Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η σημερινή τάση να στρέφουμε το βλέμμα εκεί όπου ποτέ μέχρι τώρα δεν το έστρεψαν οι λόγιοι, και να φωτίζουμε ό,τι έμεινε ξεχασμένο από την ιστορία, μεταμορφώνει την εικόνα που έχουμε για τον αρχαίο κόσμο. Οι "Τελευταίοι Εθνικοί" είναι ένα χρονικό του θριάμβου του χριστιανισμού γραμμένο από την σκοπιά των ηττημένων. Το βιβλίο σχεδιάστηκε έτσι ώστε να διευκολύνει την ανακάλυψη των "τελευταίων παγανιστών", παρέχοντας το απαραίτητο ιστορικό υπόβαθρο για μια γνωριμία μαζί τους μέσα από τα έργα τους και από τα ιστορικά έργα των συγχρόνων τους. Δίνει μια γενική περιγραφή της ιστ...

"Οι λαοί της Ευρώπης δεν χρειάστηκε καν να επηρεαστούν από την επίσημη προπαγάνδα για να υποστηρίξουν τον πόλεμο: συμμετείχαν με ενθουσιασμό, από αίσθημα πατριωτικού καθήκοντος και μόνο." To 1914 οι ευρωπαϊκές δυνάμεις ήταν έτοιμες για πόλεμο. Η Γερμανία, υποκινημένη από "τον απαρχαιωμένο μιλιταρισμό, τις φιλοδοξίες για παγκόσμια κυριαρχία και μία νευρωτική ανασφάλεια", επιτέθηκε πρώτη, πιστεύοντας ότι έτσι θα συντόμευε τον πόλεμο. Τέσσερα χρόνια αργότερα 8.000.000 ανθρώπινες ζωές είχαν χαθεί στον πιο ολέθριο πόλεμο που είχε γνωρίσει ως τότε η υφήλιος. Ο σερ Μάικλ Χάου...

Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, μαζί με την Οκτωβριανή Επανάσταση, την κατάρρευση του κομμουνιστικού συνασπισμού και την ανάδυση της αμερικανικής μονοκρατορίας, αποτελεί έναν από τους μεγάλους σταθμούς του 20ού αιώνα. Ως πολεμική σύγκρουση ήταν και -ευτυχώς- παραμένει η σφοδρότερη που γνώρισε η ανθρωπότητα, ενώ ως αφετηρία πολιτικών και κοινωνικών ανακατατάξεων συνεχίζει να αποτελεί έναν από τους κύριους γεννήτορες του σημερινού κόσμου. Το κράτος του Ισραήλ, η μαοϊκή Κίνα, η κατάρρευση των αποικιακών αυτοκρατοριών, η μονοκρατορία του δολλαρίου, η διαίρεση της Κορέας, η γυναι...

Αν οι σημερινοί φιλόσοφοι αντιμετωπίζουν την αδιαφορία -δηλαδή την αντι-φιλοσοφική στάση- των πολλών, οι αρχαίοι φιλόσοφοι είχαν να αντιμετωπίσουν κάτι ακόμη πιο ανυπόφορο: τους Σκεπτικούς. Εκτός κι αν ήταν Σκεπτικοί οι ίδιοι. Σήμερα, η πρόκληση των αρχαίων Σκεπτικών συναντά το πρωτοφανές ενδιαφέρον των ερευνητών και των μελετητών της διεθνούς φιλοσοφικής/πανεπιστημιακής κοινότητας, και έχει πυροδοτήσει έναν διάλογο που -ιδιαίτερα από το 1980 και μετά- απόκτησε ένταση και πυκνότητα, έναν γόνιμο διάλογο βασισμένο στα αρχαία κείμενα-πηγές και στις σύγχρονες κριτικές ερμηνεί...

'Ενα ακόμη "βιβλίο" για την αρχαιότητα έχει σωθεί, και εκδίδεται για πρώτη φορά. Ο συγγραφέας του παράξενου αυτού έργου είχε την ιδέα να μην το γράψει σε πάπυρο ή περγαμηνή αλλά πάνω σε κάτι πολύ πιο ανθεκτικό. Κι έτσι η ελληνική πόλη Οινόανδα απέκτησε μια παγκόσμια αποκλειστικότητα: στο κέντρο της υπήρχε ένα υπερφυσικό βιβλίο, συνολικής επιφάνειας 100 τ.μ., με όλες τις σελίδες του ανοιχτές για τον καθένα που θα είχε τη διάθεση να το διαβάσει. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επιγραφή στον κόσμο. Συγγραφέας, ο μαχητικός προπαγανδιστής της επικούρειας φιλοσοφίας Διογένης ο Οινο...

