Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

ΤΩΝ ΕΡΑΣΤΩΝ Ρουφώντας ο ένας το αίμα του άλλου με χείλια χέρια πόδια στριγγή τριβή των σπλάχνων ξεσκίζοντας σάρκες βυθισμένοι σε λυσσαγμένο πέλαγο λόγια και θρύψαλα στο λαρύγγι κραυγές γυαλιά και μέταλλα καρφωμένα στα στήθη βλέφαρα μεθυσμένα κοχλίες τρομώδεις ξερνούν τον έξω κόσμο αρνούνται ένα πλέγμα δοκιμάζει την αντοχή αναδίνει φωτιές του χώματος θανάσιμες ευωδιές στην κλίνη μια πυροστιά στενάζει βουλιμία κι απελπισία της φλόγας κατατρώγει τις σάρκες. Ορμώντας παραζαλισμένοι μ' άλαλη σκλήρυνση κατανικώντας την τρυφερότητα αγρός πυρκαγιάς...

Κατά τη Γραφή ο Κάιν, πρωτότοκος του Αδάμ και της Εύας, σκότωσε τον Άβελ, το δευτερότοκο αδελφό του. Πολύ αργότερα, κι αφού πια ο Κάιν είχε σπείρει το γένος των ανθρώπων, γεννήθηκε από τον Αδάμ την Εύα ο Σηθ, μακρινός λένε, προπάτορας του Χριστού. Έτσι, το ανθρώπινο γένος εμφανίζεται με γενάρχη του έναν αδελφοκτόνο. Αν η γενιά του Σηθ, χάρη σην απόληξή της, μπόρεσε στο μάκρος των αιώνων να εξαλείψει το κληρονομικό στίγμα του Κάιν, δεν το ξέρω. Το πιθανότερο είναι πως πασχίζει γι' αυτό, με αβέβαιη ως τώρα έκβαση. Κάτι τέτοιο φαίνονται να δείχνουν η ιστορία και η πείρα της ζ...

[...] Σας προσκαλώ λοιπόν, αγαπητοί αναγνώστες, να 'ρθείτε μαζί μου, για να σας ανοίξω το αμπάρι και από την πραμάτεια, που τόσο ευλαβικά φυλάσσει, θα σας φανερώσω ένα παμπάλαιο έθιμό μας, που ξεχωρίζει σαν μοναδικό σ' όλη την Ελλάδα, τις Σκυριανές Αποκριές, που για εμάς τους Σκυριανούς είναι μια πολύ μεγάλη γιορτή και συμμετέχουμε όλοι, μικροί, μεγάλοι, με πολύ πάθος, ψυχή τε και σώματι...

Μαθητριούλα της Ε΄ Δημοτικού ήμουν, όταν διάβασα στο περιοδικό "Ελληνόπουλο, θησαυρός των παιδιών", για την Πανώρια Χατζηκώστα και τη Σάββαινα. Θυμάμαι πόσο συγκινήθηκα!... Αργότερα έμαθα για την Τασούλα Κουρκουμέλη και την Κωνσταντίνα απ' τη Σαμοθράκη. Πολλές γυναίκες θυσιάστηκαν με τα παιδιά τους κι έγιναν ολοκαύτωμα. Εμείς ξέρουμε μόνο το Ζάλογγο και τις Ναουσαίες. Πραγματικά η πατρίδα μας μαρτύρησε και μάτωσε απ' τη μια άκρη ως την άλλη. Αν αποφασίζαμε να στήσουμε μνημείο για την κάθε περίπτωση, θα γέμιζε ο τόπος. Δεν θα είχαμε που να σταθούμε. Έγραψαν για αρκε...

Η μελέτη της πρώιμης λατινοκρατίας (μετά την Δ΄ σταυροφορία) στη Ρωμανία αποτελεί επίπονη προσπάθεια κυρίως λόγω των ελλιπών διαθέσιμων στοιχείων (ανεπαρκείς αρχειακές πηγές) στην Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια γίνεται σοβαρή προσπάθεια να αξιοποιηθεί ανέκδοτο αρχειακό υλικό από αρχεία της δυτικής Ευρώπης προκειμένου να διαφωτιστούν πτυχές της παρουσίας των δυτικών στον ελληνικό χώρο. Η παρουσίαση των κάτωθι άρθρων αφορά την παρουσία, την πολιτική και τις κοινωνικοοικονομικές σχέσεις των δυτικών δυνάμεων που εγκαταστάθηκαν στο χώρο της άλλοτε βυζαντινής αυτοκρατορίας (Ρωμανίας...

