Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η Βαβυλώνιος αιχμαλωσία υπήρξε σημαντικός σταθμός στην ιστορία του Ισραήλ. Η περίοδος που προηγήθηκε της πτώσης της Ιερουσαλήμ συνδέεται με τον βασιλιά Ιωσία και τη θρησκευτική του μεταρρύθμιση. Με το έργο του Δευτερονομαστή και τις θρησκευτικές τάσεις και ιδέες που εμφανίζονται λίγο πριν από την καταστροφή, αναδημιουργείται ουσιαστικά η εικόνα της σχέσης του Γιαχβρέ με τον λαό του. Σε αυτήν ακριβώς την εποχή ζει και δραστηριοποιείται ο προφήτης Ιεζεκιήλ, μια σημαντική προσωπικότητα, που είχε υποστεί διώξεις από τους κατακτητές. Εμφανίζεται στο προσκήνιο ανάμεσα στους συναι...

Μια δημόσια συζήτηση για την πίστη προκαλεί αμηχανία: είτε γιατί η πίστη θεωρείται σήμερα απαραβίαστα προσωπική υπόθεση, για την οποία είναι ανοίκειο να μιλάει κανείς δημόσια, είτε γιατί, αντίθετα από άλλες χριστιανικές ιδέες (όπως η αγάπη, η ελπίδα, η συγχώρηση), η πίστη δεν μεταφράζεται σε άλλη γλώσσα, ηθική ή πολιτική, αλλά διεκδικεί και κρατάει τον θεολογικό χαρακτήρα της. Η σημερινή ευρωπαϊκή πραγματικότητα ωστόσο, όπου η πίστη έχει καταστεί εκ νέου προσωπική επιλογή και απόφαση, και όχι αυτονόητο κοινωνικό δεδομένο, προσφέρεται κατεξοχήν για να αναρωτηθούμε τι ακριβώς...

Ο Απόστολος διαφέρει από το Ευαγγέλιο. Στα κείμενά του δεν υπάρχουν γεγονότα της ζωής του Χριστού, θαύματα, διδασκαλίες. Ευαγγέλιο στα αποστολικά κείμενα είναι και εννοείται μόνο ο Σταυρός και η Ανάσταση. Στις Πράξεις και στις Επιστολές η αφήγηση της μαρτυρίας του Σταυρού και της Ανάστασης του Χριστού υπόκειται σε κάθε λέξη τους και συνέχει δραστικά τα πάντα. Πρόκειται για την εποποιία της εξάπλωσης του χριστιανισμού, της συγκρότησης των πρώτων εκκλησιαστικών κοινοτήτων στις πόλεις και την ενδοχώρα των ακτών της Μεσογείου και της αντιμετώπισης των προβλημάτων τους. Ο κήρυκα...

"Ο αθεΐσμός στον χριστιανισμό" συμπυκνώνει τη φιλοσοφική σκέψη του Έρνστ Μπλόχ για το φαινόμενο της θρησκείας γενικά και για τον χριστιανισμό και τον ιουδαϊσμό ειδικότερα. Για τον Μπλόχ η θρησκεία δεν ανήκει στο παλαιοντολογικό μουσείο της ιστορίας, αλλά αποτελεί, ιδίως στη βιβλική εκδοχή της, έργο της θεμελιώδους υπερβατικής ορμής του ανθρώπου, ο οποίος δημιουργεί ουτοπικές προβολές προς το μέλλον, προς αυτό που δεν έχει έρθει ακόμη. Ο υλισμός δίχως υπερβατικότητα είναι τυφλός, η υπερβατικότητα δίχως ύλη είναι ανάπηρη. Ο συγγραφέας ανατρέχει σε πλήθος βιβλικών, θεολογικών,...

