Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Όπως μαρτυρούν όσοι τον γνώρισαν, ο Κώστας Βάρναλης αγαπούσε πολύ το καφενείο, που το έβλεπε σαν το αντίστοιχο της αγοράς των αρχαίων Αθηναίων, αλλά και την ταβέρνα, σαν χώρο συλλογικής ευωχίας. Τα χρονογραφήματα του τόμου αυτού τοποθετούνται ακριβώς σε αυτούς τους δύο πόλους: την ταβέρνα και το καφενείο, και βέβαια τα συμπαρομαρτούντα: τον καφέ και το τσιγάρο, το πιοτό και το φαγητό, τα συμπόσια και τις παρέες των φίλων. Ο Νίκος Σαραντάκος, επιμελητής και σχολιαστής των "Χρονογραφημάτων" και των λοιπών άρθρων του Κ. Βάρναλη που αποθησαυρίζονται από το 2013 για τις εκδόσ...

Ο Νικόλαος Κωστόπουλος (1913, Αλποχώρι Δωρίδος) σπούδασε θεολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και στη συνέχεια δίδαξε σε δυο γυμνάσια στον Πειραιά, μέχρι την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, όπου κλήθηκε να υπηρετήσει στην πρώτη γραμμή ως έφεδρος αξιωματικός, επικεφαλής της διμοιρίας σκαπανέων του 36ου Συντάγματος. Στις 2 και 3 Μαρτίου 1941, η διμοιρία του, με επικεφαλής τον ίδιο, εκτέλεσε μία επιχείρηση στην Κλεισούρα, υπό άκρως επικίνδυνες και αντίξοες συνθήκες, ανοίγοντας μία τάφρο μέσα σε εχθρικό έδαφος. Μετά την επιστροφή του από το μέτωπο εγκαταστάθηκε στο Αγρίνιο...

Κάθε σπίτι έχει την ιστορία του. Όση η παλαιότητά του, τόσο μετατρέπεται από απλή οικοδομή σε ιδιαίτερη οντότητα - μάρτυρα όσων έχουν διαδραματιστεί εντός του. Τυχερό είναι το σπίτι που αγαπήθηκε και φροντίστηκε από τους κατοίκους του: έχει κάποιες ελπίδες να ανήκει τελικά στην αιωνιότητα. Στην ελληνική και κυρίως αθηναϊκή πραγματικότητα, το σπίτι ταλαιπωρήθηκε πολύ. Από αγαπημένος τόπος κατοικίας (όπως τα σπίτια με την αυλή, που τόσο εξυμνήθηκαν) ή απλά σημαντικός για κάποιον αντικειμενικό λόγο (οι δημιουργίες με επώνυμη αρχιτεκτονική), τα σπίτια μετατράπηκαν από τη μια...

Ο Ελβετός Έμιλ Τσάουγκ (Emil Zaugg) διετέλεσε κατά τις δεκαετίες 1930-1960 υψηλόβαθμο στέλεχος της τεχνικής εταιρείας Brown Boveri & Co (σήμερα ΑΒΒ), η οποία, με μοναδικό αντιπρόσωπο τότε στην Ελλάδα τον Γεώργιο Κ. Παπακωνσταντίνου, ανέλαβε, μεταξύ άλλων, την εγκατάσταση της Πρώτης Μονάδας Ηλεκτρισμού της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα το 1959, μόλις ο ηλεκτρισμός περιήλθε στο ελληνικό Δημόσιο. Το 1960 ο Τσάουγκ επισκέφθηκε εκ νέου την Ελλάδα, με σκοπό αυτή τη φορά να τη γνωρίσει καλύτερα. Ταξίδεψε σε όλη την επικράτεια επί έναν μήνα και, δύο χρόνια αργότερα, επανέλαβε το ταξίδι, π...

Δεν είναι απίθανο να ισχυριστεί κάποιος πως το όνομα Υψηλάντης προέρχεται από κάποιον πρόγονο μεγάλης οικογένειας, που καταγόταν από τους ορεσίβιους Σκοτσέζους, τους Χαϊλάντερς... οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην Ανατολή και έγραψαν το επώνυμό τους επί το ελληνικότερον. Ποιος θα ψάξει την ετυμολογία του ονόματος και πού θα βρει πληροφορίες για κάποιο χωριό Υψηλή στον Πόντο; Βέβαια, υπάρχει και το χωριό Υψηλάντης στη Βοιωτία και η πόλη Ypsilanti στην πολιτεία Michigan των Η.Π.Α., αλλά αυτές οι ονομασίες προέκυψαν χάρη στα ανδραγαθήματα του Δημήτριου Υψηλάντη, κατά την Ελληνική...

