Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

1889, Ερλάνγκεν, Γερμανία, στο σπίτι των Νέδερ. "Μπαμπά... τι κάνεις όλη την ημέρα;" "Τι παράξενη ερώτηση από το επτάχρονο κοριτσάκι μου! Είμαι μαθηματικός. Διαβάζω και διδάσκω μαθηματικά", απάντησε ο καθηγητής Νέδερ. "Θέλω κι εγώ να γίνω μαθηματικός." "Όχι, Έμι. Η ζωή του μαθηματικού είναι προορισμένη για τα αγόρια. Εσύ θα γίνεις μια υπέροχη γυναίκα και θα περνάς τις ημέρες σου μαγειρεύοντας, ράβοντας και ανατρέφοντας τα παιδιά σου. Θα πρέπει να αφήσεις τις σοβαρές σπουδές για τους άντρες. Έτσι γινόταν ανέκαθεν." 1917, στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν. «Κύριοι»,...

Τα μπλουζ δεν είναι αμερικανική μουσική επινόηση (ούτε και το Πυθαγόρειο Θεώρημα είναι επινόηση του Πυθαγόρα). Ήταν οι αφρικανοί σκλάβοι που έπαιζαν μπλουζ στην Αμερική - οι πρόγονοι αυτών των αφρικανών "μουσικών" χρησιμοποιούσαν, στην πρωτόγονη μουσική τους, τις ίδιες φυσικές νότες που "έπαιζαν" οι Κινέζοι, οι Ινδοί και οι αρχαίοι Έλληνες, χωρίς να έχουν την παραμικρή συνεννόηση για τις "μελωδίες" που απολάμβαναν. Η αρχέγονη μουσική δημιουργούσε ένα ευχάριστο αίσθημα - ο "μουσικός" ένιωθε την ψυχή του να αγαλλιάζει, χωρίς να σκέφτεται το πώς και το γιατί. Ο πρώτος θ...

Ο δεκαετής πόλεμος ανάμεσα στον Νεύτωνα και τον Λάιμπνιτς: μια πικρή διαμάχη που οι ιστορικοί επί χρόνια έσπρωχναν κάτω από το χαλί. Οι δύο γίγαντες των Μαθηματικών κονταροχτυπήθηκαν δημόσια, σχεδόν μέχρι το τέλος της ζωής τους. Το αντικείμενο αυτού του ανηλεούς πολέμου ήταν η πατρότητα του Απειροστικού Λογισμού. Καθένας τους υποστήριζε ότι εκείνος (και μόνο) ήταν ο επινοητής αυτού του τόσο σημαντικού κλάδου των Μαθηματικών. Άραγε, ποιος είχε δίκιο; Μέσα από τον "Πόλεμο των Μαθηματικών" αναδύεται, με τον πιο δραματικό τρόπο, το κλίμα, η ένταση και ο αχός μιας από τις...

1922: Ο φυσικός Νιλς Μπορ εγκαινιάζει το Ινστιτούτο του, στην Κοπεγχάγη, και προσκαλεί τους σημαντικότερους συναδέλφους του να ανταλλάξουν ιδέες για τη νεογέννητη θεωρία της κβαντικής μηχανικής. Η συνάθροιση καθιερώνεται ως ετήσια συνάντηση των πρωτεργατών αυτής της συγκλονιστικής επιστημονικής επανάστασης. 1932: Η Ευρώπη εμφορείται από πολιτική και κοινωνική αισιοδοξία· οι φυσικοί απολαμβάνουν ένα "Θαυμαστό Έτος" και γιορτάζουν την ανακάλυψη του νετρονίου και τη διάσπαση του πυρήνα. Για τους τιτάνες της φυσικής, το ετήσιο "Φεστιβάλ Μπορ", εκτός από επιστημονική συνάντ...

Στις 22 Αυγούστου 2006, τέσσερις χιλιάδες μαθηματικοί συνέρρευσαν στη Μαδρίτη για να παρακολουθήσουν το 25ο Διεθνές Συνέδριο Μαθηματικών, και να παρευρεθούν στην απονομή του Μεταλλίου Φιλντς (το "Νόμπελ" των μαθηματικών). Το βραβείο θα απένειμε ο Βασιλιάς Χουάν Κάρλος σ' έναν μυστηριώδη ρώσο μαθηματικό από την Αγία Πετρούπολη, τον Γκριγκόρι Πέρελμαν, για το μνημειώδες επίτευγμά του: την απόδειξη της Εικασίας του Πουανκαρέ. Όμως, αυτή η εκκεντρική ιδιοφυΐα ουδέποτε εμφανίστηκε· αγνόησε τους πάντες· ακόμη και το έπαθλο: ένα εκατομμύριο δολάρια. Η ιστορία ξεκινά το 1904, ό...

