Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στόχος του βιβλίου είναι η θεωρητική προσέγγιση του θεατρικού κειμένου και ειδικότερα η μελέτη εκείνων των διαδικασιών μέσω των οποίων το κείμενο υπερβαίνει το επίπεδο του πρόδηλου νοήματος και ανοίγεται στον κόσμο του βιώματος και του λόγου, ενδιάθετου και εκπεφρασμένου. Κάθε κείμενο (κυρίως δε το θεατρικό) εκλαμβάνεται ως προϊόν μιας κοινωνίας, μιας συλλογικότητας που διανύει μια ιστορική της φάση και προσπαθεί να κατανοήσει την ταυτότητα της ιχνηλατώντας τόσο τα εγνωσμένα στοιχεία της δομής και της ιστορίας της, όσο και εκείνα τα στοιχεία που λησμονεί, αγνοεί ή απωθε...

[...] Με δεδομένες τις ανωτέρω δυσκολίες όπως και το γεγονός ότι δεν ήταν δυνατόν να έχω δει ζωντανά το μεγαλύτερο μέρος της παραστασιακής παραγωγής της Societas Raffaello Sanzio, υπήρξα ιδιαίτερα επιφυλακτικός απέναντι σε όλες τις γραπτές ή εικονικές μαρτυρίες που μπόρεσα να συγκεντρώσω, προβαίνοντας σε συνεχείς διασταυρώσεις. Εξάλλου, το αντικείμενο της έρευνας μου δεν ήταν μια ενδελεχής μελέτη του επιμέρους παραστασιακού υλικού της Ομάδας αλλά ο διάλογος σκηνικών εικόνων της και θεωρητικών τοποθετήσεων των μελών της με την αισθητική και την ιδεολογία του σουρρεαλισμού, ό...

Το νεοελληνικό θέατρο έχει ένα ευρύ και πλούσιο πεδίο, με σωζόμενα θεατρικά έργα από την εποχή της ύστερης Αναγέννησης και του μανιερισμού. Αρκετά από αυτά αποτελούν αξιοσημείωτους σταθμούς στην εξελικτική πορεία του νεοελληνικού θεάτρου. Ορισμένα σημαντικά θεατρικά έργα (ποιμενικό δράμα, κωμωδίες, δράματα), από την εποχή εκείνη μέχρι σχεδόν τα τέλη του 20ού αιώνα, εξετάζονται στο παρόν βιβλίο, τα οποία συχνά εκφράζουν πρωτότυπο πνεύμα, γόνιμη σύζευξη πολιτισμικών στοιχείων, πηγαίο και ανόθευτο κωμικό στοιχείο, σατιρική στόχευση, και από τον 19ο αιώνα μια ισχυρή ηθικοδιδακτ...

Στην ελληνική βιβλιογραφία δεν διαθέταμε μέχρι σήμερα κάποια σφαιρική "Εισαγωγή στην Επιστήμη του Θεάτρου", παρά το γεγονός ότι η διδασκαλία της Θεατρολογίας σε ξεχωριστά Τμήματα Θεατρικών Σπουδών σε πανεπιστημιακό επίπεδο κλείνει τα 20 χρόνια της ύπαρξής της. Η δόμηση του παρόντος βιβλίου υπαγορεύεται από έναν νοητό συνομιλητή, που είναι ο φοιτητής των θεατρικών σπουδών και ακολουθεί εν γένει επαγωγικά βήματα, δόθηκε όμως μεγάλη έμφαση στο "θέατρο εκτός θεάτρου", το "θεατρικό" στοιχείο που υπάρχει και στην κοινωνική ζωή και σε μια σειρά από δρώμενα, τελέσεις, εθιμοτυπί...

Ορισμένες πλευρές της θεατρικής κίνησης και της δραματουργικής παραγωγής, κατά τον 19ο και τον 20ό αιώνα, είναι τα θέματα που απασχολούν τις μελέτες του βιβλίου. Παρουσιάζονται κείμενα που έχουν συνδεθεί με την ίδια την ιστορία της ελληνικής σκηνής, κατά τον 19ο αιώνα, όπως είναι η Γαλάτεια του Σπ. Βασιλειάδη και οι κωμωδίες των θεατρικών σκηνών στα αστικά κέντρα της Διασποράς, αλλά και η δραματουργική παραγωγή που αποτελεί τον άξονα του ελληνικού θεάτρου, κατά τον 20ό αιώνα, από τον Κωστή Παλαμά και τον Γρηγόριο Ξενόπουλο μέχρι τον Άγγελο Σικελιανό και τον Ιάκωβο Καμπανέλλ...

Στον κόσμο της Αναγέννησης το αρσενικό και το θηλυκό ορίζονται μέσ' από μια σειρά αντιθέσεων, σωματικών και κατ' επέκταση κοινωνικών: το θερμό και το ψυχρό, το ξηρό και το υγρό, το ανθρώπινο και το ζωώδες, το σταθερό και το ασταθές, το δυνατό και το αδύναμο, το ενεργητικό και το παθητικό. Ανάλογοι είναι και οι ρόλοι που καθορίζουν τον άνδρα και τη γυναίκα, και που τους τοποθετούν στη θέση του υποκειμένου και του αντικειμένου αντίστοιχα. Τι συμβαίνει όμως όταν οι αναγεννησιακές ηρωίδες ξεφεύγουν από τα στεγανά της εποχής; Και πώς είναι δυνατόν η "αδύναμη" γυναίκα να επηρεάζε...

Με τον παρόντα τόμο που εκδίδεται είκοσι δυο χρόνια μετά το θάνατό του, παρουσιάζεται η ζωή και το έργο του Βασίλη Μεσολογγίτη (1906-1988), μέσα από το προσωπικό του αρχείο. Χιώτης στην καταγωγή, από καλή γενιά, υπήρξε μία πολύπλευρη πνευματική και πολιτική προσωπικότητα. Δημοσιογράφος αρχικά, ηθοποιός στη συνέχεια, ο Βασίλης Μεσολογγίτης υπηρέτησε με συνέπεια επί σειρά ετών (1932-1966) το μουσικό θέατρο (επιθεώρηση και βαριετέ). Παράλληλα ανέπτυξε έντονη συνδικαλιστική δράση στο Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ) του οποίου διετέλεσε πρόεδρος για 15 χρόνια (1952-1967), περίοδ...

Τοπία ψυχής και μύθοι πολιτείας. Η ξενάγηση στη χώρα Καμπανέλλη μοιάζει με Οδύσσεια σε 41 σταθμούς, με οδηγό τον μυθικό ήρωα του διαχρονικού Ελληνισμού, που συμπορεύεται νοερά με τον ίδιο το συγγραφέα από το "Οδυσσέα γύρισε σπίτι" (1952) ως την "Τελευταία πράξη" (1997) σε όλα τα βάθη και ύψη της ανθρώπινης ψυχής και της πολιτείας τις αλήθειες και τα ψεύδη. "Μελετώντας τα κείμενα αυτά, με πήρε ο ίδιος ο συγγραφέας από το χέρι και πηγαίναμε, διανύσαμε πορεία μεγάλη από το πρώτο έργο έως το τελευταίο. Τον ακολούθησα, χωρίς να επιβάλω μια δική μου μεθοδολογία. Νομίζω πως αυτ...

Στόχοι του Συμποσίου ήταν να τεθούν ερωτήματα σε ένα ευρύ φάσμα θεωρίας και πρακτικής του θεάτρου καθώς και στο πεδίο της οργάνωσης των θεατρικών σπουδών. Συμμετέχουν: Marvin Carlson, Stratos E. Constantinidis, Claudine Elnecave, J. Michael Walton, Λίλα Μαράκα, Ζωή Σαμαρά, Άννα Ταμπάκη, Βάλτερ Πούχνερ, Γ. Π. Πεφάνης, Κυριακή Πετράκου, Sirkku Aaltonen, Pirkko Koski, Kalina Stefanova, Erica Fischer-Lichte, Henri Schoenmakers, John Somers, Herman Altena, Πλάτων Μαυρομούστακος, Jose Luis Navarro, Maria de Fatima Silva, Freddy Decreus, Καίτη Διαμαντάκου, Κωνστάντζα Γεωργακάκ...

