Πλούταρχος
Ploutarchos
Ο Πλούταρχος (περ. 45 - περ. 120 μ.Χ.) καταγόταν από εύπορη αριστοκρατική οικογένεια της Χαιρώνειας της Βοιωτίας, όπου γεννήθηκε και έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Φοίτησε στην Ακαδημία της Αθήνας και ταξίδεψε στην Ελλάδα, στην Αλεξάνδρεια, στη Μικρά Ασία και την Ιταλία. Επισκέφθηκε τουλάχιστον δύο φορές τη Ρώμη, όπου συνδέθηκε με κύκλους του αυτοκρατορικού περιβάλλοντος. Έχαιρε μεγάλου σεβασμού και τιμήθηκε με διάφορα δημόσια αξιώματα. Επί "πολλάς πυθιάδας", τουλάχιστον είκοσι χρόνια, διετέλεσε πρωθιερέας του μαντείου των Δελφών. Έμεινε γνωστός ως ο μεγάλος βιογράφος της αρχαιότητας, χάρη στους πενήντα (από τους οποίους σώζονται οι 48) "Βίους Παραλλήλους επιφανών Ελλήνων και Ρωμαίων". Το έργο του περιλαμβάνει επιπλέον περίπου διακόσια (σώζονται 78) κείμενα ποικίλης θεματολογίας, δοκίμια, ομιλίες και διαλόγους, στο σύνολο των οποίων δόθηκε, όχι απολύτως εύστοχα, ο τίτλος "Ηθικά". Η επίδραση που άσκησε το έργο του Πλούταρχου ήταν τεράστια. Έχει γραφτεί ότι μέσα από αυτό έχουμε όλοι οι μεταγενέστεροι γνωρίσει την ελληνική και τη ρωμαϊκή αρχαιότητα. Ειδικά μεταξύ του 16ου και του 18ου αιώνα η διάδοσή του στους μορφωμένους ευρωπαϊκούς κύκλους δεν απείχε εκείνης της Βίβλου. Στους θαυμαστές του και σ' εκείνους που άντλησαν από αυτό κατά τους τελευταίους αιώνες συγκαταλέγονται, ενδεικτικά, ο Έρασμος, που μετέφρασε στα λατινικά και αφιέρωσε στον Ερρίκο Η΄ το "Πως αν τις διακρίνοιε τον κόλακα του φίλου"· ο Μονταίν, που εμπνεύστηκε τις "Δοκιμές" του από τα "Ηθικά"· ο Σαίξπηρ, που βάσισε στους "Βίους" τις ρωμαϊκές τραγωδίες του· ο Ρουσσώ και ο Γκαίτε, που κατέτασσαν τον Πλούταρχο στους αγαπημένους τους συγγραφείς· ο Μπετόβεν, που τον εκτιμούσε όσο και τον Όμηρο και αναζήτησε στο έργο του στήριγμα όταν έχανε την ακοή του· ο Έμερσον και οι υπερβατιστές· ο Καβάφης, στο "Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον", στους "Αλεξανδρινούς βασιλείς" κ.α., ενώ οι "Παράλληλοι Βίοι" ήταν το αγαπημένο ανάγνωσμα του Ναπολέοντα. Η μελέτη του Πλούταρχου εγκαταλείφθηκε κατά τον 19ο αιώνα, κυρίως επειδή το έργο του αποδεικνυόταν αναξιόπιστο για την ιστορική ανασύνθεση του ελληνορωμαϊκού παρελθόντος. Εντούτοις ο ίδιος δεν ενδιαφερόταν τόσο για την ιστορική ακρίβεια, όσο για το χαρακτήρα και την ψυχολογία των ηρώων του, καθώς και για την ηθική διάσταση των πράξεών τους. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα το ενδιαφέρον για το έργο του Πλούταρχου ώς έναν βαθμό αναζωπυρώθηκε, ωστόσο περιορίστηκε κυρίως στην ακαδημαϊκή κοινότητα.