Το φθινόπωρο του 1900, ο καπετάν Δημήτρης Κοντός και το πλήρωμά του επέστρεφαν στην πατρίδα τους, τη Σύμη ύστερα από ένα ολόκληρο καλοκαίρι σκληρής δουλειάς έξω απο την ακτή της Τυνησίας, όπου αλίευσαν σφουγγάρια. Στο ύπουλο και τρικυμιώδες πέρασμα ανάμεσα στη νοτιότερη άκρη της Πελοποννήσου -το Ακρωτήριο Μαλέα- και την Κρήτη, ο μανιασμένος άνεμος ανάγκασε το καΐκι να αράξει σε έναν ύφαλο, 20 μέτρα από τις απόκρυμνες ακτές των Αντικυθήρων. Οι σφουγγαράδες παρασύρθηκαν στη δίνη μιας απίστευτης περιπέτειας όταν ανακάλυψαν ένα αρχαιολογικό ναυάγιο του 70 π.Χ., στα βάθη του...

Ο μεγαλοπρεπής Δανός Τίχο Μπράχε ήταν ένας πλούσιος, διάσημος αστρονόμος, θρυλικός οικοδεσπότης, ευφυέστατος, με μια τεχνητή μύτη φτιαγμένη από χρυσό και ασήμι. Για την Ευρώπη του 1570 υπήρξε ένας "πρίγκιπας" ανάμεσα σε αστρονόμους, και ένας αστρονόμος ανάμεσα σε πρίγκιπες. Ο Γιοχάνες Κέπλερ ήταν ένας φτωχός, άσημος, ενθουσιώδης και μεγαλοφυής μαθηματικός που θα έδινε ακόμη και την ψυχή του προκειμένου να δουλέψει δίπλα στον Τίχο, έστω και ως απλός βοηθός του! Δεν άργησε η ώρα που ο πανίσχυρος Τίχο εκτίμησε την εμμονή του Κέπλερ στη μαθηματική αυστηρότητα, και βρήκε στο...

Ο καθηγητής των μαθηματικών του Μ.Ι.Τ. επιλέγει πέντε από τους πιο ευφυείς φοιτητές του, και τους αναθέτει μια πολύ ενδιαφέρουσα αποστολή: να αδειάσουν τα ταμεία στα καζίνο του Λας Βέγκας, παίζοντας μπλάκτζακ. Η ολιγομελής ομάδα από νεαρούς άντρες και γυναίκες υψηλού μορφωτικού επιπέδου -αξιοποιώντας την τεχνική του καθηγητή τους- καταφέρνει να κερδίσει περισσότερα από τρία εκατομμύρια δολάρια από το Βέγκας. Και είναι όλα νόμιμα. Η επιτυχία τούς ανοίγει την πόρτα σε έναν κόσμο όπου η χλιδή και η πολυτέλεια έρχονται δωρεάν, και όλοι -είτε πρόκειται για ακριβοπληρωμένες σ...

O Ρόμπερτ Οπενχάιμερ ήταν ένα αίνιγμα· ένας θεωρητικός φυσικός με τις ιδιότητες ενός χαρισματικού ηγέτη, ένας εστέτ που χαρακτηριζόταν από την έντονη αμφισημία. Ήταν ο Προμηθέας της Αμερικής, ο "πατέρας της ατομικής βόμβας", που σε καιρό πολέμου βρήκε το μυστικό της αστείρευτης ενέργειας του Ήλιου, για χάρη της χώρας του. Όμως, όταν πάλεψε να μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε τους τρομερούς κινδύνους της βόμβας, το κατεστημένο στράφηκε αμέσως εναντίον του. Η οδύνη και ο εξευτελισμός που υπέστη ο Οπενχάιμερ το 1954 -κατηγορούμενος ως επικίνδυνος για την εθνική ασφάλεια των...

Ο πιο γνωστός βιολόγος της εποχής μας σε ένα αποκαλυπτικό έργο. Ένα βιβλίο που ξεχειλίζει από το πάθος του Ρίτσαρντ Ντόκινς για όλα τα θέματα που τον απασχολούν, για όλα τα θέματα που μας αφορούν και επηρεάζουν άμεσα τη ζωή μας. Με πειστικότητα και σφρίγος, τα κείμενα εκφράζουν το θεμελιώδες αξίωμα του συγγραφέα: "αναζήτησε την αλήθεια"! "Είμαι πολύ εχθρικός απέναντι σε κάθε οργανωμένη θρησκεία διότι είναι εξαιρετικά δεσποτική. Έχει δύναμη, ασκεί επιρροή, απαλλάσσεται από τη φορολογία και επιβάλλεται συστηματικά στους νέους. Και δεν συμφωνώ με το επιχείρημα ότι είναι αβ...