Ο σαλτιμπάγκος δοκιμάζει να μιλήσει τη γλώσσα του κινδύνου μπροστά στα μάτια των θεατών του. Δοκιμάζει να εντυπωσιάσει αυτά τα μάτια με τις επικίνδυνες ακροβασίες του και τις παράτολμες κινήσεις του. Είναι μέρος ενός θεάματος, όπου το "έργο" έχει γραφτεί από την παράδοση των προκατόχων του, αλλά πρέπει να επιτελεστεί εκ νέου σαν να ήταν η πρώτη φορά. Σε αυτό το "σαν να" ελπίζει για να εντυπωσιάσει, αλλά, και πάλι, δυσπιστεί ο ίδιος απέναντι στον εαυτό του. Γιατί να ακροβατεί; Ποιο το νόημα του άλματος; Το "Χαμόγελο του σαλτιμπάγκου" περιλαμβάνει σύντομα κείμενα, ενίοτε ε...

Η "Άμμος του κειμένου", γιατί κοιτώντας κανείς τα βιβλία που έχει διαβάσει, τα έργα στα οποία έχει βαδίσει και περιπλανηθεί πριν από αρκετά χρόνια, έχει την αίσθηση της άμμου στα χέρια, καθώς αυτή κυλάει γοργά και προδοτικά, για να χαθεί στον αέρα. Στην αρχή δεν καταλαβαίνεις τη φυγή αυτήν. Τα κείμενα, τα έργα, τα βιβλία βρίσκονται πάντα δίπλα σου συμπαγείς, απαιτητικοί, αυτονόητοι ενίοτε μάρτυρες της δικής σου πορείας. Προϊόντος του χρόνου όμως μένει αυτή η αίσθηση της άμμου, της άμμου των κειμένων, στα χέρια και στη μνήμη, ως το ελάχιστο ίχνος από ένα πάθος ανάγνωσης, γρα...

Το Ωδείο, ως φαινόμενο ολόκληρης της αρχαιότητας, δεν χαρακτηρίζει μόνο τα κτίσματα της ρωμαϊκής, αλλά και τα προγενέστερα, της ελληνικής εποχής. Επομένως, τα αρχαία Ωδεία εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο μελέτης και προσδιορισμού της προέλευσης και της ιστορικής εξέλιξης τους. Η μεγάλη αθηναϊκή μουσική παράδοση αρχίζει με το Ωδείο του Περικλέους, που βρισκόταν δίπλα στο θέατρο του Διονύσου. Συνεχίζεται με το Ωδείο του Αγρίππα στην αρχαία αγορά των Αθηνών και ολοκληρώνεται με Ωδείο του Ηρώδη Αττικού στη νότια πλευρά της Ακρόπολης. Τα τρία αυτά Ωδεία εξετάζονται ιστορικά,...

Ο τόμος "Συμπτώσεις και αναγκαιότητες" συγκεντρώνει δώδεκα θεατρολογικά μελετήματα, κατά το πλείστον ακόμα αδημοσίευτα, από την τελευταία διετία των ερευνητικών μου αναζητήσεων, που συνδυάζουν προβληματισμούς της ορολογίας και της εκδοτικής θεατρικών κειμένων με την ανάλυση άγνωστων ή σπανίως εκδιδομένων έργων, με θέματα βιβλιογραφίας και ερμηνείας δραματικών και διαλογικών έργων, που φτάνουν από τον Μεσαίωνα έως το τέλος του 20ού αιώνα. Συμπεριλαμβάνει συγκεκριμένα: "Για το θέατρο, όχι για το δράμα". "Σημειώσεις για την ελληνική ορολογία γύρω από την Τέχνη του Διονύσου...

Ο τόμος αυτός περιέχει δεκαπέντε μελετήματα προερχόμενα από τις έρευνες και τις μελέτες της τελευταίας δεκαετίας. Η θεματολογία φαίνεται να ποικίλλει, στην πραγματικότητα όμως περιέχει τις διάφορες πλευρές των ερευνητικών ενδιαφερόντων της συγγραφέως, οι οποίες έχουν κοινούς τους άξονες. Συνολικά δίνουν μια εικόνα ενός θέματος με διάφορες επί μέρους εστιάσεις. Τα μελετήματα έχουν διαταχθεί μια περίπου χρονολογική σειρά ώστε να παρουσιάζουν την ιστορική προοπτική που από πολλούς ερευνητές θεωρείται αναγκαία. Χωρίς να παραγνωρίζεται η αξία των συγχρόνων κειμενικών προσεγγίσεω...

