Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η κάθοδος και η εγκατάσταση των σλαβικών φυλών νότια του Δούναβη προκάλεσαν μακρές συζητήσεις και αποτέλεσαν το έναυσμα πολυάριθμων επιστημονικών μελετών. Εξίσου, αν μη και πλέον, πολυάριθμες είναι οι μελέτες που αφορούν την κάθοδο και την εγκατάσταση σλαβικών φύλων στην ελληνική χερσόνησο και μάλιστα στο νοτιότατο άκρο της, την Πελοπόννησο. Δυστυχώς οι σλαβικές εισβολές και ο εποικισμός των Βαλκανίων από σλαβικά φύλα εξήλθαν από το αυστηρά επιστημονικό πεδίο και κατά καιρούς είτε χρησιμοποιήθηκαν ως προπαγανδιστική αιχμή, ώστε να δικαιολογήσουν εθνικιστικές ή πολιτικές βλέ...

Η βυζαντινή αυτοκρατορία διατηρούσε σχέσεις με τον αραβικό κόσμο κυρίως κατά τη διάρκεια των βυζαντινοπερσικών πολέμων, στους οποίους μετείχαν και οι Άραβες ως σύμμαχοι των δύο εμπολέμων. Την παγιωμένη αυτή κατάσταση θα ανατρέψει άρδην ένας άνθρωπος: ο Μωάμεθ. Το θρησκευτικό, κοινωνικό και πολιτικό κήρυγμά του λειτούργησε ως καταλύτης μεταξύ των αραβικών φυλών, προκαλώντας μοναδικές στην παγκόσμια ιστορία αντιδράσεις. Έκτοτε οι σχέσεις του αραβικού κόσμου με το Βυζάντιο γίνονται εχθρικές, με την αυτοκρατορία να βρίσκεται ουσιαστικά στη θέση του αμυνόμενου τουλάχιστον για τρ...

Ο παρών τόμος περιλαμβάνει εισηγήσεις ειδικών επιστημόνων, κατά κύριο λόγο ερευνητών του Ινστιτούτου Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, που στηρίζονται σε αποτελέσματα συλλογικών ερευνών του ινστιτούτου σε συνδυασμό με έρευνες ορισμένων ακαδημαϊκών συνεργατών του. Ο στόχος αυτών των διαλέξεων είναι πολλαπλός: αρχικά, αποσκοπεί στο να προτείνει λύσεις, πάντα σύμφωνα με τα πορίσματα των ερευνών που αναφέρθηκαν, σε διαχρονικά προβλήματα θεωρούμενα ως τώρα δυσεπίλυτα. Δεύτερον, στο να δοθούν με απλότητα και σαφήνεια, όχι στερεότυπες γνώσεις, αλλά απεικονίσεις της...

Το βιβλίο μου "Βυζαντινή Ιστορία (324-1204)" σχεδιάστηκε ως εγχειρίδιο για την αφήγηση της ιστορίας της βυζαντινής αυτοκρατορίας σε περισσότερους τόμους. Χώρισα την ύλη σε τρεις περιόδους, ανάλογα με τα κύρια χαρακτηριστικά της κάθε μιας, σε πρώιμη (324-610), μέση (610-1081) και ύστερη (1081-1453), όπως λίγο ή πολύ έχει επικρατήσει, για να γνωρίσουν οι νέοι επιστήμονες όσα στοιχεία θα τους επιτρέψουν να αναζητήσουν, να κατανοήσουν και να αξιολογήσουν την οργάνωση και την λειτουργία του κράτους, αλλά και την συγκρότηση και τον πολιτισμό της κοινωνίας, μέσω των πηγών, άμεσ...

