Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Συλλογή κειμένων και συνεντεύξεων του Φουκώ, ανέκδοτων στα ελληνικά, που ξεκινούν με ένα από τα σημαντικότερα κείμενα του γάλλου φιλοσόφου (για τον Ζωρζ Μπατάιγ) και ολοκληρώνονται με ένα εξίσου διάσημο κείμενο για τις ετεροτοπίες. Ανάμεσα στο πρώτο και το τελευταίο κείμενο, μια σειρά παρεμβάσεις φωτίζουν τη διαδρομή του Φουκώ, από τις "Λέξεις και τα πράγματα" (κι ακόμη νωρίτερα, από τις πρώτες μελέτες για την ψυχολογία και τη λογοτεχνία) μέχρι την "Ιστορία της σεξουαλικότητας", από την προβληματική της αρχαιολογίας των επιστημών του ανθρώπου μέχρι την προβληματική της αισθ...

Το βιβλίο αυτό έρχεται να συνεχίσει αυτό που ξεκίνησε η ημερίδα που διοργάνωσε το Φεστιβάλ Υπερηφάνειας Αθήνας-Athens Pride τον Μάιο του 2009. Η δημόσια συζήτηση με αφορμή ακαδημαϊκές έρευνες και κινηματικές αναζητήσεις που αφορούν το φύλο και την σεξουαλικότητα είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία. Η πολιτική/θεωρία του φύλου και της σεξουαλικότητας δεν είναι ούτε στην Ελλάδα, ούτε και διεθνώς, ένα καινούριο ζήτημα, αν και συχνά περιθωριοποιείται ως δευτερεύουσας σημασίας. Παράλληλα, το κοινό έδαφος μεταξύ "επιστήμης" και "ακτιβισμού" συχνά αμφισβητείται, με αποτέλεσμα την...

Πρόκειται για ένα προφανές γεγονός που "βγάζει μάτια", που διαπερνά και αναστατώνει διαρκώς την προσωπική μας ζωή. Ωστόσο, δεν τολμάμε να το ομολογήσουμε, εκτός κι αν βρισκόμαστε σε εξαιρετικά οικείο περιβάλλον: η αγάπη είναι που δίνει νόημα σε όλη μας την ύπαρξη. Όλος ο κόσμος το ξέρει, όλος ο κόσμος το αισθάνεται. Αυτό που είναι λιγότερο προφανές και αποτελεί το αντικείμενο αυτού του βιβλίου είναι ότι αυτή η νέα δύναμη της αγάπης φέρνει την επανάσταση στις θεμελιώδεις αρχές της φιλοσοφίας και της πολιτικής. Ο Κόσμος των αρχαίων Ελλήνων, ο Θεός των μονοθεϊσμών, ο ορθός...

Στην "Ιστορία Ευρωπαϊκού Δράματος και Θεάτρου" η Έρικα Φίσερ-Λίχτε αναδομεί την ευρωπαϊκή θεατρική ιστορία από την εποχή της ελληνικής τραγωδίας μέχρι τον Χάινερ Μίλλερ. Κάθε κεφάλαιο αναδεικνύει και ένα μέρος της ανάπτυξης, της κατάστασης και των λειτουργιών του θεάτρου στο κοινωνικό πλαίσιο της αντίστοιχης εποχής. Η μελέτη της συνοδεύεται από παραδειγματικές αναλύσεις έργων αντιπροσωπευτικών συγγραφέων. Εμπλουτισμένος με καινούριο πρόλογο, ο πρώτος τόμος καλύπτει την περίοδο από το θρησκευτικό θέατρο μέχρι τις δραματικές μορφές της κλασικής Γερμανίας του Γκαίτε....

Στην "Ιστορία ευρωπαϊκού δράματος και θεάτρου" η Έρικα Φίσερ-Λίχτε αναδομεί την ευρωπαϊκή θεατρική ιστορία από την εποχή της ελληνικής τραγωδίας μέχρι τον Χάινερ Μίλλερ. Κάθε κεφάλαιο αναδεικνύει και ένα μέρος της ανάπτυξης, της κατάστασης και των λειτουργιών του θεάτρου στο κοινωνικό πλαίσιο της αντίστοιχης εποχής. Η μελέτη της συνοδεύεται από παραδειγματικές αναλύσεις έργων αντιπροσωπευτικών συγγραφέων. Εμπλουτισμένος με καινούριο πρόλογο, ο πρώτος τόμος καλύπτει την περίοδο από το θρησκευτικό θέατρο μέχρι τις δραματικές μορφές της κλασικής Γερμανίας του Γκαίτε. Ο δ...