Οι θρησκείες που θεμελιώνονται σε κάποιο ιερό κείμενο, το οποίο θεωρείται πώς αποτυπώνει τον Λόγο του Θεού -είτε πρόκειται για την Τορά είτε για τα Ευαγγέλια είτε για το Κοράνι-, συνήθως αντιμετωπίζονται ως ανορθολογικές και επικίνδυνες, καθώς βασίζονται σε "αλήθειες" ξεπερασμένες από την επιστήμη, αλλά και επειδή τρέφουν πρακτικές που πολλές φορές έρχονται σε σύγκρουση με τις αρχές μιας φιλελεύθερης ηθικής. Ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου -καθηγητής Φιλοσοφίας και διαπρεπής μελετητής του Διαφωτισμού- αντιμετωπίζει το ζήτημα αυτό από μίαν άλλη σκοπιά. Μας καλεί να δούμε τ...

Το 2017 συμπληρώθηκαν πέντε αιώνες από τότε που ο Λούθηρος θυροκόλλησε, στις 31 Οκτωβρίου 1517, τις 95 θέσεις στο πανεπιστημιακό παρεκκλήσιο της Βιττεμβέργης, ενέργεια που επέπρωτο να αλλάξει την Ευρώπη και όλο τον χριστιανικό κόσμο. Η 500ή επέτειος του γενεθλίου έτους του προτεσταντισμού υπέδειξε πολύ φυσιολογικά το θέμα του όγδοου συνεδρίου των Συναντήσεων του Άρτου Ζωής. Η νεοελληνική ιστορία διασταυρώθηκε με τον προτεσταντισμό, στο πρόσωπο κυρίως και τη δράση του πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Κυρίλλου Λουκάρεως, το κίνημα όμως αυτό δεν ρίζωσε στην Ελλάδα. Οι Έ...

Το βιβλίο φιλοδοξεί να παρουσιάσει, για πρώτη φορά στην ελληνική βιβλιογραφία, τη θεματική και τις μεθόδους του ταχύτατα αναπτυσσόμενου κλάδου της αναλυτικής φιλοσοφίας της θρησκείας, o οποίος παραμένει άγνωστος στη χώρα μας, παρά την εντυπωσιακή του επίδραση και παρουσία στον διεθνή χώρο τα τελευταία σαράντα χρόνια. Ο αναγνώστης της συλλογής θα έχει την ευκαιρία να εμβαθύνει σε ορισμένα από τα σημαντικά ζητήματα της φιλοσοφίας της θρησκείας, που εξετάζονται από τη σκοπιά της αναλυτικής παράδοσης, και να εξοικειωθεί με τη σκέψη στοχαστών οι οποίοι έχουν συμβάλει άμεσα ή...

Στόχος αυτού του βιβλίου είναι να εξετάσει τις ιδέες για την πολιτική, τις θεωρήσεις για τη διακυβέρνηση και τον Νόμο, που εκφράζονται στη Βίβλο. Πώς γίνεται κατανοητή η έννοια της πολιτικής κοινωνίας; Πώς περιγράφεται η εξουσία, πώς την υπερασπίζονται και πώς την αμφισβητούν; Πόσος χώρος υπάρχει για μια ορθολογική διαδικασία λήψης αποφάσεων σε ένα έθνος που ζει κάτω από τη σκιά του παντοδύναμου Θεού; Αν υπάρχει μια σθεναρά αντιπολιτική τάση στα βιβλικά κείμενα, τι μένει στα ανθρώπινα όντα να κάνουν; Και, φυσικά, τι μπορούμε να μάθουμε από αυτά τα κείμενα, από αυτούς τους σ...

Τι μπορεί να διδαχθεί κανείς από τον φυσικό κόσμο και μάλιστα από τα λουλούδια και τα πουλιά, δηλαδή από τους κατά τον Κίρκεγκωρ "θεϊκά διορισμένους δασκάλους" των αγωνιώντων ανθρώπων; Οι τρεις "θεοσεβείς λόγοι" για Τα κρίνα του αγρού και τα πετεινά του ουρανού -κατά συνέπεια και το ευαγγελικό απόσπασμα στο οποίο αναφέρονται- δεν πρέπει να διαβαστούν ως ειδυλλιακό ποίημα που περιγράφει νοσταλγικά τη φύση και μας προτρέπει να επανασυνδεθούμε μαζί της, αλλά ως πρότυπο για την ανθρώπινη αγωγή. Απροϋπόθετη σιωπή, απροϋπόθετη υπακοή, απροϋπόθετη χαρά: ό, τι είναι φυσικό για τα λ...