Δεν υπάρχει ανθρώπινη κοινωνία δίχως μυστικά - χωρίς ραδιουργίες, συνωμοσίες, πολιτικές ίντριγκες, πισώπλατα μαχαιρώματα, πολέμους, οικονομικές ατασθαλίες ή κρυφές ερωτικές σχέσεις. Δεν είναι προς έκπληξη, λοιπόν, ότι η ιστορία των καλυμμένων μηνυμάτων και της μυστικής γραφής έχει τις ρίζες της στους αρχαιότερους πολιτισμούς. Στο σύγχρονο κόσμο, τα πάντα γύρω μας είναι κρυπτογραφημένα. Για κάθε κλήση στο κινητό τηλέφωνό μας ή για κάθε ανάληψη μετρητών από ένα ΑΤΜ, βασιζόμαστε σε εκλεπτυσμένη ηλεκτρονική κρυπτογράφηση ώστε να αποκλείσουμε την πρόσβαση σε αδιάκριτα αφτιά κ...

Ο Ραμανουτζάν θεωρείται ο σπουδαιότερος μαθηματικός της Ινδίας, ίσως καλύτερος από τον Χίλμπερτ, ισάξιος του Γκάους και του Όιλερ. Η μυθιστορηματική ζωή του -που ξεκίνησε από ένα μικρό χωριό της Ινδίας, έλαμψε στο Κέμπριτζ και κατέληξε στην πνευματική μοναξιά της αγαπημένης του πατρίδας- αποτελεί την πλέον συγκινητική ιστορία των σύγχρονων μαθηματικών. Το 1913, ένας νεαρός -ανειδίκευτος στα μαθηματικά- ινδός υπάλληλος γράφει μια επιστολή στον διαπρεπή βρετανό μαθηματικό Γκόντφρι Χ. Χάρντι, παρακαλώντας τον να του πει τη γνώμη του για κάποια μαθηματικά θεωρήματα που επιν...

Στο σύγχρονο κόσμο μας, μυστικές συμμαχίες απεργάζονται σενάρια συνωμοσίας κατά κυβερνήσεων και κοινωνικών ομάδων, και δρουν παράνομα εξυπηρετώντας "αόρατα" συμφέροντα. Οι επιπτώσεις αυτών των πράξεων είναι ολέθριες - οι απλοί άνθρωποι τις βιώνουν πολύ αργότερα, χωρίς την παραμικρή δυνατότητα να τις αποφύγουν. Οι υποθέσεις συνωμοσίας χαρακτηρίζονται από το στοιχείο του μυστηρίου, του ανεξήγητου, της περιπέτειας, της εθνικής δικαίωσης, του εγκλήματος, του χρήματος, της ηθικής αποκατάστασης, του πάθους και της αγωνίας. Όσοι ασχολούνται ανοιχτά μ' αυτά τα θέματα αντιμετωπίζ...

Μια συναρπαστική ματιά στην "επιστήμη" της κατασκοπείας. - Πώς "έσπασαν" οι Βρετανοί τον γερμανικό κώδικα της μηχανής Enigma; - Πώς λειτουργούν οι μυστικές συσκευές των κατασκόπων; - Πώς επιβίωσαν οι πράκτορες της CIA και της KGB στον Ψυχρό Πόλεμο; - Τι γνώριζαν οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ πριν από το χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου; - Πώς στρατολογούνται και πώς ανακρίνονται οι διπλοί πράκτορες; Από το αόρατο μελάνι μέχρι τον δορυφορικό εντοπισμό, και από τη Μάτα Χάρι, μέχρι τον Πόλεμο στο Ιράκ και τους σημερινούς βρετανούς κατασκόπους στη Ρωσία του Πούτιν, αυτό...

Το 1971, τα εκπληκτικά "Έγγραφα του Πενταγώνου" του Ντάνιελ Έλσμπεργκ αποκάλυψαν όχι μόνο κάποιες από τις κυβερνητικές μηχανορραφίες πίσω από τον Πόλεμο του Βιετνάμ, αλλά επίσης μια άκρως μυστική ομάδα επιστημόνων που διαπλέκονταν με την κυβέρνηση, τη λεγόμενη "ομάδα Ιάσων". Το "Κωδικός Ιάσων" είναι η πρώτη εκ των ένδον προσέγγιση σε αυτή τη μυστηριώδη ομάδα, μια συναρπαστική, εκρηκτική περιγραφή του τι συμβαίνει όταν η επιστήμη συναντά την πολιτική. Εξαιρετικά προικισμένοι, πατριώτες και πεισματικά ανεξάρτητοι, οι "Ιάσονες" συναντιούνταν κάθε καλοκαίρι, από το 1960 και...

