Παπαδημητρίου Ζήσης Δ. 1939-2015
Papadimitríou Zísis
Ο Ζήσης Παπαδημητρίου γεννήθηκε στις 17 Ιουλίου 1939 στους Γόννους της Λάρισας. Σπούδασε αρχικά Ηλεκτρολόγος Μηχανικός στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Δυτικού Βερολίνου (Technische Universitat Berlin) και στη συνέχεια Κοινωνιολογία στο Τμήμα Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Αμβούργου. Αναγορεύτηκε διδάκτορας Φιλοσοφίας (Dr. Phil) του Πανεπιστημίου Johann Wolfgang von Goethe της Φρανκφούρτης του Μάιν. Όντας φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου υπήρξε στέλεχος της γερμανικής Σοσιαλιστικής Φοιτητικής Ένωσης (SDS) και συμμετείχε ενεργά στο κίνημα διαμαρτυρίας της δεκαετίας του 1960. Παράλληλα με τη συμμετοχή του στους πολιτικούς αγώνες στη Γερμανία, ανέπτυξε, μέσα από τις γραμμές του λαϊκού κινήματος, σημαντική δράση ενάντια στη Χούντα των Αθηνών. Συνιδρυτής του παραρτήματος της διεθνούς πολιτικής οργάνωσης "Trikontinentale" στο Αμβούργο, συνέβαλε θεωρητικά και πρακτικά στην ενίσχυση των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων των λαών του Τρίτου Κόσμου. Ειδικεύτηκε στη Βιομηχανική Κοινωνιολογία και εργάστηκε για 12 περίπου χρόνια (1974-1985) ως ερευνητής στο διεθνούς φήμης Ινστιτούτο Κοινωνικής Έρευνας της Φρανκφούρτης, γνωστό και ως "Κριτική Σχολή της Φρανκφούρτης". Το ερευνητικό του έργο αφορά τον τεχνολογικό και οργανωτικό εκσυγχρονισμό και συγκεκριμένα την εφαρμογή της πληροφορικής (ηλεκτρονικοί υπολογιστές, συστήματα επεξεργασίας στοιχείων, ρομποτική κ.λπ.) σε επιλεγμένους κλάδους της γερμανικής βιομηχανίας (βιομηχανία χάλυβα, αυτοκινητοβιομηχανία, βιομηχανία παραγωγής εργαλειομηχανων και ηλεκτρικών συσκευών κ.ά.), καθώς και στο τραπεζικό σύστημα. Παράλληλα με τις ερευνητικές του δραστηριότητες δίδαξε επί 10 χρόνια, με την ιδιότητα του εντεταλμένου διδασκαλίας, Βιομηχανική Κοινωνιολογία στο Τμήμα Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Φρανκφούρτης. Το Δεκέμβριο του 1984 εκλέχθηκε αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Νομικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια τακτικός καθηγητής Γενικής Κοινωνιολογίας. Από το χειμερινό εξάμηνο 1985-1986 μέχρι και τη συνταξιοδότηση του (31-8-2006) δίδαξε Γενική και Πολιτική Κοινωνιολογία στο προπτυχιακό, καθώς και Πολιτική Επιστήμη στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών. Διατέλεσε επισκέπτης ερευνητής (Research Fellow) στο Πανεπιστήμιο Tohoku της Ιαπωνίας, προσκεκλημένος από την Ιαπωνική Εταιρεία Προώθησης των Επιστημών (Japan Society for the Promotion of Science). Χρημάτισε για μια τριετία (1993-1996) επισκέπτης καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών της Αθήνας με διδακτικό αντικείμενο την Κοινωνιολογία της Εργασίας, καθώς και για μια οκταετία στο Τμήμα Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Ανάπτυξης (ΔΟΣΑ) του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης στην Κομοτηνή, όπου δίδαξε Γενική Κοινωνιολογία, Βιομηχανική Κοινωνιολογία και Πολιτική Επιστήμη. Μετά το 1995 ασχολήθηκε με θέματα ξενοφοβίας, ρατσισμού και κοινωνικού αποκλεισμού. Μετά τη συνταξιοδότησή του, του απονεμήθηκε ομόφωνα από τη Σύγκλητο του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ο τίτλος του Ομότιμου Καθηγητή. Πολιτικά και κοινωνικά δραστήριος, χρημάτισε για μια τετραετία νομαρχιακός σύμβουλος του νομού Θεσσαλονίκης (1998-2002), συμμετείχε δε ως υποψήφιος βουλευτής στις εθνικές εκλογές του 1996 με το Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα (ΔΗΚΚΙ) και το 2007 με το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ). Είχε πλούσιο συγγραφικό έργο στα ελληνικά, τα γερμανικά και τα αγγλικά, ενώ μεταφράσεις εργασιών του δημοσιεύτηκαν επίσης στα ιταλικά και τα ιαπωνικά. Έφυγε από τη ζωή στη Θεσσαλονίκη την 1η Οκτωβρίου 2015, χάνοντας τη μάχη με τον καρκίνο.
