Βασιλάκη Μαρία αν. καθηγήτρια Παν. Θεσσαλίας
Vasiláki María
Η Μαρία Βασιλάκη είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια της ιστορίας της βυζαντινής τέχνης στο τμήμα ιστορίας, αρχαιολογίας και κοινωνικής ανθρωπολογίας της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Παράλληλα, ως επιστημονικός συνεργάτης του Μουσείου Μπενάκη έχει οργανώσει το πρόγραμμα "Σχέδια εργασίας των ζωγράφων μετά την Άλωση", το οποίο ασχολείται με τη μελέτη, έρευνα και τελική δημοσίευση των φακέλων των ανθιβόλων και των σχεδίων των μεταβυζαντινών ζωγράφων, που φυλάσσονται και ανήκουν στο Μουσείο Μπενάκη. Επίσης έχει οργανώσει για το Μουσείο Μπενάκη την έκθεση "Μήτηρ Θεού. Απεικονίσεις της Παναγίας στη βυζαντινή τέχνη" (Οκτώβριος 2000 - Ιανουάριος 2001). Έχει επιμεληθεί την έκδοση μονογραφιών, όπως: "Το πορτραίτο του καλλιτέχνη στο Βυζάντιο", Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 1997· "Βυζαντινές εικόνες: τέχνη, τεχνική, τεχνολογία", Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2002· "Images of the Mother of God. Perceptions of the Theotokos in Byzantium", Ashgate Aldrshot 2005, κ.ά. Μελέτες της πάνω σε θέματα βυζαντινής και μεταβυζαντινής ζωγραφικής έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά.
Σχέδια εργασίας ζωγράφων μετά την Άλωση
Βασιλάκη Μαρία αν. καθηγήτρια Παν. Θεσσαλίας
Μουσείο Μπενάκη (2015)
Οι εικόνες του αρχοντικού Τοσίτσα
Βασιλάκη Μαρία αν. καθηγήτρια Παν. Θεσσαλίας
Ίδρυμα Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα (2012)
Χειρ Αγγέλου
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2010)
Η έκθεση παρουσιάζει έναν επώνυμο ζωγράφο του 15ου αιώνα, τον Άγγελο Ακοτάντο, που έζησε στη βενετοκρατούμενη Κρήτη. Ένας πολύ σημαντικός αριθμός εικόνων με την υπογραφή Χειρ Αγγέλου έχει σωθεί, καθώς και η ιδιόχειρη διαθήκη του μέσα από την οποία προβάλλει η προσωπικότητα ενός ζωγράφου, που αποτελούσε εξέχον μέλος στην κοινωνία της εποχής του. Αναζητώντας τις απαρχές του ζωγράφου Άγγελου φωτίζουμε την τέχνη της Κωνσταντινούπολης γύρω στο 1400 μέσα από εικόνες και εικονογραφημένα χειρόγραφα και παρακολουθούμε τις μετακινήσεις των ζωγράφων από την πρωτεύουσα του Βυζαντίου στ...
Χειρ Αγγέλου
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2010)
Η έκθεση παρουσιάζει έναν επώνυμο ζωγράφο του 15ου αιώνα, τον Άγγελο Ακοτάντο, που έζησε στη βενετοκρατούμενη Κρήτη. Ένας πολύ σημαντικός αριθμός εικόνων με την υπογραφή Χειρ Αγγέλου έχει σωθεί, καθώς και η ιδιόχειρη διαθήκη του μέσα από την οποία προβάλλει η προσωπικότητα ενός ζωγράφου, που αποτελούσε εξέχον μέλος στην κοινωνία της εποχής του. Αναζητώντας τις απαρχές του ζωγράφου Άγγελου φωτίζουμε την τέχνη της Κωνσταντινούπολης γύρω στο 1400 μέσα από εικόνες και εικονογραφημένα χειρόγραφα και παρακολουθούμε τις μετακινήσεις των ζωγράφων από την πρωτεύουσα του Βυζαντίου στ...
The Hand of Angelos
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2010)
It is hard to imagine a more distinguished group of contributors than the ones assembled here. The catalogue will stand apart from previous scholarship on this subject because it is focused specifically on Crete (and addresses) the kernel of the "Creten question": namely, how did the restless little socially mixed, commercially dynamic cities on the fringe of an island of peasant small-holders assume the artistic mantle of Constantinople and turn it into a Renaissance art-industry? This catalogue addresses that kernel through the person of Angelos. Angelos is the product of...
The Hand of Angelos
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2010)
It is hard to imagine a more distinguished group of contributors than the ones assembled here. The catalogue will stand apart from previous scholarship on this subject because it is focused specifically on Crete (and addresses) the kernel of the "Creten question": namely, how did the restless little socially mixed, commercially dynamic cities on the fringe of an island of peasant small-holders assume the artistic mantle of Constantinople and turn it into a Renaissance art-industry? This catalogue addresses that kernel through the person of Angelos. Angelos is the product of...
