Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο μεγάλος Σκωτσέζος διαφωτιστής και ιστορικός Ντέιβιντ Χιουμ (1711-1776) θεωρείται ως ο "απόλυτος σκεπτικιστής" ή ο κατ’ εξοχήν ηθικός φιλόσοφος. Στα τέσσερα αυτά δοκίμια, που περιλαμβάνονται στο δίτομο έργο-επιτομή της φιλοσοφίας του "Δοκίμια ηθικά, πολιτικά και λογοτεχνικά" (1758), ο Χιουμ αξιολογεί τέσσερις μεγάλες φιλοσοφικές σχολές της αρχαίας Ελλάδας αναζητώντας απαντήσεις στα κεντρικά ερωτήματα που διέπουν το έργο του: Ποια είναι η πραγματική φύση του Καλού και του Κακού; Αρετή και ευτυχία είναι έννοιες σύμφυτες; Ποια είναι η στάση ζωής που μας συμφιλιώνει πληρέστερα...

Το βιβλίο αυτό πρωτοτυπεί αρκετά, καθώς συνοδεύεται από φωτογραφικό υλικό: παλιές φωτογραφίες "εικονογραφούν" τα ποιήματα, και τα ποιήματα περιγράφουν, βιογραφούν και "ψυχογραφούν" με ευαισθησία και ακρίβεια τα εικονιζόμενα άτομα (φιλενάδες, συγγενείς - ή και ζώα) που τα έχουν εμπνεύσει.

Τι ’ναι αυτό που το λένε αγάπη; Στο κλασικό τούτο ερώτημα, η Λου Σαλομέ δίνει από το μακρινό 1900 μια απάντηση ιδιόρρυθμης διαλεκτικής. Έρωτας είναι η ολοκληρωτική ένωση δύο υπάρξεων καταδικασμένων να είναι αιωνίως ξένες! Γι’ αυτό και ενέχει πάντοτε ένα τραγικό τίμημα -"αποτελεί στην ουσία του μια τραγωδία". Το πυκνό αυτό δοκίμιο γράφτηκε την εποχή που ο μεγάλος έρωτας της ζωής της, με τον νεαρό Ρίλκε, είχε μόλις τελειώσει- εξ ορισμού άδοξα. Αποτελεί λοιπόν τη θεωρητικοποίηση μιας προσωπικής ιστορίας ερωτικού πάθους -αλλά και μιαν ελεγεία στον Έρωτα. Στον Έρωτα που, για τη...

Πρόκειται για μια συλλογή από 80 αστεία και τρυφερά παραμυθοτράγουδα, παλιότερα και καινούργια, που παρουσιάζουν ένα σωρό ενδιαφέροντες τύπους: το Γούρι, το Θαλαθθοθκούληκο, τα Ποντίκια στο Ψυγείο, την Μπαμπαλού, τους 45 Γιάννηδες, την Νταρντανονεράιδα, τον Ρουθουνορούφαλο, τα Σπουργιτόσκυλα τα Σεληνιακά κ.ά. Οι έμμετρες αυτές διασκεδαστικές ιστορίες, γραμμένες με τρελό κέφι, εμφορούνται από κάποιες μάλλον πολύ προχωρημένες (ή πολύ νοσταλγικές) απόψεις περί παιδαγωγικής, και είναι μεν χωρίς "μηνύματα", αλλά σίγουρα μπορούν να προσφέρουν άφθονα ερεθίσματα σε μικρά και σε...

Η Λου Σαλομέ (1861-1937), μέσα απ' τα κείμενά της και την ίδια τη ζωή της, διακήρυξε ότι η γυναίκα πρέπει και μπορεί να διεκδικήσει τη θέση της, την ελευθερία της, το δικό της πεδίο δράσης, όπου θα ενσωματωθούν όλες οι μορφές του έρωτα, ακόμα κι αυτές τις οποίες απέρριπτε στην εποχή της ένας "σεξουαλικός ρατσισμός" που και σήμερα δεν έχει εξαλειφθεί εντελώς. Η περιεκτική αυτή μονογραφία διατρέχει συστηματικά όλο το φάσμα των σεξουαλικών σχέσεων, τόσο από τη φυσική όσο και από την κοινωνική άποψη. Έχει λοιπόν το χαρακτήρα μιας ολοκληρωμένης όσο και τολμηρής προσέγγισης. Συνι...

