Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η έκδοση του πέμπτου τόμου της "Εξόδου" ολοκληρώνει ένα ερευνητικό και εκδοτικό πρόγραμμα του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, το οποίο αποτέλεσε τον κεντρικό άξονα της επιστημονικής λειτουργίας του ιδρύματος για περισσότερο από μισό αιώνα. Οι μαρτυρίες της Εξόδου αποτελούσαν το τελευταίο κεφάλαιο του ερωτηματολογίου με βάση το οποίο συγκροτήθηκε το Αρχείο Προφορικής Παράδοσης του Κέντρου, η μνημειώδης αυτή συλλογή προφορικής ιστορίας, η οποία δεν είναι μόνο η μεγαλύτερη και παλαιότερη στην Ελλάδα άλλα και μία από τις σημαντικότερες στην Ευρώπη. Έτσι, η Έξοδος, οι συνθήκες υπ...

Η έκδοση έρχεται να προστεθεί στους προηγούμενους τρείς τόμους της Εξόδου στους οποίους αποθησαυρίζονται μαρτυρίες του ελληνορθόδοξου πληθυσμού από τα δυτικά παράλια, την κεντρική και νότια Μικρασία και τον Μεσόγειο Πόντο. (=α. Η έξοδος, τόμος Α: Μαρτυρίες απο τις επαρχίες των Δυτικών Παραλίων της Μικράς Ασίας, Πρόλογος: Γ.Τενεκίδης, Εισαγωγή, επιλογή κειμένων, επιμέλεια: Φ.Δ.Αποστολόπουλος, Αθήνα, Κέντρο Μικρασιατικών ΣΠουδών 1980, β. Η εξοδος, τόμος Β: Μαρτυρίες από τις επαρχίες της Κεντρικής και Νότιας Μικρασίας, Εισαγωγή, εποτπεία Π.Μ.Κιτρομηλίδης, επιμέλεια Γ.Μουρέλος...

[...] Οι διαστάσεις του εγχειρήματος μπορούν να γίνουν αντιληπτές αν αναφερθούν ορισμένα ποσοτικά στοιχεία. Από τους 2.163 οικισμούς που εντόπισε η έρευνα στη Μικρά Ασία, περισσότεροι από τους μισούς, δηλαδή 1.454 βρίσκονταν στον Πόντο. Από αυτούς ερευνήθηκαν τελικά 195 επειδή για τους υπόλοιπους δεν βρέθηκαν πληροφορητές. Αυτοί οι 795 οικισμοί είναι εγκατεσπαρμένοι στην αχανή έκταση του Μικρασιατικού Πόντου που εκτείνεται ανατολικά της Παφλαγονίας κατά μήκος της ακτής της Μαύρης Θάλασσας έως τα βάθη της Μικρασιατικής χερσονήσου, στην περιοχή που το Κέντρο Μικρασιατικών...

"We were travelling amid the most bizarre shapes that the mind of man can conceive." With a poet's eye, George Seferis describes the haunting landscape and rock-hewn churches of Cappadocia as he rediscovers his ancestral land during a three-day excursion in 1950. Three Days in the Monasteries of Cappadocia, published here for the first time in English and complemented with Seferis' own photographs, is an evocative word portrait describing the artistic heritage of a remote region. Seferis dedicated the text to the Creek ethnomusicologist Melpo Logotheti-Merlier, director of...

Τα κείμενα που συναπαρτίζουν αυτό το βιβλίο αποτυπώνουν με ακρίβεια την επιστημονική στρατηγική την οποία ακολούθησε το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών για να ανακτήσει τη γνώση της ελληνικής παρουσίας στη Μικρά Ασία και να την ενσωματώσει στην ιστορική συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας: μαρτυρίες, πηγές, επιστημονικός λόγος. Με αυτά τα μέσα η Μέλπω Μερλιέ, οι συνεργάτες και οι συνεχιστές της δημιούργησαν με υπομονή, επιμονή και αγάπη το ανεκτίμητο κεφάλαιο γνώσεων, πληροφοριών και τρόπων κριτικής κατανόησης που συνιστά την προσφορά του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών στην επιστ...

Περιέχονται τα κείμενα: - Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, "Σμύρνη: Οι φυσιογνωμίες μιας πόλης" - Ρωξάνη Δ. Αργυροπούλου, "Η ελληνική κοινότητα της Σμύρνης την εποχή του Διαφωτισμού" - Βασίλης Καρδάσης, "Η Σμύρνη μέσα από τα μάτια των περιηγητών" - Γιώργος Α. Γιαννακόπουλος, "Στη Σμύρνη πριν την Καταστροφή" - Αιμιλία Θεμοπούλου, "Ο εξαστισμός της μικρασιατικής πόλης: το παράδειγμα της Σμύρνης" - Σταύρος Θ. Ανεστίδης, "Η Εκκλησία της Σμύρνης" - Σταύρος Θ. Ανεστίδης, "Η παιδεία και ο πολιτισμός" - Γιώργος Α. Γιαννακόπουλος, "Η ελληνική εκδοτική δραστηριότητα στη Σμύρνη" - B...

