Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο πέμπτος τόμος της σειράς "Τα σταυροδρόμια του λαβυρίνθου", με τίτλο "Πεπραγμένα και Πρακτέα", κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Le Seuil το 1997, και υπήρξε το τελευταίο έργο το οποίο εξέδωσε εν ζωή ο Κορνήλιος Καστοριάδης. Λαμβάνοντας ως αφετηρία τα κείμενα που συμπεριελήφθησαν, το 1989, σε έναν συλλογικό τόμο αφιερωμένο στη σκέψη του, ο Καστοριάδης εμβαθύνει σε ψυχαναλυτικές και σε φιλοσοφικές όψεις της δουλειάς του στη μεταξύ τους συνάφεια. Μεταξύ των συνομιλητών του στον εν λόγω τόμο, μπορούμε να σημειώσουμε ενδεικτικά τους Εντγκάρ Μορέν, Πιερ Βιντάλ-Ναγκέ, Βενσάν Ντ...

Ο συλλογικός τόμος "Μάης του '68: Η ρωγμή" κυκλοφόρησε για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 1968, στη Γαλλία. Η συλλογή "Είκοσι χρόνια μετά" έδινε, το 1988, έναν πρώτο απολογισμό των γεγονότων. Με τις "εν θερμώ" αναλύσεις και τις ερμηνείες των ίδιων συγγραφέων, του Κορνήλιου Καστοριάδη, του Κλοντ Λεφόρ και του Εντγκάρ Μορέν, είκοσι χρόνια μετά, η παρούσα έκδοση παρέχει στον αναγνώστη μια πολυδιάστατη θεώρηση του Μάη του '68, επιτρέποντάς του να εξετάσει αυτή την κομβική στιγμή του 20ού αιώνα.

Ο Πολ Ρικέρ και ο Κορνήλιος Καστοριάδης υπήρξαν δύο σημαντικές μορφές της σκέψης και της φιλοσοφίας του προηγούμενου αιώνα. Ο διάλογος που παρουσιάζεται στην παρούσα έκδοση έγινε στο πλαίσιο της ραδιοφωνικής εκπομπής Le bon plaisir στις 9 Μαρτίου 1985, όταν ο Ρικέρ προσκάλεσε τον Καστοριάδη σε μια δημόσια συζήτηση γύρω από θέματα και προβληματικές που απασχολούν από κοινού τους δύο στοχαστές. Το κοινωνικό φαντασιακό, η ανθρώπινη δημιουργία, η φαντασία, η ιστορία, ο μετασχηματισμός της κοινωνίας είναι μερικά από τα θέματα τα οποία θίγονται στον μεταξύ τους διάλογο... "Αξί...

Το πολιτικό περιοδικό Βαβυλωνία ανακήρυξε το 2017 "Έτος Καστοριάδη", με μια σειρά εκδηλώσεων για τα 20 χρόνια από τον θάνατο του σπουδαίου φιλοσόφου. Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνονται 7 από τις ομιλίες που εκφωνήθηκαν σε αυτές τις εκδηλώσεις. Στο επίμετρο δημοσιεύεται η συνέντευξη του Καστοριάδη στην εφημερίδα Εκτός Νόμου το 1990. Συγγράφουν: Γρηγόρης Τσιλιμαντός, Νίκος Ιωάννου, Γιάννης Κτενάς, Αλέξανδρος Σχισμένος, Yavor Tarinski, Γιώργος Ν. Οικονόμου, Κορνήλιος Καστοριάδης. Ο Καστοριάδης διαμόρφωσε μια καινούργια, ανοιχτή πρόταση για τον ριζικό μετασχηματισμό της...

Τον Δεκέμβριο του 2017 συμπληρώνονται 20 χρόνια από τον θάνατο του Κορνήλιου Καστοριάδη (26.12.1997). Το βιβλίο της δημοσιογράφου Τέτας Παπαδοπούλου εξοικειώνει τον αναγνώστη με την πολυδιάστατη και συναρπαστική σκέψη του Έλληνα στοχαστή: τις βασικές φιλοσοφικές του ιδέες, την αντίληψή του για τη Δημοκρατία, τις θέσεις του για την κρίση των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών. Ανάμεσα στις άλλες σημαντικές απόψεις του, τονίζει χαρακτηριστικά: "Ο ελληνικός λαός -όπως και κάθε λαός- είναι υπεύθυνος για την ιστορία του, συνεπώς, είναι υπεύθυνος και για την κατάσταση στην οποία βρίσκετ...

