Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Με τη μετάφραση του ποιήµατος "The Waste Land" του T.S. Eliot που καταθέτει εδώ, ο Χάρης Βλαβιανός θέτει εαυτόν ενώπιον μιας διπλής και εξαιρετικά δύσκολης πρόκλησης. Γιατί το ποίηµα αυτό αποτελεί ένα από τα καταστατικά κείµενα του µοντερνισμού του 20ου αιώνα κι ένα µείζον έργο της παγκόσµιας λογοτεχνίας, ενώ η απόδοσή του στα ελληνικά, ως "Έρημη χώρα", εδώ και 85 χρόνια, έχει καθαγιασθεί από το κύρος και την αίγλη της υπογραφής του νοµπελίστα Γιώργου Σεφέρη. Θέλει τόλµη ν’ αναµετρηθείς με ένα τέτοιο έργο σε ξένη γλώσσα και να το μεταφράσεις. Θέλει αυτοπεποίθηση να συγκρ...

Ένα από τα διασημότερα κείμενα των νεότερων χρόνων, ένα θεμελιακό ποίημα του 20ού αιώνα σε δίγλωσση έκδοση, σύγχρονη μετάφραση και πλούσια σχόλια που φωτίζουν το περιεχόμενο κι αναδεικνύουν τη σημασία του για τη σύγχρονη λογοτεχνία. Η "Έρημη Γη" εκδόθηκε το 1922, το "θαυμαστό έτος" της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, όπως ονομάστηκε, αφού την ίδια χρονιά εκδόθηκαν επίσης ο Οδυσσέας του Τζόις και Οι ελεγείες του Ντουίνο του Ρίλκε. Είχε μάλιστα τόση επίδραση όσο κανένα άλλο ποίημα εκείνη τη χρονιά. Ο πρώτος αναγνώστης του, ο Έζρα Πάουντ, το χαρακτήρισε "από τις σπουδαιότερες σελ...

Η δίγλωσση αυτή Ανθολογία Αγγλικής Ποίησης περιέχει διάφορα ποιήματα, αρχίζοντας με ένα απόσπασμα από το έπος του Μπέογουλφ (725 μ.Χ.) και φτάνοντας ως τον νομπελίστα Σέιμους Χήνυ (1995). Η ελληνική μετάφραση κάθε ποιήματος βρίσκεται σε αντικριστή σελίδα με το πρωτότυπο αγγλικό κείμενο. Η συλλογή αυτή, μεταξύ άλλων, συμπεριλαμβάνει δέκα λαϊκές μπαλλάντες, δύο σονέτα του Σαίξπηρ, απόσπασμα από τον "Ξανακερδισμένο Παράδεισο" του Μίλτον, δύο ποιήματα του Ουέρντσγουερθ, οχτώ του Μπάιρον, τρία του Σέλλεϋ και άλλα τρία του Κητς. Συμπεριλαμβάνει επίσης ποιήματα ή αποσπάσμα...

"Είμαι πλέον πεπεισμένος πως η αθανασία σας προέρχεται από τις ανθρωποθεσίες που κάνατε στα ποιήματά σας. Όχι, κύριε Έλιοτ, δεν είπα ανθρωποθυσίες, αλλά ανθρωποθεσίες. Στους πλίνθινους στίχους σας έχουν εγκιβωτιστεί ανθρώπινες υπάρξεις. Άλλες εν γνώσει τους κι άλλες χωρίς να γνωρίζουν την παθολογική "έκκριση" της ποίησής σας". [...] (Από το Επίμετρο του μεταφραστή)

Ο "Προύφροκ" είναι το πρώτο σημαντικό νεανικό ποίημα του Έλιοτ, είνα μια ολοκληρωμένη ποιητική δημιουργία. Αν η πολυφωνική και πολυ-αποσπασματική Έρημη Χώρα δεν είναι εύκολο σε πρώτη προσέγγιση να χαρακτηριστεί συνεκτικό σύνολο, ή είναι δύσκολο να προσεγγιστούν άμεσα τα Κουαρτέτα ως κεντρικός υπαρξιακός ανασχεδιασμός, ο "Προύφροκ" με υποδειγματική δομική συγκρότηση αρτιώνεται ως ολοκληρωμένη ποιητική σύνθεση που μπορεί να περικλείει μια ολόκληρη ποιητική πορεία. Η πορεία αυτή αρχίζει με μία προτροπή ("Ας προσωρήσουμε...") και, περνώντας απ' όλα τα στάδια της εσωστρεφούς και...