Ο Γαληνός, αντίθετα με το όνομά του, που παραπέμπει σε εικόνα "ήσυχου" ανθρώπου, μόνο "γαληνός" δεν ήταν. Άνθρωπος μαχητικός και εριστικός, δηκτικός, περήφανος για τις γνώσεις, τις ανατομικές έρευνες, την πείρα και τις επιτυχίες του, θεωρούσε -δικαίως- τον εαυτό του αυθεντία. Σύμφωνος με το πνεύμα όλων των ελληνιστικών φιλοσοφιών, δεν αναγνώριζε καμία διάκριση μεταξύ ηθικής θεωρίας και πράξης: σε κάθε περίπτωση, ο καθένας είναι αυτό που πράττει, και πράττει αυτό που είναι -ασχέτως τι μπορεί να ισχυρίζεται, προφορικά ή γραπτά· και είχε την αξίωση, οι γιατροί να είναι φιλόσοφ...

Οι ίδιοι οι Στωικοί αναγνώριζαν ότι ο Στωικός σοφός είναι σπάνιο φαινόμενο -"σπάνιο όσο και το πουλί, ο Φοίνικας". Ένα σχεδόν ανέφικτο ιδεώδες, που ωστόσο ποτέ δεν παύει να αποτελεί τον υπέρτατο σκοπό, και που ταυτίζεται με την τέλεια ευδαιμονία. Ο σοφός είναι όμοιος με τον Θεό, και μόνο σ' αυτό διαφέρουν: ο σοφός είναι θνητός και μειονεκτεί σε σχέση με τον Θεό ως προς την αγαθοποιό δύναμη· όμως μεταξύ δύο σοφών ο πλουσιότερος δεν είναι και ο καλύτερος. Το ιδεώδες του Στωικού σοφού υπάρχει πάντα για να δείχνει πώς θα μπορούσαμε και πώς αξίζει να είμαστε. Είναι το πρότυπο σ...

Η αρχαιότερη "εν ζωή" εγκυκλοπαιδεία, ηλικίας άνω των χιλίων ετών, φτιαγμένη από αρχαία όσο και από μεσαιωνικά υλικά, μία από τις πολυτιμότερες πηγές για τους αρχαιογνώστες, ιστορικούς ερευνητές, φιλολόγους, γλωσσομαθείς και αρχαιοδίφες. Μεγάλη σε έκταση, με δομή πολυσυλλεκτική, αποτέλεσε ένα μεγαλόπνοο έργο που φιλοδοξούσε να περιλάβει "πάντας τους αιώνας και πάντα τα γένη της φιλολογίας" -ένα σωστό χρυσωρυχείο. Ο συντάκτης της, άπληστος εραστής -και ερανιστής- της μέχρι τούδε γραμματείας, χωρίς να κάνει καμία διάκριση ανάμεσα στην αρχαία και στη μεσαιωνική ελληνική γλώσσ...

Η ουσία του εγχειρήματός μου δεν είναι διαφορετική από εκείνη του Λουκρήτιου, που χρησιμοποίησε τους λατινικούς στίχους του για να καταστήσει τις περίεργες εκείνες και βαθιές συλλήψεις του ελληνικού πνεύματος κατανοητές και χρήσιμες σε πάμπολλους συμπατριώτες του. Σκοπός των δοκιμίων αυτών είναι η μεταλαμπάδευση του πνεύματος του Επίκουρου στον 21ο αιώνα. Οι αποκαλύψεις του Επίκουρου στάθηκαν ένα ιδεολογικό ανάχωμα ενάντια στις πολυάριθμες και ανησυχητικές αντιλήψεις που προπαγάνδιζαν από κοινού κάθε λογής ηθικολόγοι, θεολόγοι, "προφήτες", αστρολόγοι και άλλοι αγύρτες, που...

