Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Αι ακολουθούσαι γραμμαί σκοπόν έχουν να δώσουν περιληπτικώς και απλουστευμένην την ιστορίαν της εξελίξεως του ίππου. Ούτω οι φοιτηταί των τμημάτων Γεωλογικού και Βιολογικού οι οποίοι παρακολουθούν το μάθημα της Παλαιοντολογίας θα αποκτήσουν μίαν ιδίαν της εξελίξεως εις την φύσιν με παράδειγμα την οικογένειαν των Ιππιδών. Τα περιγραφόμενα κεφάλαια είναι εκείνα τα οποία θεωρούνται απαραίτητα δια τον σκοπόν του βιβλίου χωρίς να υπεισέρχωνται εις λεπτομέρειας. Οι επιθυμούντες να επεκτείνουν τας γνώσεις των ή να υπεισέλθουν εις λεπτομέρειας επί των επιστημονικών προβλ...

"Μεθεξιακά κείμενα" θα έπρεπε γενικά να χαρακτηριστούν οι μελέτες που παρουσιάζω σ' αυτόν τον τόμο. Γιατί αντλούν και κατά το δυνατό εκφράζουν το φαινόμενο της μέθεξης (ή κοινωνίας, όπως ακόμη το ονομάζω) του αναγνώστη σ' ένα συγκεκριμένο έργο τέχνης, ακριβέστερα στα εξής πέντε έργα που αποτελούν το αντικείμενό τους: Αλκιβιάδη Γιαννόπουλου "Η σαλαμάντρα", Ρόδη Ρούφου "Στη ρίζα του μύθου", Άγγελου Τερζάκη "Ο πρόγονος", Κώστα Ε. Τσιρόπουλου "Η επιθυμία" και Γιάννη Χατζίνη "Ελληνικά κείμενα". Το εκφράζουν φυσικά με τη συνθετική μορφή και τη συμπύκνωση τη σύμφυτη σε ένα κείμεν...

Γνωρίζω πως αυτή η εργασία έχει δειγματοληπτική μονάχα αξία: ο "χρόνος" και ο "χώρος" του βιβλίου ήταν απαρχής περιορισμένος. Το θέμα είναι τεράστιο, η αρχαία Ελλάδα ανεξάντλητη και οι νεοέλληνες ποιητές με τις αρχαιοελληνικές αναφορές πολλοί. Λόγου χάρη, πρώτος και κυριότερος ο Κωστής Παλαμάς. Η χορηγία του εκδοτικού οίκου "Οι Εκδόσεις των Φίλων", που μου εδόθη για δύο χρόνια (1980-82) για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου, μου πρόσφερε την ευκαιρία να ασχοληθώ με το θέμα, που ιδιαίτερα αγαπώ: την εντόπιση των αρχαιοελληνικών αναφορών σε νεοέλληνες ποιητές μας. Γιατί από το 19...

[...] Συγκεντρώσαμε, λοιπόν, στον τόμο αυτό σύντομες απόψεις νεοελλήλων στοχαστών για τον Κάφκα -χαράγματα που αρχικά προορίζονταν για τις σελίδες τον Φυλλαδίου, και τον συμπληρώσαμε με μελετήματα, ή αποσπάσματα μελετών, εξεχουσών μορφών του αιώνα μας. Ελπίζουμε ότι έτσι δροσίζουμε την ταλαιπωρημένη ψυχή του Κάφκα και βοηθούμε τους συγκατοίκους της εποχής μας να συνειδητοποιήσουν όχι μονάχα την σπουδαιότητα του έργου του άλλα και την κρισιμότητα του τέλους αυτού του Εικοστού Αιώνα. Η "Ευθύνη" Περιέχονται τα κείμενα: - Βαγγέλης Αθανασόπουλος, "Μεταμορφώσου και γίνε"...

[...] "Ειδωλολάτρες και ειδωλομάχοι" είναι, για τον Χουρμούζιο, οι ποιητές εκείνοι που ξεπηδήσανε από το μεταίχμιο ανάμεσα στην παλιά και τη νέα ποίηση, που θράφηκαν από την ποιητική παράδοση αλλά που έθραυσαν τις παλιές μορφές λαχταρώντας να υψώσουν, καταξιωμένες και ακέριες, μορφές νέες της ποιητικής έκφρασης εναρμονισμένες με το ριζοσπαστικό, συχνά αρνητικό αλλά γενναίο πνεύμα των νέων καιρών. [...] (από τον πρόλογο του Κώστα Ε. Τσιρόπουλου) Περιέχονται κριτικά σημειώματα για έργα των Ν. Εγγονόπουλου, Δ.Ι. Αντωνίου, Νικηφόρου Βρεττάκου, Μίλτου Σαχτούρη, Ελένης Βακα...

