Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Συνηθίζουμε να λέμε ότι κάποιος μαθητής είναι καλός στα πρακτικά μαθήματα, εννοώντας τα Μαθηματικά, τη Φυσική, τη Χημεία, τη Βιολογία και την Πληροφορική. Είναι, όμως, τα Μαθηματικά πρακτική επιστήμη ή μήπως θεωρητική, όπως υποστηρίζουν, για παράδειγμα, όσοι μαθηματικοί κάνουν έρευνα στα Θεωρητικά Μαθηματικά; Ο Γιώργος Λ. Ευαγγελόπουλος καταπιάνεται με αυτό ακριβώς το ερώτημα και η γεμάτη εκπλήξεις περιδιάβασή του στα μονοπάτια της σύγχρονης Μαθηματικής Φυσικής, της Πληροφορικής, των Βιοϊατρικών και Φαρμακευτικών Επιστημών, των Οικονομικών, των Νομικών αλλά και της Φιλοσο...

Στην παρούσα μελέτη εξετάζονται πτυχές της σχέσης Θεωρητικής Φυσικής και των Μαθηματικών, όπως διαμορφώθηκε από τη δεκαετία του 1980 και μετά. Αφορμή αποτέλεσαν κάποιες σκέψεις του Κορνήλιου Καστοριάδη, τις οποίες ο Γιώργος Λ. Ευαγγελόπουλος αντιπαραθέτει και μελετά συγκριτικά με ανάλογες παρατηρήσεις του διαπρεπούς μαθηματικού Δημήτρη Χριστοδούλου, αλλά και του φυσικού και φιλοσόφου της επιστήμης Βασίλη Γ. Σακελλαρίου. Θίγονται μια σειρά σειρά από ζητήματα, όπως το κατά πόσο είναι «αναγκαία» η αυστηρή μαθηματική θεμελίωση μιας θεωρίες της Φυσικής. Ένα από τα συμπεράσματα ε...

Οι μαθηματικές ιδέες επινοούνται ή ανακαλύπτονται; Το ερώτημα αυτό έχει τεθεί κατ' επανάληψη από φιλοσόφους ανά τους αιώνες και πιθανότατα θα το αντιμετωπίζουμε ες αεί. [...] Αυτό που έχει σημασία είναι ότι, θέτοντας το ερώτημα, αναγνωρίζουμε το γεγονός ότι τα μαθηματικά έχουν ζήσει διπλή ζωή. [...] [...] Την επιτυχία των μαθηματικών στο να διάγουν διπλή ζωή φθονούσε από πολύ καιρό η φιλοσοφία, ένας άλλος κλάδος, επίσης ευλογημένος -ή, ίσως θα μπορούσαμε να πούμε, καταραμένος- να ζει σε δύο κόσμους, κλάδος ο οποίος όμως δεν αισθανόταν την ίδια ακριβώς άνεση με τη διπλή ζωή...

Η παρούσα μελέτη δεν επιχειρεί απλά να ανασυνθέσει την ιστορία του δικαίου της Μυτιλήνης, της Μήθυμνας και της Ερεσού, πόλεις για τις οποίες διαθέτουμε περισσότερες πληροφορίες, και για την Αρίσβη, την Πύρρα και την Άντισσα, σχετικά με τις οποίες έχουμε λίγα στοιχεία. Είναι διαφωτιστική για την ιστορία και την εξέλιξη πολιτευμάτων και θεσμών γενικότερα. Επιπλέον, με αφορμή την εξαντλητική έρευνα για τη Λέσβο ο αναγνώστης θα έχει την ευκαιρία να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα για σύγχρονους προβληματισμούς.

Όλοι ήξεραν ότι "δυστυχής ψ" Η μοίρα είχε δείξει τις βουλές της γι' αυτόν όταν είδε να χάνονται και οι δύο γυναίκες του, ύστερα από λίγους μήνες συζυγίας. Η πατρίδα του ήταν ό,τι του είχε απομείνει και το να πολεμάει συνεχώς για να σώσει ό,τι μπορούσε να σωθεί ήταν πια όλη του η ζωή. Όταν και οι δύο μεγαλύτεροι αδελφοί του πέθαναν την ίδια χρονιά, οι βουλές του Θεού έγιναν πια εναργείς. Ως αυτοκράτωρ ήξερε να διαβάζει τους καιρούς και είδε την καταιγίδα να έρχεται. "Μεσημέρι από νύχτα - όλ' η ζωή μια λάμψη!" Η προσωπικότητα του τελευταίου αυτοκράτορα της Ανατολι...