Το 2017 είναι η χρονιά που συμπληρώνονται είκοσι έτη από τον θάνατο του σπουδαίου φιλοσόφου Κορνήλιου Καστοριάδη, ο οποίος πέθανε στο Παρίσι στις 26 Δεκεμβρίου του 1997. Όπως σημείωνε ο ίδιος, αναφερόμενος στη Χάνα Άρεντ, δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να τιμήσει κανείς έναν στοχαστή από το να ασχοληθεί σοβαρά και ενεργά με το έργο του. Είναι σαφές ότι η παρούσα μικρή ανθολόγηση δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη συστηματική μελέτη ενός έργου πολυσχιδούς, πρωτότυπου και βαθυστόχαστου. Ελπίζουμε, όμως, ότι τα αποσπάσματα, τα οποία επιλέχθηκαν με στόχο να δίνουν μια πρ...

Τον Δεκέμβρη του 1994, ο Κορνήλιος Καστοριάδης συναντά και συζητά με συντάκτες της επιθεώρησης MAUSS, του Αντιωφελιμιστικού Κινήματος στις Κοινωνικές Επιστήμες, όπως ο Alain Caille, ο Jaques Dewitte, ο Serge Latouche, και η Chantal Mouffe." Η συζήτηση επικεντρώνεται στην άμεση και την αντιπροσωπευτική δημοκρατία, στην ευθραυστότητά τους, στον πολιτιστικό σχετικισμό, στη Δύση και τις αξίες της, και άλλα ζητήματα που συνεχίζουν να διατηρούν την επικαιρότητά τους σήμερα, στην εποχή του "πολέμου κατά της τρομοκρατίας".

Υπάρχει ένα νήμα που για άλλους ενώνει και για άλλους χωρίζει τη σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη από τον αναρχισμό και τους αναρχικούς. Παρ' όλα αυτά, τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ιταλία, ο Κ. Κ. δεχόταν συχνά προτάσεις για εκδηλώσεις και συζητήσεις από εκπροσώπους αυτού του επαναστατικού ρεύματος. Μια από αυτές τις συζητήσεις γίνεται το 1996, όταν ο Κορνήλιος Καστοριάδης βρίσκεται καλεσμένος στο Radio Libertaire, το ραδιόφωνο της γαλλικής αναρχικής ομοσπονδίας, προκειμένου να συζητήσει με τους γάλλους συντρόφους και οικοδεσπότες του. Αφορμή, η κυκλοφορία στη Γαλλία του βιβ...

Ο τρίτος τόμος της "Ελληνικής ιδιαιτερότητας" αφιερώνεται στο έργο του Θουκυδίδη. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης επιχειρεί μια πρωτότυπη ανάλυση του "Επιταφίου", που αποδίδεται από τον αρχαίο ιστορικό στον Περικλή, για να δείξει σε ποιο βαθμό η μεγάλη αθηναϊκή δημιουργία του 5ου αιώνα είχε συνείδηση του εαυτού της. Χωρίς να επιδίδεται στους αναχρονισμούς και τις προβολές που χαρακτηρίζουν τις σύγχρονες ερμηνείες, ο φιλόσοφος ανακαλύπτει στον Θουκυδίδη έναν κόσμο που μοιάζει εκπληκτικά με τον δικό μας, στον οποίο κάποια αγαθά θεωρούνται πολύτιμα, ενώ δεν έχουν καμία αξία έξω από...

Ο δεύτερος τόμος της Ελληνικής ιδιαιτερότητας αφιερώνεται στη γέννηση, στη φύση και στη λειτουργία της αθηναϊκής δημοκρατίας. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης πραγματεύεται, αναφορικά με το έργο του Θουκυδίδη και κυρίως τον Επιτάφιο, το σύστημα της άμεσης δημοκρατίας και προσδιορίζει τα χαρακτηριστικά που το καθιστούν μοναδικό. Ο αναγνώστης θα βρει εδώ σημαντικές αναλύσεις με άξονα κείμενα του Σοφοκλή, του Ηροδότου, του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη και του Ρουσσώ για το ζήτημα της δουλείας, το ρόλο της τραγωδίας ως οριοθέτησης της δημοκρατίας, αλλά και για την προσωπικότητα του Σωκράτ...