Παράλληλοι βίοι
Πλούταρχος
Ζήτρος (2007)
Το σπουδαιότερο συγγραφικό έργο του Πλουτάρχου είναι κατά κοινή ομολογία οι "Παράλληλοι βίοι", παράλληλες δηλαδή βιογραφίες, κατά ζεύγη ενός Έλληνα και ενός Ρωμαίου πολιτικού ή στρατηγού, 48 στον αριθμό, από τους οποίους διασώθηκαν οι 46. Έγραψε βέβαια και τα "Ηθικά", πάμπολλες δηλαδή πραγματείες με θέματα την αρετή, τη θεολογία, τη θρησκεία, την πολιτική και το ρόλο της φιλοσοφίας στη διαμόρφωση του χαρακτήρα, κυρίως των δημόσιων ανδρών, από τις επιλογές και τις δράσεις των οποίων εξαρτάται ανέκαθεν η ζωή των αρχομένων. Όμως φαίνεται ότι με τα "Ηθικά" του δεν αισθανόταν να...
Οι Σπαρτιάτες: Ξενοφώντος, Λακεδαιμονίων πολιτεία: Πλουτάρχου, Λακωνικά αποφθέγματα (Α')
Ξενοφών ο Αθηναίος
Ελληνικά Γράμματα (2007)
Παράλληλοι βίοι
Πλούταρχος
Ζήτρος (2007)
[...] Ανάμεσα στα 227 περίπου έργα του, που αναγράφονται στον κατάλογο του Λαμπρία, τα γνωστότερα είναι οι "Παράλληλοι Βίοι" και τα "Ηθικά ή Moralia. Στους "Παράλληλους Βίους" ο Πλούταρχος αφηγείται τις γενναίες πράξεις και περιγράφει τους χαρακτήρες Ελλήνων και Ρωμαίων στρατιωτικών, νομοθετών, ρητόρων και πολιτικών. Τα "Ηθικά" είναι μια σειρά περισσότερων από εξήντα δοκιμίων πάνω σε θέματα ηθικά, θρησκευτικά, φυσικά, πολιτικά και φιλολογικά. Ο Πλούταρχος έγινε δημοφιλής, επειδή πραγματευόταν συγκεκριμένα ανθρώπινα προβλήματα. Η φιλοσοφία του ήταν εκλεκτική, καθώς συγκέντρω...
Παράλληλοι βίοι
Πλούταρχος
Ζήτρος (2007)
[...] Ανάμεσα στα 227 περίπου έργα του, που αναγράφονται στον κατάλογο του Λαμπρία, τα γνωστότερα είναι οι "Παράλληλοι Βίοι" και τα "Ηθικά ή Moralia. Στους "Παράλληλους Βίους" ο Πλούταρχος αφηγείται τις γενναίες πράξεις και περιγράφει τους χαρακτήρες Ελλήνων και Ρωμαίων στρατιωτικών, νομοθετών, ρητόρων και πολιτικών. Τα "Ηθικά" είναι μια σειρά περισσότερων από εξήντα δοκιμίων πάνω σε θέματα ηθικά, θρησκευτικά, φυσικά, πολιτικά και φιλολογικά. Ο Πλούταρχος έγινε δημοφιλής, επειδή πραγματευόταν συγκεκριμένα ανθρώπινα προβλήματα. Η φιλοσοφία του ήταν εκλεκτική, καθώς συγκέντρω...
Παράλληλοι βίοι
Πλούταρχος
Ζήτρος (2006)
Στους "Παράλληλους βίους" ο Πλούταρχος αφηγείται τις γενναίες πράξεις και περιγράφει τους χαρακτήρες Ελλήνων και Ρωμαίων στρατιωτικών, νομοθετών, ρητόρων και πολιτικών. [...] Στο παρόν ζεύγος των ένδοξων ανδρών ο Πλούταρχος επέλεξε να παραλληλίσει τη ζωή του Αθηναίου Σόλωνα και του Ρωμαίου Ποπλικόλα. Αρχίζει με το Σόλωνα και ακολουθεί τη γνώριμη τακτική του, αναφερόμενος στο οικογενειακό δέντρο του Αθηναίου σοφού, που από την πλευρά του πατέρα του ανάγεται στο βασιλιά Κόδρο. Η μητέρα του είναι από την ίδια γενιά με τον Πεισίστρατο, και αυτή η συγγένεια Σόλωνα - Πεισίστρατο...