Η αγάπη είναι χωρίς καμία αμφιβολία μια βιβλική, ιουδαιοχριστιανική ιδέα. Το Ισλάμ την παρέλαβε από τη Βίβλο. Το σημαντικό με την αγάπη είναι βεβαίως να την πράττεις, έχει ωστόσο μεγάλη πνευματική σημασία, ενάντια στον γενικευμένο καθημερινό μηδενισμό, και να κάνουμε λόγο για αυτήν, να προσπαθούμε να την εννοήσουμε. Τα ερωτήματα είναι πολλά: πόσο αξεχώριστες είναι η αγάπη προς τον Θεό και η αγάπη για τον συνάνθρωπο; Αποκλείεται να υπάρχει η μία χωρίς την άλλη; Η αγάπη προϋποθέτει την πίστη; Η αγάπη για τους εχθρούς των συνοπτικών Ευαγγελίων και η αγάπη προς αλλήλους του τ...

Τα κηρύγματα του Στάνλεϋ Χάουεργουας, μεγάλου σύγχρονου Προτεστάντη θεολόγου, διαπνέονται βαθύτατα από την πεποίθηση ότι η θεολογία είναι κατά βάση "πρακτικός λόγος", ο οποίος αποσκοπεί στη διαμόρφωση ενός λαού που να είναι όντως βασίλειον ιεράτευμα καί έθνος άγιον, ενός λαού πού θα αφηγείται τα γεγονότα της ιστορίας της σωτηρίας σε έναν κόσμο αμήχανο από τον επικρατούντα σχετικισμό. Ο λόγος που αυτός ο λαός του Θεού πρέπει να αναλάβει την ευθύνη τούτης της αφήγησης είναι ένας και μόνος: "Επειδή", σύμφωνα με τον τίτλο ενός κηρύγματος, "αυτό είναι η αλήθεια".

Το πρώτο κήρυγμα του Καρλ Μπαρτ στο σωφρονιστικό κατάστημα της γενέτειράς του Βασιλείας έγινε την 1η Αυγούστου 1954 και το τελευταίο στις 29 Μαρτίου 1964, οπότε και για λόγους υγείας τερματίζει την ιεροκηρυκτική δραστηριότητά του. Κατά τα χρόνια αυτά κήρυξε εκεί είκοσι οκτώ φορές. Τα κείμενα εκείνων των κηρυγμάτων συγκεντρώθηκαν σε δύο τόμους: Den Gefangenen Befreiung [Αιχμαλώτοις άφεσιν] (1959) και Rufe mich an! [Κάλεσε με!] (1965). Γράφοντας για την εμπειρία του στο σωφρονιστικό κατάστημα της Βασιλείας, ο Μπαρτ παρατηρούσε ότι "όλα ήταν κατά κάποιον τρόπο πιο πραγματικ...

Η σχέση θρησκείας και πολιτικής έχει έρθει έντονα και αιματηρά στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια, λόγω της ανάδυσης και της δράσης των ισλαμιστικών κινημάτων. Το πολιτικό Ισλάμ, σε όλες τις εκδοχές του, αποτελεί ασφαλώς την κυριότερη μορφή πολιτικοποίησης της θρησκείας σήμερα, όχι όμως και τη μόνη. Το ζήτημα της σχέσης θρησκείας και πολιτικής δεν είναι βεβαίως σημερινό. Η θρησκεία και η πολιτική διατηρούν ανέκαθεν στενές και ποικιλόμορφες σχέσεις, που απαιτούν χωριστή εξέταση ανά θρησκεία και ανά ιστορική εποχή. Ενώ όμως η σχέση αυτή είναι παμπάλαια, η κριτική συζήτη...

Ο αναγνώστης των κηρυγμάτων αυτού του βιβλίου είναι πολύ πιθανό να δυσκολευτεί περισσότερο στην πρόσληψη των τελευταίων παραγράφων τους. Όταν δηλαδή ο ομιλητής, έχοντας αποπειραθεί την ερμηνεία της ευαγγελικής περικοπής και την επικαιροποίησή της στο εδώ και τώρα της κοινότητας, φτάνει στην κλήση, στο κάλεσμα για ανταπόκριση στην αναγγελία των καλών νέων της Βασιλείας του Θεού, στο ευαγγέλιο. Αυτό είναι το μέρος του κηρύγματος που έχει δώσει το κακό όνομα σε αυτή τη λέξη. Είναι πράγματι δυσπρόσληπτο σε μια κοινωνία ηθικού σχετικισμού και ηδονοθηρικού καταναλωτισμού, όπως η...