Ο τόμος αυτός περιλαμβάνει τις διαλέξεις του Κορνήλιου Καστοριάδη τους πέντε πρώτους μήνες διδασκαλίας του στην Ανωτάτη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών (EHESS) το ακαδημαϊκό έτος 1982-1983, όπου εξηγούσε τις φαινομενικά "παράδοξες" έννοιες που διατυπώνονται σε ανέκδοτο κείμενο του 1979, το οποίο δημοσιεύεται επίσης εδώ. Αναλύονται ακόμη ζητήματα, όπως η πρωτοτυπία που χαρακτηρίζει τη διπλή ελληνική δημιουργία, η δημοκρατία και η φιλοσοφία, η θέση του ατόμου και η εμπειρία του θανάτου στον ομηρικό κόσμο, η φύση της ελληνικής θρησκείας και μυθολογίας και η γένεση των φιλοσοφικών ε...

Το 1986, το βρετανικό τηλεοπτικό κανάλι, Channel 4, οργάνωσε μία συνάντηση ανάμεσα στον Κορνήλιο Καστοριάδη και τον Κρίστοφερ Λας, συνάντηση που πραγματοποιήθηκε, υπό την διεύθυνση και με τη συμμετοχή του Καναδού φιλόσοφου και πολιτικού Μάικλ Ιγνάτιεφ. Αυτή η συνομιλία, που δεν ξαναμεταδόθηκε ούτε μεταγράφηκε ποτέ, μέχρι την πρόσφατη έκδοσή της το 2013, αναλύει τις ηθικές, ψυχολογικές και ανθρωπολογικές επιπτώσεις της ανάπτυξης του σύγχρονου καπιταλισμού. Οι απαρχές της καταναλωτικής κοινωνίας συνοδεύονται από τη γέννηση ενός νέου εγωισμού, που κάνει τα άτομα να αποσύρονται...

"Στη σημερινή εποχή κηρύσσεται πανηγυρικά ο θρίαμβος του καπιταλισμού, όμως πιστεύω ότι όταν κατακάτσει ο κουρνιαχτός από τα συμβάντα, τότε θα παρατηρήσουμε ότι τα βαθύτερα ζητήματα εξακολουθούν να είναι άλυτα, ότι η φιλελεύθερη καπιταλιστική κοινωνία βυθίζεται, και μαζί μ αυτήν ολόκληρη η ανθρωπότητα, που διατρέχει τον κίνδυνο να υποστεί μια μη αναστρέψιμη καταστροφή. Δεν μπορεί να υπάρξει άλλη διέξοδος από το να αφυπνιστούν οι άντρες και οι γυναίκες της Γης και να αποφασίσουν να πάρουν την τύχη τους στα χέρια τους. Να οικειοποιηθούν δηλαδή ένα πρόταγμα κοινωνικής και ατομ...

Ο τρίτος τόμος της "Ελληνικής ιδιαιτερότητας" αφιερώνεται στο έργο του Θουκυδίδη. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης επιχειρεί μια πρωτότυπη ανάλυση του "Επιταφίου", που αποδίδεται από τον αρχαίο ιστορικό στον Περικλή, για να δείξει σε ποιο βαθμό η μεγάλη αθηναϊκή δημιουργία του 5ου αιώνα είχε συνείδηση του εαυτού της. Χωρίς να επιδίδεται στους αναχρονισμούς και τις προβολές που χαρακτηρίζουν τις σύγχρονες ερμηνείες, ο φιλόσοφος ανακαλύπτει στον Θουκυδίδη έναν κόσμο που μοιάζει εκπληκτικά με τον δικό μας, στον οποίο κάποια αγαθά θεωρούνται πολύτιμα, ενώ δεν έχουν καμία αξία έξω από...

Στο βιβλίο αυτό ενώνουν τις φωνές τους μερικοί από τους σημαντικότερους διανοούμενους του κόσμου, προκειμένου να υπερασπιστούν το δικαίωμα στην παιδεία και τη δημοκρατία. Υπό το πρόσχημα των "επιστημονικών" προσεγγίσεων, της αριστείας και της αποδοτικότητας, οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές, με όχημα την ιδιωτικοποίηση, αλλάζουν το γενετικό υλικό της εκπαίδευσης, στοχεύοντας στην παραγωγή ενός νέου τύπου ανθρώπου, πλήρως χειραγωγημένου και υποταγμένου στις επιταγές του συστήματος. Οι συγγραφείς του βιβλίου οραματίζονται μια δημοκρατική εκπαίδευση, όχι μόνο ως ένα αντίμετρο στην...