Η τρίτομη "Ιστορία της Σεξουαλικότητας" ("Η βούληση για γνώση", "Η χρήση των ηδονών", "Η επιμέλεια εαυτού") προεκτείνει τις έρευνες των βιβλίων "Η αρχαιολογία της γνώσης" και "Επιτήρηση και τιμωρία". Ο πρώτος τόμος επικεντρώνεται στον αστερισμό των φαινομένων που συνήθως περιγράφονται με τους όρους "σεξουαλικότητα" και "σεξ". Δεν επιχειρεί να καταδείξει μια υποτιθέμενη "καταστολή" της σεξουαλικότητας προκειμένου να συμβάλει στην "απελευθέρωσή" της, αλλά να αναλύσει με ποιον τρόπο διαμορφώθηκε μια βούληση για διεξοδική γνώση του σεξ, η οποία πήρε τη μορφή μιας "επιστήμης της...

"Οδός Ιπποκράτους". Στην Ιπποκράτους (συνάγω στο ύψος περίπου της Καλλιδρομίου), είναι στημένο πολυβόλο, όπου κάποιος, σε συνεχή ριπή, εμποδίζει τις μετακινήσεις από τη μια περιοχή στην άλλη, από τις δυο μεριές της οδού. Φαντάζομαι ότι αυτός ο κάποιος είναι ξαπλωμένος στο οδόστρωμα, όπως ήταν και στη γωνία Μεθώνης και Εμμανουήλ Μπενάκη, για τον ίδιο σκοπό -που τον έβλεπα συνέχεια, από τη Μεθώνης εννοώ. Εκεί συμβαίνει κάτι μαγικό, που έχει μείνει μαγικό στο μυαλό μου. Ο Περικλής βγάζει το ρολόι τσέπης που είχε και αρχίζει να μετράει τη διάρκεια κάθε ριπής (αυτό είναι συναγωγ...

Το χειμερινό εξάμηνο 1936-1937 ο Μάρτιν Χάιντεγκερ πραγματοποίησε στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ στο Μπραϊσγκάου σειρά δίωρων μαθημάτων υπό τον τίτλο "Νίτσε: η βούληση για ισχύ". Με αυτόν τον τίτλο ανακοινώνεται η παράδοση στον οδηγό σπουδών, σε συμφωνία με την επικεφαλίδα των χειρόγραφων σημειώσεων της παράδοσης. Η συγκεκριμενοποίηση του τίτλου με την προσθήκη "ως τέχνη", με βάση το τέταρτο μέρος του 3ου βιβλίου της νιτσεϊκής Βούλησης για ισχύ, κατέστη αναγκαία λόγω των παραδόσεων για τον Νίτσε στα χρόνια που ακολούθησαν, ιδίως λόγω της παράδοσης του εαρινού εξαμήνου...

Οι σπουδές ελεύθερου χρόνου δεν είναι ένα αντικείμενο με δεδομένα ή καθορισμένα όρια, αντίθετα εστιάζουν κάθε φορά σε διαφορετικά θέματα και έννοιες. Τα θέματα και οι έννοιες αυτές αλληλεπικαλύπτονται με άλλες, που ανήκουν στο πεδίο της φυσικής αγωγής, του τουρισμού και του αθλητισμού. Με την ευρύτερη έννοια, η "σχόλη" περιλαμβάνει επίσης δραστηριότητες που αναλύονται από τις σπουδές μέσων ενημέρωσης και επικοινωνίας, και από τις κοινωνικές επιστήμες, την ιστορία και τα οικονομικά. Σύμφωνα με πρόσφατες αντιλήψεις, η εμπειρία της σχόλης και των απολαύσεων που ανήκουν σ' αυτή...

Παρά την πολυσημία και την ασάφεια που χαρακτηρίζει το εννοιολογικό της περιεχόμενο, η κοινότητα ως μια σύγχρονη ουτοπία μιας ρευστής και κατακερματισμένης κοινωνίας εκφράζει την ακατάσβεστη επιθυμία του υποκειμένου να ανήκει κάπου, και το πάθος του σύγχρονου ανθρώπου να λάβει μέρος στο κοινωνικό παιχνίδι των πανταχού παρόντων συλλογικών διαχωρισμών και διακρίσεων. Η κοινότητα υπόσχεται ένα καταφύγιο ασφάλειας και αλληλεγγύης σε έναν κατακερματισμένο κόσμο που δεν παρέχει επαρκείς ελπίδες και προσδοκίες για το μέλλον. Δεν είναι τυχαίο ότι η συζήτηση για τις πρακτικές κοι...