Ο Έρως στη ζωή των αρχαίων ελλήνων
Συλλογικό έργο
Ελληνικά Γράμματα (2006)
Περιλαμβάνονται μεταφρασμένα και σχολιασμένα αποσπάσματα έργων της αρχαίας ελληνικής και της βυζαντινής γραμματείας που αναφέρονται στον Έρωτα.
Περί του Σωκράτους δαιμονίου. Περί του ει του εν Δελφοίς. Περί του μη χραν έμμετρα νυν την Πυθίαν.
Πλούταρχος
Ελληνικά Γράμματα (2006)
Η ανάγκη να ξέρουμε ένα ανύπαρκτο μέλλον υπονομεύει την πραγματικότητα στο παρόν. [...] Τα τρία κείμενα του Πλούταρχου, που περιέχονται σε αυτό το βιβλίο, εμπίπτουν θεματικά στην περιοχή της πρόγευσης του μέλλοντος, που καθίσταται δυνατή χάρη σε δυνάμεις μη ανθρώπινες, οι οποίες όμως συνεργούν με τον άνθρωπο ή φιλοξενούνται από εκείνον, για το σκοπό της πρόβλεψης όσων πρόκειται να συμβούν. Μεθοδικά ο Πλούταρχος διερευνά τις ρίζες της σχετικής προκατάληψης, η οποία έχει να κάνει με την υφέρπουσα αλλά ασυνείδητη πεποίθηση ότι το μέλλον υπάρχει προτού να προκύψει, και ότι ο άν...
Περί του Σωκράτους δαιμονίου. Περί του ει του εν Δελφοίς. Περί του μη χραν έμμετρα νυν την Πυθίαν.
Πλούταρχος
Ελληνικά Γράμματα (2006)
Η ανάγκη να ξέρουμε ένα ανύπαρκτο μέλλον υπονομεύει την πραγματικότητα στο παρόν. [...] Τα τρία κείμενα του Πλούταρχου, που περιέχονται σε αυτό το βιβλίο, εμπίπτουν θεματικά στην περιοχή της πρόγευσης του μέλλοντος, που καθίσταται δυνατή χάρη σε δυνάμεις μη ανθρώπινες, οι οποίες όμως συνεργούν με τον άνθρωπο ή φιλοξενούνται από εκείνον, για το σκοπό της πρόβλεψης όσων πρόκειται να συμβούν. Μεθοδικά ο Πλούταρχος διερευνά τις ρίζες της σχετικής προκατάληψης, η οποία έχει να κάνει με την υφέρπουσα αλλά ασυνείδητη πεποίθηση ότι το μέλλον υπάρχει προτού να προκύψει, και ότι ο άν...
Παράλληλοι βίοι
Πλούταρχος
Ζήτρος (2006)
[...] Ανάμεσα στα 227 περίπου έργα του, που αναγράφονται στον κατάλογο του Λαμπρία, τα γνωστότερα είναι οι "Παράλληλοι Βίοι" και τα "Ηθικά ή Moralia. Στους "Παράλληλους Βίους" ο Πλούταρχος αφηγείται τις γενναίες πράξεις και περιγράφει τους χαρακτήρες Ελλήνων και Ρωμαίων στρατιωτικών, νομοθετών, ρητόρων και πολιτικών. Τα "Ηθικά" είναι μια σειρά περισσότερων από εξήντα δοκιμίων πάνω σε θέματα ηθικά, θρησκευτικά, φυσικά, πολιτικά και φιλολογικά. Ο Πλούταρχος έγινε δημοφιλής, επειδή πραγματευόταν συγκεκριμένα ανθρώπινα προβλήματα. Η φιλοσοφία του ήταν εκλεκτική, καθώς συγκέντρω...
Περί παίδων αγωγής. Παραμυθητικός προς Απολλώνιον. Παραμυθητικός προς την εαυτού γυναίκα.
Πλούταρχος
Ελληνικά Γράμματα (2006)
Ερωτικός. Ερωτικές διηγήσεις.
