Πατρίκιος Τίτος 1928-
Patríkios Títos
Τίτος Πατρίκιος (1928). Ο Τίτος Πατρίκιος γεννήθηκε στην Αθήνα, γιος των ηθοποιών Σπύρου και Λέλας Πατρικίου. Το 1946 ολοκλήρωσε τα γυμνασιακά του μαθήματα στο Βαρβάκειο και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε για κάποια χρόνια ως δικηγόρος. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση, στρατευμένος αρχικά στην ΕΠΟΝ και στη συνέχεια στον ΕΛΑΣ. Το 1944 καταδικάστηκε σε θάνατο από συνεργάτες των γερμανών και η εκτέλεσή του ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας εξορίστηκε στη Μακρόνησο (1951-1952) και κατά τη διετία 1952-1953 στον Άη Στράτη, από όπου επέστρεψε στην Αθήνα με άδεια εξορίστου. Από το 1959 ως το 1964 σπούδασε κοινωνιολογία στην Ecole Pratique des Hautes Etudes του Παρισιού και πήρε μέρος σε έρευνες του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας. Επέστρεψε στην Ελλάδα, μετά την επιβολή της δικτατορίας του Παπαδόπουλου όμως, κατέφυγε ξανά στο Παρίσι, όπου πήρε μέρος σε εκδηλώσεις ενάντια στο παράνομο καθεστώς, και εργάστηκε στην έδρα της Unesco στο Παρίσι και στη Fao στη Ρώμη. Στην Ελλάδα επέστρεψε το 1975 και εργάστηκε ως δικηγόρος, κοινωνιολόγος και λογοτεχνικός μεταφραστής. Το 1982 επέστρεψε στη θέση που κατείχε στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών πριν το 1967. Στην Αθήνα εργάστηκε επίσης στο Κέντρο Μαρξιστικών Μελετών. Η πρώτη του εμφάνιση στο χώρο των γραμμάτων πραγματοποιήθηκε το 1943 με τη δημοσίευση ενός ποιήματός του στο περιοδικό "Ξεκίνημα της Νιότης", ενώ το 1954 εκδόθηκε η πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο "Χωματόδρομος". Ιδρυτικό μέλος του περιοδικού "Επιθεώρηση Τέχνης" από το 1954 δημοσίευσε πολλά άρθρα και κριτικές στις στήλες του, ενώ πολλά δοκίμιά του συμπεριλήφθηκαν σε συγκεντρωτικές εκδόσεις. Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση (κείμενα των Σταντάλ, Αραγκόν, Μαγιακόφσκι, Νερούντα, Γκόγκολ, Γκαρωντύ, Λούκατς και άλλων) και την πεζογραφία, ενώ τα περισσότερα κοινωνιολογικά έργα του είναι γραμμένα στα γαλλικά. Έργα του μεταφράστηκαν στα γαλλικά, τα φλαμανδικά, τα γερμανικά και τα ολλανδικά. Το 1994 τιμήθηκε με ειδικό κρατικό βραβείο για το σύνολο του έργου του. Το Φεβρουάριο του 2020 έλαβε τα διάσημα του Αξιωματούχου του Τάγματος Γραμμάτων και Τεχνών από τον πρέσβη της Γαλλίας στην Ελλάδα, Patrick Maisonnave. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Τίτου Πατρίκιου βλ. Αλέξανδρος Αργυρίου, "Τίτος Πατρίκιος", στο "Η ελληνική ποίηση · η πρώτη μεταπολεμική γενιά", Αθήνα: Σοκόλης, 1982, Αλέξανδρος Αργυρίου, "Πατρίκιος Τίτος", στο "Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό", τ. 8, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988 και Δώρα Μέντη, "Πατρίκιος Τίτος", στο "Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας", Αθήνα, Πατάκης, 2007. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.· φωτογραφία: Δημήτρης Τσουμπλέκας)
3.000 χρόνια ελληνική ερωτική ποίηση
Συλλογικό έργο
Εκδοτική Θεσσαλονίκης (2008)
[...] Στον μικρό αυτό τόμο προσπάθησα να χωρέσω το ευρύτερο και πιο αντιπροσωπευτικό μέρος της τρισχιλιετούς ελληνικής ποιητικής παραγωγής, στο θέμα του έρωτα. Από τον ομηρικό μονόλογο της Ανδρομάχης, το περίφημο χορικό της "Αντιγόνης" του Σοφοκλή, τους αρχαίους λυρικούς, τον μονόλογο της Αρετούσας, και τα δημοτικά τραγούδια, μέχρι τους λαϊκούς τραγουδοποιούς, και τους νεότερους και σύγχρονους ποιητές, ξετυλίγονται όλες οι πτυχές του πολυτραγουδισμένου έρωτα: παθιασμένος, ανεκπλήρωτος, ρομαντικός, χυδαίος, απροσδόκητος, παιγνιώδης, ανιδιοτελής, αστείος, δολοφονικός, πληρωμέ...
