Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο 4ος και 5ος αιώνας είναι μια περίοδος όπου η εκκλησία μεταβαίνει από την περίοδο των διωγμών σε μια περίοδο πραστασίας της από πολιτικούς παράγονες και κυρίως την αυτοκρατορική αρχή. Στην περίοδο αυτή τέθηκαν οι βάσεις του χριστιανισμού μέσω της δράσης των οικουμενικών διδασκάλων της εκκλησίας. Παράλληλα, η Βυζαντινή αυτοκρατορία διαμόρφωσε τις βασικές αρχές λειτουργίας της. Οι δύο αυτές πραγματικότητες ενώθηκαν, αλληλεπίδρασαν και δημιούργησαν τον Βυζαντινό πολιτισμό. Στο παρόν σύγγραμμα, αυτήν την εποχή εξετάζουμε ιστορικά, θεολογικά και κοινωνικά εξάγοντας τα συμπεράσμ...

Ο Λόγος του Θεού, στο πλαίσιο της Εκκλησίας, δεν διαχωρίζεται από τον λόγο για τον Θεό, διχοτομικά, αλλά συνδέεται με αυτόν λειτουργικά. Αν, όμως, ο λόγος για τον Θεό, ως Θεο-λογία, διασφαλίζεται, ως προς την ορθότητά του μέσω των Οικουμενικών Συνόδων, σε προσωπικό επίπεδο παραμένουν πάντοτε ζητούμενα, τόσο τα κριτήρια, όσο και οι προϋποθέσεις του Ορθοδόξως και απλανώς θεολογείν. Στο βιβλίο αυτό επιχειρείται μία επιστημονική θεολογική και εκκλησιαστική προσέγγιση των βιωματικών, κυρίως δεδομένων της λίγας-χαρισματικής θεολογίας της Εκκλησίας. Προβάλλοντας τον αγιοπνευματ...

Η συμμετοχή των λαϊκών στην εκλογή των επισκόπων είναι ένα ζήτημα που διαχρονικά προκαλεί αρκετές συζητήσεις. Κατά καιρούς προβλημάτισε και απασχόλησε την ιεραρχία της Εκκλησίας, την ακαδημαϊκή σκέψη, αλλά και τους απλούς πιστούς. Καρπός του προβληματισμού αυτού υπήρξε η διατύπωση δύο κυρίως απόψεων. Η πρώτη αντλώντας επιχειρήματα από την πράξη της Εκκλησίας της Αποστολικής και μεταποστολικής, κυρίως, εποχής υποστηρίζει ότι η εκλογή των επισκόπων πρέπει να γίνεται με την ψήφο του κλήρου και του λαού. [...] Η δεύτερη άποψη αντλώντας επιχειρήματα από τους κανόνες της Εκκλησί...

Τα κείμενα που απαρτίζουν τον παρόντα τόμο αποτελούν ισάριθμες ερευνητικές απόπειρες πρόσβασης ή "προσεγγίσεις" στον χώρο της πατερικής σκέψης και της αγιολογίας. Το "μελάνι" που αποτυπώνει τη θεολογική ευφυΐα των Πατέρων δεν αντιστρατεύεται ούτε λειτουργεί αυτόνομα από το "αίμα" που συμβολίζει την εμπειρία των αγίων. Με τον τρόπο που ακόμη και οι πλέον απαίδευτοι άγιοι ενσαρκώνουν με τη ζωή τους μία ψηλαφητή εκδοχή της εκκλησιαστικής πίστης, έτσι και οι Πατέρες αληθεύουν στο μέτρο που τα κείμενά τους διατηρούν ή μεταφράζουν -με την απαραίτητη πιστότητα αλλά και ελευθερία π...

[...] Η εξέταση των αποφάσεων των τοπικών συνόδων της χρονικής περιόδου του 16ου και του 17ου αιώνα προκαλεί έντονο ενδιαφέρον που σχεδόν μονοπωλεί η προσωπικότητα του πατριάρχου Κων/πόλεως Κυρίλλου Λούκαρη. Αυτός προκαλεί αναστάσωση στους κόλπους της Εκκλησίας με την δημοσίευση "Ομολογίας πίστεως" που φέρεται ότι υπέγραψε ο ίδιος. Η Εκκλησία στην προσπάθειά της να ειρηνεύσει και να καθοδηγήσει τα μέλη της στην ορθή πίστη συγκαλεί τις συνόδους αυτής της περιόδου. Στη μελέτη επιχειρείται να παρουσιαστεί το ιστορικό πλαίσιο της εποχής σε συνδιασμό με τα πρόσωπα που συνέβαλ...