Ο Καππαδόκης Σεραφείμ Ν. Ρίζος, ο Σινασίτης συγγραφέας, μαζί με πολλούς άλλους αντιλαμβάνεται την ιστορία της πατρίδας του όχι μόνον ως αποτέλεσμα αρχειακής έρευνας αλλά και ως βίωμα: ο αφηγητής του παρελθόντος μεταφέρει πραγματολογικά στοιχεία από έντυπα τεκμήρια, αλλά και από άγραφες, ιδίως πηγές. Η αξία αυτού του τύπου της εξιστόρισης έγκειται στην μοναδικότητα των πληροφοριών που αποθησαυρίζει. Πρόκειται για μαρτυρίες γηγενών, τώρα πια, με το πέρασμα του χρόνου αναντικατάστατες. [...] Μια υποδειγματική στο είδος της δίτομη εργασία, με την οποία ο Ρίζος συγκροτεί ένα γε...

Ο Καππαδόκης Σεραφείμ Ν. Ρίζος, ο Σινασίτης συγγραφέας, μαζί με πολλούς άλλους αντιλαμβάνεται την ιστορία της πατρίδας του όχι μόνον ως αποτέλεσμα αρχειακής έρευνας αλλά και ως βίωμα: ο αφηγητής του παρελθόντος μεταφέρει πραγματολογικά στοιχεία από έντυπα τεκμήρια, αλλά και από άγραφες, ιδίως πηγές. Η αξία αυτού του τύπου της εξιστόρισης έγκειται στην μοναδικότητα των πληροφοριών που αποθησαυρίζει. Πρόκειται για μαρτυρίες γηγενών, τώρα πια, με το πέρασμα του χρόνου αναντικατάστατες. [...] Μια υποδειγματική στο είδος της δίτομη εργασία, με την οποία ο Ρίζος συγκροτεί ένα γε...

Μια από τις έγνοιες που είχε ο Samuel Baud - Bovy στα τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν το πρόβλημα του τί θα απογίνουν οι εκατοντάδες ανέκδοτες καταγραφές του ελληνικής μουσικής που είχαν συσσωρευτεί στα συρτάρια του, αλλά που δεν θεωρούσε ότι ήταν εντελώς έτοιμες για δημοσίευση. Κι επειδή διέβλεπε ότι δεν θα είχε τον χρόνο για τον επανέλεγχο, σχολιασμό και δημοσίευση τους, τελικά τις αποχωρίστηκε καταθέτοντας τες στο Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο. Ο κύριος όγκος του υλικού αυτού αποτελούνταν από παρτιτούρες τραγουδιών και σκοπών που είχαν ηχογραφηθεί από τον ίδιο και τους σ...

Μια από τις έγνοιες που είχε ο Samuel Baud - Bovy στα τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν το πρόβλημα του τί θα απογίνουν οι εκατοντάδες ανέκδοτες καταγραφές του ελληνικής μουσικής που είχαν συσσωρευτεί στα συρτάρια του, αλλά που δεν θεωρούσε ότι ήταν εντελώς έτοιμες για δημοσίευση. Κι επειδή διέβλεπε ότι δεν θα είχε τον χρόνο για τον επανέλεγχο, σχολιασμό και δημοσίευση τους, τελικά τις αποχωρίστηκε καταθέτοντας τες στο Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο. Ο κύριος όγκος του υλικού αυτού αποτελούνταν από παρτιτούρες τραγουδιών και σκοπών που είχαν ηχογραφηθεί από τον ίδιο και τους σ...

[...] Στην ανά χείρας νέα ενσάρκωση της "Καππαδοκίας" του Γιώργου Σεφέρη διαθέτουμε πλέον ένα τρίπτυχο που το συνθέτουν τρεις διαφορετικές αλλά παραπληρωματικές μαρτυρίες πνευματικής άσκησης: πρώτον το ημερολογιακό χρονικό των τριών ημερών της περιήγησης του Γιώργου Σεφέρη στις υπόσκαφες τοιχογραφημένες εκκλησίες στις περιοχές γύρω από το Προκόπι (Urgrup), στα Κόραμα (Goreme) και το Σογανλί, που τις μελετά με οδηγό τον Jerphanion. Εδώ έχουμε την άσκηση του Σεφέρη να αναμετρηθεί με τον χρόνο, την ιστορία, την αίσθηση της απώλειας ενός οικείου πολιτισμού. Δεύτερη είναι η μαρτ...

