Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Διαδοχικές σκηνές αυξανόμενης αναμονής. Το μισό σχεδόν έργο έχει τελειώσει, όταν φτάνει ο Αγαμέμνων με την αιχμάλωτη πριγκίπισσα Κασσάνδρα και η Κλυταιμνήστρα τον πειθαναγκάζει να διαπράξει το αμάρτημα της υπερηφάνειας περπατώντας σε κατακόκκινο χαλί μέχρι την είσοδο του παλατιού. Η Κασσάνδρα, μ' ένα έξαλλο τραγούδι, λέει στον άπιστο χορό ότι είδε σε όραμα την καταδίκη της οικογένειας από την αρχή ως το τέλος, με αποκορύφωμα τα επικείμενα εγκλήματα - το θάνατο του βασιλιά και το δικό της. Μπαίνει μέσα και μόνο τώρα ακούγεται από το παλάτι η κραυγή του θανάτου, που περίμεναν...

Η δομή του "Αίαντα" είναι σαφής και ευσύνοπτη. Η σύντομη αλλά δραματική προλογική σκηνή βοηθεί αποφασιστικά να φωτιστεί η καταστροφή και να παρουσιαστεί η μορφή του Αίαντα, καθώς και του Οδυσσέα. Από διπλή σκοπιά, και του ανθρώπου και του Θεού, δηλώνεται η αστάθεια της ανθρώπινης ύπαρξης. Το πρώτο και κύριο μέρος διαγράφει την πορεία του Αίαντα από την ασφυκτική απόγνωση ως την πτώση πάνω στο ξίφος του. Η επιβράδυνση με την παραπλανητική ρήση διακόπτει αυτή τη γραμμή, προκαλώντας καινούργια κλιμάκωση με την ένταση που φέρνει η προφητεία του Κάλχαντα. Ένα δεύτερο μέρος, συντ...

Από τα πρώτα 24 χρόνια της δραματικής παραγωγής του Ευριπίδη και ενώ είναι γνωστό ότι είχε γράψει περίπου είκοσι έργα, ένα μόνο έφτασε ως εμάς ακέραιο, η "Άλκηστις" (438 π.Χ.)... Σ' αυτό το πιο πρώιμο σωζόμενο έργο, μας παρουσιάζεται ένας καλός σύζυγος, μια καλή σύζυγος, έ­νας επιτυχημένος γάμος, που ξαφνικά βρίσκονται αντιμέτωποι με την Ανάγκη του θανάτου. Η γυναίκα χάνει τη ζωή της αλλά κερδίζει αθάνατη δόξα. Ο άντρας κερδίζει τη ζωή του αλλά χάνει όλα όσα της δίνουν αξία. Και αυτή ακριβώς η στιγμή, που δεν αναφέρεται καθόλου, αυτή αποτελεί στην πραγματικότητα τον κεντρικ...

Η διάρθρωση του έργου σε δυο άνισα, από άποψη έκτασης, μέρη γίνεται φανερή με την αποχώρηση στο τέλος του πρώτου, και μεγαλύτερου, τμήματος (765), όλων των προσώπων που έχουν συμμετάσχει στη δράση, και υπογραμμίζεται, μετά το τρίτο στάσιμο, με μια καινούρια αφετηρία που μοιά­ζει με πρόλογο. Και στα δύο μέρη, μετά α­πό μια κατάσταση έσχατης απελπισίας, ακολουθεί η σωτηρία με την εμφάνιση ενός νέου προσώπου. Και στα δύο μέρη πρόκειται για τη μοίρα μιας γυναίκας· μέσα σ' αυτόν τον μορφολογικό παραλληλισμό δημιουργεί εντυπωσιακή αντίθεση η βασική διαφορά ανάμεσα στα πρόσωπα της...

Η "Αντιγόνη" θίγει θεμελειώδη προβλήματα της ανθρώπινης ζωής και η εξέλιξη απ' το πρωταρχικό θέμα (της απαγόρευσης της ταφής του Πολυνείκη) είναι φυσική και επιπλέον αναπόφευκτη. Την ταφή του Πολυνείκη απαιτούν οι θεοί και την απαγορεύει ένας άνθρωπος. Η Αντιγόνη που υπερασπίζεται τους θεϊκούς θεσμούς, έχει τους δικούς της λόγους και τη δική της ψυχοσύνθεση, όπως ακριβώς ο Κρέων, που αντιτίθεται σ΄αυτην, έχει τους δικούς του. Ο καθένας αντιπροσωπεύει και μια διαφορετική άποψη κι ο καθένας είναι μια ανθρώπινη ύπαρξη. Ο καθένας επικαλείται την υπεράσπιση υψηλών αρχών και το έ...

Ως την εποχή του Πίνδαρου και του Βακχυλίδη οι αξίες παριστάνονται επανειλημμένα με την εικόνα της λάμψης. Το θείο είναι λαμπρό και φωτεινό, το τέλειο λάμπει, το μεγαλείο εξακολουθεί να ζει στο φως της δόξας. Ο ποιητής αποκαλύπτει αυτή τη λάμψη και στέλνει τις ακτίνες της πέρα από τα σκοτάδια του θανάτου. Στα εγκώμια προβάλλει το στοιχείο αυτό με απόλυτη σαφήνεια. Bruno Snelll, "Η Ανακάλυψη του Πνεύματος" (Μετάφραση Δανιήλ Ιακώβ), Μ.Ι.Ε.Τ., 1981

Στην "Εκάβη" όλα τα πρόσωπα είναι θύματα της λογικής τους. Ο Ευριπίδης αντιπαραθέτοντας τόσα συστήματα αξιών όσα τα δρώντα πρόσωπα (Εκάβη, Πολυξένη, Οδυσσέας, Ταλθύβιος, Αγαμέμνονας, Πολυμήστορας) αποδεικνύει το αδιέξοδο και ανασύρει μέσα από τα ερείπια του λόγου το παράλογο της ύπαρξης. Ύστερα από το εξόδιον άσμα του χορού έχει σφηνωθεί στη συνείδησή μας ένα τοπίο αφασίας: η βία ορθώνεται μπροστά μας ως αναίτιο και ανιστόρητο φαινόμενο πέρα από το χρόνο. Βρίσκεται στη ρητορική των γεγονότων· περιγράφεται αλλά δεν εξηγείται και το αναίτιο, το ανεξήγητο τρομάζει. Κώστας Γ...

... Με το βαθύ στηθόδεσμο, τον ήλιο Στα μαλλιά, κι αυτό το ανάστημα Ίσκιοι και χαμόγελα παντού Στους ώμους στους μηρούς στα γόνατα Ζωντανό δέρμα, και τα μάτια Με τα μεγάλα βλέφαρα Ήταν εκεί, στην όχθη ενός Δέλτα. Και στην Τροία; Τίποτε στην Τροία - ένα είδωλο... Κι εμείς σφαζόμασταν για την Ελένη δέκα χρόνια... Γιώργος Σεφέρης "Ελένη. Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ."