Ελύτης Οδυσσέας 1911-1996
Elýtis Odysséas
Το πραγματικό του όνομα είναι Οδυσσέας Αλεπουδέλης και γεννήθηκε το 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης, αλλά η καταγωγή του ήταν από την Λέσβο. Το 1914 η οικογένεια Αλεπουδέλη εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Εκεί έκανε τις εγκύκλιες σπουδές του ο νεαρός Οδυσσέας και στη συνέχεια άρχισε πανεπιστημιακές σπουδές στη Νομική Σχολή που τις εγκατέλειψε το 1936 για να υπηρετήσει τη θητεία του στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών της Κέρκυρας. Στα γράμματα ο Ελύτης εμφανίστηκε το 1935, δημοσιεύοντας ποιήματά του στο περιοδικό "Τα Νέα Γράμματα" που συγκέντρωνε τους περισσότερους λογοτέχνες της ονομαζόμενης "Γενιάς του Τριάντα". Η γνωριμία του τον ίδιο χρόνο με τον Ανδρέα Εμπειρίκο ενίσχυσε τις επαναστατικές υπερρεαλιστικές του απόψεις. Κατά την ιταλική επίθεση το 1940 κατά της Ελλάδας κατατάχτηκε στο στρατό και πολέμησε στο μέτωπο της Αλβανίας. Στην κατεχόμενη Αθήνα έγραψε τον "Ήλιο τον πρώτο" και τα πρώτα σημαντικά πεζά του. Από το 1948 ως το 1951 πραγματοποίησε διάφορα ταξίδια στη δυτική Ευρώπη, με ορμητήριο το Παρίσι, όπου, μέσα στο εχθρικό γι' αυτόν κλίμα της υπαρξιακής στράτευσης, στερεώθηκαν οι δικές του πεποιθήσεις, αυτές που διακυρύσσονται στο "Άξιον Εστί". Το 1969 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου, ανάμεσα στο σύνθημα "η φαντασία στην εξουσία" που εξήγγειλε η επανάσταση του Μάη, και τη δυσφορία για την Απριλιανή δικτατορία στην Ελλάδα, έγραψε τα ποιήματα "Το φωτόδεντρο", "Το μονόγραμμα", "Ο ήλιος ο ηλιάτορας", "Τα ρω του έρωτα". Στην Αθήνα επέστρεψε το 1971. Την περίοδο αυτή και ως την βράβευσή του το 1979 από τη Σουηδική Ακαδημία με το Βραβείο Νόμπελ, έγραψε πεζά κείμενα για το Θεόφιλο ("Ο ζωγράφος Θεόφιλος", 1973), τον Παπαδιαμάντη ("Η μαγεία του Παπαδιαμάντη", 1974), τον Εμπειρίκο ("Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο", 1979) και το "σκηνικό ποίημα" "Η Μαρία Νεφέλη" (1978). Πριν και ύστερα από το διεθνές βραβείο, ανακηρύχτηκε διδάκτορας από διάφορα πανεπιστήμια, όπως της Θεσσαλονίκης (1975), του Παρισίου (Σορβόνη, 1980) και του Λονδίνου (1981). Άλλα έργα του: "Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας" (1945), "Καλοσύνη στις λυκοποριές" (1947), "Αλβανιάδα" (1962), "Ετεροθαλή" (1974), το "Σηματολόγιον" (1977), "Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας" (1982), το "Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου" (1984), μια σύνθεση-μετάφραση των σωζόμενων αποσπασμάτων της Σαπφώς με τίτλο "Σαπφώ, ανασύνθεση και απόδοση" (1984), "Αποκάλυψη του Ιωάννη" (1985), και "Ο μικρός ναυτίλος" (1985). Ποιήματα του μελοποιήθηκαν από τους Μ.Χατζιδάκη, Μ.Θεοδωράκη, Γ.Μαρκόπουλο, κ.ά.Τα έργα του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά, γερμανικά, ισπανικά, και σε άλλες γλώσσες. Πέθανε το 1996 σε ηλικία 85 ετών.
A Greek Quintet
Συλλογικό έργο
Denise Harvey (2000)
During this century the Greek world has produced a wealth of poetry that is as astonishing in its scope as it is in its vigour; and this anthology brings together a selection from the works of the five poets who may be said to take pride οf place in substantiating this achievement. Two of them (George Seferis and Odysseus Elytis) are Nobel Laureates, Cavafy is certainly one of the most ubiquitous poets of our times, the oracular grandeur of Angelos Sikelianos companions him with W. Β. Yeats, while Nikos Gatsos, less known outside Greece, is a fine lyrical poet and song writ...
Εκ του πλησίον
Ελύτης Οδυσσέας 1911-1996
Ίκαρος (1999)
ΕΚ ΤΟΥ ΠΛΗΣΙΟΝ Αλλά χωρίς να χάνεις ποτέ την εικόνα του συνόλου. Και η πιο απλή παράγκα θέλει το ρήμα της, τα ουσιαστικά και τα επίθετά της, όπως κάθε πρόχειρη γραφή τον Πικιώνη της. Η αφέλεια δεν δίδεται δωρεάν, σκηνοθετείται και παίζεται· εάν είσαι ο ένας από τα ελάχιστα εκατομμύρια που δικαιώνουν την ανθρωπότητα. [...] Από παιδιά και μόνον φτιάχνεις Ιεροσόλυμα. [...]
