσόφου Τζόρτζιο Αγκάμπεν έρχεται να ανανεώσει τις κριτικές μελέτες γύρω από την έννοια της κυριαρχίας και να εμβαθύνει στους τρόπους με τους οποίους ασκείται και εμπεδώνεται η βιοπολιτική. Κυρίαρχο μοτίβο αποτελεί η γυμνή ζωή του homo sacer, αυτής της σκοτεινής φιγούρας του ρωμαϊκού δικαίου στην οποία αποτυπώνεται για πρώτη φορά η παράδοξη σχέση εξουσίας/κυριαρχίας και απλής βιολογικής ζωής. Μια φιγούρα η οποία, παρ' όλη την ιερότητα που της αποδίδεται, βρίσκεται στο όριο, είναι φονεύσιμη και εκτείνεται στα πεδία της μη ύπαρξης. Με εκκίνηση το...

"Αναρωτιέμαι πως είναι δυνατό οι αρχαίοι να μην έβλεπαν ότι η λογοτεχνία και η ποίησή τους ήταν εντελώς ανόητες. Η τεράστια, μεγαλειώδης δύναμη του λογοτεχνικού πάγου ξοδεύτηκε για το τίποτα. Είναι απλώς γελοίο - οποιοσδήποτε έγραψε οτιδήποτε του κατέβαινε στο κεφάλι. Είναι τόσο ανόητο και γελοίο όσο και το ότι άφηναν τον ωκεανό να χτυπάει αποβλακωμένα την ακτή, είκοσι τέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο, ενώ τα εκατομμύρια χιλιογραμμόμετρα ενέργειας που ήταν κλειδωμένα στα κύματα δεν έκαναν τίποτ' άλλο από το να ενισχύουν τα αισθήματα των ερωτευμένων. Εμείς πήραμε το γλυκό τίπ...

Ο Πολ Ρικέρ και ο Κορνήλιος Καστοριάδης υπήρξαν δύο σημαντικές μορφές της σκέψης και της φιλοσοφίας του προηγούμενου αιώνα. Ο διάλογος που παρουσιάζεται στην παρούσα έκδοση έγινε στο πλαίσιο της ραδιοφωνικής εκπομπής Le bon plaisir στις 9 Μαρτίου 1985, όταν ο Ρικέρ προσκάλεσε τον Καστοριάδη σε μια δημόσια συζήτηση γύρω από θέματα και προβληματικές που απασχολούν από κοινού τους δύο στοχαστές. Το κοινωνικό φαντασιακό, η ανθρώπινη δημιουργία, η φαντασία, η ιστορία, ο μετασχηματισμός της κοινωνίας είναι μερικά από τα θέματα τα οποία θίγονται στον μεταξύ τους διάλογο... "Αξί...

Πώς μπορούμε να προτάξουμε μια ανατρεπτική θεωρία κοινωνικής δράσης με θεμέλιο την ουτοπική επιθυμία, τη ριζωμένη μέσα στην ανθρώπινη ψυχή; Ποια σημασία και ποια χρήση μπορεί να έχει ο ουτοπικός προσανατολισμός, ο οποίος γεννά το μέλλον από τον εαυτό του, και του οποίου το παρελθόν είναι αποκλειστικά το μέλλον; Η ανατρεπτικότητα της ουτοπικής παρόρμησης βρίσκεται ακριβώς στην ανεικονικότητά της, η οποία φανερώνεται ως μια δύναμη πίστης, ως μια δυναμική προφητική, που συνεργάζεται με δυνάμεις οι οποίες λανθάνουν στα βάθη της πραγματικότητας. Η ουτοπία δεν είναι εικόνες φα...