Η σχέση μεταξύ κυριαρχίας και δικαιωμάτων είναι μια σχέση συμπληρωματική και ταυτόχρονα ανταγωνιστική. Η ανάδυση ενός πεδίου διεθνούς προστασίας των δικαιωμάτων υπονομεύει την κρατική κυριαρχία συντελώντας στην πληρέστερη προστασία των φορέων των δικαιωμάτων. Ταυτόχρονα η ανάδυση ενός πεδίου διεθνούς οικονομικής διακυβέρνησης υπονομεύει την κατοχύρωση των δικαιωμάτων στο επίπεδο του κράτους και η κρατική κυριαρχία προβάλλει ως εγγυητής τους. Οι δύο αυτές διαστάσεις της σχέσης ανάμεσα στην κυριαρχία και τα δικαιώματα δεν μπορούν να εξεταστούν ξεχωριστά. Η καθεμία φωτίζει ιδι...

Τα δεκατέσσερα κείμενα φιλοσοφικής κριτικής του παρόντος τόμου παρουσιάζουν ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της πρόσφατης φιλοσοφικής παραγωγής. Πραγματεύονται κριτικά τρεις ελληνικές και τέσσερις ξενόγλωσσες μονογραφίες, δύο σχολιασμένες μεταφράσεις αρχαίων κειμένων, τέσσερις μεταφράσεις από σύγχρονες γλώσσες, αλλά και μια έκδοση με αδιευκρίνιστο status (το οποίο επισημαίνεται στο κείμενο 12). Με τα κείμενα αυτά συμπληρώνονται πέντε έτη λειτουργίας του περιοδικού, το οποίο παραμένει προσηλωμένο στον στόχο της έγκαιρης, αυστηρής και τεκμηριωμένης φιλοσοφικής κοινότητας (χωρίς ω...

Τον έκτο χρόνο της διαδρομής τους, το 2014, τα Κριτικά παρουσίασαν δεκατέσσερα κείμενα φιλοσοφικής κριτικής, παρέχοντας και πάλι ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της πρόσφατης φιλοσοφικής παραγωγής. Στην ιδρυτική του διακήρυξη, το 2009, το περιοδικό Κριτικά διαπίστωνε ότι "ο κριτικός λόγος στην Ελλάδα εμφανίζεται απονευρωμένος, και δυστυχώς τις περισσότερες φορές με προδιαγεγραμμένο πρόσημο: Μια θετική κριτική (θεωρείται ότι) υπηρετεί μια προσωπική σχέση ή εκδούλευση, μια αρνητική κριτική (θεωρείται ότι) εκφράζει προσωπική αντιπάθεια ή λειτουργεί ως ακαδημαϊκή τρικλοποδιά". Στην...

Τα "Κριτικά" συμπλήρωσαν ήδη δύο χρόνια λειτουργίας, ως φιλοσοφικό περιοδικό του οποίου οι σελίδες αφιερώνονται αποκλειστικά στη δημοσίευση φιλοσοφικών βιβλιοκρισιών. Σύμφωνα με τον ιδρυτικό του αυτοπροσδιορισμό, το περιοδικό φιλοδοξεί να αποτελέσει "βήμα επιστημονικού διαλόγου και φιλοσοφικής κριτικής, αποβλέποντας στην επιστημονικά έγκυρη και έγκαιρη αποτίμηση της αξίας πρόσφατων εκδόσεων από τον χώρο της φιλοσοφίας, καθώς και από συγγενείς κλάδους". Βασικός στόχος του περιοδικού είναι η αποενοχοποίηση της κριτικής. Επιδιώκουμε την ελεύθερη, γόνιμη και αυστηρή αξιολόγηση...