Βυζάντιο 330-1453
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2009)
Η έκθεση "Βυζάντιο 330-1453", που εγκαινιάστηκε στο Λονδίνο στις 21 Οκτωβρίου 2008 και άνοιξε τις πύλες της στο κοινό από τις 25 Οκτωβρίου 2008 έως τις 22 Μαρτίου του 2009, ήταν το αποτέλεσμα της συνεργασίας της Royal Academy of Arts με το Μουσείο Μπενάκη. Η έκθεση αυτή κάλυψε την ιστορία 11 αιώνων ζωής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέσα από την τέχνη της με την επιλογή έργων από μια μεγάλη ποικιλία υλικών (ελεφαντόδοντο, σμάλτο, στεατίτης, μάρμαρο, χρυσός, ασήμι, περγαμηνή, ψηφιδωτό κ.ά.). Ο κατάλογος που τη συνόδευε έδωσε το πανόραμα της τέχνης αυτής καλύπτοντας όλες τις ε...
Βυζάντιο 330-1453
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2009)
Η έκθεση "Βυζάντιο 330-1453", που εγκαινιάστηκε στο Λονδίνο στις 21 Οκτωβρίου 2008 και άνοιξε τις πύλες της στο κοινό από τις 25 Οκτωβρίου 2008 έως τις 22 Μαρτίου του 2009, ήταν το αποτέλεσμα της συνεργασίας της Royal Academy of Arts με το Μουσείο Μπενάκη. Η έκθεση αυτή κάλυψε την ιστορία 11 αιώνων ζωής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέσα από την τέχνη της με την επιλογή έργων από μια μεγάλη ποικιλία υλικών (ελεφαντόδοντο, σμάλτο, στεατίτης, μάρμαρο, χρυσός, ασήμι, περγαμηνή, ψηφιδωτό κ.ά.). Ο κατάλογος που τη συνόδευε έδωσε το πανόραμα της τέχνης αυτής καλύπτοντας όλες τις ε...
Ο φόβος στην τέχνη και στη ζωή
Συλλογικό έργο
Ίδρυμα Ευαγγέλου Αβέρωφ - Τοσίτσα (2007)
Φόβος... Μια αρχέγονη πανανθρώπινη κληρονομιά. Ένα ένστικτο, ένα συναίσθημα, μια κινητήρια δύναμη ικανή να πυροδοτήσει τις πιο ακραίες και άλογες αντιδράσεις. Ο φόβος που εμφιλοχωρεί σε καθετί ανθρώπινο, απάνθρωπο ή θεϊκό, που τροφοδοτεί την τέχνη και τις επιστήμες, που εμπεριέχεται σε κάθε έκφραση προόδου ή καταστροφής. Ο φόβος που μετουσιώνεται, μεταλλάσσεται, ανακυκλώνεται. Η διαχείριση του φόβου από το άτομο, την ομάδα, τη θρησκευτική ή κοσμική εξουσία. Το αίτιο που γίνεται αιτιατό. Ο φόβος που χρωματίζει τη σχέση του ανθρώπου με το θείο, τη δημιουργία, τον έρωτα, το θά...
Άγιον Όρος: Κειμήλια Πρωτάτου
Συλλογικό έργο
Αγιορειτική Εστία (2006)
Κατάλογος της ομώνυμης έκθεσης, που έλαβε χώρα στο κτίριο Νεδέλκου της Αγιορειτικής Εστίας (Μάιος - Δεκέμβριος 2006), με αυθεντικά κειμήλια από το Πρωτάτο, το διοικητικό και πνευματικό κέντρο της Αγιορείτικης Πολιτείας. Η έκθεση περιλαμβάνει εικόνες, χειρόγραφα, έργα μικροτεχνίας, έγγραφα, αντιπροσωπευτικά του κειμηλιακού πλούτου του Πρωτάτου.
Βυζαντινές εικόνες
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2002)
Οι δημοσιεύσεις των πορισμάτων των ερευνών πάνω στην τεχνική ανάλυση των βυζαντινών εικόνων αυξάνονται τα τελευταία χρόνια και έχουν προσφέρει ένα πολύ σημαντικό εργαλείο δουλειάς στους μελετητές της βυζαντινής τέχνης. Συντηρητές, χημικοί, φυσικοί, αρχαιομέτρες, μεταλλειολόγοι, δασολόγοι, γεωπόνοι, πυρηνικοί, φυσικοί, τεκμηριωτές, προγραμματιστές κ.ά. σε συνεργασία με τους ιστορικούς της βυζαντινής τέχνης εισχωρούν μέσα και κάτω από τη ζωγραφική επιφάνεια της εικόνας για να αναλύσουν και να ερμηνεύσουν τον τρόπο και τα στάδια κατασκευής της. Η έκδοση αυτή φέρνει κοντά όλου...
Το πορτραίτο του καλλιτέχνη στο Βυζάντιο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2000)
Το Βυζάντιο δεν είχε ούτε έναν Πλίνιο πρεσβύτερο αλλά ούτε και έναν Βαζάρι για να διηγηθούν "ιστορίες" για τους καλλιτέχνες του. Τα ίδια τα έργα της βυζαντινής τέχνης που έχουν σωθεί είναι κατά πολύ περισσότερα των ονομάτων των βυζαντινών καλλιτεχνών που γνωρίζουμε. Γιατί λοιπόν οι Βυζαντινοί δεν υπέγραφαν τα έργα της καλλιτεχνικής τους δημιουργίας; Είναι η βυζαντινή τέχνη, η τέχνη του "ανώνυμου" καλλιτέχνη; Και αν ναι, τι ερμηνείες θα μπορούσαμε να δώσουμε για αυτό; Αλλά και ως "ανώνυμος" ο βυζαντινός καλλιτέχνης δεν έπαυε να αποτελεί μέλος της κοινωνίας της εποχής του. Πο...