Η Λου Σαλομέ δημοσίευσε το περιεκτικό αυτό κείμενο το 1917 -ενόσω ακόμη η φροϋδική αυτοψία της σεξουαλικότητας ήταν "κόκκινο πανί" για την αστική ηθική, αλλά και για το επιστημονικό κατεστημένο. Θέματα-ταμπού όπως η ομοφυλοφιλία, η αιμομιξία, ο σαδομαζοχισμός, η ηδονοβλεψία, ο παιδικός ερωτισμός, δίνουν στη μαθήτρια του Φρόυντ την ευκαιρία να προκαλέσει ανοιχτά την εποχή της. Αλλά μήπως αυτή η "σφηκοφωλιά των προκαταλήψεων", την οποίαν αντιμάχεται, δεν κάνει αισθητή την παρουσία της και στη δική μας εποχή;

Η μαντινάδα έχει ξόμπλια και ρυθμό. Έχει γράμματα. 24. Ξεκινά με το άχι και καταλήγει στο ώφου. Χαρά και πόνος. Βήματα αργά αργά, συλλαβές και λεξούλες. Κάθε γράμμα και μια λέξη, μια σκέψη, μια κατάσταση, μια εικόνα. Ερωτικές και χρωματιστές. Έννοιες και αλήθειες που αποτύπωσα, ψιθύρισα, τραγούδησα. Σ' ένα βιβλίο αν χωρά η αγάπη δεν ξέρω. Μα προσπάθησα να μάθω την αλφάβητό της.

Ο Γιεβγκένι αγαπά ειλικρινά τη γυναίκα του και το παιδί που εκείνη του χάρισε· μόνο που τούτη η αγάπη παραπέμπει περισσότερο σε μια κοινωνική σύμβαση, σε κάτι σαν καθήκον, εν τέλει στην πλήξη... Τον πόθο τον ενσαρκώνει η Στεπανίδα, με τη χωριάτικη απλότητα και τον ζωώδη αυθορμητισμό της... Αμφιλεγόμενος ο πόθος: αφενός πρόκειται για κάτι το φυσικό, άρα είναι θεμιτός, αφετέρου όμως διαταράσσει την οικογενειακή και κοινωνική τάξη, κι επομένως αθέμιτος. Η Στεπανίδα, η οποία στην αρχή περιγράφεται με συμπάθεια, σαν ένα λουλούδι στους αγρούς, σιγά σιγά, όσο εκτυλίσσεται το κε...

"Δεν μπορεί να ζωγραφίσει κανείς την ευτυχία, αυτή τη διάχυση μιας ζωής ανώτερης μέσα στην κανονική ζωή, όπως δεν μπορεί να ζωγραφίσει την κυκλοφορία του αίματος μέσα στις φλέβες. Διαπιστώνει βέβαια, από τους χτύπους στις αρτηρίες, ότι το αίμα κυκλοφορεί, και έτσι διαπιστώνω την ευτυχία αυτών των δύο ανθρώπων... αυτή την ακατανόητη ευτυχία που το σφυγμό της τον ψηλαφώ τόσα χρόνια τώρα". Ο γιατρός Τορτύ ξεδιπλώνει το χρονικό του έρωτα, του εγκλήματος και της εκπληκτικής ευτυχίας της ωραίας ξιφομάχου Ωτκλαίρ Στασσέν και του κόμη ντε Σαβινιύ. Η "Ευτυχία μέσα στο έγκλημα"...

"Σε προειδοποιώ, καρδιά μου, συγχώρεσέ με, αλλά αν μ’ εγκαταλείψεις για μια άλλη, όποια και να ’ναι αυτή, εγώ, όσο ζω, δε θ’ αφήσω να μου ξεφύγεις". Ολόκληρο το ασυγκράτητο πάθος, ο ασυμβίβαστος έρωτας της κεντρικής ηρωίδας, συνοψίζεται σ’ ετούτη την απλή όσο και αδυσώπητη φράση της. Και η Κατερίνα Λβόβνα θα παραμείνει πιστή μέχρι κεραίας στο λόγο της, δίδοντας μια φρικιαστική τροπή κι ένα τραγικό τέλος στον μεγάλο της έρωτα. Η νουβέλα αυτή του Νικολάι Λεσκόφ αποτέλεσε τη βάση για την ομώνυμη όπερα του Ντμίτρι Σοστακόβιτς καθώς και για την ταινία "Η λαίδη Μάκβεθ από τ...