Encyclopédie de la Pléiade. Ιστορία της φιλοσοφίας
Trotignon Pierre
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (1991)
Lazongas Α4
Συλλογικό έργο
Άγκυρα (2005)
Πρόκειται ένα μεγάλο Λεύκωμα σχεδίων του ζωγράφου Γιώργου Λαζόγκα, με τίτλο "A4". Στις 340 σελίδες -σε εξαιρετικό, ειδικό χαρτί - αποτυπώνονται σχέδια που χρονολογούνται από το 1959 και φθάνουν έως σήμερα. Η επιλογή έγινε ανάμεσα σε 6.000 περίπου σχέδια που διασώζονται. Η σταθερή, διαρκής, και από νωρίς, συνήθεια του Γιώργου Λαζόγκα να σχεδιάζει σε μικρές ιχνογραφίες ή σελίδες γραφομηχανής, όπως αποκαλούσε τότε το Α4, αποτελεί ένα αναπόσπαστο δομικό μέρος του συνολικού του έργου. Το "Α4", περιέχει σχέδια που διατρέχουν μια πορεία 46 χρόνων προσωπικής ιστορίας, κοινων...
Αναμνήσεις εγωτισμού
Stendhal 1783-1842
Γνώση (1983)
Μια αυτοβιογραφία για να είναι μεγάλο λογοτεχνικό έργο πρέπει να εμψυχώνεται από την ίδια τη γραφή της. Όμως, η αντίληψη για τη λογοτεχνική γραφή είναι αρκετά ρευστή. Μεταβάλλεται από εποχή σε εποχή κι ακόμα παρουσιάζει παραλλαγές, έστω μειοψηφικές, μέσα στην ίδια εποχή. Στον καιρό του Σταντάλ το υπόδειγμα λογοτεχνικής γραφής ήταν το περίτεχνο ύφος. Γι' αυτό και η δική του ξηρότητα που θέλει να μην αφήσει αχαλίνωτη τη συγκίνηση, η γοργότητα που πάει να συλλάβει τα πράγματα μέσα στην κίνησή τους χωρίς συχνά να νοιάζεται για τη λειασμένη συναρμογή των λέξεων, θεωρήθηκαν σαν έ...
Αντιδικίες
Πατρίκιος Τίτος 1928-
Ύψιλον (1981)
Τα ποιήματα της συλλογής αυτής γράφτηκαν, σε πρώτη μορφή, το 1955 στην Αθήνα. Μερικα βρήκαν σχετικά σύντομα, ή κάποτε αμέσως, και την τελική μορφή τους. Τα περισσότερα χρειάστηκαν χρόνια για να τελειώσουν και η σύνθεσή τους ολοκληρώθηκε σε διάφορους καιρούς, στο Παρίσι. Κι αυτών όμως ο ουσιαστικός πυρήνας περιέχεται στην αρχική γραφή τους. Τα ποιήματα "Τελευταίο φως", "Παραμονές", "Ο θόλος", "Το αύριο", "Δημόσια καταστήματα", "Φράχτες", "Ομοιοπαθητική", "Κοινωνική κλίμακα", "Διαιώνιση του είδους", δημοσιεύονται εδώ για πρώτη φορά. Τα ποιήματα "Οι τσιγγάνοι", "Αναφορά στο Μ...
Αϋπνία, ημερολόγιο. Ζωγραφιστές εικόνες.
Esteban Claude
Ερατώ (1992)
Το βιβλίο αυτό προέρχεται από τις εργασίες ενός σεμιναρίου συλλογικής μετάφρασης. Δύο ξένοι ποιητές προσκαλούνται στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος Θήρα, στα Φηρά της Σαντορίνης και συνεργάζονται με Έλληνες ποιητές και μεταφραστές. Το αποτέλεσμα της συλλογικής μετάφρασης επιμελείται και παρουσιάζει ένας από τους μεταφραστές. Το σεμινάριο εντάσσεται στις δραστηριότητες του ευρωπαϊκού δικτύου κέντρων ποιητικής μετάφρασης που αποτελείται από τα Iδρύματα Royaumont (Γαλλία), Casa de Mateus (Πορτογαλλία), Tyrone Guthrie Center (Ιρλανδία) και το Ίδρυμα Θήρα (Ελλάδα). O Claude E...
Αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Κοτζιά
Συλλογικό έργο
Κέδρος (1994)
Έχουν περάσει δύο χρόνια από τότε που ο Αλέξανδρος Κοτζιάς έφυγε από κοντά μας, και το κενό που άνοιξε ο παράλογος χαμός του γίνεται όλο και βαθύτερο. Το συναισθανόμαστε με οδύνη, εμείς που είχαμε την τιμή να εκδώσουμε το σύνολο του πεζογραφικού του έργου και είδαμε πάντα στο πρόσωπό του όχι μόνον έναν από τους σημαντικότερους συγγραφείς του τόπου, αλλά κι έναν ανεκτίμητο φίλο, ο οποίος δεν έπαφε να μας εμψυχώνει με τη σεμνή ανθρώπινη παρουσία του. Να γιατί, ύστερα από τη μεταθανάτια έκδοση της νουβέλας "Το σοκάκι", με την οποία ολοκληρώθηκε -αλίμονο, οριστικά- αυτό το έ...
Για τον Αντώνη Φωστιέρη
Συλλογικό έργο
Αιγαίον (2017)
Η κριτική συγκομιδή είναι πλούσια, ανάλογη με τις κριτικές. Οι απόψεις πολύμορφες, συχνά διατυπωμένες ως δοκιμές. Δεν υπάρχει δηλαδή ομοφωνία αλλά αξιοσημείωτη καταγραφή γνωμών. Δεν είναι το δύσβατο της ποίησης του Φωστιέρη αλλά η έκπληξη μπροστά στο νεοφανές, η αδυναμία -ανάλογη με την αμφισβήτηση του ιδίου- μπροστά στη σύλληψη του κεντρικού μηνύματός του, εκφρασμένου από συλλογή σε συλλογή ετερότροπα και με συστηματικές προσθήκες φερτής ύλης, απόδειξη της ανάπτυξης ενός συστήματος εν εξελίξει, του οποίου τα σπέρματα έχουν αναφανεί ήδη από Το Μεγάλο Ταξίδι, τη νεανική και...
Εισαγωγή στην ποίηση του Ρίτσου
Συλλογικό έργο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2009)
Στον τόμο ανθολογούνται κείμενα κριτικής για το ποιητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου τα οποία καλύπτουν μία περίοδο που ξεπερνά τις οκτώ δεκαετίες, από το 1927 -χρονιά εμφάνισης πρωτολείων του Ρίτσου στο Περιοδικό της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαιδείας- μέχρι σήμερα. Η κριτική πρόσληψη του Ρίτσου είναι σύνθετη, όπως σύνθετη ήταν και η ποιητική πορεία του. Σε ορισμένες πτυχές του έργου του, ο Ρίτσος είναι κραυγαλέα πολιτικός και μονότροπος, σε ορισμένες άλλες όμως είναι βαθιά υπαρξιακός, ενίοτε μεταφυσικός και, κατά κανόνα, γόνιμα νεωτερικός, αναχωνεύοντας τεχνοτροπικές εξελίξεις...
Ένας στατευμένος της ζωής: Ο ποιητής Τίτος Πατρίκιος
Πατρίκιος Τίτος 1928-
Γαβριηλίδης (2019)
Το βιβλίο "Ένας στρατευμένος της ζωής. Ο ποιητής Τίτος Πατρίκιος", με εισαγωγή και ανθολόγηση του έργου του Πατρικίου από τον Γιώργο X. Θεοχάρη, είναι το δέκατο πέμπτο της σειράς "Δύο αιώνες ελληνικής ποίησης", που εκδίδει το Ίδρυμα Τάκης Σινόπουλος - Σπουδαστήριο Νεοελληνικής Ποίησης, σε συνεργασία με τις εκδόσεις Γαβριηλίδης, στο πλαίσιο τριετούς κύκλου εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται στην έδρα του Ιδρύματος. Στο πλαίσιο του κύκλου αυτού, σύγχρονοι Έλληνες ποιητές ανθολογούν και παρουσιάζουν σημαντικούς εκπροσώπους της ελληνικής ποίησης από τη μεγάλη ιστορική τομή του αγ...
Εξουσία και κοινωνία
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2010)
Στον τιμητικό αυτόν τόμο για τον Κωνσταντίνο Τσουκαλά περιλαμβάνονται τριάντα τέσσερα κείμενα-δωρήματα πνεύματος και καρδιάς επιφανών συναδέλφων, φίλων αλλά και μαθητών του, για να τιμηθεί ο κοινωνικός επιστήμονας, ο διανοούμενος, ο καθηγητής, ο άνθρωπος Κωνσταντίνος Τσουκαλάς. Τα κείμενα αντανακλούν την ποικιλία, σπουδαιότητα και απήχηση του έργου του στην Ελλάδα. Εντάσσονται σε θεματικές ενότητες οι οποίες απορρέουν από το πολυετές έργο του και αφορούν ζητήματα που σχετίζονται με τη δημοκρατία, την παγκοσμιοποίηση, τον πόλεμο και την ειρήνη, τα είδωλα πολιτισμού, το λόγο,...
Επέτειος
Συλλογικό έργο
Μικρή Άρκτος (2010)
Το βιβλίο αυτό, που αποτελείται από κείμενα που γράφτηκαν τα δύο τελευταία χρόνια, θέλει να τιμήσει, όπως δηλώνει και ο τίτλος του, τα ογδοντάχρονα του Δ. Ν. Μαρωνίτη, που συμπληρώθηκαν το 2009. Τα κείμενα των είκοσι δύο συγγραφέων αναφέρονται κυρίως στην κριτική εργασία του Μαρωνίτη πάνω σε θέματα της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας. Το πρώτο μέρος του βιβλίου αποτελείται από κείμενα αδημοσίευτα, που γράφτηκαν, με αφορμή την πρόσφατη έκδοση ή επανέκδοση μιας σειράς βιβλίων του Μαρωνίτη, και εκφωνήθηκαν, σχεδόν όλα, σε εκδηλώσεις προς τιμήν του Δ. Ν. Μαρωνίτη ή παρουσίαση...
Η Ελλάδα ταξιδεύει, ολοένα ταξιδεύει
Συλλογικό έργο
Ιωλκός (2017)
Στο βιβλίο "Η Ελλάδα ταξιδεύει ολοένα ταξιδεύει», που ανθολόγησε και επιμελήθηκε ο Θανάσης Θ. Νιάρχος, χαρτογραφείται και παρουσιάζεται ο ποιητικός χάρτης της Ελλάδας. Ένα συναρπαστικό οδοιπορικό στον ελλαδικό χώρο μέσα από την ποίηση κορυφαίων Ελλήνων δημιουργών. ΑΝΘΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ: Αγγελάκη-Ρουκ Κατερίνα, Αγγελής Δημήτρης, Αδαμαντιάδης Νίκος, Αθάνας Γ., Αθανασούλης Κρίτων, Αιλιανού Έφη, Αναγνωστάκης Μανόλης, Αρκαδίου Μαρία, Ασλάνογλου Νίκος-Αλέξης, Βαγενάς Νάσος, Βαλαβανίδης Χρήστος, Βαλαωρίτης Νάνος, Βαρβέρης Γιάννης, Βασιλάκης Νίκος, Βασιλικός Βασίλης, Βαφόπουλος Γ. Θ., Β...
Η επίδραση των ιδεών του μαρξισμού στη λογοτεχνία μας
Συλλογικό έργο
Κένταυρος (1984)
Η έκδοση αυτή παρουσιάζει τη δημόσια συζήτηση που διοργάνωσε το Κέντρο Μαρξιστικών Σπουδών το βράδυ της 2ας Απριλίου 1984 στο Θέατρο Βεάκη με γενικό θέμα: "Οι επιδράσεις του μαρξισμού στην ελληνική λογοτεχνία, από το 1920 έως το 1980". Το νόημα της δημοσίευσης σε τόμο αυτής της συζήτησης, που πιστεύουμε ότι έθεσε κάποιους όρους προσέγγισης στο αδιερεύνητο ουσιαστικά θέμα, δεν έχει άλλο σκοπό, παρά, γνωστοποιώντας το αντικείμενο της συζήτησης σε ευρύτερο κοινό, να αποτελέσει το έναυσμα για μια επεξεργασία του σε βάθος και πλάτος, ώστε, καταφεύγοντας σε χαρακτηριστικές λεπ...
Η λογοτεχνία σήμερα
Ελληνικά Γράμματα (2004)
[...]Η λογοτεχνία είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη γλώσσα και με την κοινωνία. Αποτελεί ένα πεδίο, το οποίο, όπως γράφει ο Ελύτης αναφερόμενος στην ποίηση, "συγκεφαλαιοί την πολιτείαν, αντανακλά το φως πάσης ιστορικής εποχής". Aποτελεί έναν από τους φορείς της συλλογικής μνήμης και συνείδησης της κοινωνίας και εκφράζει όσο το δυνατόν πιο αξιόπιστα την αυτοσυνειδησία της. Ως πολιτισμικό σύστημα δεν αποτελεί "περιθωριακή και επουσιώδη πλευρά της ζωής μας", αντιθέτως συνιστά το πεδίο όπου διαρθρώνεται η σχέση του ανθρώπου με τον κόσμο. Όπως κάθε λογοτεχνία έτσι και η νεοελληνική,...