Ο τίτλος της συλλογής μελετημάτων για το δραματικό έργο του Παναγιώτη Σούτσου παραπέμπει στη γνωστή (ανώνυμα δημοσιευμένη) σκωπτική απάντηση του Κωνστ. Ασώπιου, "Τα Σούτσεια, ήτοι ο Κύριος Παναγιώτης Σούτσος εν γραμματικοίς, εν φιλολόγοις, εν σχολάρχαις, εν μετρικοίς και εν ποιηταίς εξεταζόμενος", Αθήνα 1853, στο μανιφέστο του Σούτσου, "Νέα Σχολή του γραφομένου λόγου ή Ανάστασις της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης εννοούμενης υπό πάντων", Αθήνα 1853, όπου ο συγγραφέας του κάνει μια αφελή και μεγαλόστομη προσπάθεια να εμφανίσει τον εαυτό του ως Κοραή της αρχαΐζουσας. Το δοκίμι...

Ο τόμος αυτός στοχεύει στην εξέταση ορισμένων πλευρών του πολύπλευρου έργου που έδωσε ο Γρηγόριος Ξενόπουλος και κυρίως εκείνων που δεν έχουν φωτιστεί αρκετά ή καθόλου από την κριτική. Ανάμεσα στις καταθέσεις του τόμου προηγούνται, εύλογα, τα κείμενα των ομοτέχνων: του Ιακώβου Καμπανέλλη, του Γιώργου Μανιώτη και του Γιάννη Χρυσούλη. Ακολουθούν τα μελετήματα για την πεζογραφία, τη δραματουργία, τον κριτικό λόγο και την αλληλογραφία του Ξενόπουλου. [...] Είναι σαφές ότι όσες σελίδες και αν αφιερωθούν στον Ζακυνθινό συγγραφέα θα παραμένουν πάντα κενά στην περιοχή της έρε...

Ο τόμος αυτός στοχεύει στην εξέταση ορισμένων πλευρών του πολύπλευρου έργου που έδωσε ο Γρηγόριος Ξενόπουλος και κυρίως εκείνων που δεν έχουν φωτιστεί αρκετά ή καθόλου από την κριτική. Ανάμεσα στις καταθέσεις του τόμου προηγούνται, εύλογα, τα κείμενα των ομοτέχνων: του Ιακώβου Καμπανέλλη, του Γιώργου Μανιώτη και του Γιάννη Χρυσούλη. Ακολουθούν τα μελετήματα για την πεζογραφία, τη δραματουργία, τον κριτικό λόγο και την αλληλογραφία του Ξενόπουλου. [...] Είναι σαφές ότι όσες σελίδες και αν αφιερωθούν στον Ζακυνθινό συγγραφέα θα παραμένουν πάντα κενά στην περιοχή της έρε...

Το νεοελληνικό θέατρο έχει ένα ευρύ και πλούσιο πεδίο, με σωζόμενα θεατρικά έργα από την εποχή της ύστερης Αναγέννησης. Αρκετά από αυτά αποτελούν αξιοσημείωτους σταθμούς στην εξελικτική πορεία του νεοελληνικού θεάτρου. Ορισμένα σημαντικά θεατρικά έργα (ποιμενικό δράμα, κωμωδίες, δράματα), από την εποχή εκείνη μέχρι σχεδόν τα τέλη του 20ού αιώνα, εξετάζονται στο παρόν βιβλίο, τα οποία συχνά εκφράζουν πρωτότυπο πνεύμα, γόνιμη σύζευξη πολιτισμικών στοιχείων, πηγαίο και ανόθευτο κωμικό στοιχείο, σατιρική στόχευση, και από τον 19ο αιώνα μια ισχυρή ηθικοδιδακτική διάθεση. Συγ...

Οκτώ ερμηνευτικές διαδρομές στο αχανές πεδίο του θεάτρου καταγράφει ο παρών τόμος· οκτώ προσωπικές διαδρομές στα εύφορα πάντα εδάφη της τραγωδίας και της κωμωδίας, άλλοτε εξαντλητικότερες κι άλλοτε πιο βραχείες, που επιχειρήθηκαν κάποτε στο παρελθόν ή στο πρόσφατο παρόν και που τώρα έρχονται -επεξεργασμένες και τοπογραφημένες- να προταθούν επί χάρτου στον αναγνώστη-συνοδοιπόρο που θα ήθελε να τις ακολουθήσει, είτε αυτός γνωρίζει ήδη καλά είτε αγνοεί εντελώς το περιβάλλον τοπίο, τις ευκολίες και τις κακοτοπιές του. Σ' αυτή την περιήγηση, η τραγωδία και η κωμωδία εναλλάσσ...