Τέμπη, το ενδιαίτημα των Νυμφών
Παπαδημητρίου Ζήσης Δ. 1939-2015
Νησίδες (2015)
Το βιβλίο του Ζήση Δ. Παπαδημητρίου "Τέμπη. Το ενδιαίτημα των Νυμφών. Η Κοιλάδα των Τεμπών από τοπογραφική, αισθητική, μυθολογική, αρχαιολογική και ιστορική άποψη" είναι πλούσιο σε χαλκογραφίες από περιηγητές που επισκέφθηκαν την περιοχή από το 1700 περίπου και εντεύθεν, καθώς και σε χωρία από αρχαίους Έλληνες, Λατίνους, Ευρωπαίους κ.ά. συγγραφείς, από τον Όμηρο μέχρι και τις μέρες μας. Εκτός από τα τρία κεφάλαια που αφορούν στην ίδια την Κοιλάδα των Τεμπών, τρία από τα υπόλοιπα πέντε αναφέρονται πολύ σύντομα στις ιστορικές πόλεις και στα παραδοσιακά χωριά της περιοχής κ...
Στην εποχή των αδιεξόδων
Παπαδημητρίου Ζήσης Δ. 1939-2015
Νησίδες (2014)
Αποφασίσαμε να παρουσιάσουμε τους προβληματισμούς μας σ’ αυτόν τον ενιαίο συλλογικό τόμο κειμένων που έχετε στα χέρια σας. Βιώνοντας την ταραχώδη αυτήν εποχή των διεθνών, ευρωπαϊκών και εθνικών αδιεξόδων, θεωρήσαμε ότι οτιδήποτε συμβάλλει στην καλλιέργεια του διαλόγου είναι καλό, ταυτόχρονα δε εποικοδομητικό, καθώς η διατύπωση των επιμέρους αληθειών και απόψεων, όπως και η προσπάθεια κατανόησης της πραγματικότητας, βοηθούν στο ξεπέρασμα της επικρατούσας σύγχυσης. Βοηθούν στο ξεπέρασμα της γενικότερης "θολούρας" που οι εξελίξεις δημιούργησαν στο μυαλό των ανθρώπων, αλλά και...
Η άμεση δημοκρατία στον 21ο αιώνα
Συλλογικό έργο
Νησίδες (2013)
Είναι προφανές πως υπάρχει πρόβλημα ταυτότητας της δημοκρατίας και της άμεσης δημοκρατίας ιδιαίτερα. Ταυτότητας που δεν θα επιτρέπει πλήθος αντιφατικών αναγνώσεων και μια επικοινωνία τύπου Βαβέλ, που εμποδίζουν τη σύνδεση της θεωρίας με την πράξη της άμεσης δημοκρατίας. Κι αυτό το πρόβλημα δεν είναι υπόθεση εξουσιαστικών ηγεσιών ούτε "αριστερών πρωτοποριών", και βεβαίως ούτε "σοφών" διανοούμενων και ηγητόρων, αλλά παραμένει πρόβλημα της ίδιας της εργαζόμενης κοινωνίας-ανθρωπότητας. Γι' αυτό είναι αναγκαίο να διαμορφώσουμε ένα νέο δημόσιο χώρο σκέψης και επικοινωνίας και...
Η διαχείριση του πόνου στη δημόσια σφαίρα
Συλλογικό έργο
Προπομπός (2012)
Η ιδέα για τη μελέτη της διαχείρισης του πόνου στο δημόσιο επίπεδο γεννήθηκε πριν από δέκα περίπου χρόνια. Το πρώτο ερέθισμα δόθηκε μέσα από την παρατήρηση ενημεροδιασκεδαστικών εκπομπών της ελληνικής τηλεόρασης που για μεγάλα διαστήματα διαχειρίζονταν τα προβλήματα των πολιτών. Η εύρεση ενός κρεβατιού στην εντατική διεκπεραιωνόταν ευκολότερα, εάν προηγουμένως ο πολίτης κατέφευγε στα "φιλάνθρωπα" ΜΜΕ για "να πει τον πόνο του". Η αντίστοιχη "αλληλεγγύη" διέκρινε και τις πελατειακές σχέσεις μεταξύ πολιτών και πολιτικών. Ασφαλώς, πρόκειται για τη μία από τις πολλές όψεις ενός...
Στον αστερισμό της αβεβαιότητας
Παπαδημητρίου Ζήσης Δ. 1939-2015
Θερμαϊκός (2012)
Χαρακτηριστικό γνώρισμα της εποχής μας είναι η αφερεγγυότητα του πολιτικού λόγου, καθότι οι πολιτικοί τείνουν να μετατραπούν σε κυνικούς διαχειριστές της εξουσίας. Όντας σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένοι από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, αφού σε αυτά και όχι στο έργο τους οφείλουν συχνά την αναγνωρισιμότητά τους και συνακόλουθα την πολιτική τους καριέρα, ξιφουλκούν μεταξύ τους μέσα από τα τηλεοπτικά παράθυρα, πλειοδοτώντας σε λεκτικό ριζοσπαστισμό και ανέξοδες υποσχέσεις. Τα ΜΜΕ δεν υπηρετούν πλέον την πολιτική πολλαπλότητα αλλά τις υφιστάμενες δομές εξουσίας. Την ίδια στιγμή, οι π...