Τα τελευταία χρόνια, οι ελληνιστικές φιλοσοφίες, για πρώτη φορά μετά από 17 αιώνες, έπαψαν πλέον να αποτελούν αποκλειστικά ακαδημαϊκή ενασχόληση και αρχίζουν να ξανακερδίζουν έδαφος, διεκδικώντας το ρόλο που κατείχαν άλλοτε, στην εποχή της ελεύθερης άνθισής τους: εκείνου της ζωντανής δύναμης που συμφιλιώνει τη φιλοσοφία με την καθημερινή ζωή και καθοδηγεί τους ανθρώπους στην αναζήτηση της αρετής και της προσωπικής ευτυχίας. Σημαντική προϋπόθεση για την εξέλιξη αυτή, υπήρξε το σοβαρό επιστημονικό έργο που έχει παραχθεί τις δύο τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα από έναν εν...

Μια απολαυστική αντιπαράθεση ανάμεσα σ' έναν ανελέητο επικριτή του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, έναν πρωτεργάτη του και έναν δικηγόρο του διαβόλου -που δεν είναι άλλος από τον Λουκιανό, που πάντα θεωρούσε τον διάλογο παιδί της Φιλοσοφίας και εχθρό της ρητορικής... Ένα βιβλίο που αναδεικνύει το σημερινό ρόλο του Διαφωτισμού, σ' έναν κόσμο που καταποντίζεται στη θρησκοληψία, τη μωροπιστία και τη μισαλλοδοξία. "Έγραψα αυτούς τους διαλόγους για να υπηρετήσω δύο διαφορετικούς αλλά σχετιζόμενους μεταξύ τους στόχους: για να καταδείξω τη διαρκή ζωντάνια του Διαφωτισμού και για να παρ...

Με την "Αποστολή της Ελλάδας", ο ελληνιστής Sir Richard Livingstone, πρύτανης του Πανεπιστημίου του Μπέλφαστ όταν εξέδωσε αυτό το έργο, φωτίζει μια μεγάλη ιστορική περίοδο: τους ανθρώπους της, τις ιδέες και τα οράματά τους, τις επιλογές και τα ενδιαφέροντά τους, τα έργα που μας άφησαν, την καθημερινή τους ζωή. Στόχος του είναι να αποκαταστήσει την αληθινή εικόνα του ελληνορωμαϊκού κόσμου στα μάτια του σύγχρονου αναγνώστη, μακριά από προκαταλήψεις, ιδεοληψίες και ιστορικές αγκυλώσεις. Με χαρακτηριστική σεμνότητα και χαμηλούς τόνους, ο Livingstone έχει επιφυλάξει για τον εαυτ...

Εδώ και 16 αιώνες το έργο του Πορφύριου "Κατά Χριστιανών" είναι εξαφανισμένο. 'Ηταν μια πολεμική πραγματεία που στόχευε στην ανασκευή των χριστιανικών θεωριών και την καταπολέμηση των ιουδαϊκής έμπνευσης δογμάτων που με φανατισμό και μισαλλοδοξία στρέφονταν κατά των ελληνιστικών φιλοσοφιών και του ελληνικού τρόπου. Το έργο του Πορφύριου καταδικάστηκε από την αυτοκρατορική εκκλησία και ρίχτηκε στην πυρά, το έτος 448. Σώζεται μόνο ένα μέρος του: κυρίως τα αποσπάσματα που διατήρησε ο χριστιανικός κληρικός Μακάριος Μάγνης στο έργο του "Αποκριτικός πρός Έλληνας", αλλά και σκόρπι...

Ο Επίκουρος ανέπτυξε ένα φιλοσοφικό σύστημα και καθιέρωσε έναν τρόπο ζωής που αξίζουν το σεβασμό και την κατανόηση, ίσως ακόμα και την αφοσίωσή μας. Στη Μεσόγειο της αρχαιότητας, αυτός ο τρόπος ζωής προσέλκυσε εκατοντάδες χιλιάδες οπαδούς σε κοινότητες που βάσταξαν πάνω από 600 χρόνια. Όμως, από την αρχή ακόμα της διδασκαλίας του, το μήνυμά του συνάντησε αντιδράσεις και διαστρεβλώθηκε πρώτα από τους ακαδημαϊκούς φιλοσόφους και την πολιτική εξουσία και στη συνέχεια από τους χριστιανούς. Ακόμα και στις μέρες μας, οι επικριτές του επικουρισμού εξακολουθούν να τον παραποιούν...