Με το παρόν τεύχος συμπληρώνεται ο τρίτος χρόνος λειτουργίες των Κριτικών: ενός φιλοσοφικού περιοδικού που δημοσιεύει αποκλειστικά φιλοσοφικές βιβλιοκρισίες. Η λειτουργία του περιοδικού μας συμπίπτει με την εμφάνιση και την κατακλυσμιαία επέκταση της κρίσης. Όποιος κι αν είναι ο ρόλος της φιλοσοφίας σε αυτό το περιβάλλον, είτε αποβλέπει στην κατανόηση του κόσμου είτε στη μεταμόρφωσή του, το στοιχείο της κριτικής παραμένει αναπόσπαστο συστατικό της. Στα τρία αυτά χρόνια λειτουργίας, πιστεύουμε πως ο βασικός στόχος μας έχει επιτευχθεί σε μεγάλο βαθμό: τα Κριτικά έχουν όντως κ...

Με το παρόν τεύχος συμπληρώνεται ο τέταρτος χρόνος λειτουργίας των "Κριτικών": ενός φιλοσοφικού περιοδικού που δημοσιεύει αποκλειστικά φιλοσοφικές βιβλιοκρισίες. Τα δεκατρία κείμενα της συγκομιδής του 2012 είναι και πάλι ενδεικτικά της πολυμορφίας της ελληνικής φιλοσοφικής εργασίας και εκδοτικής παραγωγής, αλλά και των ενδιαφερόντων των μελών της κοινότητας που συνεργάζονται με το περιοδικό ως συγγραφείς. Αξιολογούνται κριτικά πέντε νέες ελληνικές μονογραφίες, δύο σχολιασμένες μεταφράσεις αρχαίων κειμένων, επτά μεταφράσεις φιλοσοφικών κειμένων από σύγχρονες γλώσσες και...

Μεγάλη Παρασκευή, 17 Απριλίου 2020 720 χρόνια μετά Μεγάλη Παρασκευή του έτους 1300: Ο Δάντης, με οδηγό του τον Βιργίλιο, "κατεβαίνει" στην Κόλαση, για να βγει πάλι στο φως με την Ανάσταση και να "ανηφορίσει" προς το Καθαρτήριο και τον Παράδεισο. Μεγάλη Παρασκευή του έτους 2020: Η έκδοση της Κόλασης, στη νέα, έμμετρη μετάφραση του Δημήτρη Μαυρικίου -που ετοιμάζεται εδώ και χρόνια, προγραμματισμένη να κυκλοφορήσει τη Μεγάλη Εβδομάδα του 2020- έτυχε να έχει τον δικό της συμβολισμό για την έκδοση από μια σύγχρονη, επίγεια κόλαση, όπου η μαστιζόμενη πατρίδα του ποιητή...

Το "Κόκκινο" είναι μία καλλιτεχνική έκδοση με έγχρωμες φωτογραφίες από την ταινία "Νύφες" σε σκηνοθεσία Παντελή Βούλγαρη και σενάριο Ιωάννας Καρυστιάνη. Πρόκειται για το μεγαλύτερο σε όγκο άλμπουμ φωτογραφιών που έχει γίνει ποτέ για μία ελληνική ταινία.

Το "Κηλαμάν" δεν είναι απλώς η αληθινή ιστορία ενός μικρασιάτη κατά την περίοδο της Μικρασιατικής Καταστροφής. Καταγράφει τις σχέσεις μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων, όπως αυτές βιώνονταν πριν και μετά την επανάσταση των Νεότουρκων, η οποία οδήγησε στον ξεριζωμό του μικρασιατικού ελληνισμού. Ως γόνος προσφύγων, ο συγγραφέας έχει μάθει τα γεγονότα από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές. Ταυτόχρονα, επειδή είναι πρόσφυγας δεύτερης γενιάς, έχει τη δυνατότητα να διατηρεί τη νηφαλιότητα της γραφής του και να μην παρασύρεται σε συναισθηματικές εξάρσεις, οι οποίες αλλοιώνουν το βλέμμα του...