Το έργο των ιντιμιστών ζωγράφων προσδιορίζεται ως μια απόσυρση από την κοινωνία, ως μια επιστροφή στον ιδιωτικό χώρο. Τα χαρακτηριστικά αυτής της στροφής παρατηρούνται κυρίως τον 19ο αιώνα. Η "εφεύρεση της ατομικότητας" αποτελεί ένα προϊόν αυτού του αιώνα. Τότε, δεν πραγματοποιείται απλά ένας διαχωρισμός ανάμεσα στο δημόσιο χώρο και τον ιδιωτικό. Αυτή η διάκριση είναι, άλλωστε, ένα συστατικό στοιχείο της αστικής κοινωνίας και προλέγεται αιώνες πριν. Η διάκριση του δημόσιου/ιδιωτικού γίνεται, τώρα, μέσα από την προβολή ενός καινούργιου στόχου, την ανακάλυψη και την έκφραση τ...

Το έργο των ιντιμιστών ζωγράφων προσδιορίζεται ως μία απόσυρση από την κοινωνία, ως μία επιστροφή στον ιδιωτικό χώρο. Τα χαρακτηριστικά αυτής της στροφής παρατηρούνται κυρίως τον 19ο αιώνα. Η "εφεύρεση της ατομικότητας" αποτελεί ένα προϊόν αυτού του αιώνα. Τότε, δεν πραγματοποιείται απλά ένας διαχωρισμός ανάμεσα στο δημόσιο χώρο και τον ιδιωτικό. Αυτή η διάκριση είναι, άλλωστε, ένα συστατικό στοιχείο της αστικής κοινωνίας και προλέγεται αιώνες πριν. Η διάκριση του δημόσιου / ιδιωτικού γίνεται, τώρα, μέσα από την προβολή ενός καινούργιου στόχου, την ανακάλυψη και την έκφραση...

Ο Κορνήλιος Καστοριάδης υπήρξε πολιτικός αγωνιστής, οικονομολόγος, ψυχαναλυτής και φιλόσοφος. Με τα κείμενα που παρουσιάζονται στον παρόντα τόμο μας προτρέπει να ξανασκεφτούμε ότι εμείς, ως άτομα, λαοί, κοινωνίες, ακόμα και ως οικουμένη, είμαστε οι μόνοι υπεύθυνοι για το μέλλον και τη νοηματοδότηση της ζωής μας, οι μόνοι δημιουργοί της ιστορίας μας. Επιχειρηματολογεί για πληθώρα θεμάτων, από το γιατί το πρόταγμα της αυτονομίας δεν είναι ουτοπία μέχρι το γιατί δεν είναι πια μαρξιστής. Επανερχόμενος στο πρόβλημα της ύπαρξης μιας "δημοκρατίας" χωρίς "δημοκράτες", η οποία κατασ...

Ο Κορνήλιος Καστοριάδης υπήρξε αναντίρρητα ένας από τους πιο σημαντικούς στοχαστές του εικοστού αιώνα, ένας βαθύνους και οξυδερκής μελετητής της κοινωνίας και της πολιτικής, αλλά και της ψυχανάλυσης και της επιστήμης. Η άρρηκτη σχέση φιλοσοφίας και επιστήμης, η σημασία της συνειδητοποίησης αυτής της σχέσης αλλά και των διακριτών ρόλων της φιλοσοφίας και της επιστήμης στην κοινωνία και κατ' επέκταση στην ιστορία του ανθρωπίνου πολιτισμού, καθώς και η αγωνία του Καστοριάδη για τους προσανατολισμούς και την πορεία αυτών των δυο πνευματικών δραστηριοτήτων στην εποχή μας, αποτελ...

Ο δεύτερος τόμος της Ελληνικής ιδιαιτερότητας αφιερώνεται στη γέννηση, στη φύση και στη λειτουργία της αθηναϊκής δημοκρατίας. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης πραγματεύεται, αναφορικά με το έργο του Θουκυδίδη και κυρίως τον Επιτάφιο, το σύστημα της άμεσης δημοκρατίας και προσδιορίζει τα χαρακτηριστικά που το καθιστούν μοναδικό. Ο αναγνώστης θα βρει εδώ σημαντικές αναλύσεις με άξονα κείμενα του Σοφοκλή, του Ηροδότου, του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη και του Ρουσσώ για το ζήτημα της δουλείας, το ρόλο της τραγωδίας ως οριοθέτησης της δημοκρατίας, αλλά και για την προσωπικότητα του Σωκρά...