Συγκεντρώσαμε στον μικρό αυτό τόμο ορισμένα κείμενα, άλλα ανέκδοτα, άλλα δημοσιευμένα στο περιοδικό ελευθερίας και γλώσσας "Ευθύνη". Ο τίτλος του βιβλίου "Οι εκτροπές της κουλτούρας" αποδίδει τον προβληματισμό για την ενότητα και την πολλαπλότητά της. Ειδικά τώρα, που έπεσαν πολλά ιδεολογικά συρματοπλέγματα, και ξεπεράστηκαν πολλά χαρακώματα. Η συμβολή στην αέναη δημιουργία της είναι υπόθεση όλων μας, χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς "μονοπώλια" (από το προλογικό σημείωμα του συγγραφέα)

Στο ερώτημα αν ο εικαστικός καλλιτέχνης είναι περισσότερο τεχνίτης ή διανοούμενος, την απάντηση την έδωσε η πνευματικότητα της μεγαλοφυίας του Λεονάρντο ντα Βίνσι, με την αναγωγή της ζωγραφικής στο επίπεδο περιωπής της ποίησης. Ο καλλιτέχνης, με άλλα λόγια, δεν είναι απλά διεκπεραιωτής μιας τεχνικής διαδικασίας που μπορεί να φθάσει στο αριστούργημα, αλλά, κατά κανόνα, διαλογίζεται για τα στοιχεία της τέχνης του. Και τούτο, διότι μόνο η συνειδητή πορεία της ασκημένης διανόησης του καλλιτέχνη οδηγεί στη βασιλική οδό προς το αριστούργημα. Πρώτη ύλη του καλλιτέχνη είναι τα υλικ...

Τα ανθρώπινα ελατήρια παραμένουν ταπεινά σε κάθε υφής ερέθισμα; Στην αφετηρία του ατομικού δράματος, ατολμία, εκδίκηση και συμφέρον σημαδεύουν την θεραπεία της ίδιας πληγής; Τιμωρία και λύτρωση χορεύουν στο κουφάρι του αυτού υποκειμένου; Οι πρωταγωνιστές θριαμβεύουν επειδή γεννήθηκαν κομπάρσοι; Η τελεία προαποφασίζεται ή επισφραγίζει; Οι σελίδες που πέρασαν αρκούν για να καταργηθούν τα ερωτηματικά, είτε της έκφρασης, είτε της σκέψης; Αν ο Βίας ο Πριηνεύς είχε δίκιο τότε "Οι πλείστοι άνθρωποι κακοί". Αν πάλι όχι...;

[...] Τ' αθάνατα βιβλία δεν είναι πολλά. Οι βιβλιοθήκες είναι σπίτι ζωντανών, είναι όμως και νεκροταφείο.. Σήμερα όμως νιώθουμε πως και κείνα τα βιβλία που δεν είναι αθάνατα, έχουν στα σπλάχνα τους τα ταπεινά κάποια λαμπερά σπέρματα αθανασίας, που δεν κάρπισαν αλλά και που δεν θα εκμηδενιστούν. Πλάϊ σ' αυτά, τα βιβλία-μαρτυρίες και τα βιβλία-γνώση συντείνουν στην βαθύτερη γνωριμία της Ιστορίας του Πολιτισμού κι οπλίζουν το νου με σοφία. Δεν αξίζει να τα περιφρονούμε. Αλλά και να μη λησμονούμε πως η σοφία της καρδιάς είναι υπέρτερη. Ο Πασκάλ, μάρτυρας. Το βιβλίο αυτό προσ...

Όταν γείρει προς τη δύση η ζωή, η μνήμη γυρίζει στα νεανικά χρόνια και μας παρορμά να ζωντανέψουμε και πάλι και να διασώσουμε κάτι από τις συγκλονιστικές εμπειρίες που δοκιμάσαμε τότε. Έτσι κι εμένα οι σκέψεις στράφηκαν στα δοξασμένα και τραγικά χρόνια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, που για την Ελλάδα τελείωσε με την Μικρασιατική καταστροφή του 1922, και έγραψα το θεατρικό έργο "Οι πρόσφυγες" με την ελπίδα να δώσω κάτι από τα γεγονότα και την ατμόσφαιρα της εποχής εκείνης. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Την ώρα που ανοίγω το βιβλίο τούτο με τα δοκίμια με συνεπαίρνει ο πόθος να κοιτάξω το είδος εξεταστικότερα. Η ιστορία του λόγου, επιφαινόμενο και συνάρτηση της ιστορίας του ανθρώπου, μας ξαφνιάζει συχνά με κάποιους μετασχηματισμούς, με κάποιους χαμούς και ξαναγεννημούς, που θα έπρεπε να τους προσδοκούμε, ωστόσο, αν βρισκόταν η μπόρεσή μας στο επίπεδο της ουσίας του περιστατικού. Και κείνο που φαίνεται κάποτες, στην πρώτη ματιά, σα μια δήλωση ατομικής πρωτοβουλίας, χωρίς τις ρίζες και χωρίς παρακλάδια, δεν είναι στο βάθος παρά μια έκφραση του καιρού, που πασκίζει απελπισμένα...

Δεν ξέρω αν το βασικό συστατικό της ανθρώπινης ύπαρξης είναι ο πόνος. Αν δεν είναι αυτό, τουλάχιστον, με μια ηπιότερη έκφραση, θα έλεγα πως ο πόνος δεσπόζει στη ζωή μας από τη γέννηση ως το θάνατο. Η συμπυκνωμένη ουσία μας, που μορφοποιείται πλαστικά στην τραγωδία, δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας συμπυκνωμένος πόνος και όπως κάθαρση και λύτρωση ακολουθεί την τραγωδία, κάθαρση και λύτρωση στον άνθρωπο αναδύονται μέσα από τον πόνο του. Ο ύψιστος πόνος είναι τέκνο της ύψιστης αγάπης. Αν δεν αγαπούμε πολύ, να πονέσουμε δεν μπορούμε. [...] (από το εισαγωγικό κείμενο του βιβλ...