Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το "Κτήμα που βλέπει στη θάλασσα" είναι μία δημιουργική απάντηση στην παρούσα κρίση. Η ιστορία αφορά τον αγώνα κάποιων νέων ανθρώπων να σταθούν όρθιοι ενώ όλα γύρω τους καταρρέουν εξαιτίας της χρεοκοπίας της χώρας. Με αφορμή ένα πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο σχολείο τους, οι νεαροί απόφοιτοι τεχνικής σχολής αποφασίζουν να στήσουν σε συνεταιριστική βάση μία αγροτουριστική μονάδα στο εγκαταλειμμένο κτήμα της οικογένειας ενός συμμαθητή τους που βρίσκεται σ’ έναν λόφο πάνω από μία από τις ωραιότερες παραλίες της Αργολίδας. Η προσπάθειά τους όμως δεν συναντά μόνο τις...

Η δράση των ανθρώπων, ατομική και συλλογική, πρωτοβουλιακή και διατεταγμένη, σε παροντικό ή παρελθοντικό χρόνο, απασχολεί ήδη από την αρχαιότητα την επιστήμη. Για τη μελέτη της χρειαζόμαστε δείγματα, τεκμήρια από την καθημερινότητα. Αν για την παροντική καθημερινότητα τα τεκμήρια είναι σε πολλές περιπτώσεις διαθέσιμα, δεν συμβαίνει το ίδιο για τη δράση στο παρελθόν. Εκεί, συχνά μέσα από ατελή, αποσπασματικά και δυσεύρετα θραύσματα δράσης ο μελετητής επιχειρεί να ανασυγκροτήσει έναν κόσμο που δεν υπάρχει πια, να ανασυνθέσει, και έτσι να κατανοήσει, φαινόμενα που έχουν παρέλθ...

Σε μία εποχή που έχει παρατηρηθεί έκρηξη στον τομέα της έρευνας για τον "άλλο" και τις σχέσεις Αράβων-Βυζαντινών, η μονογραφία της Νάντια Ελ Σέϊχ είναι ιδιαιτέρως επίκαιρη και πολύ ευπρόσδεκτη. Παρότι το θέμα του "άλλου" στην ιστορία των σχέσεων Αράβων-Βυζαντινών απασχόλησε, σποραδικώς και διαλειπόντως, και άλλους και την ίδια, με την δημοσίευση του βιβλίου "Το Βυζάντιο όπως το είδαν οι Άραβες", αντιμετωπίσθηκε πανοραμικά, από την εμφάνιση του Ισλάμ τον έβδομο αιώνα μέχρι την πτώση της Κωνσταντινουπόλεως το 1453· μάλιστα το θέμα επεξεργάσθηκε μία πραγματική Βυζαντινολόγος-Α...

Σαράντα χρόνια τουρκικής κατοχής της βόρειας Κύπρου, σαράντα χρόνια αγώνων για την απελευθέρωση. Μια έκθεση πολιτικής αφίσας που αναφέρεται στους αγώνες ενός ολόκληρου λαού δεν θα μπορούσε να περιορίζεται σε μια πολιτική ή καλλιτεχνική εκδήλωση. Η πρωτοποριακή Έκθεση Αφίσας που διοργάνωσαν το Σωματείο "Συμπαράσταση Αγώνα Κύπρου" (ΣΑΚ) και η Συντονιστική Επιτροπή Υποστήριξης του Αγώνα για Ελεύθερη Κύπρο (ΣΕΥΑΕΚ) καθώς και το Λεύκωμα που κρατάτε στα χέρια σας, αποτυπώνουν τους αγώνες τριάντα οκτώ χρόνων Ελλήνων της Κύπρου και της Ελλάδας. Είναι γνωστή η στήριξη του ελληνικού...

Στο βιβλίο αυτό εκτίθεται συνοπτικά η πορεία του ελληνικού έθνους στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, ενώ ταυτόχρονα διερευνάται μια μεθοδολογική εκτροπή στον χώρο της τρέχουσας ιστοριογραφίας, η οποία έχει σοβαρές επιπτώσεις στην έρευνα, καθώς έχει μεταφέρει το ερευνητικό πεδίο από τη μελέτη των υπαρκτών παραδόσεων, από τη μελέτη των κοινωνικών σχέσεων, στην πολιτική ιδεολογία. Η εκτροπή αυτή έχει ως αποτέλεσμα να αντιμετωπίζονται ιστορικές πραγματικότητες, όπως το έθνος, ως ιδέες, ως προϊόντα νοητικά του κράτους, του νομικού κανόνα δηλαδή. Πρόκειται για μια σαφή κανονιστική εκ...

