Τερζάκης Άγγελος
Terzákis Ángelos D.
Άγγελος Τερζάκης (1907-1978). Ο Άγγελος Τερζάκης γεννήθηκε στο Ναύπλιο, γιος του τότε δημάρχου της πόλης Δημητρίου Τερζάκη και της Αγγελικής το γένος Πανοπούλου. Το 1915 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα, όπου ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου, της οποίας αναγορεύτηκε διδάκτωρ το 1927. Από το 1929 και για δυο χρόνια άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου. Το 1925 πρωτοεμφανίστηκε στο χώρο της λογοτεχνίας με τη δημοσίευση της συλλογής διηγημάτων του Ο ξεχασμένος. Το 1929 εξέδωσε την Φθινοπωρινή Συμφωνία. Ακολούθησε η έκδοση του μυθιστορήματός του Δεσμώτες, που μαζί με τον Πρίγκηπα του Θράσου Καστανάκη θεωρήθηκαν από την κριτική ως τα πρώτα πεζογραφήματα της γενιάς του ’30 και Η παρακμή των Σκληρών, που επαινέθηκε από τον Κωστή Παλαμά, ενώ με μεγάλη επιτυχία εκδόθηκε το 1937 Η μενεξεδένια πολιτεία. Το 1936 παντρεύτηκε τη Λουΐζα Βογάσαρη, με την οποία απέκτησε ένα γιο το Δημήτρη. Τον ίδιο χρόνο παραστάθηκε στο Εθνικό Θέατρο η βυζαντινή τραγωδία του Αυτοκράτωρ Μιχαήλ. Το 1937 ανέλαβε τη Γραμματεία του Εθνικού Θεάτρου, όπου κατέλαβε διαδοχικά διάφορες διοικητικές θέσεις, φθάνοντας ως εκείνη του υπηρεσιακού γενικού διευθυντή (με αίτησή του παρέμεινε ως το 1960 στη θέση του διευθυντή δραματολογίου, την οποία κατέλαβε το 1940). Από το 1940 και ως τη λήξη του πολέμου υπηρέτησε στο Αλβανικό Μέτωπο.Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Θεάτρου (1939), το Α’ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1958 για τη Μυστική Ζωή), το Βραβείο Δοκιμίου των Δώδεκα (1964 για τον τόμο δοκιμίων Προσανατολισμός στον αιώνα), το Αριστείο Γραμμάτων της Ακαδημίας Αθηνών (1969, για το Μυστήριο του Ιάγου). Ταξίδεψε στη Ρουμανία (1958), τη Σοβιετική Ένωση (1959), τις Η.Π.Α. (1966, όπου έδωσε διαλέξεις στα Πανεπιστήμια Princeton και Tufts), την Ουγγαρία (1966), το Ρήνο (1974). Διετέλεσε μορφωτικός σύμβουλος του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών (1966) και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (εκλέχτηκε το 1974). Το λογοτεχνικό έργο του Άγγελου Τερζάκη κινείται στα πλαίσια του τραγικού που γεννάται από το αναπόφευκτο της καταστροφής στην οποία οδηγούνται οι ήρωές του. Επηρεασμένος από συγγραφείς όπως ο Κνουτ Χάμσουν, ο Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι αλλά και ο Δημοσθένης Βουτυράς, δημιούργησε πρόσωπα αδύναμα να αντιδράσουν στην μιζέρια της ζωής του, πρόσωπα που ασφυκτιούν στο οικογενειακό και το ευρύτερο κοινωνικό τους περιβάλλον και εκπροσωπούν το αίσθημα απογοήτευσης και παραίτησης του συγγραφέα. Την ελπίδα τοποθέτησε στο χώρο των ιδανικών που ξεπερνούν πολιτικές και άλλες κατηγοριοποιήσεις, καθώς και στο χώρο της μεταφυσικής αναζήτησης. Από τα έργα του σημειώνουμε ενδεικτικά την Πριγκηπέσσα Ιζαμπώ, τη Μυστική ζωή, τη Μενεξεδένια Πολιτεία, ενώ πρέπει επίσης να αναφερθεί το σημαντικό δοκιμιακό έργο του που άσκησε επίδραση τόσο στη λογοτεχνική όσο και στη θεατρική παραγωγή του. Θεατρικά του έργα παραστάθηκαν από το Εθνικό Θέατρο, τους θιάσους Αιμίλιου Βεάκη (1942), Κατσέλη - Γληνού - Παρασκευά (1949), Κατερίνας (1959), Δημήτρη Χορν (1962), το Πειραματικό Θέατρο της Μαριέτας Ριάλδη (1970), το Αμφιθέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου (1995), καθώς και από άλλους θιάσους της Ελλάδας και του εξωτερικού. Έργα του μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες και ο ίδιος μετέφρασε έργα των Τζόζεφ Κόνραντ, Μπεν Τζόνσον, Ανρί Μπεργκσόν και Ευριπίδη. Διετέλεσε διευθυντής των βραχύβιων λογοτεχνικών περιοδικών Πνοή και Λόγος (1929) και του περιοδικού Εποχές (1963), και από το 1947 συνεργάστηκε σε τακτική βάση με την εφημερίδα Το Βήμα. Πέθανε στην Αθήνα. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Άγγελου Τερζάκη βλ. Ζήρας Αλεξ., «Τερζάκης Άγγελος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 9β. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988, Μπερλής Άρης, «Άγγελος Τερζάκης», Η μεσοπολεμική πεζογραφία· Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939) Η΄, σ.188-213. Αθήνα, Σοκόλης, 1993 Τερζάκης Άγγελος, «Βιογραφικόν Σημείωμα», Νέα Εστία 108, Χριστούγεννα 1980, αρ.1283, σ.2-4, Φαρμάκης Φρ., «Τερζάκης Άγγελος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 12. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και «Χρονογραφία του Άγγελου Τερζάκη», Προσφορά στον Άγγελο Τερζάκη· Για τα εβδομηντάχρονά του, Τετράδια Ευθύνης 4, 12/1977, σ.101-103 (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Μυστική ζωή
Τερζάκης Άγγελος
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (1994)
Ένας φτωχός διανοούμενος μέσης ηλικίας, πικραμένος βαθιά από την απόρριψη του κοινωνικού περιβάλλοντος, συναντάει τη γυναίκα που θα μπορούσε να είναι ο ιδανικός σύντροφος της ζωής του: μια κοπέλα με σπάνιες πνευματικές αρετές και βάθος ψυχής ασυνήθιστο, τραυματισμένη κι αυτή από τη ζωή, η οποία ζει απομονωμένη ουσιαστικά με το γερο-πατέρα της. Από τη διασταύρωση της μοίρας των πλασμάτων αυτών, καθώς και άλλων που ζουν δίπλα τους βουβά τη βασανισμένη ζωή τους, αναδίνεται ένα σπαραχτικό τραγούδι, άλλοτε διαμαρτυρίας και άλλοτε εμπιστοσύνης στη ζωή. Ένα έργο εξαιρετικά σύγχρον...
Μνήμη του Ηλία Βενέζη
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1999)
Η παρουσία του Ηλία Βενέζη στα νεοελληνικά γράμματα εκφράζει με τρόπο ανεπανάληπτο μια δραματική περίοδο της Ιστορίας του Έθνους μας. Συγχρόνως όμως, αποτελεί μια βεβαίωση της ενότητας του Ελληνισμού με καρδιά του το Αιγαίο πέλαγος. Ανατολίτης, αιγαιοπελαγίτης, Έλληνας, συναίρεσε μέσα στο έργο του την τέχνη ως μεράκι κι ως υπαρξιακή λειτουργία με την κατάθεση μιας μαρτυρίας που σώζει την ιστορία ζωντανότερη από οποιοδήποτε ιστορικό βιβλίο. Ένας από τους πιο εκλεκτούς, λαοφιλείς συγγραφείς της περίφημης Γενιάς του '30, έφερνε μέσα στις φλέβες του το αίμα του παραμυθιού. Α...
Κωνσταντίνος Θεοτόκης
Δαίδαλος Ι. Ζαχαρόπουλος
Κρίση και έλεγχος της εποχής μας
Τερζάκης Άγγελος
Εκδόσεις των Φίλων (1989)
Οι στοχαζόμενοι άνθρωποι του σύγχρονου κόσμου ψάχνουν με πάθος κι αγωνία να βρούνε τα κύρια, βαθύτερα χαρακτηριστικά της περιπλοκής που κρύβεται πίσω από τη λαμπρή πρόσοψη της τεχνοκρατούμενης εποχής μας. Ο μέσος άνθρωπος, μόλο που κι αυτός πληρώνει την κρίση, θαμπώνεται από την πρόσοψη. Όπως γράφει στο τελευταίο, σημαντικό βιβλίο του ο Γάλλος καθηγητής της φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου της Ντιζόν κ.Jean Brun (μερικά ξένα ονόματα κακοπαθαίνουν τόσο στην ελληνική μεταγραφή τους, που προτιμάει κανένας να τ' αφήσει στο πρωτότυπο): "δεν είναι πολύ νωρίς για να θέσει κανένας το...