Μετά το "τέλος" της ιστορίας
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Ι. Σιδέρης (2012)
"Όταν θα επιστρέψεις στη Δύση", ρωτάει ο Κουμπλάι [Μεγάλος Χαν] τον Μάρκο Πόλο, "θα επαναλάβεις στον κόσμο σου τις ίδιες αφηγήσεις που κάνεις σε μένα;" "Εγώ μιλώ, μιλώ", λέει ο Μάρκο, "μα όποιος με ακούει συγκρατεί στο μυαλό του μονάχα τις λέξεις που περιμένει να ακούσει. Άλλη είναι η περιγραφή του κόσμου όταν την ακούς με καλή διάθεση, άλλη εκείνη που θα κάνει τον γύρο των χαμάληδων και των γονδολιέρηδων στο ισόγειο του σπιτιού μου τη μέρα της επιστροφής μου, άλλη εκείνη που θα μπορούσα να υπαγορεύσω σε προχωρημένη ηλικία, αν συνέβαινε να φυλακιστώ από Γενοβέζους πειρατές...
Παρεμβάσεις
Παπαδημητρίου Ζήσης Δ. 1939-2015
Σύγχρονοι Ορίζοντες (2006)
Τα κείμενα που κρατάτε στα χέρια σας έχουν μόνο ένα σκοπό: να παρακινήσουν το ενδιαφέρον του αναγνώστη για τα μικρά και μεγάλα προβλήματα της εποχής μας, τα οποία μόνο συλλογικά και με βάση τον διάλογο είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν. Βέβαια, οι έχοντες και κατέχοντες και οι ασκούντες την εξουσία αδιαφορούν συνήθως για τις αγωνίες των απλών ανθρώπων. Όμως παρά τις κοσμογονικές αλλαγές που συντελούνται τις τελευταίες δεκαετίες, ιδιαίτερα στο χώρο της τεχνολογίας, οι μάζες, οι εργαζόμενοι είναι θα συνεχίσουν να είναι το υποκείμενο της ιστορίας, αρκεί να αποκτήσουν συνείδηση...
Μεταμοντέρνα αδιέξοδα
Παπαδημητρίου Ζήσης Δ. 1939-2015
Παρατηρητής (2002)
Στόχος του μεταμοντέρνου λόγου δεν είναι η χειραφέτηση των υποκειμένων από τα "δεσμά" της ορθολογικής νεωτερικότητας, αλλά η καταστροφή της συλλογικότητας, της κοινής γλώσσας των ανθρώπων που θα τους έδινε τη δυνατότητα να λύσουν τα προβλήματά τους μέσω της επικοινωνίας και όχι με τη βία. Η εξάπλωση της βίας ως μέσο "επίλυσης" των διαφορών στην εποχή μας χρησιμοποιείται τεχνηέντως από τους θιασώτες του μεταμοντερνισμού για να στηρίξουν τις σαθρές αλλά ουδόλως ακίνδυνες αντιλήψεις τους περί της δήθεν ανικανότητας των μαζών να επικοινωνήσουν "λογικά" μεταξύ τους, προκειμένου...
Ο ευρωπαϊκός ρατσισμός
Παπαδημητρίου Ζήσης Δ. 1939-2015
Ελληνικά Γράμματα (2000)
Αυτό που προέχει είναι η πίστη στη φυσική ενότητα της ανθρωπότητας με στόχο την επίτευξη, μέσω του ορθού λόγου, ενός νέου ανθρωπισμού. Είναι ανάγκη να ξεπεραστούν οι διαφορές που χωρίζουν τους ανθρώπους, προκειμένου να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μια πραγματική διανθρώπινη και διαπολιτιστική επικοινωνία. Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε "ότι ο προορισμός της ζωής στη γη είναι κοινός, πέρα από φυλές, τάξεις, έθνη και φύλα", γιατί μόνο έτσι είναι δυνατόν να επικρατήσει η ανθρώπινη αλληλεγγύη και να θεμελιωθεί η παγκόσμια κοινότητα των ανθρώπων. [...]
Για μια Ευρώπη των κοινωνικών δικαιωμάτων
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Παπαζήση (1998)
Τα πρόσωπα, οι φορείς και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις που συμμετέχουν στο Συνέδριο με θέμα: "Για μια Ευρώπη των Κοινωνικών Δικαιωμάτων" (Αθήνα, 16-17 Ιανουαρίου 1997), το οποίο οργάνωσαν το Ι.Μ.Δ.Α. και το ΙΝ.ΕΡ.ΠΟ.ΣΤ.: Χαιρετίζοντας την Έκθεση της "Επιτροπής των Σοφών" με τίτλο "Για μια Ευρώπη των Ατομικών και των Κοινωνικών Δικαιωμάτων", 1. Καλούν τη Διακυβερνητική Διάσκεψη να υιοθετήσει κατάλογο βασικών Ατομικών και Κοινωνικών Δικαιωμάτων για την προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των πολιτών και της κοινωνικής διάστασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθορίζοντας επίσης τ...