Ο "Ερμότιμος": είναι ο μέσος άνθρωπος· εκείνος που 'χει ανάγκη να πιστέψει σε κάτι ή σε κάποιον. Σε μια ιδεολογία, σε έναν ηγέτη, σε κάποια φιλοσοφική θεωρία ή θρησκεία... Πρόθυμος να γίνει οπαδός. Ο "Λουκιανός": ο δικηγόρος του διαβόλου. Εκείνη η διαμόνια φωνή της λογικής που απ' το βάθος του μυαλού μάς καλεί να κρίνουμε, να αμφισβητήσουμε, να περιφρονήσουμε τις επιθυμίες και τις ανάγκες που μας σπρώχνουν στις αγκάλες της θρησκείας ή της ιδεολογίας· να μην καταδεχτούμε να γίνουμε οπαδοί αλλά να δώσουμε αληθινό νόημα στη ζωή μας, με νηφαλιότητα όσο και με ζήλο· απροσκύνητο...

Ποια θα μπορούσε να είναι η θρησκευτικότητα ενός φιλοσόφου που κατηγορήθηκε από τους πάντες ως υλιστής "άθεος" και "ηδονιστής"; Η θέση του Επίκουρου, "ο θεός δεν έχει προβλήματα ούτε σε άλλους προκαλεί, κι έτσι ούτε οργίζεται με κανέναν ούτε χαρίζεται σε κανέναν· όλα αυτά είναι γνωρίσματα αδύναμου όντος", συνιστά αθεΐα; Αποτελεί αντίφαση το να πιστεύει κανείς στην ύπαρξη του θεού και συγχρόνως να τον αποκλείει από τις ανθρώπινες υποθέσεις; Το βιβλίο φωτίζει πολλές πλευρές της ελληνικής ιστορίας και θρησκείας και εξετάζει νηφάλια τις θέσεις της επικούρειας φιλοσοφίας απένα...

Ο Λιβάνιος ήταν ο πολυγραφότερος συγγραφέας της αρχαιότητας, ο μεγαλύτερος ρήτορας και σοφιστής του αιώνα του (4ος μ.Χ.). Σε μια εποχή που η ανθρωπότητα διαβαίνει το κατώφλι του Μεσαίωνα, ο Λιβάνιος όρθωσε το ανάστημά του για να υπερασπιστεί τον Ελληνικό Πολιτισμό και ήρθε σε σύγκρουση με τον μισαλλόδοξο σκοταδισμό των πιστών του χριστιανικού δόγματος. Στην Ελλάδα, το όνομα και το έργο του παραμένουν εδώ και αιώνες στην αφάνεια και η επίσημη φιλολογία τον αγνοεί σκανδαλωδώς.

Ολυμπιακός: Για τον σύγχρονο ερευνητή και αρχαιογνώστη, ο "Ολυμπιακός" είναι σωστό χρυσωρυχείο. Πρόκειται για ένα μοναδικό κήρυγμα-μανιφέστο της ελληνικής θρησκείας και τέχνης. Εκφωνήθηκε στην Ολυμπία, στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 105 μ.Χ. κι είναι ένα από τα σημαντικότερα κείμενα στην ιστορία των θρησκειών. Διάλογος Αλεξάνδρου και Διογένη (Περί βασιλείας): Η συνάντηση Μ. Αλεξάνδρου και Διογένη δεν περιορίστηκε στη γνωστή φράση του τελευταίου "Μη μου κρύβεις τον ήλιο"... Η εκτενής συζήτηση του Διογένη με τον Μ. Αλέξανδρο και η αυστηρή κριτική του Διογένη, μέσα απ...

Στην Ελλάδα είτε από άγνοια είτε σκόπιμα, καλλιεργήθηκε η εσφαλμένη ιδέα ότι ο "Αληθής Λόγος" του Κέλσου έχει χαθεί για πάντα. Και αυτό ενώ ο "Αληθής Λόγος", το πρώτο γραπτό έργο υπεράσπισης του ελληνισμού από τον ιουδαϊσμό και τον χριστιανισμό, ήδη έχει εκδοθεί στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης καθώς και στις ΗΠΑ, κι είναι μεταφρασμένος εδώ και πολλές δεκαετίες στα αγγλικά, γερμανικά και γαλλικά. Ο "Αληθής λόγος", γραμμένος το 178 μ.Χ., σώζεται σχεδόν αυτούσιος χάρη στον Χριστιανό κατηχητή Ωριγένη, που προκειμένου να τον αντικρούσει τον παρέθεσε μέσα στο απολογητικό τ...