Η πριγκιπέσα Ιζαμπώ
Τερζάκης Άγγελος
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2008)
Με κύριο πρόσωπο την Ισαβέλλα ή Ιζαμπώ των Βιλλαρδουίνων, πρόσωπο ιστορικό, κεντρικό γεγονός την κατάληψη του φραγκικού κάστρου της Καλαμάτας το 1293, από Έλληνες και Σλάβους χωρικούς, και ιστορικό πλαίσιο την πολυτάραχη εποχή της Φραγκοκρατίας, ο Άγγελος Τερζάκης συνθέτει ένα χρονικό ηρωισμού και αγάπης, τον καιρό των τροβαδούρων, των σταυροφόρων, των κουρσάρων και των ιπποτών, στο πρώτο ξύπνημα της ψυχής του νέου ελληνισμού τον 13ο αιώνα. "Η πριγκιπέσα Ιζαμπώ" είναι το πιο κλασικό στην κατασκευή κείμενο του Άγγελου Τερζάκη, οργανωμένο με εξαιρετική προσοχή και ικανότητ...
Η πριγκιπέσα Ιζαμπώ
Τερζάκης Άγγελος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Με κύριο πρόσωπο την Ισαβέλλα ή Ιζαμπώ των Βιλλαρδουίνων, πρόσωπο ιστορικό, κεντρικό γεγονός την κατάληψη του φραγκικού κάστρου της Καλαμάτας το 1293, από Έλληνες και Σλάβους χωρικούς, και ιστορικό πλαίσιο την πολυτάραχη εποχή της Φραγκοκρατίας, ο Άγγελος Τερζάκης συνθέτει ένα χρονικό ηρωισμού και αγάπης, τον καιρό των τροβαδούρων, των σταυροφόρων, των κουρσάρων και των ιπποτών, τον 13ο αιώνα, στο πρώτο ξύπνημα της ψυχής του νέου ελληνισμού. "Η πριγκιπέσα Ιζαμπώ" (δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα "Καθημερινή" το 1937-1938· αναθεωρήθηκε και εκδόθηκε σε βιβλίο το 1...
Η πριγκιπέσα Ιζαμπώ
Τερζάκης Άγγελος
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2009)
Με κύριο πρόσωπο την Ισαβέλλα ή Ιζαμπώ των Βιλλαρδουίνων -πρόσωπο ιστορικό-, με κεντρικό γεγονός την κατάληψη του φραγκικού κάστρου της Καλαμάτας το 1293 από Έλληνες και Σλάβους χωρικούς και με ιστορικό πλαίσιο την πολυτάραχη εποχή της Φραγκοκρατίας, ο Άγγελος Τερζάκης συνθέτει ένα χρονικό ηρωισμού και αγάπης. Είναι ο καιρός των τροβαδούρων, των σταυροφόρων, των κουρσάρων και των ιπποτών, κι είναι το πρώτο ξύπνημα της ψυχής του νέου ελληνισμού τον 13ο αιώνα.
Η πριγκηπέσσα Ιζαμπώ
Τερζάκης Άγγελος
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (1992)
Με κύριο πρόσωπο την Ισαβέλλα ή Ιζαμπώ των Βιλλαρδουίνων, πρόσωπο ιστορικό, κεντρικό γεγονός την κατάληψη του φραγκικού κάστρου της Καλαμάτας το 1293, από Έλληνες και Σλάβους χωρικούς, και ιστορικό πλαίσιο την πολυτάραχη εποχή της Φραγκοκρατίας, ο Άγγελος Τερζάκης συνθέτει ένα χρονικό ηρωισμού και αγάπης, τον καιρό των τροβαδούρων, των σταυροφόρων, των κουρσάρων και των ιπποτών, στο πρώτο ξύπνημα της ψυχής του νέου ελληνισμού τον 13ο αιώνα. "Η πριγκιπέσα Ιζαμπώ" είναι το πιο κλασικό στην κατασκευή κείμενο του Άγγελου Τερζάκη, οργανωμένο με εξαιρετική προσοχή και ικανότητ...