Χάρη στην πρωτοβουλία του εκδοτικού οίκου Ηρόδοτος κατέστη δυνατή η επανέκδοση των παλαιοτέρων αυτοτελών μελετών μου, καθώς και των μικροτέρων δημοσιευμάτων σε επιστημονικά περιοδικά, επετειακούς τόμους, τιμητικούς ή αναμνηστικούς. Τα κείμενα κατέταξα με ειδολογικά κριτήρια σε τρεις ενότητες, από τις οποίες η μεγαλύτερη, αφιερωμένη στο βυζαντινό πολίτευμα, περιλαμβάνει θέματα κυρίως πολιτειακού και διοικητικού δικαίου. Στις δύο εκτενέστερες μελέτες, την μία για την αντιβασιλεία και την άλλη για την σύγκλητο, επεχείρησα να ολοκληρώσω την θεσμική λειτουργία εκατέρας σε όλη τ...

Χάρη στην πρωτοβουλία του εκδοτικού οίκου Ηρόδοτος κατέστη δυνατή η επανέκδοση των παλαιοτέρων αυτοτελών μελετών μου, καθώς και των μικροτέρων δημοσιευμάτων σε επιστημονικά περιοδικά, επετειακούς τόμους, τιμητικούς ή αναμνηστικούς. Τα κείμενα κατέταξα με ειδολογικά κριτήρια σε τρεις ενότητες, από τις οποίες η μεγαλύτερη, αφιερωμένη στο βυζαντινό πολίτευμα, περιλαμβάνει θέματα κυρίως πολιτειακού και διοικητικού δικαίου. Στις δύο εκτενέστερες μελέτες, την μία για την αντιβασιλεία και την άλλη για την σύγκλητο, επεχείρησα να ολοκληρώσω την θεσμική λειτουργία εκατέρας σε όλη τ...

Χάρη στην πρωτοβουλία του εκδοτικού οίκου Ηρόδοτος κατέστη δυνατή η επανέκδοση των παλαιοτέρων αυτοτελών μελετών μου, καθώς και των μικροτέρων δημοσιευμάτων σε επιστημονικά περιοδικά, επετειακούς τόμους, τιμητικούς ή αναμνηστικούς. Τα κείμενα κατέταξα με ειδολογικά κριτήρια σε τρεις ενότητες, από τις οποίες η μεγαλύτερη, αφιερωμένη στο βυζαντινό πολίτευμα, περιλαμβάνει θέματα κυρίως πολιτειακού και διοικητικού δικαίου. Στις δύο εκτενέστερες μελέτες, την μία για την αντιβασιλεία και την άλλη για την σύγκλητο, επεχείρησα να ολοκληρώσω την θεσμική λειτουργία εκατέρας σε όλη τ...

Στον παρόντα τόμο επανεκδίδονται τριάντα επτά μελέτες γραμμένες στα ελληνικά και στα αγγλικά (δύο μελέτες επίσης σε γαλλική μετάφραση), μέσα στην περίοδο 1995-2000. Τα εδώ πραγματευόμενα θέματα κινούνται γύρω από ποικίλα ζητήματα βυζαντινής και μεταβυζαντινής ιστορίας, με ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα των βυζαντινοτουρκικών σχέσεων κατά την προ-οθωμανική και την οθωμανική περίοδο.

Η τρέχουσα αστάθεια στα Βαλκάνια δεν αποτελεί "κεραυνό εν αιθρία", αφού αυτή η περιοχή υπήρξε διαχρονικό πεδίο ανταγωνισμών, τριβών και συγκρούσεων. Ο κομβικός χώρος των Βαλκανίων συνενώνει και ταυτόχρονα διαχωρίζει την Ευρώπη από την Ασία, την Ανατολή από τη Δύση, τις δυτικές αξίες από κάθε μορφής ολοκληρωτισμό, τον χριστιανισμό από το ισλάμ, αλλά και την ορθοδοξία από τον καθολικισμό. Αυτός ο χώρος υπήρξε προνομιακή διέξοδος προς τις "θερμές θάλασσες" χερσαίων Μεγάλων Δυνάμεων (όπως η Ρωσία, η Αυστρία και η Γερμανία) και ζωτική αμυντική γραμμή για ναυτικές Μεγάλες Δυνάμει...