Ο Ιωάννης Στ' Καντακουζηνός και ο Ιωάννης Κυπαρισσιώτης ανήκουν στη χορεία των θεολόγων οι οποίοι με τα έργα τους εμπλούτισαν τη θεολογική γραμματεία σε μία περίοδο κατά την οποία η Ορθόδοξη Εκκλησία ταλανιζόταν από την ησυχαστική διαμάχη. Ταγμένοι ο καθένας στον δικό του ιδεολογικό χώρο επιχειρούν να προασπίσουν τις δογματικές τους θέσεις φωτίζοντας από διαφορετική οπτική γωνία το μείζον ζήτημα του ησυχασμού. [...] (από τον πρόλογο)

Μετά τη βαβυλώνια αιχμαλωσία ο λαός του Θεού βρίσκεται σε μια γενική σύγχυση με εσωτερικές ανακατατάξεις και αντιπαραθέσεις. Σ' αυτή την κατάσταση το βασικό θεολογικό ερώτημα που καλείται να απαντήσει ο Τριτοησαΐας είναι πότε θα έλθει η επαγγελμένη από το Δευτεροησαΐα σωτηρία του λαού Ισραήλ, που ακόμη δεν ήλθε. Οι σχετικές προφητείες του Δευτεροησαΐα δεν εκπληρώθηκαν. Έτσι ο Τριτοησαΐας χρησιμοποιεί το κλασικό σχήμα "αμαρτία-μετάνοια-σωτηρία", με απώτερο σκοπό να ρυθμίσει θέματα της μεταιχμαλωσιακήςη κοινότητας στο θρησκευτικό, λατρευτικό και κοινωνικό πεδίο. Η ανασυγκρότη...

Καθώς η εννοιολογική πλευρά της γλώσσας, η σημασιολογία της, αφορά άμεσα την ερμηνευτική της Καινής Διαθήκης, επόμενο είναι ότι πολλά μπορεί ο βιβλικός ερμηνευτής να αποκομίσει από τα πορίσματα των επιστημών της γλώσσας στο έργο του. Αυτό το όφελος επιζητούν να αρυσθούν οι μελέτες του παρόντος βιβλίου, οι οποίες αποτελού ερμηνευτικές αναγνώσεις της Καινής Διαθήκης με βάση κυρίως το σύγχρονο γλωσσολογικό πρότυπο. Ως βιβλικά σημαίνοντα και σημαινόμενα νοούνται λέξεις και λόγοι της Βίβλου, και κυρίως της Καινής Διαθήκης, των οποίων διερευνάται η κατανόηση και η ερμηνεία με...

Πόσο αξιόπιστο είναι το κείμενο της Αγίας Γραφής που έχετε στα χέρια σας; Υπήρξε συνεπής η διαδικασία μεταβίβασης του βιβλικού κειμένου ως τις σύγχρονες έντυπες εκδόσεις; Το "Κόμμα Ιωάννου" αποτελεί μια χαρακτηριστική μελέτη περίπτωσης που αναδεικνύει και διαφωτίζει πτυχές αυτών των ζητημάτων. Η κριτική του κειμένου επιχειρεί να προσεγγίσει το ιερό κείμενο με τρόπο επιστημονικό και να αποφανθεί για την ακεραιότητα του. Η ιστορία της ερμηνείας του παρέχει πλούσιο υλικό αναφορικά με τις εξηγήσεις που δόθηκαν στην περικοπή και φανερώνει επικρατούντα ρεύματα σκέψης στο ρο...

Έχοντας βασικό μέλημα στην επιστημονική μας έρευνα την αξιοποίηση των επιστημονικών πορισμάτων των επιστολών της Γραμματολογίας, και ειδικότερα της Γλώσσας, για τη μελέτη του ελληνικού βιβλικού λόγου, ειδικά της Καινής Διαθήκης, διαπιστώσαμε πολλές φορές ότι οι εκκλησιαστικοί πατέρες ερμηνευτές της Αγίας Γραφής έχουν προηγηθεί και έχουν προλάβει κατά πολύ αυτό το έργο. Στην ανά χείρας μελέτη παρουσιάζονται συγκεκριμένα παραδείγματα πατερικής ερμηνευτικής, που προσομοιάζουν με μεθόδους ανάλυσης κειμένων, τις οποίες ανέπτυξε στον μεν φιλολογικό χώρο η Θεωρία της Λογοτεχνίας,...