Ο Γρηγόρης Στασινός έχει ένα μοναδικό χάρισμα: μπορεί να επικοινωνεί και να συνεννοείται με όλα τα πράγματα στο άμεσο περιβάλλον του. Οι καθημερινοί σύντροφοί του είναι όχι μόνο τα παιχνίδια, αλλά και οι άλλοι "συγκάτοικοί του" στο σπίτι, τα έπιπλα και τα αντικείμενα: του αποκαλύπτουν μυστικά, του μαθαίνουν πράγματα, κουβεντιάζουν μαζί του, παίζουν, τραγουδούν, τσακώνονται, φιλιώνουν. Αλήθεια, δεν είναι πολύ διασκεδαστικό (και χρήσιμο) να έχεις πάνω από εκατό ενδιαφέροντες φίλους; Πού σταματάει η φαντασία και πού αρχίζει η πραγματικότητα; Κανείς δεν μπορεί να το πε...

Στο Προγκρόντι, μια πολίχνη της Γαλικίας, ζούσε κάποτε ένας Εβραίος έμπορος κοραλλιών, ο Νίσεν Πιτσένικ. Ήταν γνωστός σε όλη την ευρύτερη περιοχή και η πελατεία του πρόθυμη να ταξιδέψει κάμποσα βέρστια προκειμένου να αγοράσει ένα κόσμημα για κάποια ιδιαίτερη περίσταση. Αν και οι πάντες θεωρούσαν τον Πιτσένικ δικό τους άνθρωπο, κανείς δεν υποψιαζόταν τον καημό που φώλιαζε βαθιά μες στην ψυχή του. Γιατί ο κοραλλέμπορος, που ποτέ του δεν είχε φύγει από το Προγκρόντι, ονειρευόταν τον πλατύ ωκεανό με τα όμορφα κοράλλια, τα οποία επιτηρούσε και προστάτευε ο πανίσχυρος Λεβιάθα...

Σ' αυτό το φιλοσοφικό μυθιστόρημα, ο Μπαλζάκ, μέσα από τις μυστικιστικές θεωρίες του Σβέντεμποργκ, δίνει, ζωή σ' ένα μυστηριώδες πλάσμα, τη Σεραφίτα-Σεραφίτους, που συνενώνει τη φύση του αρσενικού και του θηλυκού. Πρόκειται ωστόσο για ένα ον χωρίς φύλο, ένα πλάσμα στο οποίο η απουσία σεξουαλικότητας είναι απόλυτη· στην ουσία πρόκειται για ένα κενό που γεμίζει με το βλέμμα των άλλων: ένας άντρας και μια γυναίκα το αγαπούν ταυτόχρονα και αυτοί είναι που του προσδίδουν ένα φύλο προβάλλοντας πάνω του την επιθυμία τους για το φύλο που το ίδιο δεν έχει... "Η Σεραφΐτα είναι, η...

Ο νεαρός Γιάκομπ φον Γκούντεν, γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, εγκαταλείπει το σπίτι του, παραιτείται από οποιαδήποτε "καθωσπρέπει" φιλοδοξία και εγγράφεται στο Ινστιτούτο Μπενζαμέντα - μια σχολή για υπηρέτες. Εμπνευσμένο από τη μαθητεία του ίδιου του Ρόμπερτ Βάλζερ σε μια τέτοια σχολή και την εργασία του για ένα διάστημα ως μπάτλερ, το κείμενο αυτό, ένα εναλλακτικό "μυθιστόρημα μαθητείας", έχει χαρακτηριστεί "ένα από τα 100 σημαντικότερα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα". Δεν είναι τυχαίο ότι στους θαυμαστές του βιβλίου και του Βάλζερ εν γένει συγκαταλέγονται συγγραφείς ό...

Σε μια μικρή πόλη της Ουκρανίας, η ζωή κυλάει ήσυχα κι αρμονικά, μέχρι που τα ήρεμα νερά της έρχεται να ταράξει ο καβγάς ανάμεσα σε δυο αξιοσέβαστους πολίτες. Σιγά σιγά στην υπόθεση εμπλέκονται ολοένα και περισσότερα πρόσωπα και στο τέλος συμμετέχουν όλοι οι κάτοικοι... Η καυστική πένα του Νικολάι Γκόγκολ σατιρίζει ανελέητα -τον τρόπο ζωής και την κυρίαρχη νοοτροπία της επαρχιακής πόλης, τις δικαστικές και τις διοικητικές αρχές, ακόμα και τη λογοκρισία-, περιγράφει καταστάσεις παράλογες που ωστόσο είναι ιδιαίτερα οικείες στον αναγνώστη, και με ευφυές κι απαράμιλλο χιούμ...