Η πορεία της συζήτησης για τη δικαιοσύνη και το Δίκαιο στον παρόντα τόμο είναι η γνωστή πορεία των "Συναντήσεων": Βίβλος, αρχαία Ελλάδα, χριστιανική παράδοση, νεότερη σκέψη, σύγχρονα ερωτήματα. Είναι πράγματι η Παλαιά Διαθήκη και ο ιουδαϊσμός εν γένει με το μέρος της δικαιοσύνης, ενώ η Καινή Διαθήκη και ο χριστιανισμός με το μέρος της αγάπης, ή μήπως και στις δύο Διαθήκες και θρησκευτικές παραδόσεις συνυπάρχουν -με ένταση- και η δικαιοσύνη και η αγάπη; Στην αρχαία Ελλάδα πώς συνδέεται άραγε ο φιλοσοφικός λόγος περί δικαιοσύνης με τον τρόπο που τίθεται το ζήτημα στη λο...

Αν έχω ένα "Σύστημα", τότε αυτό συνίσταται στο ότι διατηρώ κατά το δυνατόν επίμονα προ οφθαλμών αυτό που ο Κίρκεγκωρ αποκάλεσε "άπειρη ποιοτική διαφορά" χρόνου και αιωνιότητας, με τη θετική και την αρνητική της σημασία. "Ο Θεός βρίσκεται στον ουρανό και εσύ στη γη". Η σχέση αυτού του Θεού προς αυτόν τον άνθρωπο, η σχέση αυτού του ανθρώπου προς αυτόν τον Θεό είναι για μένα το θέμα της Βίβλου και η σύνοψη της φιλοσοφίας εν ταυτώ. Στο σταυροδρόμι αυτό η Βίβλος βλέπει τον Ιησού Χριστό. Προσεγγίζοντας τώρα ένα κείμενο όπως η Προς Ρωμαίους επιστολή, ασχολούμαι με αυτό υπό την πρ...

Το παρόν βιβλίο πραγματεύεται μια ιδέα με έντονη παρουσία και επίδραση στη δυτική πολιτική σκέψη, την ιδέα της απολύτρωσης από τα δεινά και την καταπίεση· μια εγκόσμια λύτρωση, απελευθέρωση, επανάσταση. Προσπάθησα να περιγράψω τις απαρχές αυτής της ιδέας στην ιστορία της απολύτρωσης του λαού του Ισραήλ από την Αίγυπτο και κατόπιν να δώσω μια ανάγνωση της Εξόδου, των Αριθμών και του Δευτερονομίου σχεδιασμένη έτσι ώστε να εξηγεί τη σημασία τους για τόσες γενιές θρησκευτικών και πολιτικών ριζοσπαστών. Η απόδραση από την αιχμαλωσία, η περιπλάνηση στην έρημο, η ανάβαση στο όρος...

Ο χριστιανισμός δεν είναι εκστατική γνώση του Θεού ούτε κάποιο μυστικοθεωρητικό σύστημα που εξηγεί τα αινίγματα της ζωής, αλλά συμμόρφωση προς τις εντολές του Θεού. Κατεξοχήν εντολή του Θεού και καθοριστικό στοιχείο της χριστιανικής υπόστασης είναι η προς αλλήλους αγάπη. Η ζωή εν τω Αναστάντι, η μετάβαση εκ του θανάτου εις την ζωήν είναι τρόπος ύπαρξης που εκφράζεται με την αγάπη προς τους άλλους. Η αγάπη προς τους αδελφούς είναι η αληθής θέα του Θεού: Ο μη αγαπών ουκ έγνω τον Θεόν, ότι ο Θεός αγάπη εστίν. Η αποστολή του Υιού στον κόσμο ως ιλασμού για τις αμαρτίες μας, η απ...