Πλούταρχος
Ελληνικά Γράμματα (2006)
Μεταξύ άλλων θεών, στην αρχαία Ελλάδα ο Έρωτας είναι θεός. Γιατί; Αυτό είναι το πρωταρχικό ερώτημα. Ο "Ερωτικός" του Πλουτάρχου είναι από τα κείμενα που δίνουν την απάντηση. Φιλοσοφικός διάλογος, μοιάζει με τους διαλόγους του Σωκράτη και όπως και σ' εκείνους, για να βρει κανείς τον πυρήνα της συζήτησης, πρέπει να διακρίνει τις στιχομυθίες το φιλοσοφικό λόγο, πρέπει να στοχεύσει σωστά μέσα στο διάλογο.
Ο Έρως στη ζωή των αρχαίων Ελλήνων
Συλλογικό έργο
Ζήτρος (2006)
Ο τόμος περιέχει τις θέσεις των Ελλήνων φιλοσόφων περί του έρωτος. Μετά από αναφορά στη θρησκεία και τη μυθολογία, το βάρος δίνεται στις περί έρωτος διδαχές των φιλοσόφων, από τον 6ο αιώνα π.Χ. έως τον 5ο αιώνα μ.Χ. Ακολουθεί επίμετρο με τις απόψεις βυζαντινών φιλοσόφων. Ακόμη, περιλαμβάνει σελίδες για τη μνηστεία, το γάμο, την παρθενία, την παλλακεία, τη μοιχεία, την πορνεία, τον εταιρισμό και τον παιδαγωγικό έρωτα. Ο πολιτισμός των Ελλήνων, κυριότατα "ερωτικός" υπό πάσα έννοια (έρως των σωμάτων, των ψυχών, των αξιών κ.τ.λ.), "συγκρίνεται" στο τελευταίο κεφάλαιο με...
Παράλληλοι βίοι
Πλούταρχος
Ζήτρος (2006)
[...] Το σπουδαιότερο έργο του Πλουτάρχου, μια σειρά από παράλληλες βιογραφίες, 48 στον αριθμό, από τις οποίες κατέχουμε 46, άρχισαν να γράφονται κατά πάσα πιθανότητα ήδη από την αρχή της βασιλείας του Τραϊανού και η συγγραφή τους συνεχίστηκε μέχρι το θάνατο του Πλουτάρχου (περ. 120-5 μ.Χ. [...] Στους "Παράλληλους βίους" αναλαμβάνει το εγχείρημα να εξερευνήσει τη σχέση μεταξύ χαρακτήρα και πολιτικής δράσης στη ζωή φημισμένων πολιτικών και στρατηγών. Ακριβώς αυτή η έμφαση στο χαρακτήρα θέτει τους βίους ξέχωρα από την καθαρή στρατιωτική και πολιτική ιστορία και τους δίνει τη...
Παράλληλοι βίοι
Πλούταρχος
Ζήτρος (2006)
[...] Στους "Παράλληλους βίους" ο Πλούταρχος αφηγείται τις γενναίες πράξεις και περιγράφει τους χαρακτήρες Ελλήνων και Ρωμαίων στρατιωτικών, νομοθετών, ρητόρων και πολιτικών.
Περί της Αλεξάνδρου τύχης ή αρετής. Λακωνικά αποφθέγματα
Πλούταρχος
Ζήτρος (2006)
Δύο έργα με κοινό παρονομαστή την αρετή που χαρακτηρίζει το Μακεδόνα στρατηλάτη από τη μια και τους Σπαρτιάτες στη διαδρομή τους από την άλλη. Ό,τι πέτυχε ο Μέγας Αλέξανδρος δεν είναι αποτέλεσμα συγκυριών ούτε προϊόν της Τύχης, αλλά αποτέλεσμα των επιλογών του, της προσωπικής του αξίας και του ενάρετου και γενναίου χαρακτήρα του. Στη γενναιότητα και στην αρετή οφείλεται βέβαια και η δόξα των Σπαρτιατών, ως κυρίαρχος στόχος της αγωγής και του κοινωνικοπολιτικού συστήματός τους.