Η ποίηση του Έλιοτ αποτελεί αστείρευτη πηγή τέρψης και το συνεχές παγκόσμιο ενδιαφέρον γι’ αυτήν εδράζεται στην ικανότητα που είχε ο κορυφαίος μοντερνιστής ποιητής να εκφράζει τον προσωπικό του κόσμο μέσα από μια πρωτότυπη ποιητική γραμμή. Σε αυτό το βιβλίο περιλαμβάνονται δύο από τις σπουδαιότερες συνθέσεις του μαζί με αναλύτικα σχόλια. Αμφότερες αποτελούν σταθμούς στην ποιητική ανέλιξη του Έλιοτ και ορόσημα της αγγλοσαξωνικής και παγκόσμιας ποίησης. Σύμφωνα με τον καθηγητή ποίησης του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης Πήτερ Λήβι: "O Ρόης Παπαγγέλου επαναιχμαλωτίζει τα πρωτ...

Η "Ιδέα μιας Χριστιανικής Κοινωνίας" αντανακλά όχι τόσο την αναζήτηση ενός χριστιανού, αλλά κυρίως την αγωνία ενός Ευρωπαίου για την διάσωση της ταυτότητας του ευρωπαϊκού πολιτισμού, γι' αυτό είναι έτοιμος να αποσυνδέσει την "Ιδέα" από την "Πίστη" και να προτείνει το χριστιανικό πολιτισμό ως κοινή ιδεολογική βάση για όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς, ανεξάρτητα από την οποιαδήποτε θετική ή την αρνητική τους στάση έναντι της θρησκευτικής πίστεως.

Θεωρούμενος ως ένας από τους κορυφαίους ποιητές του 20ού αιώνα, ο Τόμας Στερνς Έλιοτ είναι αναμφισβήτητα και ο σημαντικότερος λογοτεχνικός κριτικός. Οι απόψεις του για τη λογοτεχνία και τη λογοτεχνική κριτική αποτέλεσαν τη βάση της αγγλοσαξονικής Νέας Κριτικής και διαμόρφωσαν καθοριστικά, και διεθνώς, τη μοντερνιστική προσέγγιση της λογοτεχνίας. Η βασική θέση του Έλιοτ περιέχεται στην πεποίθησή του ότι η λογοτεχνική κριτική θα πρέπει να συμπληρώνεται από μιαν ηθική και οντολογική οπτική. Επιμένοντας, εις πείσμα των εστέτ, ότι η μεγάλη ποίηση δεν θα έπρεπε να αξιολογείται μό...

Από τη Σαπφώ και τον Κάτουλλο ως τον Cummings και την Carson Ο έρωτας και τα αντιφατικά συναισθήμτα που προκαλεί- ευφορία, ζήλια, οδύνη, οργή, απώλεια, ματαίωση, απόλαυση, ηδονή- είναι ένα από τα κεντρικά θέματα της ποίησης. Από τη Σαπφώ και τον Κάτουλλο, τους τροβαδούρους και τον Σπένσερ ως τον Μπάυρον και τον Γκαίτε, τον Καβάφη και την Πλαθ, οι ποιητές ένιωθαν πάντα την ανάγκη να μιλήσουν γι΄αυτό το πάθος που, όπως λέει ο Σαίξπηρ στον "Οθέλλο", "shakes our very frame". Φαντάζει εύκολο να ρωτήσει κανείς τον αγαπημένο του, "How do I love thee?", όπως ρωτάει η Ελίζαμπεθ...