Όταν γείρει προς τη δύση η ζωή, η μνήμη γυρίζει στα νεανικά χρόνια και μας παρορμά να ζωντανέψουμε και πάλι και να διασώσουμε κάτι από τις συγκλονιστικές εμπειρίες που δοκιμάσαμε τότε. Έτσι κι εμένα οι σκέψεις στράφηκαν στα δοξασμένα και τραγικά χρόνια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, που για την Ελλάδα τελείωσε με την Μικρασιατική καταστροφή του 1922, και έγραψα το θεατρικό έργο "Οι πρόσφυγες" με την ελπίδα να δώσω κάτι από τα γεγονότα και την ατμόσφαιρα της εποχής εκείνης. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Ήταν καιρός να γνωρίσουν οι Έλληνες έναν από τους εξέχοντες ποιητές του αιώνα μας, τον κορυφαίο καταλανό ποιητή Σαλβαδόρ Εσπρίου. Έτσι, όχι μόνο θ' ακούσουν μια φωνή που με το βάθος και την αυστηρότητα του ποιητικού της λόγου είμαι βέβαιος πως θα σπεπάσει πολλές, αλλά και θ' ανακαλύψουν έναν υψηλόκορμο ποιητή που αρδεύουν το έργο του πλούσια τα ελληνικά μυθολογικά στοιχεία. Γιατί χώρος λειτουργικός της ύπαρξης και της δημιουργίας του Εσπρίου είναι η Μεσόγειος και πηγές της προσωπικής μυθολογίας του η Ελλάδα και η Βίβλος. Ο χώρος αυτός είναι κατάσπαρτος από τα στοιχεία που...

Κανένας άλλος ποιητής μέσα στον χώρο του Νεοελληνικού Πολιτισμού δεν υψώθηκε ως συμπέρασμα Ιστορίας, Ζωής, Ποίησης και Πείρας· μόνον ο Κωστής Παλαμάς. Στην υψηλή του μορφή και στο ευρύτατο έργο του, συναίρεσε με τρόπο δημιουργικό όλα όσα οι Έλληνες εβίωσαν κι έπαθαν πάνω στη γη πλάθοντας Ιστορία κι Ομορφιά. Για τούτο δίκαια του αναγνωρίστηκε η δάφνη του εθνικού Ποιητή. Στην τελευταία περίοδο της ζωής του, ο Παλαμάς είδε να φυτρώνει ορμητικά η Νέα Ποίηση κι άκουσε τον ήχο της αξίνας που γκρέμιζε τα παλιά. Εκείνος δεν ήταν γκρεμιστής αλλά χτίστης. Δεν είχε έρθει ως άρνηση...

Φαίνεται πως μερικές μορφές του πνευματικού πολιτισμού μιας χώρας, χρειάζεται ο θάνατος να παρέμβει και να τις αποτραβήξει από τους συγκαιρινούς των, για να φανεί το εξαιρετικό τους μέγεθος και η άπεφθη αξία τους. Αυτό έγινε και με τον Αιμίλιο Χουρμούζιο: από τότε που ο θάνατός του δημιούργησε ανάμεσα σ' εκείνον κι εμάς μιαν επώδυνη απόσταση, θεωρούμε την μορφή του, καθώς πληθαίνει η έκδοση των έργων του και καθώς όλο και ερημώνεται ο νεοελληνικός πνευματικός χώρος από αυθεντικά μεγέθη, να μεγαλώνει, όλο και πιο πολύ να υψώνεται και να καταδείχνει μέσα στην ανέκκλητη σιγ...

ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΕΡΩΤΑΣ Σ' αυτή τη γραμμή που τέμνει το χρόνο που ορίζει τη γνώση και την άγνοια ντυμένοι την απόλυτή μας ύπαρξη αδελφοποιητοί συγχορδίες στα στήθη και το λουλούδι ν' ανθίζει να κελαηδεί το πουλί κι ύστερα η μεγάλη σιγή. Η ζωή και το μυστήριό της το μυστικό μας, αγαπημένη.