Ένας σεμνός και τρυφερός συγγραφέας, ο Δημήτρης Σαραντάκος (1929-2011), αυτοβιογραφείται εστιάζοντας στην κατεξοχήν ελληνική εποχή και επιλέγοντας να αφηγηθεί τα πιο ευτυχισμένα καλοκαίρια της ζωής του. Όπως συχνά συμβαίνει, τα παιδικά χρόνια είναι τα πιο αγαπημένα -και για τον συγγραφέα, και για τον αναγνώστη. "Έχω ζήσει ώς τώρα στην Αθήνα σχεδόν σαράντα χρόνια, ενώ στη Μυτιλήνη, ούτε δέκα. Κι όμως φαίνεται πως αυτά τα δέκα χρόνια μετράνε πιο πολύ, ίσως γιατί ο άνθρωπος που είμαι, δημιουργήθηκε στο μεγαλύτερο ποσοστό του σ’ αυτά τα χρόνια". Κατά την παρατεταμένη διαμον...

Λογοτεχνία και αρχειακό υλικό είναι ο πολύ ασυνήθιστος συνδυασμός με τον οποίο η Αγγελική Γαρίδη περιγράφει την πολυτάραχη ιστορία της ελληνικής και ρουμανικής οικογένειάς της, με επίκεντρο τον πατέρα, Μίλτο Γαρίδη, καλλιτέχνη και καθηγητή Πανεπιστημίου, που έζησε 8 χρόνια φυλακισμένος εξαιτίας των πολιτικών του πεποιθήσεων. Πόλεμος, εξορία, φυλακές, μετανάστευση, πόνος και νοσταλγία -και πάνω απ’ όλα ένα μεγάλο ερωτηματικό για το αν άξιζε η θυσία. Το βιβλίο κυκλοφόρησε πρώτα στα γαλλικά (2016) και μεταφράστηκε από την ίδια τη συγγραφέα για την παρούσα έκδοση

Ο Μιλτιάδης Π. Αργυρόπουλος, τηλεφωνητής στη Μάχη της Δοϊράνης (1913), αμέσως μετά το αίσιο, υπέρ των ελληνικών δυνάμεων τέλος της μάχης, συνέγραψε ένα συναρπαστικό και λεπτομερέστατο Χρονικό, συνοδεύοντάς το με συγκινητικά περιστατικά από το μέτωπο. Το κείμενο συνοδεύεται από τα επίσημα τηλεγραφήματα, καθώς και από έναν πρωτότυπο χάρτη των Εκδόσεων Αρχείο, επί του οποίου αποτυπώνονται οι κινήσεις των ελληνικών και βουλγαρικών δυνάμεων.

Η αλληλογραφία του Μαρσελέν Ντελπρά από το Μακεδονικό μέτωπο όπου πολέμησε, μας μεταφέρει στην καθημερινότητα ενός στρατιώτη της εποχής. Ο Μαρσελέν, τον Οκτώβριο του 1915 μπαρκάρισε από τη Μασσαλία με τη Στρατιά της Ανατολής, που είχε σκοπό την αναχαίτιση των Βουλγαρικών δυνάμεων, συμμάχων της Γερμανίας και της Αυστρο-Ουγγαρίας. Τραυματισμένος ήδη από την αρχή του πολέμου στη Γαλλία το 1914, βρέθηκε, έναν χρόνο αργότερα, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την οικογένειά του, σε μια άγνωστη χώρα, ξένη στα μάτια του. Στα γράμματά του περιγράφονται οι πολύ δύσκολες και συχνά ε...

Γιάννης Τζεδάκις και Κρήτη: ένα μεγάλο κεφάλαιο της ιστορίας των Χανίων και του Ρεθύμνου, όχι μόνο για τις αρχαιολογικές ανασκαφές του στην περιοχή ή την οργάνωση της νέας έκθεσης αρχαιοτήτων στο Μουσείου Χανίων, αλλά και για την σημαντικότατη συμβολή του στην κήρυξη των δυο αυτών πόλεων ως Ιστορικών Διατηρητέων Μνημείων. Στο κείμενο αυτό, αφηγείται την πρώτη δεκαετία της σταδιοδρομίας του.

