Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο "Νέος Μωυσής" (1921) μεταπλάθει μια νεανική εμπειρία του Βουτυρά. Το θέμα του είναι η μεγάλη φυγή -η φαντασιακή φυγή. Ο ήρωας της νουβέλας, σχεδιάζει τον εποικισμό μιας έκτασης στην Αφρική, όπου μαζί με τους συντρόφους του θα ιδρύσει ένα "ελεύθερο κράτος". Οι πιστοί του είναι φίλοι και γείτονες. Πρόκειται για ένα πραγματικό περιστατικό που γέννησε η νεανική φαντασία του Βουτυρά. Στον "Νέο Μωυσή", με καμβά αυτή τη νεανική παλαβομάρα, ο Βουτυράς φτιάχνει μία ολοκληρωμένη ιστορία όπου η μοναξιά και η ανησυχία του ήρωα πλέκονται με τις μικροαστικές οικογενειακές σχέσεις, τους...

[...] Δεν πρόκειται για ένα πραγματικό λεξικό, υπό την έννοια της συστηματικής, ακριβούς, απόλυτης, εξαντλητικής καταγραφής της γνώσης. Μολονότι καλύπτει πληθώρα θεμάτων, από τη σφαίρα της κοινωνικής και πολιτικής κριτικής, της διερεύνησης των θρησκευτικών αντιλήψεων έως τη σφαίρα της αισθητικής αναζήτησης και της λογοτεχνικής κριτικής, ο Βολταίρος καταφεύγει σε σύντομα κείμενα, άλλοτε διανθισμένα με ανεκδοτικές αφηγήσεις, με εύγλωττους μεταξύ ανωνύμων διαλόγους, με εξωτικά πρόσωπα, άλλοτε προσδίδοντάς τους αμιγώς δοκιμιακό χαρακτήρα, για να καταφερθεί ενάντια στη μεταφυσικ...

Το πρόβλημα της Ανεξιθρησκείας με την πολεμική διάσταση μιας σύγκρουσης μεταξύ διαφόρων θεσμών ή ομάδων του κράτους, αφορά τη μετάβαση των κοινωνιών σε νέες οικονομικές δομές και των κοινωνικών σχέσεων που συνεπάγονται. Ο Ευγένιος Βούλγαρης, ένας από τους πατέρες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, συντάσσει στα 1768 το παρόν κείμενο, αναζητώντας μια λύση στο πρόβλημα της επιβίωσης της ορθόδοξης παράδοσης εντός ισχυρών κρατικών δομών, όπως ήταν η τότε τσαρική Ρωσία, σε συνδυασμό με την διαφώτιση των υπόδουλων Ελλήνων και την ανοχή έναντι των αλλοθρήσκων, που θα έβρισκαν μπροστά...

H Επιστολή στον Ντ' Αλαμπέρ αποτελεί θεμελιώδες έργο του Ρουσώ. Εδώ ο μεγάλος στοχαστής εκθέτει τις απόψεις του για τον πολιτισμό, τα ήθη και τα θεάματα. Απόψεις συντηρητικές και συγχρόνως ρηξικέλευθες. Η έντονα επικριτική του στάση έναντι του γαλλικού θεάτρου και των συναφών θεαμάτων της εποχής, η αντιπαράθεση της κοινοτικής συνοχής της Γενεύης στην ανωνυμία και την ηθική χαλαρότητα του Παρισιού, η αναζήτηση μιας αυθεντικής συμμετοχικής πολιτισμικής έκφρασης στη θέση της πολυτέλειας, της επιτήδευσης και της "θεατρικότητας" αποτελούν τους βασικούς άξονες της ρουσωικής προβλ...

Χωρίς ίχνος εθνικισμού, τοπικισμού ή ρατσισμού, πρέπει να μάθουμε δημιουργικά να συνδέουμε τον πολιτιστικό κοσμοπολιτισμό με τον πολιτικό διεθνισμό. Αυτό χρειάζεται να γίνει με ειλικρινή αναγνώριση του δικαίου διατήρησης των εθνικών πολιτισμών, στοιχείο πλούτου και προόδου και όχι συντήρησης, για μια νέα παγκόσμια κουλτούρα, που είναι επιθυμητή και εφικτή, και που βέβαια δεν θα έχει τίποτα κοινό με τη σημερινή προσπάθεια αμερικανοποίησης του κόσμου.

Η αρχαία Αίγυπτος ήταν, για να χρησιμοποιήσουμε τα λόγια ενός διάσημου επιγράμματος, "το δώρο του Νείλου", αλλά ο πολιτισμός της Αιγύπτου ήταν επίσης το προϊόν της θεϊκής ενσάρκωσής του, του Φαραώ. Αυτά τα δύο θέματα -η τεράστια σημασία της ετήσιας πλημμύρας του Νείλου και η άνοδος και η πτώση του θεϊκού βασιλιά στη διάρκεια τριών χιλιάδων χρόνων- αποτελούν το νήμα που διατρέχει το κλασικό κείμενο του Cyril Aldred. O Aidan Dodson, επισκέπτης καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, αναθεώρησε πλήρως αυτό το "αριστούργημα συμπύκνωσης" (Jacquetta Hawkes), διατηρώ...

Με το άρθρο αυτό ο Dirac ιδρύει επιτυχώς τη σχετικιστική κβαντομηχανική και διαπιστώνει θεωρητικά την ύπαρξη του πρώτου σωματιδίου αντιύλης, του ποζιτρονίου. Μετά την πειραματική του ανακάλυψη δίκαια το παρόν άρθρο θεωρείται ως το κείμενο συγκρότησης της σύγχρονης επιστήμης των στοιχειωδών σωματιδίων, η δε εξίσωση Dirac, ου κατασκευάζεται σε αυτό, δεσπόζει σε μεγάλο μέρος της φυσικής και σε όλη τη σύγχρονη χημεία. Εκτός των άλλων επιτυχιών του, εδώ προκύπτει για πρώτη φορά ως φυσιολογική θεωρητική συνέπεια η κβαντομηχανική ιδιότητα του σπιν, ενώ τίθενται τα θεμέλια μιας πιο...