Ο Τόμας Στερνς Έλιοτ με τη "Ρημαγμένη Γη" ("The Waste Land") άνοιξε καινούριους δρόμους στη νεότερη ποίηση και καθιέρωσε το αποκλειστικά δικό του προσωπικό ύφος. Λίγοι ποιητές επηρέασαν τόσο σημαντικά τις κατοπινές γενιές τους όσο ο Έλιοτ. Και κανένας αστός ποιητής δε μίλησε με τόση ειλικρίνεια για το χάρος και την ερήμωση της τάξης του, μα και με το τόσο δραματικό τόνο, όσο ο Έλιοτ. Ποιητής τίμιος και συνεπής με την τέχνη του, τον εαυτό του και τους συνανθρώπους του, καλλιέργησε εποικοδομητικά το ποιητικό θέατρο κι άνοιξε βαθιές τομές με το οξύτατο κι έμπειρο "κριτήριό" τ...

Το μείζον ποιητικό επίτευγμα του Έλιοτ μετά την έκδοση των έργων του "The Waste Land" (1922) και "Ash-Wednesday" (1930) ήταν το "Burnt Norton", που δημοσιεύτηκε το 1935 και αρχικά θεωρήθηκε αυτόνομο έργο, αλλά στη διάρκεια του πολέμου αποτέλεσε το πρώτο μέρος της σύνθεσης που αργότερα έγινε γνωστή ως "Τέσσερα Κουαρτέτα". Αυτή η εκπληκτική αλληλουχία -"Burnt Norton" (1936), "East Coker" (1940), "The Dry Salvages" (1941) και "Little Gidding" (1942)- θεωρείται το αριστούργημά του, ο ίδιος μάλιστα αναγνώριζε στο "Little Gidding" το σημαντικότερο ποίημά του. Ενώ τα προηγούμενα π...

O τόμος αυτός περιλαμβάνει μεταφρασμένα στα ελληνικά όλα τα ποιήματα του T. S. Eliot, όπως συγκεντρώθηκαν από τον ίδιο τον ποιητή στα "Collected Poems, 1909-1962". Είναι δηλαδή ποιητικά του "Άπαντα". Στην επίσημη αυτή και πλήρη έκδοση των ποιημάτων του Έλιοτ περιέχονται 85 τίτλοι και 12 αυτοτελείς ενότητες: όλα τα μεγάλα του ποιήματα, όπως "Η Έρημη Χώρα", "Τετάρτη των Τεφρών", "Χορικά από τον Βράχο", "Τέσσερα Κουαρτέττα" μέχρι τα "Ελάσσονα" και "Επικαιρικά" ποιήματά του. [...] (από την εισαγωγή του μεταφραστή)

Όταν οι άγγελοι περπατούν, τα πιο πεζά περιστατικά θυμίζουν θρύλους και παραμύθια. Οι πιο συνηθισμένοι άνθρωποι αποκαλύπτουν μια άλλη τους πλευρά, αλλόκοτη και μυστική. Ο καιρός είναι πάντα φθινόπωρο. Το καλοκαίρι ακόμα δεν έχει φύγει. Η άνοιξη στέλνει απ' την αντίπερα όχθη τις σκληρές της αντανακλάσεις. Το αγρίμι του χειμώνα λουφάζει κρυμμένο στα μελαγχολικά σύννεφα. Οι λακκούβες των δρόμων με το μαύρο νερό καθρεφτίζουν κοπάδια σπάνιων πουλιών. Όλα μετέωρα, ακολουθούν τους ρυθμούς ενός απλού κι απόκοσμου βηματισμού. Στα πάρκα κυκλοφορούν ολομόναχες οι σιλουέτες των ίσκιων....

Πως τα καταφέρνουν οι μεγάλοι συγγραφείς; Επί μισό και πλέον αιώνα το Paris Review έχει εκμαιεύσει μερικές από τις πιο αποκαλυπτικές και τολμηρές σκέψεις που διατύπωσαν οι αυθεντίες της λογοτεχνίας του καιρού μας. Οι συντάκτες του περιοδικού έχουν μιλήσει με τους περισσότερους, κορυφαίους στον κόσμο, μυθιστοριογράφους, ποιητές, θεατρικούς συγγραφείς και κριτικούς και οι ίδιες οι συνεντεύξεις κέρδισαν την αναγνώριση ως κλασικά λογοτεχνικά έργα, ως μία ουσιαστική και εμπεριστατωμένη καταγραφή της συγγραφικής ζωής. Το Paris Review έχει προσφέρει γόνιμες συζητήσεις με του...