Η σωτηρία του ανθρώπου αποτελεί το κέντρο του ενδιαφέροντος της Εκκλησίας διαχρονικώς. Το ενδιαφέρον αυτό νοηματοδοτεί ουσιαστικά όλες τις ενέργειες της Εκκλησίας. [...] Στην επίτομη αυτή μελέτη παρουσιάζεται ο καρπός μιας επιστημονικής έρευνας στο συγγραφικό έργο δύο αντιπροσωπευτικών εκπροσώπων του Δυτικού Χριστιανισμού, του Ανσέλμου Καντερβουρίας και του Λουθήρου. Ο Άνσελμος, ως "πατριάρχης" του Σχολαστικισμού, εκπροσωπεί τη σωτηριολογία του Ρωμαιοκαθολικισμού, ενώ ο Λούθηρος, ως ο σημαντικότερος δυτικός μεταρρυθμιστής, εκπροσωπεί γενικότερα, τη σωτηριολογία του Προτεστ...

[...] Στόχος του Β΄ τόμου, είναι η εξοικείωση του αναγνώστη με τμήμα του Αγιολογικού και Υμνογραφικού Επιστητού, η πληροφόρησή του για άγνωστες ή λιγότερο γνωστές πτυχές και θέματα που άπτονται των συγκεκριμένων γνωστικών αντικειμένων. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Αγιολογικές μελέτες καλύπτουν τόσο τη γενική όσο και την τοπική (Κρητική) Αγιολογία. Προς την αυτή κατεύθυνση κινούνται και οι Υμνολογικές μελέτες. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Μετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού ήταν φυσικό να αυξηθεί το ενδιαφέρον του κόσμου γύρω από τα θέματα της Ορθοδοξίας στη Βόρεια και Νοτιοανατολική Ευρώπη. Αυτό το διαπιστώσαμε τόσο κατά τις διαλέξεις, τις οποίες πραγματοποιήσαμε σε διάφορες πόλεις της Ελλάδος όσο και στο έκδηλο ενδιαφέρον των φοιτητών μας, των οποίων ένας μεγάλος αριθμός δήλωσε το επιλεγόμενο μάθημα του χειμερινού εξαμήνου "Η Ορθόδοξη Εκκλησία στα Βαλκάνια σήμερα". Στην παρούσα εργασία, απότοκη των παραδόσεών μας, δίδεται μια σφαιρική εικόνα της καταστάσεως στην οποία βρίσκονται σήμερα οι Ορθόδοξες...

Οι λέξεις και η σημασία τους δεν έχουν καμία αυτόνομη λειτουργία. Υπηρετούν δουλικά τον υπό υπεράσπιση σκοπό, τον οποίο ο συντάκτης του κειμένου θέτει πριν και έξω από το ίδιο το κείμενο. Το κείμενο αποτελεί ένα από τα μέσα που χρησιμοποιεί ένα άγιος, για να προασπίσει την αλήθεια που η Εκκλησία βιώνει και κηρύττει, καθώς και γαι να καταπολεμήσει την αίρεση και την παρερμηνεία της παράδοσης. Γι' αυτό το λόγο και τις περισσότερες φορές η μεθοδολογία ανάλυσης και η χρήση των λέξεων προσαρμόζονται στις αντιληπτικές ικανότητες του αποδέκτη και στα όσα χρήζουν διόρθωσης.

Αντικείμενο της ανά χείρας μελέτης αποτελούν οι στ. 1-10 του κεφ. 5 της Β΄ προς κορινθίους επιστολής του Αποστόλου Παύλου. Πρόκειται για μία από τις πλέον σπουδαίες, πολυσυζητημένες και ταυτόχρονα δύσκολες περικοπές της Κ. Διαθήκης που έχει δεχθεί κυκεώνα αλληλοαναιρούμενων ερμηνειών εξαιτίας της μεταφορικής φύσης του λόγου του Παύλου σ' αυτήν και, κυρίως, της αντίληψης ωρισμένων ερμηνευτών ότι η περικοπή αποτελεί κλασσικό τόπο αλλαγής προγενεστέρων εσχατολογικών απόψεων του Αποστόλου. [...]