Η εκθεμελιωτική οικονομική κρίση που βιώνουμε υπακούει σε μεγάλα διεθνή ρεύματα αλλά αποτελεί παράλληλα συνέπεια και κορύφωση της παρασιτικής ένταξης της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας στη Δύση. Αυτή ολοκληρώθηκε στη διάρκεια μιας μακράς ιστορικής διαδρομής, που ξεκινά από τον... 11ο αι., όταν ο βυζαντινός ελληνικός κόσμος άρχισε να υποτάσσεται οικονομικά στη Βενετία και τη Γένοβα. Σταθμοί σε αυτή την πορεία απώλειας της αυτονομίας μας υπήρξαν αρχικώς η κατάκτηση και ο διαμελισμός του Βυζαντίου, μετά το 1204, η Άλωση του 1453 και, εν συνεχεία, μια ατελής και ανολοκλήρωτ...

Έξι αιώνες μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου, ένας Έλληνας από την Αίγυπτο, παίρνοντας το όνομα του Καλλισθένη, του συντρόφου του μεγάλου Μακεδόνα, συγκέντρωσε σε μια ενιαία αφήγηση όλα τα όνειρα που το όνομα του Αλέξανδρου είχε απελευθερώσει στην ελληνιστική Ανατολή. Μέσω της λατινικής μετάφρασης του Ιουλίου Βαλέριου (4ος αιώνας) και εκείνης του αρχιερέα Λέοντα (10ος αιώνας), το "Μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου", έγινε γνωστό σε όλους τους λαούς της Ευρώπης και αναπαράχθηκε σε πολλές γλώσσες, φτάνοντας μέχρι την Ισλανδία. Παρομοίως, και οι ανατολικοί λαοί μετέγραψαν στις γλώσσε...

Η τομή που συντελείται κατά την ύστερη μεταπολίτευση έχει να κάνει με την ολοκλήρωση της παρασιτοποίησης της χώρας μέσα από την ενσωμάτωση (και) των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων. Η (πλασματική) ευημερία του εκσυγχρονισμού, που συντελέστηκε με δανεικά, και πάνω στην φθηνή εργασία των ξένων εργατών υπήρξε το επιστέγασμα αυτού του κύκλου αλλοτρίωσης. Σήμερα αυτός ο κύκλος κλείνει με πάταγο και με λυγμούς. Αφού αλλοτριώθηκαν, και λησμόνησαν έστω και προσωρινά, την μεγάλη αντιστασιακή τους κληρονομιά τα λαϊκά στρώματα, σπρώχνονται τώρα προς τον Καιάδα. Ήδη, η φυσιογνωμία...

Οι Μακεδόνες, αφού κατέκτησαν τον κόσμο ολόκληρο, όπως είχε προφητεύσει ο προφήτης Δανιήλ, μετέδωσαν τον ελληνικό πολιτισμό και δίδαξαν την ελληνική γλώσσα στα πέρατα της οικουμένης, χωρίς να αφήσουν κανένα έθνος της Ασίας αμέτοχο των ελληνικών τρόπων και του ελληνικού λόγου. Και μέχρι και σήμερα σώζονται, υπογραμμίζει ο Μιχαήλ, ψήγματα ελληνικότητας σε αυτούς τους λαούς. Είναι δυνατόν λοιπόν τους Μακεδόνες, που όχι μόνο έκαναν τα παραπάνω, αλλά είναι και οι παλαιότεροι Έλληνες να πάψουμε να τους αποκαλούμε Έλληνες;

