Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Η "βασίλισσα" του τίτλου -αυτή που, άλλοτε, "υπάκουγε σε λίγους κόλακες για να διατάζει πολλούς υπηκόους"- έχει εκθρονιστεί από μια λαϊκή επανάσταση και κρύβεται, πέντε χρόνια τώρα, ανάμεσα στους χωρικούς και στους ξωμάχους. Σήμερα, δεν είναι πια παρά ένα περίτρομο, αλαφιασμένο κι αξιοθρήνητο πλάσμα. Μόνη της έγνοια και σκοπό έχει να σώσει τη ζωή της, τη "ζωούλα" της. Για χάρη της, είναι έτοιμη να δώσει το κορμί της σ' όποιον τύχει -και το κάνει-, να προδώσει τους "οπαδούς" της -και το κάνει-, ν' απαρνηθεί το ίδιο το παιδί της -και το κάνει... [...] (από την εισαγωγή...

[...] Αιρετική, από δύο πλευρές, είναι η μετάφραση αυτή. Πρώτα πρώτα, επειδή έγινε όχι από το πρωτότυπο αλλ' από τη γαλλική απόδοση των Armand Jacob και Edouard Pfrimmer. Αυτήν μου είχε παραγγείλει ο Κάρολος Κουν, όταν αποφάσισε να παρουσιάσει, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ένα έργο του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Και ύστερα, επειδή τα μέρη που είναι γραμμένα σε στίχους έχουν αποδοθεί εντελώς ελεύθερα, έτσι ώστε να δεθούν με τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι. Ελπίζω να μου συγχωρεθεί που δίνω, παρ' όλ' αυτά, στη δημοσιότητα την εργασία αυτή. Φίλοι γερμανομαθείς με διαβεβαιώνουν ότι το πνεύ...

"Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα" πρωτανεβάστηκε στη Νέα Υόρκη τον Οκτώβριο του 1931. Στο "Ημερολόγιο εργασίας" του έργου, ο συγγραφέας παρατηρεί: "Μοντέρνο ψυχολογικό δράμα με βασικό θέμα του μια απ' τις ιστορίες της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας... Είναι πραγματοποιήσιμη σ' ένα τέτοιο έργο η προσέγγιση, απ' τη σύγχρονη ψυχολογική σκοπιά, της ελληνικής έννοιας του μοιραίου έτσι που να μπορέσει το σημερινό θεατρικό κοινό, που δεν πιστεύει σε θεούς ή υπερφυσικές τιμωρίες, να την παραδεχτεί και να συγκινηθεί;... Το τοπικό χρώμα της Νέας Αγγλίας είναι το καλύτερο από δραματική...

Όταν ο θεατής θα έχει ικανοποιήσει την περιέργειά του για τις περιπέτειες του δράματος, όταν από την τελική καταστροφή θα έχει κορέσει την αναμονή του, -αναμονή που μήδε ποταπή είναι μήδε επαίσχυντη, αλλά που απομακρύνει την προσοχή από τις αποχρώσεις και τις κρυμμένες ομορφιές,- καλό είναι να διαβάσει τη "Νεκρή βασίλισσα". Εκείνο που κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση σ' αυτή την ανάγνωση είναι η ελευθερία που ο συγγραφέας παίρνει με τα πρόσωπά του. Η Ινές, ο Πέντρο, η Ινφάντα, ο βασιλιάς Φερράντε έχουν απογυμνωθεί με μια τόλμη που σπάνια εφαρμόζεται στα ιστορικά πρόσωπα. Τα ιστ...

"Ο κλήρος του μεσημεριού", όπως και το "Άσμα ασμάτων", είναι ένας ύμνος καθαρός (pur) προς την απόλυτη, την καθαυτό ερωτική μαγγανεία, την απεριόριστη σ' ένταση και αδέσμευτη από μέτρα και κάθε λογής κανόνες. Και στα δύο αυτά έργα κυρίαρχο στοιχείο είναι αποκλειστικά το πάθος, ένα στοιχείο που κατέχει όλα τα συστατικά του πυρός, φλέγει, καθαίρει, απομονώνει και επομένως είναι καταργητικό κάθε έννοιας του κακού, του άσκημου, του απαγορευμένου, του αταίριαστου· φτάνει αυτό να υπάρχει ανόθευτο και κυρίαρχο, και όλα τ' άλλα καταργούνται... Και τα δύο αυτά έργα είναι αφιερωμένα...

Στη "Ντίαρντρη των θλίψεων", δράμα με σχέδιο μεγαλεπήβολο, ο συγγραφέας αναπλάθει, με τρόπο λυρικό αλλά και έντονα δραματικό, έναν από τους αρχαίους θρύλους της Ιρλανδίας, διατηρώντας τον χαρακτήρα του στη γλώσσα και στις εικόνες. Οι "Καβαλάρηδες στη θάλασσα" (1904) είναι μια μονόπρακτη τραγωδία που η συντομία και η οικονομία της, καθώς και η ένταση του πάθους που τη διατρέχει, την καθιστούν ένα από τα καλύτερα, αν όχι το καλύτερο απ' όλα τα σύγχρονα μονόπρακτα.

Χριστιανός με φλογερή πίστη και βαθιά ευλάβεια, αλλά και της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας μελετητής και γνώστης ήταν ο Βυζαντινός λόγιος που σκέφτηκε να συνθέσει ένα δράμα για τα Πάθη και την Ανάσταση του Χριστού, χρησιμοποιώντας σε κάθε σχεδόν βήμα φράσεις και στίχους από ορισμένες τραγωδίες του Ευριπίδη κυρίως, αλλά και από τραγωδίες άλλων ποιητών καμιά φορά, ή και από άλλα κείμενα. Έκανε έτσι ένα έργο ανάλογο με το έργο ενός οικοδόμου που, για να χτίσει μια χριστιανική εκκλησία, θα χρησιμοποιούσε σχεδόν αποκλειστικά μέλη αρχαίων ελληνικών κτισμάτων. Μόνο που η εργασία του...

[...] Η ιδέα να διασκευάσω για το θέατρο τη νουβέλα "Το χωριό Στεπαντσίκοβο" μου ήρθε από ένα τυχαίο περιστατικό τον Ιανουάριο του 1961. Είχα ήδη μια καλή γνωριμία με τα μεγάλα μυθιστορήματα του Ντοστογιέφσκι, και είχα εμπνευστεί από ένα κεφάλαιο των "Αδελφών Καραμαζώφ" το δράμα "Τα χέρια του ζωντανού Θεού", που διδάχτηκε από το θίασο του Εθνικού Θεάτρου στα 1957. Όμως το "Χωριό Στεπαντσίκοβο" το αγνοούσα, καθώς είναι επισκιασμένο από τις τιτανικές δημιουργίες του Ντοστογιέφσκι. Χρειάστηκε να πέσω στην περικοπή όπου ο Τόμας Μανν χαρακτηρίζει το Φομά Φόμιτς ως νέο Ταρτούφο,...