2 x 7 ε
Ελύτης Οδυσσέας 1911-1996
Ίκαρος (1997)
Περιέχονται τα σύντομα κείμενα: - Η παράλληλος Χάυντν - Ένας Αλέξανδρος του Νικολάου - Μικρός Βοτανικός - Για μια οπτική του ήχου - Όνου Αίνος - Οι ροδιές του Καλαμιάρη - Ο πόσιμος χρυσός κατά τον P. B. Shelley - Οι πολλοί Έλληνες του ενός Δραγούμη - Βιβλιοφιλία: έτος μηδέν - Βασούλα Μανωλίδου - Ο φίλος των δύο αποστάσεων - Αντόνειρο του Fuentevaqueros - Σελαμένα - Ο συγκεκριμένος αόριστος κατά τον Novalis
The Aegean
Συλλογικό έργο
Μέλισσα (1997)
The Aegean, an integral part of Hellenism for six thousand years, because of its geographical position and physical formation with its hundreds of various-sized islands forming a marvelous unity beginning at the coast of mainland Greece and stretching to the shores of Asia Minor, Crete and Cyprus, has always been a bridge carrying messages from one continent to another, a cradle of civilizations and a source of inspiration and creativity. A Greek sea par excellence, the Aegean founded and defended its own civilization - a civilization that was later bequeathed to the world....
Δεύτερη γραφή
Συλλογικό έργο
Ίκαρος (1996)
Είναι άλλο πράγμα να μεταφράζει κανείς τα ποιήματα που αγαπά και απ' αυτά πάλι μόνον όσα θεωρεί πιο πρόσφατα· και άλλο πράγμα να περιορίζεται αναγκαστικά σε ορισμένα έργα, είτε για λόγους ιστορικούς -επειδή αντιπροσωπεύουν μιαν εποχή, ένα συγκεκριμένο ρεύμα, κάποιαν ιδιάζουσα πλευρά στην εξέλιξη ενός δημιουργού- είτε για λόγους αισθητικούς -επειδή αφορούν π.χ. σ' ένα σύνολο που δεν θα ήταν σωστό να κατατμηθεί. Στην πρώτη περίπτωση, χωρίς αμφιβολία, η κρίση μας πρέπει να είναι αυστηρή. Ξέρουμε ότι εκεί ο μεταφραστής έχει το ελεύθερο, εάν βρεθεί μπροστά σε ανυπέρβλητα εμπόδι...
Ανοιχτά χαρτιά
Ελύτης Οδυσσέας 1911-1996
Ίκαρος (1996)
Η έκδοση αυτή περιλαμβάνει τα πεζά κείμενα του Οδυσσέα Ελύτη (1946-1974): - Πρώτα- πρώτα η ποίηση - Η αληθινή φυσιογνωμία και η λυρική τόλμη του Ανδρέα Κάλβου - Τέχνη-τύχη-τόλμη - Τα κορίτσια - Τα όνειρα - Ο ζωγράφος Θεόφιλος - Το χρονικό μιάς δεκαετίας [πρόλογος] Τα κείμενα: - Οι κίνδυνοι της ημιμάθειας - Ένα γράμμα γύρω από τον υπερρεαλισμό - Ένα γράμμα για τη σύγχρονη τέχνη - Ποιητική νοημοσύνη - Νόημα και αλληλουχία στη νέα μας ποίηση - Τα σύγχρονα ποιητικά και καλλιτεχνικά προβλήματα - Απολογισμός και νέο ξεκίνημα Επίμετρο Α: - Οι εικονογραφίες...
Ανθολογία του μαύρου χιούμορ
Συλλογικό έργο
Αιγόκερως (1996)
"Το μαύρο χιούμορ είναι οριοθετημένο από πολλά πράγματα, όπως απ' την ηλιθιότητα, τη σκεπτικιστική ειρωνεία, την αστειότητα χωρίς οξύτητα· είναι ο κατ' εξοχήν θανάσιμος εχθρός της αισθηματικότητας, που αιώνια έχει το ύφος ότι πνέει τα λοίσθια, που βρίσκεται πάντα στο γαλάζιο φόντο", γράφει ο Μπρετόν. Ένας γαλαξίας συγγραφέων, βιογραφίες εκτυφλωτικές, παρουσιάζεται και ανθολογείται. Ο Μποντλέρ, ο Ρεμπό, ο Ντε Λ' Ιλ Αντάμ, ο Ζαρί, ο Απολινέρ, ο Λωτρεαμόν, ο Πόε, ο Κάφκα, ο Νίτσε, ο Σαντ, ο Νταλί, ο Πικάσο, ο Ζιντ, ο Κρο, ο Σουίφτ και άλλοι, εξυψώνουν ό,τι αποκαλείται χιούμ...