"Άχρηστη μα απαραίτητη η κριτική", για να χρησιμοποιήσω τις λέξεις του Αντρέ Μπαζέν, είναι άχρηστη για τον καλό θεατή, εκείνον ο οποίος προσέρχεται στη σκοτεινή αίθουσα με μόνο εφόδιο την αθωότητά του· κι οι πιο αθώοι από τους θεατές, όσοι, παρά την κοσμοκρατορία των εικόνων, κρατούν ακόμα ένα θαυμαστικό για τις εικόνες του κινηματογράφου, αυτοί συνήθως βουτούν στα πιο βαθειά νερά της ταινίας. Την ίδια στιγμή, απαραίτητη η κριτική, κρατά για τον εαυτό της τον ρόλο του αντιφωνητή. Γιατί αλλιώτικα το έργο μένει μετέωρο, ανεπίδοτο, χωρίς τον διά-λογο ή τον αντί-λογο ή και τον...

Ο ξεριζωμός και η αποξένωση του ανθρώπου δεν αναφέρεται μόνο στην καταπίεση που υφίσταται ο άνθρωπος ως μέλος ενός έθνους, που είτε έχει απολέσει την αυτονομία και την ανεξαρτησία του είτε γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης με στόχο την πλήρη εξαφάνισή του, αλλά και στο γεγονός ότι, ως ύπαρξη που ζει και συγκροτείται στον σύγχρονο κόσμο είναι "πεταγμένος", ξεριζωμένος και ανέστιος. Η αποξένωση περιγράφει ένα γεγονός θεμελιώδες, μια συνθήκη συντακτική για την νεωτερική κοινωνία όπου ο άνθρωπος χάνει την μικρή του πατρίδα, από όπου προέρχεται, όσο και την πατρίδα-κόσμο. Η εσχ...

Έπρεπε να περάσουν πενήντα ολόκληρα χρόνια από τον Ιούλιο του 1965 για να μπορέσουμε να αποκτήσουμε μια πιο ολοκληρωμένη αντίληψη για τη σημασία της περιόδου που αρχίζει από το 1963 και τελειώνει το 1967, την οποία και αποκαλούμε συνοπτικά, ίσως και περιοριστικά, "Ιουλιανά". Ήταν η κομβική στιγμή μιας θυελλώδους τετραετίας που στην ουσία σφράγισε την μετεμφυλιακή ελληνική ιστορία και αποτέλεσε το πρελούδιο της μεταπολίτευσης. Υπ' αυτή την έννοια, τα "Ιουλιανά" προδιαγράφουν εξελίξεις που επρόκειτο να ολοκληρωθούν στα σαράντα μεταπολιτευτικά χρόνια... Τα Ιουλιανά, ο "μακρ...

Αφετηρία αυτού του μικρού δοκιμίου (του οποίου ο τίτλος αποτελεί, βεβαίως, ένα νεύμα συνενοχής στον Ευγένιο Σύη) είναι μια γραπτή απάντηση, το καλοκαίρι του 2012 -την οποία μου ζήτησε ο Πολ Αριές, αρχισυντάκτης της επιθεώρησης Les Zindigne'(e)s- σε μια επιστολή του Φλοριάν Γκυγί (Florian Gulli), καθηγητή φιλοσοφίας στη Μπεζανσόν και στελέχους του Κομμουνιστικού Κόμματος και του Μετώπου της Αριστεράς. Στη μακροσκελή εκείνη επιστολή, που τη χαρακτηρίζει μια παραδειγματικά κριτική αυστηρότητα και μια διανοητική εντιμότητα, ο Φλοριάν Γκυγί (ενώ συμφωνούσε σε πολλά σημεία με την...

Το 1986, το βρετανικό τηλεοπτικό κανάλι, Channel 4, οργάνωσε μία συνάντηση ανάμεσα στον Κορνήλιο Καστοριάδη και τον Κρίστοφερ Λας, συνάντηση που πραγματοποιήθηκε, υπό την διεύθυνση και με τη συμμετοχή του Καναδού φιλόσοφου και πολιτικού Μάικλ Ιγνάτιεφ. Αυτή η συνομιλία, που δεν ξαναμεταδόθηκε ούτε μεταγράφηκε ποτέ, μέχρι την πρόσφατη έκδοσή της το 2013, αναλύει τις ηθικές, ψυχολογικές και ανθρωπολογικές επιπτώσεις της ανάπτυξης του σύγχρονου καπιταλισμού. Οι απαρχές της καταναλωτικής κοινωνίας συνοδεύονται από τη γέννηση ενός νέου εγωισμού, που κάνει τα άτομα να αποσύρονται...