Το καθημερινό αστυνομικό δελτίο καταχωρεί εφήμερα περιστατικά, αλλά ο αναγνώστης σπάνια τους ρίχνει δεύτερη ματιά. Ο ποιητής Κώστας Βάρναλης, τα χρόνια που έγραφε καθημερινό χρονογράφημα για τις εφημερίδες "Πρωία", "Προοδευτικός Φιλελεύθερος", "Προοδευτική Αλλαγή" και "Αυγή" (1939-1957), αφιέρωσε αρκετά κείμενά του σε μικροειδήσεις του αστυνομικού δελτίου. Ο Νίκος Σαραντάκος, επιμελητής και σχολιαστής των Χρονογραφημάτων και των λοιπών άρθρων του Κ. Βάρναλη που αποθησαυρίζονται από το 2013 στις Εκδόσεις Αρχείο, επέλεξε για την παρούσα έκδοση 265 από τα χρονογραφήματα αυτά....

Κάτω από έναν ελαιώνα που απαλλοτριώθηκε με τις ευλογίες του ιδιοκτήτη του, κρυβόταν το Ασκληπιείο της Αρχαίας Θουρίας, ένα εκπληκτικό μνημείο της ΝΔ Πελοποννήσου με πολλούς κρυμμένους θησαυρούς. Η Ξένη Αραπογιάννη, που πραγματοποίησε τις εξαιρετικές αυτές ανασκαφές, αφηγείται την ιστορία της απαλλοτρίωσης και της ανακάλυψης, επίσης περιγράφει τον χώρο, το μνημείο και τα ευρήματα σε ένα κείμενο με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, κατανοητό για τους μη ειδικούς, όσο και χρήσιμο στους αρχαιολόγους.

Ο Αγαμέμνων, γιος του Ερρίκου και της Σοφίας Σλήμαν, έζησε μια έντονη ζωή μεταξύ Αθήνας, Παρισίων και Νέας Υόρκης, απασχολώντας συχνά την κοινωνία της Ελλάδας και την διεθνή, κυρίως με τον πρώτο γάμο του αλλά και με την ανάμειξή του στα πολιτικά πράγματα. Πολύ λίγα στοιχεία υπάρχουν για να υποστηρίξουν μια βιογραφία του. Η Ελένη Μπόμπου-Πρωτοπαπά, ασχολήθηκε ξανά στο παρελθόν με την διάσημη οικογένεια ("Σοφία Εγκαστρωμένου-Σλήμαν, Γράμματα στον Ερρίκο", Καστανιώτης 2005) και αυτή τη φορά, αντλώντας πάλι όλο το υλικό της από το Αρχείο Σλήμαν της Γενναδείου Βιβλιοθήκης, συ...

Ο αρχαιολόγος Γιάννης Μηλιάδης και η φιλόσοφος Έλλη Λαμπρίδη έζησαν μια έντονη, μακρόβια, αλλά άκαρπη αισθηματική περιπέτεια, η οποία μαρτυρείται στις επιστολές τους. Πρόκειται για μια εξαιρετική αισθηματική αλληλογραφία, με έντονο ποιητικό ύφος, που αφορά έναν μάλλον μονόπλευρο έρωτα. Οι επιστολές, εντελώς άγνωστες μέχρι σήμερα, φωτίζουν την προσωπικότητα του μεγάλου αρχαιολόγου. Ο Γιάννης Μηλιάδης, ιδιαίτερα ευαίσθητος παρατηρητής και καταγραφέας, έγραψε τα περισσότερα γράμματα του παρόντος βιβλίου. Μαζί του ταξιδεύουμε στην Ελλάδα των αρχών του 20ού αιώνα με πλοία και μ...

Ο ιστορικός Νίκος Γ. Μοσχονάς θυμάται την όμορφη περιπέτεια που του επεφύλασσε το καλοκαίρι του 1970, όταν κλήθηκε να αναλάβει την διάσωση και την ανασύσταση του Ιστορικού Αρχείου Κεφαλονιάς. Ένας θησαυρός θαμμένος στη σκόνη, τα παρασιτοκτόνα και την υγρασία: αυτό περίμενε τον ιστορικό στο όμορφο νησί, για να περάσει το καλοκαίρι του μακριά από τον ήλιο, μέσα σε σκοτεινούς χώρους γεμάτους έγγραφα. Το πολύτιμο υλικό χρειάστηκε μεγάλο κόπο για να διασωθεί, αλλά είδε επιτέλους το φως και έγινε προσβάσιμο από τους ερευνητές.