Η παρούσα εργασία της Μαρίας Παναγιωτάτου, βραβευμένη ήδη ως η καλύτερη ελληνική φιλοσοφική διατριβή των ετών 2011 και 2012, αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική συμβολή στη σύγχρονη φιλοσοφία της επιστήμης, και ειδικότερα στη φιλοσοφία της φυσικής. Η συγγραφέας διερευνά εδώ τις συνέπειες που έχει η κβαντική φυσική στις φιλοσοφικές μας αντιλήψεις και ειδικότερα στις αντιλήψεις μας για τη φυσική πραγματικότητα. Μετά από μια πρώτη, εκτενή παρουσίαση των βασικών χαρακτηριστικών της κβαντικής μηχανικής, διατυπώνεται η θέση ότι η νέα αυτή κοσμοεικόνα, σε αντίθεση με ό,τι συνήθως πισ...

Με τον Καταναγκασμό και Πρόσωπο στο Δίκαιο, ο Gunther Jakobs, ένας από τους σημαντικότερους εν ζωή Γερμανούς νομικούς, εξετάζει την άμυνα μαζί με την κατάσταση ανάγκης, από την μια πλευρά, και η ποινή μαζί με τα μέτρα ασφαλείας, από την άλλη πλευρά, ως δύο ζεύγη μέτρων καταναγκασμού που επιτρέπονται ή επιβάλλονται από το Δίκαιο εις βάρος ενός προσώπου, άλλοτε υπόλογου για το κακό που προκλήθηκε και άλλοτε παντελώς ή εν μέρει αμέτοχου. Η σπουδαία συνεισφορά του Gunther Jakobs έγκειται στο ότι, μας επανασυνδέει με τις ρίζες της Φιλοσοφίας του Δικαίου, στις οποίες ανάγεται ανα...

Η παρούσα μελέτη έχει ως αφετηρία τη σύγκριση της κοινοβουλευτικής με την άμεση δημοκρατία, με δεδομένη τη θέση του φιλοσόφου υπέρ της άμεσης δημοκρατίας και τη στάση του απέναντι στις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες, τις οποίες χαρακτηρίζει ως φιλελεύθερες ολιγαρχίες. Εξετάζεται, κατόπιν, η σημασία του έργου του για τη σύγχρονη πολιτική θεωρία (τον πολιτικό φιλελευθερισμό, τον νεορεπουμπλικανισμό, τον φιλελεύθερο κοινοτισμό, αλλά και τη σύγχρονη επαναστατική θεωρία). Συγκεκριμένα, αναζητείται εάν και πού το καστοριαδικό αίτημα για ελευθερία και αυτονομία του ατόμου κα...

Ο Κορνήλιος Καστοριάδης υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους και πιο ρηξικέλευθους στοχαστές του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα. Φιλόσοφος του ριζικού φαντασιακού, συνιδρυτής του θρυλικού περιοδικού "Socialisme ou Barbarie" (Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα), ψυχαναλυτής που ανανέωσε τη φροϋδική θεωρία, πολιτικός στοχαστής διαμετρήματος που ενέπνευσε εργάτες και φοιτητές στα γεγονότα του Μάη του 1968 στη Γαλλία, σημαίνων οικονομολόγος του ΟΟΣΑ, αναγνωρισμένος αρχαιοελληνιστής, εκφραστής μιας ελευθεριακής Αριστεράς και υπέρμαχος του προτάγματος της αυτονομίας. Παρ' όλα αυτά, ο Κ...

Η επίδραση της πολυνομίας, της κακονομίας και της κακής εφαρμογής των νόμων είναι εδώ και πολλά χρόνια ορατή και επιβαρυντική για την καθημερινότητα του έλληνα πολίτη. Για τους νομικούς της πράξης η ύπαρξη αλληλοσυγκρουόμενων και αντιφατικών νόμων χαρακτηρίζει σημαντικούς τομείς της δημόσιας διοίκησης και δημιουργεί σοβαρά προβλήματα κατά την εφαρμογή τους. Μεταξύ άλλων, η φορολογική, η πολεοδομική και η κοινωνικοασφαλιστική νομοθεσία συνιστούν πεδία νομοθετικής δραστηριότητας όπου ο εντοπισμός της ισχύουσας ή των ισχυουσών διατάξεων συνιστά δυσχερή νομική πρόκληση. Ως αίτ...