Όσο περνά ο καιρός τόσο και καθαρότερη, τόσο και λαμπρότερη γίνεται μέσα μας και μέσα στα πνευματικά στήθη του Έθνους μας η μορφή του Ι.Ν. Θεοδωρακόπουλου - μορφή τίμια και συγκλονιστικά μεγάλη για τον Νεοελληνικό πολιτισμό και την πνευματική μοίρα της Ευρώπης. Γιατί ο χρόνος είναι το ψυχρό χωνευτήρι απ' όπου διαβαίνοντας ο αναπαυμένος στο μητρικό χώμα άνθρωπος, ξαναέρχεται στην ζωή μετασχηματισμένος, με τα γνωρίσματα του πνεύματος και μόνο. Από αυτή την απόσταση που δημιουργεί το τραγικό ρήγμα του θανάτου αντικρύζουμε σήμερα τον Ι.Ν. Θεοδωρακόπουλο να στέκεται ψηλά, πολ...

Μέσα στην δραματική ζωή του Ελληνισμού, μια ξεχωριστή θέση κατέχει ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, θέση ευγένειας του πνεύματος και συνειδησιακής αγρύπνιας, τιμιότητας και πατριωτισμού. Η πορεία του και η συμπεριφορά του μέσα στον ελληνικό χώρο εμφανίζεται οργανικά ενωμένη με την μοίρα της Ελλάδας και το πνευματικό του έργο, που κορυφώνεται με την μνημειακή "Ιστορία του Ευρωπαϊκού Πνεύματος", εκφράζει την βαθειά ελληνική πίστη στην αξία της Ιστορίας, στην εγκυρότητα του παρελθόντος, στην πνευματική οντότητα της Ευρώπης και στον πολιτιστικό της προορισμό -που είναι και της χώ...

Ο "απόλυτος" διαχωρισμός της πολιτικής θεωρίας από την πολιτική πράξη, αποτελεί μια ευρύτατα διαδεδομένη πεποίθηση στο Δυτικό κόσμο. Η αντιπαράθεση, μάλιστα, κι ο τονισμός των αντιφατικών στοιχείων που υπάρχουν στις έννοιες ή στις εικόνες της θεωρίας και της πράξεως γίνεται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να αποτελεί "λαϊκό credo" η διαφοροποίησή τους, που ασπάζονται, όχι μόνο το ενδιαφερόμενο κοινό, ο τύπος, τα κόμματα, οι πολιτικοί και οι πολίτες, αλλά και πολλοί, ειδικοί πολιτολόγοι, ακόμα. Λίγοι είναι εκείνοι που δέχονται ότι η πολιτική, θεωρία και πράξη, συνιστούν τα ακραία σ...

Το Έθνος οφείλει να τιμά εκείνους που ερμηνεύουν με έργα αθάνατα την ψυχή του, και που γνωρίζουν να μεταστοιχειώνουν την Ιστορία του σε πνεύμα. Τέτοιο έργο επιτέλεσε στον εγκόσμιο βίο του ο κορυφαίος ποιητής του ελληνισμού Άγγελος Σικελιανός, συναιρώντας στο ποιητικό του έργο και στην πράξη του την τρισχιλιόχρονη ελληνική παράδοση σ' ένα άνθισμα λόγου ιεροφάντη και σε μια δραστηριότητα που έκαμνε ορατό από τον λαό το πνεύμα της Ελλάδας το αθάνατο. Το 1981 κηρύχθηκε από την πολιτεία ως "Έτος Αγγέλου Σικελιανού" και με πρωτοβουλία της τριμελούς Οργανωτικής Επιτροπής του...

Όσοι με τ' ατίμητα χαρίσματά τους, που με αγωγή κι ελεύθερη βούληση τ' ανέβασαν στην περιωπή των αρετών, φέγγουν ως υποδείγματα την κοινωνία των ανθρώπων, δεν είναι φίλοι των τιμών. Αρκούνται μονάχα στην μυστική εκείνη τιμή που τους απονέμει η γρηγορούσα συνείδηση τους, όταν επιτελούν το χρέος τους με ακεραιότητα και πνευματική εμμονή. Γνωρίζουμε πως ο Κωνσταντίνος Τσάτσος προτιμά να προσφέρει στο Έθνος και στον πολιτισμό των Ελλήνων, χωρίς να προσδοκά την δίκαιη ανταμοιβή του. Αυτό είναι το δύσχρηστο προνόμιο των εξαιρετικών φύσεων, των αυθεντικών προσωπικοτήτων: να δίδου...