Η νεοελληνική κριτική για τον Παντελή Πρεβελάκη
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1979)
Συγκροτώντας με τα "Τετράδιά" της η "Ευθύνη" την πινακοθήκη των εξαιρετικών μορφών του Νέου Ελληνισμού, θεώρησε καθήκον της να σταθεί και να γιορτάσει πνευματικά τα εβδομηντάχρονα του Παντελή Πρεβελάκη. Γιατί το έργο του υψώνεται σοβαρό και στέρεο, με ιερή προαίρεση αθανασίας, δίδαγμα και μάθημα των Ελλήνων. Στο έργο αυτό έχει εκφραστεί με αξιοζήλευτη γλώσσα η δραματική συνείδηση του Ελληνισμού και η τραγικότητα των καιρών μας, κι αποτελεί αναπαλλοτρίωτη κατάθεση του Έθνους, τιμή του λαού και καύχηση. Το "Τετράδιο" έπρεπε κανονικά να συγκροτήσουν μελετήματα γραμμένα για...
Η μενεξεδένια πολιτεία
Τερζάκης Άγγελος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2011)
"Ο κ. Άγγελος Τερζάκης, γνωστός λογοτέχνης της νεωτέρας γενεάς, εξέδωκε το μυθιστόρημα "Η Μενεξεδένια Πολιτεία" [...]. Συμβολικός ο τίτ-λος [...]. 0 Γιάννης Μαρούκης, ένας νέος δικηγόρος, έπειτα από πολλές ψυχικές δοκιμασίες, ηθικός πέρα ως πέρα, ιδεολόγος και άνδρας, με την ευρύτερη σημασία, κοιτάζει την Αθήνα "που ποτέ του δεν την είχε φαντασθεί τόσο πλατιά, τόσο μεγάλη". Και ονειροπολεί, και φιλοσοφεί δίπλα στην αγαπημένη του Σοφία, και "μ' ένα γνέψιμο σιωπηλό υψώνει το δάχτυλο και δείχνοντας αντίκρυ: Ή μενεξεδένια πολιτεία', λέει σιγανά, και στα χείλη του τρεμοπαίζει έν...
Η κριτική για τον Πέτρο Χάρη
Συλλογικό έργο
Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2009)
Όσο κι αν ψάξει κανείς είναι μάλλον αδύνατον ν' ανακαλύψει πότε δημοσιεύεται για πρώτη φορά κείμενο του Πέτρου Χάρη. Και αν, επιπλέον, το κείμενο αυτό είναι σχόλιο, μελέτημα, κριτική, δοκίμιο ή διήγημα. Αν υπάρχει ακόμα έστω κι ένα κείμενό του δημοσιευμένο με το πραγματικό του όνομα που ήταν Γιάννης Μαρμαριάδης. [...] Όπως γίνεται αντιληπτό και από την μακριά σειρά των κριτικών κειμένων που ακολουθούν, για τα βιβλία του Πέτρου Χάρη, ο ίδιος παρά το αίσθημα νοικοκυρωσύνης και τάξεως που απέπνεε, υπήρξε ένας δημιουργός συχνά απρόβλεπτος στον νεωτερισμό και την ριζοσπαστικότη...
Η 28η Οκτωβρίου 1940
Συλλογικό έργο
Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (1978)
Με τον προεδρικό μου λόγο της 13ης Ιανουαρίου 1977 έκαμα έναν απολογισμό, που ήταν καρπός επίπονης έρευνας στους πενήντα πολυσέλιδους τόμους των Πρακτικών της Ακαδημίας Αθηνών. Ο απολογισμός προσπάθησε να δείξει ποια ήταν η προσφορά των λογοτεχνών Ακαδημαϊκών στα πρώτα πενήντα χρόνια της Ακαδημίας, αλλά και πόσο άγνωστη έμεινε η προσφορά αυτή, σκορπισμένη στους τόμους των Πρακτικών της. Κ' επρόσθετα ότι τα κείμενα αυτά αποτελούν μια πολύ σημαντική κριτική σελίδα της Ελληνικής Γραμματείας και ότι θα είναι μια ζωηρότατη έκπληξη για τους νέους μας, όταν τα γνωρίσουν και με προ...
