Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Άγγελος κυρίου ονόματι σε χαμηλή/ πτήση του Γαβριήλ και με τις δυό φτερούγες του/ τον ήρεμο ταράζει Δωρικό Πόντο/ και τους αφρούς εν είδει αγιάσματος/ ραντίζει επάνω στις δεντροστοιχίες/ με τις αμυγδαλιές... Στήθη στητά, αλκυονίδας μέρας/ανατριχιάζουν και πάλι στον ήλιο.

Σκοτάδι. Αστράφτει. Πίσω από τα κεντρικά παράθυρα της μισοερειπωμένης κάμαρας, διακρίνονται γυμνά κλαριά που τα λικνίζει ο άνεμος. Αστράφτει πάλι. Στο παλιό ξύλινο κρεβάτι, ένας ψιλόλιγνος άντρας κοιμάται. Το φως παραμορφώνει τα λιγοστά αντικείμενα, αποδυναμώνει τη συνήθη χρηστική σημασίας τους προσδίδοντας σ΄αυτά όψη διφορούμενη σχεδόν απειλητική. Πεταμένα άδεια μπουκάλια, σταχτοδοχεία με αποτσίγαρα, ένα ποτήρι με υπολείμματα κρασιού, τηλέφωνο, πολυθρόνα και πλάι της πεταμένο στο πάτωμα σακάκι, από την άκρη του οποίου διακρίνεται ένα τσεκούρι. Ακούγονται κεραυνοί και η...

"Όταν επισκέφτηκα ένα σχολειό... έμεινα τόσο κατάπληχτος από την αμάθεια του δασκάλου που τον ερώτησα: "Συγνώμη κύριε ξέρετε να διαβάζετε;" Η απάντησή του ήταν: "Γενικά ναι" . Και για να δικαιολογηθεί πρόσθεσε: "Πάντως ξέρω περισσότερα από τους μαθητές μου"." Το ανωτέρω περιστατικό διηγείται, πριν από ενάμιση αιώνα, ο Καρλ Μαρξ στο "Κεφάλαιο", περιδεής για τις συνθήκες εκπαίδευσης. Ωστόσο και στη δική μας εποχή -τηρουμένων των αναλογιών- διάσπαρτα ανακαλύπτεται η ευτυχισμένη άγνοια. Τα τεκταινόμενα στη βιομηχανία της πολιτικής και πολιτισμικής επικοινωνίας, ενισχυμένα από...

[...] Κι όμως, ειδικά για τον χώρο της λογοτεχνίας θεωρώ ότι ο κάθε γραφιάς είναι πρώτα ένας καλός ωτακουστής, μαζεύει λόγια ας πούμε στο λεωφορείο, και τα συναρμολογεί σε ιστορίες ή μαζεύει ιστορίες και τις μεταφέρει αυτούσιες ή μεταπλάθοντάς τες, κρατώντας τον πυρήνα τους ή μια παράλευρη λεπτομέρεια. Αυτό έχει συμβεί σε κάποιες ιστορίες από τις ιστορίες που περιλαμβάνονται στο βιβλίο αυτό και που οφείλονται στην αφηγηματική δεινότητα κάποιων. Πρόκειται για ιστορίες που λέχθηκαν σε διάφορες χρονικές στιγμές και με ποικίλες ευκαιρίες. Στο ερώτημα ποιες είναι αυτές φοβούμαι...

Σαν μια ημέρα/ που πέρασε από τ' αγκάθια/ και δεν μάτωσε/ σαν μια ζωή/ που πέρασε στη φυλακή/ και ήταν ελέυθερη/ σαν μια στιγμή/ που πέρασε το παρόν/ και διέλαθε της λήθης/ θέλω να ζήσω/ το χρόνο που εμπιστεύτηκε/ την εδώ παρουσία μου

Όλες οι εκφράσεις του προσώπου μου/ αποτυπωμένες στο τζάμι ενός λεωφορείου./ Τα μυστικά μου καλά κρυμμένα/ στο πίσω μέρος του ουρανού./ Η πρώτη παρτίδα παίχτηκε/ χάσαμε και οι δυο/ χάσανε και οι άλλοι.

Κι όσοι αγαπιούνται χάνονται/ σε άγρια μονοπάτια/ κι όσα μπορούν ν΄αγαπηθούν/ δε σμίγουνε εδώ/ κι αν πρόλαβα τα χείλη της,/ δεν της φιλώ τα μάτια,/ γιατ' είμ' εγώ αθάνατος/ αθάνατα πονώ.

Η ανάσα βαριά/ μαζεμένη σε ανάπαυση/ από την παλη μιας μέρας με τη μέρα/ ετοιμάζει το διαβατήριο για τον ύπνο/ συνοδοιπορώντας με τα μάτια [...]

Απόψε παραστέκονται για να με ξενυχτήσουν/ τα εκμαγεία των συντρόφων, σκιές παλιών εχθρών. Να κεραστούν/ αίμα πηγμένο και τον οβολό του Άδη. Τουλάχιστον ας λείψουν/ οι ταπεινοί συμβιβασμοί, τα βυθισμένα κλέη/ κι ό,τι δεν ήταν ιερό.