Τα "Γράμματα από το βουνό" του Jean-Jacques Rousseau είδαν το φως της δημοσιότητας στα 1764 κυρίως ως κείμενα υπεράσπισης των δύο κορυφαίων έργων του φιλοσόφου, του "Αιμίλιου" και του "Κοινωνικού Συμβολαίου", που είχαν ήδη προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων στην καθεστηκυΐα τάξη της Ευρώπης του 18ου αιώνα. Χωρίς φόβο, αλλά με πάθος, ο Rousseau υπερασπίζεται τις απόψεις του στο θεολογικό ζήτημα και προβάλλει τις κοινωνικές και πολιτικές αντιλήψεις του απέναντι στην εκκλησιαστική και την κοσμική εξουσία του καιρού του, ιδίως απέναντι στους άρχοντες της αγαπημένης του Γενεύης που π...

Τι σηματοδοτεί ο Μπρεχτ σήμερα, στη χαραυγή του 21ου αιώνα, σ' έναν κόσμο βαθύτατων αλλαγών (αν και όχι προς την κατεύθυνση που ο ίδιος επεδίωξε); Τι έχει χαθεί και τι ενσωματώθηκε στην παγκόσμια θεατρική παράδοση από τη θεωρία και την πρακτική του για το θέατρο; Πώς διαγράφεται η συνέχεια και πού εκδηλώνονται οι ρήξεις στη σημερινή του πρόσληψη, αν υποβάλλουμε στη δοκιμασία της "ιστορικοποίησης" την εξέλιξη της συνάντησης μαζί του ανθρώπων και κινημάτων, που συντάραξαν τον προηγούμενο αιώνα; Με τι όρους θα μπορούσαν ν' αποτιμηθούν οι πλευρές του έργου του που συνδέονται με...

[...] Μια επισκόπηση της παγκόσμιας ιστορίας αποκαλύπτει πως σε όλες τις κοινωνίες, από τις πιο πρωτόγονες ως τις πιο αναπτυγμένες, η άσκηση βίας πάνω στο άτομο αποτελεί το προνομιακό όπλο κάθε εξουσίας. Είναι επίσης ιστορικά διαπιστωμένο ότι όπου γιγαντώνεται η κεντρική εξουσία, όπου θεοποιείται το κράτος στην άλφα ή βήτα μορφή του, εμφανίζεται αυτομάτως και η καταπίεση, που εκφράζεται με την εκμηδένιση του ατόμου, την καταστολή της διαφωνίας, την ποινικοποίηση των αμφισβητήσεων και τα βασανιστήρια. Η υπερτροφική εξουσία ταυτίζεται πάντοτε με τον πολιτικό δεσποτισμό και οπ...

[...] Η αρπαγή πολιτιστικών θησαυρών υπήρξε μια από τις πιο πλουτοφόρες αλλά και πιο ατιμωτικές δραστηριότητες των Δυνάμεων κατά τους δύο τελευταίους αιώνες. Όχι μόνο στον ιστορικό ελληνικό χώρο και στις περιοχές της ανατολικής μεσογείου. Και στην κεντρική και νότια Αμερική, στη ΝΑ Ασία, ακόμα και στην Αφρική και τον Ειρηνικό σαρώθηκαν οι αρχαιολογικοί χώροι, τα μνημεία, τα παραδοσιακά έργα τέχνης και τα ιστορικά κειμήλια. Και η απογύμνωση συνεχίζεται και σήμερα εξίσου καταστροφική με την εμπορευματοποίηση των αρχαιοτήτων. Από όλες αυτές τις ηπείρους ακούγονται κατά την τελ...

[...] Η διαφθορά δεν αποτελεί περιστασιακό φαινόμενο, δεν αφορά μερικά άτομα διαβρωμένα, δεν πρόκειται για τυχαίες και απροσδόκητες ρωγμές που θα κλείσουν, για μια ιάσιμη λοίμωξη. Είναι διαχρονικό φαινόμενο, συμφυές με την άσκηση της εξουσίας, το κυριότερο χαρακτηριστικό της. Ταυτίζεται με την πολική και τους πολιτικούς, είναι η ψυχή και το οξυγόνο του συστήματος. Στη Δύση, οι αποκαλούμενες δημοκρατίες είναι στην πραγματικότητα στυγνές και ανήθικες ολιγαρχίες. Μύθος η συνταγματική "λαϊκή κυριαρχία". Τους θεσμούς, τους μηχανισμούς για την κρατική λειτουργία, καθορίζει το σ...

Όλες οι θρησκείες θεμελιώνονται σε κοσμογονικούς μύθους που αποτελούν απάντηση στα ερωτήματα: Πώς δημιουργήθηκε το σύμπαν; Γιατί έχει αυτή και όχι άλλη μορφή; Οι απαντήσεις ταυτίζονται συχνά με μερικές παραλλαγές που οφείλονται στη φαντασία των μυθογράφων, που συνήθως επιδιώκουν την ενδυνάμωση των εξουσιών με την ευθυγράμμιση γήινων αρχόντων και "θεϊκών δυνάμεων"! Πριν από χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι, αγνοώντας ολότελα, εξαιτίας της απουσίας των επιστημών, τη λειτουργία του φυσικού περιβάλλοντος, τρομοκρατημένοι από τους κινδύνους που αντιμετώπιζαν -θύελλες, καταιγίδες, κε...