"Η ποίηση", είπε ο T.S. Eliot, "είναι κάτι που κατορθώνεται με τη σύγκλιση και τη συνέργια όλων των ψυχικών δυνάμεων του ποιητή, από τις πλέον ασυνείδητες ως -και κυρίως- τις πλέον συνειδητές, οι οποίες συνθέτουν το λόγο μέσω μιας διαδικασίας αποπροσωποποίησης, μετασχηματίζοντας το προσωπικό σε πανανθρώπινο και υποτάσσοντας το επικαιρικό στο διαχρονικό". Ο T.S. Eliot, κατά πολλούς ο μεγαλύτερος ευρωπαίος ποιητής της εποχής μας, διαμόρφωσε μια καινούργια ποιητική γλώσσα, πολυδύναμη και πολυεπίπεδη, επηρέασε, όσο λίγοι, τους συγχρόνους του και θα επηρεάζει πάντα τους μεταγ...

Ποίηση δεν είναι ό,τι χάνεται στη μετάφραση, όπως έχει λεχθεί. Και στη γλώσσα του πρωτοτύπου και στην αλλοδαπή έχουμε ένα ποίημα [...]. Θεωρώ αυτονόητη την ιδιοτροπία των ανθολογιών. [...] Προσπάθησα να συνδυάσω ποίηση και μετάφραση. (από τον πρόλογο) Η Μαρία Λαϊνά ανθολογεί μεταφράσεις ποιημάτων 111 σημαντικών ποιητών του 20ου αιώνα. Στην ανθολογία αυτή παρουσιάζειαι η "συνομιλία" του Άρη Αλεξάνδρου με την Άννα Αχμάτοβα, του Κλείτου Κύρου με τον Γκιγιώμ Απολλιναίρ, του Νίκου Σπανιά με τον Βαλερύ Λαρμπώ, του Γιώργου Σεφέρη με τον Έζρα Πάουντ, του Φ. Δ. Δρακονταειδή με...

Όταν οι άγγελοι περπατούν, τα πιο πεζά περιστατικά θυμίζουν θρύλους και παραμύθια. Οι πιο συνηθισμένοι άνθρωποι αποκαλύπτουν μια άλλη τους πλευρά, αλλόκοτη και μυστική. Ο καιρός είναι πάντα φθινόπωρο. Το καλοκαίρι ακόμα δεν έχει φύγει. Η άνοιξη στέλνει απ' την αντίπερα όχθη τις σκληρές της αντανακλάσεις. Το αγρίμι του χειμώνα λουφάζει κρυμμένο στα μελαγχολικά σύννεφα. Οι λακκούβες των δρόμων με το μαύρο νερό καθρεφτίζουν κοπάδια σπάνιων πουλιών. Όλα μετέωρα, ακολουθούν τους ρυθμούς ενός απλού κι απόκοσμου βηματισμού. Στα πάρκα κυκλοφορούν ολομόναχες οι σιλουέτες των ίσκιων....

Επικεντρωμένη στην περίοδο, από την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα ως τις αρχές της δεκαετίας του '90, η παρούσα ανθολογία κάνει μία προσπάθεια να προσεγγίσει με μία ιδιαίτερη και πολύ συγκεκριμένη αντίληψη, ένα μεγάλο κομμάτι του κορμού της νεότερης αμερικανικής ποίησης. Η ποίηση αυτή, κυρίως στις δεκαετίες που ακολούθησαν τον β΄ παγκόσμιο πόλεμο, επηρέασε, ή καλύτερα, κλόνισε τις βάσεις της νεοτερικής ποιητικής γραφής σε παγκόσμιο επίπεδο σε τέτοιο βαθμό, που σχεδόν παντού έκτοτε η πλειονότητα των δειγμάτων της σύγχρονης ποίησης βαρύνεται ή έχει σοβαρά εμβολιαστεί με κάποι...

Οι "Ποιητές του κόσμου" είναι μια μικρή ανθολογία. Έχει το χαρακτήρα ενός αγνώστου που σε πλησιάζει απότομα, μα η φωνή του φτάνει αμέσως στα τρίσβαθα. Μια ασυνήθιστη σύναξη φαινομενικά αταίριαστων και αλλόεθνων ποιητών, που όλοι τους ανήκαν στον 20ο αιώνα.