Υπάρχει ακόμα ο κάμπος/ η θάλασσα/ τα ωραία χέρια σου/ το αργυρό φύλλο της ελιάς/ ο ροζιασμένος γέρικος κορμός/ η αρχαία ρίζα/ υπάρχει μια τηλεόραση/ στα αζήτητα/ ένα τηλεχειριστήριο στο καλάθι/ των αχρήστων/ ένα εγκατελειμένο ρυπαρό εργοστάσιο/ στις δυτικές συνοικίες/ κάποιο τηλέφωνο κινητό που έπεσε/ στο ποτάμι/ δε στερεύει το όνειρο

Τα κριτικά κείμενα του Βασίλη Στεριάδη γύρω από τη νεωτερική ποίηση φωτίζουν το πρόσωπό του από την άλλη πλευρά της σελήνης. Με ενάργεια και διεισδυτικότητα, αναλύει και ανακαλύπτει πτυχές σε κάθε περίπτωση ποιητή. Δεν πρέπει να δούμε τα κείμενα της κριτικής του Στεριάδη ξεχωριστά από την ποίησή του. Αυτός ο μοντέρνος στα άκρα, ο "περίεργος" καλλιτέχνης, εδώ σε αυτά τα κείμενα, είναι ένας ενδελεχής μελετητής του ποιητικού φαινομένου. Έχει άποψη και άξονες μελέτης. Συνήθως οι ποιητές στους οποίους εστιάζει τη ματιά του είναι αυτοί της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, και κυρίως...

ΕΙΣΟΔΟΣ Πήγαινα με το τρένο, ένα ταξίδι επιστροφής στα παιδικά μου χώματα. Ήσυχη καθημερινή του Δεκεμβρίου. Μισοάδειο τρένο σιωπηλό, ανέβαινε βουνά, κατέβαινε. Περνούσαν δέντρα, κοπάδια πρόβατα, ερημιά. Σχεδόν αποκοιμήθηκα μ' ένα βιβλίο αγκαλιά· όταν... Σε μια στροφή καρφώθηκε στο τζάμι μια τρομερή ματιά και πάλι τίποτα. Αέρας κι έφυγε. Παρ' όλο που αναστατώθηκα λιγάκι, χώθηκα στο κάθισμα κανονικά προς ύπνο, όταν... Πάλι η ματιά, τώρα το πρόσωπο, μακριά μαλλιά και γένια. Και ω! του τρόμου, καρφωμένο κ...

Τον Απρίλιο του 1994, στο ακριανό ράφι της βιβλιοθήκης μου, βρήκα 26 γράμματα που μου έστειλε ο Γιέρζι Γκροτόφσκι από τον Ιούλιο του 1963 έως και τον Αύγουστο του 1969. Το πρώτο από αυτά μού το έστειλε όταν ήμουν στην Ινδία και το τελευταίο μού το έστειλε όταν πήγε για πρώτη φορά στην Ινδία. Η Ινδία ήταν σημείο συνάντησης για μας. Ποτέ δεν πήγαμε εκεί μαζί. Όμως, ο πολιτισμός της, τα παράδοξά της και οι αντιθέσεις της μας βοήθησαν να δημιουργήσουμε έναν κοινό τρόπο σκέψης. Τα περισσότερα γράμματα χρονολογούνται από το 1964 εώς το 1966. Για τον Γκροτόφσκι ήταν τα χρόνια πο...

Αν και έργο νεότητας, σε καμία περίπτωση τα "Απομνημονεύματα ενός τρελού" δεν θα μπορούσαν να θεωρηθούν ημιτελές πρωτόλειο. Παρά το νεαρό της ηλικίας του συγγραφέα (είναι μόλις δεκαεπτά ετών), παρά το γεγονός ότι το δώρισε, υπό μορφή χειρογράφου, στο στενό του φίλο Alfred Le Poittevin και δεν το ξαναείδε ούτε το ξαναδούλεψε ποτέ (τα "Απομνημονεύματα ενός τρελού" εκδόθηκαν πολλά χρόνια μετά το θάνατο του Φλωμπέρ, όχι όμως από τους κληρονόμους του), αυτό το έργο αποτελεί σταυροδρόμι γόνιμων επιρροών και είναι εξαιρετικά διαφωτιστικό, αφενός για τα βιογραφικά στοιχεία του, αφε...

ΠΡΩΗΝ Φαντάσματα περιφέρουν το θάνατο ανάμεσά μας αναγνωρίζοντάς τα από πυρακτωμένο σημάδι του ιεροεξεταστή στο μέτωπο και την ψυχή τους. Σαν θάνατος και σαν φθορά κοστούμια γεμάτα άχυρο σκιάχτρα αγρών. Ηρωικά μυαλά, ψυχές δειλές, τόλμησαν την ανυπαρξία τους. Οι περισσότεροι φίλοι μου πέθαναν νέοι. Σ' όλους είπα καληνύχτα και το εννοούσα. Δε γνώριζα γιατί πέθαναν, αλλά εξετασθέντες, επιτυχώς πέθαναν.

Μπορεί να μην τους βοηθήσαμε/ τότε που είχαν την ανάγκη μας./ Μα τώρα που γυρνάνε νικητές/ θα πάμε να πανηγυρίσουμε μαζί τους./ Μπορούμε να τους συγχαρούμε/ ή να διοργανώσουμε μια ωραία υποδοχή./ Κανένας δεν θα καταλάβει τίποτα./ Κι εμείς ακόμα που το ξέρουμε/ με μια μικρή προσπάθεια/ το ξεχνάμε.