[...] Το λεύκωμα, που εκδόθηκε τότε, θαμπώνει όντως και σήμερα τον περιηγητή-αναγνώστη με τις φωτογραφίες από "αψηλές, πέτρινες κι επιβλητικές οικοδομές του χωριού". Δίπλα όμως στις φωτογραφίες των αρχοντικών, των εκκλησιών, των σχολείων, της εξοχής γύρω από το χωριό -έργο των Προκοπιέων φωτογράφων Αναστάση και Ισαάκ Πανταζίδη- απαθανατίστηκαν στιγμές της καθημερινής ζωής: το κλώσιμο του μαλλιού, το νεροκουβάλημα από τη βρύση, εκδρομές και διασκεδάσεις, πρόσωπα της σινασίτικης κοινωνίας. Όλα δείχνουν την έγνοια να αποτυπωθεί το σκηνικό μιας ζωής στη μικρασιατική φιλική γη,...

[...] Οι λιγοστές φωτογραφίες από το Νέο Προκόπι της Εύβοιας και από το Προκόπι της Καππαδοκίας, που άλλες δωρήθηκαν στο ΚΜΣ από πρόσφυγες και άλλες είχαν τραβήξει οι συνεργάτες του Κέντρου, κατά το ταξίδι τους εκεί το 1959, υπάκουσαν στη λογική που υπαγόρευε η πλειοψηφία δηλαδή οι φωτογραφίες του Αλεξιάδη. Υποτάχτηκαν να συνοδεύούν το προσκύνημα στα πάτρια εδάφη (δηλώνεται όμως στη λεζάντα το όνομα του φωτογράφου και η χρονολογία λήψης). [...] Κάθε εικόνα "σημαίνει". Ποιος νους μπορεί ή και προς τι να ορίσει το σημαίνον; Κάθε εικόνα μου αφηγείται μια ιστορία, δίπλα σε πολ...

Ο δεύτερος τόμος της "Εξόδου" συγκεντρώνει μαρτυρίες από τις επαρχίες της κεντρικής και νότιας Μικρασίας. Με επίκεντρο την Καππαδοκία, όπου εμφανίζεται η σημαντικότερη ποσοτικά και πολιτισμικά παρουσία του ελληνικού στοιχείου στο εσωτερικό της μικρασιατικής χερσονήσου, η έρευνα καλύπτει επίσης τις γειτονικές επαρχίες της Λυκαονίας, της Γαλατίας, της Φρυγίας, της Πισιδίας, της Λυκίας, της Παμφυλίας και της Κιλικίας. Ο ελληνορθόδοξος πληθυσμός των περιοχών αυτών χαρακτηριζόταν από κοινές ιστορικές εμπειρίες και εθνογραφικά γνωρίσματα που του προσέδιδαν τη συνοχή ενός ενιαίου...

[...] Τρία ήταν, και εξακολουθούν να είναι, τα πλεονεκτήματα της έρευνάς μου: α) οι έρευνες των προηγούμενων από μένα ερευνητών και η έκδοσής τους σε βιβλία, β) η προθυμία των ανθρώπων να μου τραγουδήσουν και γ) το ότι ξέρω να μιλάω τη γλώσσα. Τα βιβλία του Κώστα Μπίρη, του Πέτρου Φουρίκη, του Χρίστου-Πέτρου Μεσογείτη, του Αριστείδη Κόλλια, της Γιόνας Μικέ-Παϊδούση, της Μαρίας Δέδε, του Νίκου Σαλτάρη, του Γιάννη Γκίκα, του Τίτου Γιοχάλα, του Γιάννη Λιάπη, του Τάσου Καραντή, του ιερωμένου Παύλου Αποστολόπουλου, η μαρκοχρόνια έρευνα (ανέκδοτη ως τώρα) του Λάμπρου Μπαλτσιώτη...

Το βιβλίο αυτό εντάσσεται σε νέους εκδοτικούς προσανατολισμούς του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών. Το καινοφανές έγκειται στη γλωσσική του ιδιομορφία: Το έργο, τυπωμένο το 1899 στην Κωνσταντινούπολη, συντάχθηκε στην καραμανλίδικη γραφή, δηλαδή στα τουρκικά με ελληνικούς χαρακτήρες. Και ενώ μεταφράσεις κειμένων από την ελληνική ή την ευρωπαϊκή ξενόγλωσση γραμματεία χαρακτηρίζουν την εκδοτική παραγωγή αρκετών δεκαετιών της τουρκόφωνης Μικράς Ασίας, το αντίστροφο συμβαίνει για πρώτη φορά: εισάγεται αυτοτελώς στην ελληνική γραμματεία ένα έργο καραμανλίδικο. Με την επιστημονική...