Ίσως σήμερα να ντρεπόμαστε για τις φυλακές μας. Όσο για τον 19ο αιώνα, ήταν περήφανος για τα φρούρια που έχτιζε στις παρυφές και ενίοτε στο κέντρο των πόλεων. Γοητευόταν απ' αυτή τη νέα ηπιότητα που αντικαθιστούσε τα ικριώματα. Επαιρόταν ότι δεν τιμωρεί πια τα σώματα και ότι γνωρίζει εφεξής να αναμορφώνει τις ψυχές. Αυτοί οι τοίχοι, αυτά τα μέτρα ασφαλείας, αυτά τα κελιά αντιπροσώπευαν ένα συνολικό εγχείρημα κοινωνικής ορθοπεδικής. Αν κλέψει κάποιος, μπαίνει φυλακή. Αν βιάσει, μπαίνει φυλακή. Αν σκοτώσει, μπαίνει φυλακή. Από πού προέκυψε αυτή η παράξενη πρακτική κι αυτό...

Δύο μήνες πριν να ανέβει ο Χίτλερ στην εξουσία, μια όμορφη γυναίκα βρίσκεται ημίγυμνη και αναίσθητη στα δάση γύρω από το Βερολίνο. Όταν επιτέλους καταφέρνει να ξυπνήσει από το κώμα, δεν θυμάται ούτε το όνομά της. Το μόνο στοιχείο που πιθανόν συνδέεται με την ταυτότητά της είναι μια μπροσούρα που βρέθηκε στο σημείο εκείνο του δάσους, που διαφήμιζε κάποια ομιλία του Άλμπερτ Αϊνστάιν, γι' αυτό και οι εφημερίδες την ονόμασαν "Το κορίτσι του Αϊνστάιν". Ο Μάρτιν Κιρς, ο ψυχίατρος που την αναλαμβάνει, δεν φαντάζεται πως αυτό πρόκειται να είναι το τελευταίο περιστατικό του. Αναζ...

Αναλύοντας τις εκδοχές του νόμου, δηλαδή τη σχάση και τις αντινομίες του, η εργασία αυτή αναφέρεται σε τρεις πρωταγωνιστές του νόμου: τον Kant, τον Sade και τον Kafka. Ο Kant εισάγει την έννοια του νόμου ως καθαρή μορφή και την έννοια της ηθικότητας ως ιδιότητα του έλλογου όντος να ενεργεί χάριν των νόμων. Όταν συγκροτεί τον νόμο, η καντιανή φιλοσοφία δεν περιορίζεται στη φύση της ηθικής αλλά στην καθολικότητα του νόμου. Ο Sade εισέρχεται με το έργο του -αυτήν την "ανοσιουργό φιλοσοφία", όπως χαρακτηρίζεται η ιδιότυπη λογοτεχνία του- στη σφαίρα του νόμου, εισάγοντας μ...

Αρκεί μονάχα οι άνθρωποι να κυριαρχούν επί των άλλων ανθρώπων, για να γεννηθεί η διαφοροποίηση των αξιών. Αρκεί ορισμένες τάξεις να κυριαρχούν επί των άλλων τάξεων για να γεννηθεί η ιδέα της ελευθερίας. Αρκεί οι άνθρωποι να ιδιοποιηθούν και να καθυποτάξουν τα πράγματα που χρειάζονται για να ζήσουν, αρκεί να τους επιβάλλουν μία διάρκεια που τα ίδια τα πράγματα δεν διαθέτουν, ή να τα αφομοιώσουν διά της βίας, και ιδού η γένεση της λογικής. Η σχέση κυριαρχίας δεν είναι "σχέση", όπως ακριβώς ο τόπος όπου ασκείται η κυριαρχία δεν είναι τόπος. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον...