Τα μνημονιακά χρόνια όπως αποτυπώθηκαν από το πενάκι του Νικόλα και δημοσιεύτηκαν στη Ρήξη, το Άρδην, αλλά και μερικά μη δημοσιευμένα περιέχονται στο πρώτο λεύκωμα του Νικόλα Δημητριάδη.

Ζούμε -μέσα στην αγωνία-, το τέλος μιας ολόκληρης ιστορικής εποχής, που ενώ άρχισε με αισιοδοξία και δημιουργικότητα στη δεκαετία του 1960, ως απόπειρα «εκσυγχρονισμού της παράδοσης», κατέληξε σε μια γενικευμένη κατάθλιψη, αδιέξοδο και κρίση του «παρασιτικού εκσυγχρονισμού», πενήντα χρόνια αργότερα· και το χειρότερο είναι πως αυτή η κρίση κινδυνεύει να συμπαρασύρει στο βάραθρο της αποτυχίας τον ελληνισμό στο σύνολό του. Μέσα απο δύο κείμενά μου, γραμμένα το 2013 και το 2014, προσπαθώ να ανιχνεύσω τα χαρακτηριστικά αυτής της περιόδου και να σκιαγραφήσω τις δυνατότητες και τι...

Το έργο του Τζιοβάνι Αρίγκι αποτελεί έναν σημαντικό σταθμό στη σύγχρονη μαρξιστική ή μάλλον "μεταμαρξιστική" σκέψη ως προς την ανάλυση του σύγχρονου καπιταλισμού, προπαντός σε ό,τι αφορά στη διαύγαση των κύκλων της καπιταλιστικής επέκτασης και την ανάλυση φαινομένων όπως η ανάδυση της Κίνας ως αυτόνομου παγκόσμιου πόλου ισχύος και το πέρασμα από τη μονοπολική παγκοσμιοποίηση σε έναν πολυπολικό κόσμο. Τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια της ζωής του, ο Αρίγκι επικεντρώνεται σε μια συστηματική θεωρητική επεξεργασία του ιστορικού καπιταλισμού, και του "κινεζικού φαινομένου". O Τζ...

Στα "Κείμενα για πρόσωπα και βιβλία" του Σωτήρη Σόρογκα ο αναγνώστης θα συναντήσει αναφορές σε ποιητές και ζωγράφους, σχολιασμούς βιβλίων και συνεντεύξεις, πού έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς σε περιοδικά, εφημερίδες και βιβλία. Η ιδιαιτερότητα του προσωπικού ύφους πού χαρακτηρίζει την ζωγραφική εργασία του Σόρογκα αναδύεται εδώ και στον αφηγηματικό ή δοκιμιακό του λόγο. Θυμάται και περιγράφει με συγκίνηση τον πατέρα του. Αναφέρεται στον πάμφωτο και σκοτεινό Οδυσσέα Ελύτη· στην διαρκή, επίμονη και επίπονη αναζήτηση του θαύματος. Στον ζωγράφο του ενστίκτου, Πάμπλο Πικάσο, διε...

Στο πρώτο μέρος του συλλογικού αυτού τόμου εξετάζεται η σχέση ανάμεσα στη διανόηση και την εξουσία, όπως διαμορφώθηκε ιδιαίτερα μετά τη δεκαετία του '60, με επίκεντρο τις διασυνδέσεις του Ιδρύματος Φορντ με τους διανοούμενους στην Ελλάδα την περίοδο της δικτατορίας όπως και με τα "νέα κοινωνικά κινήματα" σε όλο τον κόσμο.Οι επιχορηγήσεις Φορντ αποτέλεσαν ένα μεγάλο ιδεολογικό πείραμα. Μέσα στις συνθήκες της χούντας, θα εγκαινιάσει τη μετάβαση στη μεταπολίτευση. Ο "καλος Αμερικάνος" θα προετοιμάσει ιδεολογικά το έδαφος για να "θεραπευτούν" οι πληγές που είχε προκαλέσει ο "κα...