Ένδεκα πρωτοποριακές και ενδελεχείς κριτικές μελέτες για τους εξής έλληνες λογοτέχνες: Στρατή Μυριβήλη, Αλέκο Δούκα, Δημήτρη Χατζή, Αντώνη Σαμαράκη, Βασίλη Βασιλικό, Νίκο Καχτίτση, Γιώργο Σεφέρη, Ανδρέα Εμπειρίκο, Λεύκιο Ζαφειρίου, Γιώργο Παπουλια και Γιώργο Βέη. Αλλά και θεωρητικά κείμενα και προβληματισμοί για τη θέση της νεοελληνικής λογοτεχνίας διεθνώς, τη λογοτεχνία της ελληνικής διασποράς, καθώς και τη λογοτεχνική μετάφραση, από την πένα του διακεκριμένου και βραβευμένου νεοελληνιστή πανεπιστημιακού και συγγραφέα Γιάννη Βασιλακάκου.

Στην πολιτική και διοικητική ιστορία του Βυζαντίου απαντά συχνά, από τα τέλη του 8ου αιώνα και εξής, ο όρος παραδυναστεύων, ο οποίος αποδιδόταν σε αξιωματούχους που δρούσαν στο παρασκήνιο ή στο προσκήνιο της εξουσίας. Η θέση του παραδυναστεύοντος δεν θεσμοθετήθηκε ως αξίωμα στη διοικητική ιεραρχία, αλλά έγινε βαθμιαία αποδεκτή η ανάγκη ύπαρξης ενός ανώτερου κρατικού ή αυλικού αξιωματούχου, βοηθού του ηγεμόνα στα καθήκοντά του, χωρίς τούτο να σημαίνει ότι όλοι οι αυτοκράτορες της εποχής έκριναν απαραίτητη την παρουσία του. Η δράση των προσώπων που διαδραμάτισαν ρόλο παραδυνα...

Η παρούσα μονογραφία είναι η αναπαράσταση όψεων της Αθήνας κατά την περίοδο 1880-1896 στο λογοτεχνικό και στο δημοσιογραφικό έργο του Μιχαήλ Μητσάκη. Είναι μια πρόταση για τη μελέτη της αστικής λαογραφίας, με "σημεία αναφοράς" λογοτεχνικά κείμενα, τις "κειμενικές" (αλλιώς) "αναπαραστάσεις" της πόλης. Ο λογοτέχνης, δημοσιογράφος, flaneur, "χρονογράφος του άστεως", Μιχαήλ Μητσάκης, κάνει αστική ηθογραφία, αστική ανθρωπολογία-λαογραφία, με μια ιδιότυπη "επιτόπια παρατήρηση". Στην αναπαριστώμενη Αθήνα εμφανίζονται πάμπολλες "νεωτερικές" μορφές, σε πεδία όπως ταυτότητες, συλλογι...

Σε αυτό τον τόμο συγκεντρώνονται μελετήματα για την άσεμνη και τη βωμολοχική ερωτική λαογραφία μας, τόσο στο επίπεδο των λόγων και των φραστικών διατυπώσεων όσο και στο επίπεδο των ερωτικών λαϊκών δρωμένων και των αντίστοιχων αναπαραστάσεων. Με τη χρήση της ελληνικής και κυρίως της ξένης πλούσιας για το θέμα βιβλιογραφίας γίνονται διαπιστώσεις και προσεγγίσεις, ώστε να ξεκινήσει η επιστημονική μελέτη αυτών των θεμάτων και στην ελληνική λαογραφική βιβλιογραφία, που μέχρι στιγμής διακρίνεται από σχετική σεμνότυφη σιωπή, με ευάριθμες αλλά σημαντικές εξαιρέσεις. Ο μικρός αυτός...

Ο Carl Menger υπήρξε πολυσχιδής προσωπικότητα. Το επιστημονικό έργο του είχε τεράστια απήχηση σε πολλές χώρες εκτός της Αυστρίας. Οι πανεπιστημιακές του σπουδές στη νομική και στις πολιτικές επιστήμες, σε σχέση με τη συστηματική μελέτη φιλοσοφικών, ψυχολογικών και εθνολογικών κειμένων, συνέβαλαν ώστε ο τρόπος γραφής του να είναι βαθυστόχαστος και αφαιρετικός. Το φιλοσοφικό στοιχείο στο ανά χείρας έργο είναι οφθαλμοφανές και συνιστά βασική πρωτοτυπία του θεωρητικού-οικονομικού του οικοδομήματος. Αναλύει διάφορα οικονομικά φαινόμενα με τη χρήση διεισδυτικών διαλογισμών. Στην...