"Προσοχή: αυτό το βιβλίο δεν είναι για υπερτασικούς. Γυρνάς τις σελίδες και ανεβάζεις πίεση. Ακατάπαυστη δράση - σκέτο blockbuster. Δεν μπορείς να ησυχάσεις αν δεν μάθεις το εκρηκτικό τέλος". (Walter Isaacson) "Ένα από τα καλύτερα επιστημονικά θρίλερ που διάβασα ποτέ. Αληθινή επιστήμη, κυνηγητό, πολιτική, δολοφονίες, έρωτας, σενάριο φρενήρους δράσης, απίστευτες ανατροπές... Αν ήμουν ο Mάικλ Κράιτον θα τα μάζευα και θα έβγαινα στη σύνταξη". (Douglas Preston) "Η θεωρία των Πάντων", ψιθύρισε. "Όποιος γνωρίζει τις εξισώσεις, κρατάει το ισχυρότερο όπλο της ανθρωπότητ...

Η άνοδος της θεωρίας υπερχορδών, η πτώση της επιστήμης, και η επόμενη μέρα. Τι είναι η θεωρία χορδών; Μια προσπάθεια διατύπωσης της «Θεωρίας των Πάντων» που να εξηγεί όλα τα σωματίδια και τις δυνάμεις της φύσης, καθώς και τους λόγους για τους οποίους υπάρχει το Σύμπαν. Αιχμαλωτίζει τη φαντασία και σαγηνεύει τους φυσικούς· ωστόσο, ως επιστημονική θεωρία έχει αποτύχει. Η θεωρία χορδών μοιάζει με ένα τεράστιο και επιβλητικό μαθηματικό οικοδόμημα, μέσα από το οποίο αντηχούν βαρύγδουποι ισχυρισμοί. Όμως, πού είναι οι πειραματικές ενδείξεις; Πώς να εμπιστευθούμε αυτή την εξ...

Η δεκαετία του 1980 ίσως είναι η σημαντικότερη στην ιστορία των σύγχρονων υπολογιστικών συστημάτων. Όχι επειδή έδωσε στην αγορά κάποιο μηχάνημα αξεπέραστης τεχνολογίας· ήταν σημαντική διότι κατάφερε το ακατόρθωτο: έφερε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή -από τα εργαστήρια και τα ερευνητικά κέντρα- στα σπίτια, και τον έκανε ένα προσιτό εργαλείο για καθημερινή χρήση. Παράλληλα, άνοιξε μια τεράστια αγορά που μέχρι τότε κανείς δεν είχε αντιληφθεί την ύπαρξή της. Η ανάπτυξη της αγοράς φανέρωσε την αδυναμία των ιδιωτών και των κρατικών μηχανισμών να ελέγξουν τη δύναμη του μέσου· επί...

Έχω γράψει πολλά βιβλία για τα μαθηματικά· μην περιμένετε ένα από τα ίδια. Αυτό το βιβλίο είναι η «τρέλα» μου· είναι το «μαθηματικό» απόσταγμα της ζωής μου. Είναι για εκείνους που τους αρέσουν τα μαθηματικά (αλλά δεν καταλαβαίνουν γιατί)· για εκείνους που σπουδάζουν μαθηματικά και δεν ξέρουν «τι θα κάνουν» όταν τελειώσουν· για εκείνους που θέλουν να διδάξουν μαθηματικά και να μεταδώσουν τη γοητεία τους· για τους μελλοντικούς συναδέλφους μου και για τους φίλους τους. Βάζω στοίχημα πως, τελικά, θα το βρουν ενδιαφέρον ακόμη και οι γονείς ή οι συγγενείς τους - έστω κι αν οι...

Το πρόσωπο που άλλαξε την πορεία των μαθηματικών ήταν ο Εβαρίστ Γκαλουά. Η ημερομηνία της μονομαχίας με τον αντίζηλό του ήταν δεδομένη· κι αυτός ο ιδιοφυής εικοσάχρονος, αντί να εξασκείται στη σκοποβολή, προσπαθούσε νυχθημερόν να βρει τη λύση στο γρίφο που κληρονόμησε από τον Άμπελ: ποιος είναι ο μαθηματικός τύπος που δίνει τις λύσεις της πεμπτοβάθμιας εξίσωσης; Συμμετρία: η έννοια-κλειδί στα έργα των εικαστικών, των αρχιτεκτόνων και των μουσικών. Όμως, για τους μαθηματικούς, η "συμμετρία των εξισώσεων" παρέμενε, στο διάβα των αιώνων, μια αγωνιώδης αναζήτηση. Μια παρά...