Τόπος υμνημένος από τους ποιητές και κατακτημένος από όλους τους εισβολείς, η Αρκαδία υποδέχεται τώρα μόνο ειρηνικούς επισκέπτες ή περιηγητές, που έχουν την περιέργεια να μάθουν τι μαρτυρούν τα υπολείμματα τριών από τις αρχαίες πόλεις της. Οι Αρκάδες καλλιεργούσαν τα ενίοτε δυσπρόσιτα χωράφια τους και διαμόρφωναν τις συνθήκες της ζωής τους εν μέσω ατελείωτων πολιτικών αγώνων και πολέμων. Στο συναρπαστικό φυσικό περιβάλλον τους, ίδρυσαν τις πόλεις-κράτη Μαντίνεια, Τεγέα και Παλλάντιον, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για θαυμαστά έργα τέχνης και αρχιτεκτονικής. Ο Θάνο...

Η Αθήνα του 2016 γεννά συναισθήματα μίσους και αγάπης στους κατοίκους της. Είναι πόλη με τόσο τεράστιο ιστορικό βάρος, όσο και σημαντικά προβλήματα -πολλά από τα οποία παραμένουν μάλλον αναλλοίωτα από δεκαετία σε δεκαετία. Το γνωρίζαμε αυτό, από αφηγήσεις λογοτεχνών όπως ο Μητσάκης, ο Ροΐδης και άλλοι. Όταν όμως διαβάζουμε συγκεντρωμένα 400 χρονογραφήματα για την Αθήνα και την Αττική, γραμμένα μεταξύ 1939 και 1958 από τον απολαυστικά καυστικό Κώστα Βάρναλη, βιώνουμε το σήμερα λες και ήταν χθες. Παρόλες τις πικρές διαπιστώσεις, αυτή η επιστροφή στον χρόνο έχει μεγάλο...

Αρχαιοελληνικές επιγραφές, ορθογραφικά λάθη, αρχαίοι νόμοι, ο Λουκάνικος, η Άρτεμις Αγροτέρα, ο Παγκράτης, η Σικελία, ο Μέγας Αλέξανδρος, γουρουνάκια, σκύλοι, αρκούδες, ο Φαίδρος, ένας καταρράκτης της Ελβετίας κι άλλα κι άλλα, συμπαρατάσσονται στα άρθρα της αρχαιολόγου Δέσποινας Παπακωνσταντίνου - Διαμαντούρου για να ξορκίσουν την επαναληπτικότητα της ανθρώπινης επίγειας πορείας, καθώς και της ελληνικής και της Αθηναϊκής, αποτυπώνοντας την διαφορετική αυτή Μνήμη της συγγραφέως.Στα άρθρα που παρουσιάζονται εδώ, η "Ντέπη" είχε, μακριά από τις ακαδημαϊκές συμβάσεις, την ελευθε...

Η Φωτεινή Ζαφειροπούλου, ακούραστη ταξιδεύτρια αρχαιολόγος, πήρε τα πρώτα ανασκαφικά της μαθήματα κάτω από τον κυκλαδίτικο ήλιο, ο οποίος δεν είχε δει ακόμα τον μεγάλο τουρισμό. Οι περιπλανήσεις της στο Αιγαίο ξεκίνησαν από την Τήνο της δεκαετίας '60, δίπλα στον αξέχαστο καθηγητή Κοντολέοντα..

"Ανατολικοί και Δυτικοί έσκυβαν κατά καιρούς πάνω στον άνθρωπο -τον υπαρκτό άνθρωπο ή το όραμά τους, τον άλλον άνθρωπο ή τον εαυτό τους- για να τον ερευνήσουν ή να τον πλάσουν, να τον υμνήσουν ή να τον επικρίνουν, καθένας με τον δικό του τρόπο, θαυμασμό ή αμφισβήτηση, στοργή ή αγωνία. Κατέγραψα τις προσεγγίσεις μερικών απ' αυτούς..." Κ. Π. Το βιβλίο περιλαμβάνει και εκτενή περίληψη στα αγγλικά, καθώς και ένα πολυσέλιδο εικονογραφημένο βιογραφικό της συγγραφέως. Το κείμενο είναι στο πολυτονικό σύστημα, κατόπιν επιθυμίας της διακεκριμένης με το Παράσημο του Τάγματος του...