Το παρόν έργο προέκυψε όταν διαπιστώθηκε ότι, ενώ για τους Ρώσους και τους νότιους Σλάβους υπήρχε πληθώρα ελληνόγλωσσων έργων που ασχολούνταν με την ιστορία και τον πολιτισμό τους, δεν συνέβαινε το ίδιο για τους εκτός Ρωσίας ανατολικούς Σλάβους και κυρίως για τους δυτικούς Σλάβους. Όσον αφορά στους τελευταίους (δηλαδή τους Πολωνούς, τους Τσέχους και τους Σλοβάκους), τα μόνα έργα που υπήρχαν μεταφρασμένα στα ελληνικά αφορούσαν στην ιστορία τους από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και εξής, ελάχιστα δε για την ιστορία τους στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο και στον μεσοπόλεμο. Η ιστορ...

Το παρόν συλλογικό έργο καλύπτει ορισμένες από τις πτυχές των πολιτικών και των κοινωνικοοικονομικών αλλαγών στα Βαλκάνια κατά τη δεκαετία του 1990. Τα κείμενα καλύπτουν ένα ορισμένο γεωγραφικό φάσμα, ικανό όμως για να αποτυπώσει τη σχεσιακή δυναμική μεταξύ των βαλκανικών κοινωνιών που στο μεγαλύτερο μέρος τους ανασυντίθενται, (ανα)προσαρμόζονται, διαχειρίζονται την ή τις κρίσεις, ως συνέπεια της νέας τάξης, που όχι μόνο επιβάλλεται, αλλά και συνδιαμορφωνεται. Τα παραδείγματα προέρχονται από χώρες όπως η Αλβανία, η Βουλγαρία, η Ελλάδα, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η ΠΓΔΜ και η Τουρ...

Ο μεγάλος ουμανιστής Leonardo Bruni ("Αρρετίνος Λεονάρδος", 1369-1444) έγραψε ένα και μοναδικό έργο στην αρχαία ελληνική γλώσσα, τη "Φλορεντίνων Πολιτεία". Η πολιτειακή αυτή πραγματεία της πρώιμης αναγεννησιακής περιόδου, ιδιαίτερα περιεκτική παρά τη συντομία της, δεν είχε εκδοθεί στην Ελλάδα μέχρι τώρα. Κορυφαία πνευματική προσωπικότητα του καιρού του και φλογερός οραματιστής της ηθικής διακυβέρνησης, ο καγκελάριος της Δημοκρατίας της Φλωρεντίας Leonardo Bruni μπορεί να θεωρηθεί ως ο πρώτος πολιτικός στοχαστής, ο οποίος, με αυτό το μνημειώδες κείμενό του, μας έδωσε το αρχέ...

Μ' ένα πνευματικό γύμνασμα προσεπάθησα ν' αποτυπώσω στο χαρτί τους προβληματισμούς μου, να ξεγυμνώσω πρόσωπα και προσωπεία, να καταδείξω την ψευτιά που κρύβεται πίσω από γλυκά χαμόγελα και κομπορροήμονες υπεροπτικές δήθεν υπερηφάνειες. Κοντολογής, επεδίωξα να θέσω τα δάκτυλά μου επί τον τύπον των ήλων, αφ' ου δεν μπορούσα πια, κάτι μέσα μου μου επέβαλλε να σπάσω την σιωπή, έστω κι' αν η ηχώ, ο αντίλαλος της κραυγής μου θάταν πάλι το δικό μου ηχόχρωμα... Συνέθεσα ένα κείμενο και το ενέταξα μέσα σε μιαν ιστορία που άλλοι την θέλουν φανταστική, εν ω κάποιοι επιμένουν ότι μ' αυ...