"Τι έμελλε να συμβεί ακόμα; Το ταξίδι, το ξεκίνημα του οποίου είχαν σημαδέψει κακοί οιωνοί, ήταν γεμάτο απρόοπτα και αναποδιές. Δε βλέπαμε την ώρα να εγκαταλείψουμε εκείνο το γρουσούζικο πλοίο, με τη μικρή, σκοτεινή τραπεζαρία, τις καμπίνες από σκουρόχρωμο ξύλο και τα μαύρα φουγάρα, γύρω από τα οποία φτεροκοπούσε η κακοτυχία". Περιπετειώδης ιστορία που εκτυλίσσεται επί του πλοίου Blue Star, το οποίο πλέει πάνω από τις βαθύτερες αβύσσους του Ειρηνικού, το "Τρομερό ταξίδι" του "περιθωριακού" Αργεντίνου συγγραφέα Ρομπέρτο Αρλτ (συνδυάζει με μοναδικό τρόπο -στα χνάρια του Ε...

Στα χρόνια της τσαρικής Ρωσίας, ένας νεαρός ιδεαλιστής επαναστάτης, νιώθοντας τον κλοιό των χαφιέδων και της αστυνομίας να σφίγγει γύρω του, βρίσκει καταφύγιο σε ένα πορνείο... ... και άξαφνα, με θλίψη, με φρίκη, με πόνο ανείπωτο, ένιωσε ότι η ζωή γι' αυτόν είχε τελειώσει μια για πάντα, ότι δεν μπορούσε πια να είναι καλός. Εκείνος ζούσε γι' αυτό και μόνο το πράγμα, για να είναι καλός, αυτό μονάχα τον έκανε να χαίρεται, αυτό μονάχα είχε να αντιπαραθέσει και στη ζωή και στο θάνατο, κι αυτό δεν υπάρχει, δεν υπάρχει τίποτα πια. Έρεβος.

Η Αντριάνα Μπράτζι, μια τριανταπεντάχρονη χήρα, ζει απομονωμένη επί δεκατρία ολόκληρα χρόνια στο σπίτι του νεκρού συζύγου της, στην καρδιά μιας κωμόπολης της Σικελίας. Η ξαφνική, σοβαρή αρρώστια της οδηγεί την Αντριάνα και τον κουνιάδο της, Τσέζαρε, στο Παλέρμο κι από κει σ’ ένα ταξίδι έρωτα χωρίς επιστροφή. Αντλώντας στοιχεία από τον τόπο καταγωγής του, ο Λουίτζι Πιραντέλλο συνθέτει στο "Ταξίδι" -"μια από τις κορυφές του σύντομου πιραντελλικού αφηγήματος"- την αυστηρότερη και πιο επικριτική εικόνα της θέσης της νησιώτισσας γυναίκας που συναντούμε σε ολόκληρο το έργο το...

Ο χειμώνας εκείνος ήταν απ' τους πιο σκληρούς. Η μαλέκω Βασίλω είχε πιάσει το κρεβάτι και ζούσε σαν τα πουλιά, με λίγο νερό και δυο μπουκιές ψωμί. Έξω η παγωνιά και ο άνεμος βασάνιζαν τα γυμνά δέντρα κι αυτή όλο αναστέναζε: "Πάν' οι κυδωνιές μου". Όμως ο φόβος της ήταν μάταιος. Η άνοιξη, που 'ρθε ξαφνικά, μ' έναν φουσκοδέντρη αγέρα, χάιδευε τα δέντρα και τ' αγκάλιαζε ερωτικά. Οι κυδωνιές γέμισαν άσπρα λουλούδια. Κρατούσε μέσα στο σεντούκι της πάντα μια καινούργια αλλαξιά ρούχα, που μύριζαν κυδώνι. Μόλις γέμισε ο κήπος λουλούδια κι είδε το σύννεφο της μηλιάς να αιωρε...

Μια συλλογή σαράντα μικρών αφηγημάτων, παλιότερων και καινούργιων, στην οποία περιλαμβάνονται: επτά "μυθιστορήματα" μπονζάι, ένας παράξενος μονόλογος, ένας ακόμα πιο παράξενος μονόλογος σκύλου, μερικοί εξωφρενικοί μύθοι με σοβαρά ηθικά διδάγματα, αρκετά nonsense "παραμύθια", ένα διήγημα "νουάρ" κ.ά. Όλα αυτά σε πολύ μικρή φόρμα και όλα -το καθένα με τον τρόπο του- κάπως περίεργα, διασκεδαστικά, απροσδόκητα, ανατρεπτικά.