Ο δρόμος που οδηγεί από τη φαντασία στην πραγματικότητα είναι ο δρόμος της τέχνης. Ο καλλιτέχνης είναι κάποιος που ωθείται από εξαιρετικά ισχυρές ορμικές ανάγκες· ποθεί την απόκτηση τιμών, δόξας, δύναμης, πλούτου, φήμης και αγάπης από τις γυναίκες, αλλά του λείπουν τα μέσα για να τα ικανοποιήσει. Έτσι, όπως κάθε άλλος με ανικανοποίητους πόθους, απομακρύνεται από την πραγματικότητα και μεταφέρει το ενδιαφέρον και τη λίμπιντό του στις επιθυμίες των φαντασιώσεών του. [...] Ένας αληθινός καλλιτέχνης γνωρίζει πώς να επεξεργάζεται τις ονειροπολήσεις του, έτσι ώστε χάνουν τα π...

Από το 1927 έως το 1934 ο Μπένγιαμιν καταγράφει και ερευνά την επήρεια του χασίς και άλλων ναρκωτικών ουσιών μέσα από ιδιότυπα πειράματα με φίλους του. Αυτή η διαδικασία τον οδηγεί στο "αποκορύφωμα της πεζογραφικής δύναμης" και μας αποκαλύπτει την αντιδιαστολή και τη σύνδεση μεταξύ αντικειμενικού και υποκειμενικού νοήματος κάθε φράσης. Ταυτόχρονα ο λόγος του διανθίζεται από ξαφνικά νευρικά γέλια, παρανοϊκές σκέψεις και μια "περίεργη" επιθυμία για πλάκες σοκολάτας. Ο Μπένγιαμιν θα περιπλανηθεί στο λιμάνι της Μασσαλίας, θα παρατηρήσει αντιδράσεις σε σπίτια φίλων και θα κατ...

Ο Παπακώστας παρατάσσει στο ράφι της μνήμης τα δικά του φιαλίδια, της δεισιδαιμονίας και της πραγματικότητας, της ψυχανάλυσης και της θρησκείας, του παραληρήματος και του συμβολικού. Φιαλίδια του αίματος, της γέννας, της περιόδου, της αιμομιξίας, του φόνου. Εκκρίσεις και υγρά που φτιάχνουν τον κόσμο μιας κόκκινης αυλαίας. Μας κάνει έτσι να δούμε τη βαθιά Ελλάδα της προκατάληψης, της μαγείας, της δεισιδαιμονίας, την προλογική Ελλάδα και ταυτόχρονα τον βαθύ ψυχισμό των αρχαϊκών συγκρούσεων σε επίπεδο βιώματος. Καταγγέλει τα ζευγάρια, την πυρηνική οικογένεια, τις σχέσεις γο...

Τα δύο φροϋδικά κείµενα της παρούσας συλλογής συγκαταλέγονται στα γραπτά που θεωρούνται ότι αφορούν την ψυχαναλυτική τεχνική. Ωστόσο, τα τεχνικά λεγόµενα γραπτά του Φρόυντ αφορούν κυρίως µια ψυχαναλυτική µέθοδο που επινοήθηκε από τον ίδιο τον Φρόυντ πρωτίστως ως µέθοδος κατανόησης του ανθρώπινου ασυνείδητου ψυχισµού και περιλαµβάνει κάποιες βασικές αρχές σχετικά γενικές και αφηρηµένες, αποθαρρύνοντας τη φαντασίωση µιας τεχνικής επί της οποίας έχουµε τον πλήρη έλεγχο. Το πρώτο κείµενο συνιστά µια θεωρητική περισσότερο εξέταση του φαινοµένου της µεταβίβασης, το οποίο ο Φρό...

Όπως είχε κάνει και για τη φιλοσοφία στον πρώτο τόµο του "Μαθαίνοντας να ζούµε", που σηµείωσε τεράστια εκδοτική επιτυχία, ο Λυκ Φερύ κάνει τους θεµελιώδεις µύθους της εποχής µας προσβάσιµους για όλους. Παρουσιάζει µε τέχνη αυτές τις εκπληκτικές αφηγήσεις και αναδεικνύει µε µαεστρία το βαθύ τους νόηµα και τη σχέση τους µε τη σηµερινή εποχή. Σχεδόν χωρίς να το αντιλαµβανόµαστε, χρησιµοποιούµε δεκάδες εικόνες ή µεταφορές της αρχαιοελληνικής µυθολογίας: "πιάνω τον ταύρο από τα κέρατα", "πακτωλός" χρηµάτων, πέφτω "από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη", ακολουθώ τον "µίτο της Αριάδνης", χάν...