Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Πώς προσεγγίζει κανείς ένα εθνικό περίπτερο την εποχή που η ρευστότητα των εθνικών ταυτοτήτων, οι ταχείες μετατοπίσεις και αλλαγές, η ιδέα του ίδιου του έθνους-κράτους όπως τη γνωρίζουμε τίθεται υπό αμφισβήτηση και ταυτόχρονα ισχυροποιείται σε ακραίες εκδοχές; Στον επίσημο κατάλογο του Ελληνικού περιπτέρου για την Μπιενάλε της Βενετίας 2019, ο Mark Mazower, η Grazina Subelyte, ο Adam Szymczyk, ο Παναγιώτης Πανόπουλος μεταξύ άλλων, συνεισφέρουν με τα κείμενα τους στην αφήγηση της ιστορίας του Ελληνικού περιπτέρου και της διεθνούς έκθεσης, αλλά προσεγγίζουν και το φαινόμεν...

Το "Όσα δεν είπες" μια τρυφερή και οξυδερκής αφήγηση, τα απομνημονεύματα ενός διακεκριμένου ιστορικού, εξερευνά τις ευρωπαϊκές συγκρούσεις του 20ού αιώνα μέσα από τη ζωή, τις ελπίδες και τα όνειρα μιας και μοναδικής οικογένειας - της οικογένειας του συγγραφέα. Διερευνώντας τις ιδιαίτερες και συγκινητικές ιστορίες των μελών της, ο Μαρκ Μαζάουερ αφηγείται τις θυσίες και τις σιωπές που σφράγισαν μια γενιά και τους απογόνους της. Η μοίρα θέλησε μέλη της οικογένειας να βιώσουν την πολιορκία του Στάλινγκραντ, τον εγκλεισμό στο γκέτο της Βίλνας, την Κατοχή στο Παρίσι, η να βρεθούν...

"[...] Λόγω της τρομερής κρίσης που διέρχεται σήμερα η Ελλάδα, σκέφτομαι -όπως, υποθέτω, και πολλοί άλλοι άνθρωποι- τι συνέβη τις τελευταίες δεκαετίες και αναρωτιέμαι πώς και κατά πόσον οι επιλογές και οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν οδήγησαν στο παρόν αδιέξοδο. Όσο πιο πίσω πηγαίνω στο παρελθόν, φτάνοντας σ' εκείνο το χρονικό σημείο όπου άρχισα για πρώτη φορά να ενδιαφέρομαι σοβαρά για την Ελλάδα, τόσο λιγότερο προβλέψιμο γίνεται το όλο πράγμα, τόσο λιγότερο επαρκή φαίνονται πολλά από τα κλισέ για τις ρίζες της κρίσης. Κι όμως, όσο περισσότερο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο...

Ο ρόλος των Ηνωμένων Εθνών στον σύγχρονο κόσμο είναι ιδιαίτερα καθοριστικός, παρότι ελάχιστα γνωστός και κατανοητός. Ο Μαρκ Μαζάουερ ανατρέχει στην πρώιμη ιστορία, τις ιδεολογικές ρίζες και τη μεταβαλλόμενη παρουσία του οργανισμού στη διεθνή σκηνή, παραμερίζοντας τον μύθο ότι ξεπήδησε ως δια μαγείας μέσα από τις στάχτες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, φύλακας και εγγυητής μιας νέας ειρηνικής παγκόσμιας τάξης. Όπως δείχνει, οι πρωτεργάτες των Ηνωμένων Εθνών σχεδίαζαν μια παγκόσμια οργάνωση που θα προστάτευε τα συμφέροντα των αυτοκρατοριών και της φυλετικής ιεραρχίας, όμως αυτό το...

Αυτή η διεπιστημονική συλλογή δοκιμίων γραμμένων από επιφανείς ιστορικούς και ανθρωπολόγους εισάγει πρωτότυπες θεωρήσεις της ελληνικής ιστορίας και κοινωνίας, που αμφισβητούν τις συμβατικές ιδέες περί ελληνικού εθνικισμού και κοινωνικής ανάπτυξης. Ταυτόχρονα θίγουν ευρύτερα ζητήματα, κομβικά για την κατανόηση της σύγχρονης Ευρώπης, όπως η ανάδυση των εθνικών κρατών μέσα από τις αυτοκρατορίες, η σχέση μεταξύ οικογένειας και ιδεολογικών συγκρούσεων ή η συνεχιζόμενη παρουσία θρησκευτικών νοημάτων στην καθημερινή ζωή. Η Τζελίνα Χαρλαύτη και η Σοφία Λαΐου ερευνούν το ελληνόκτ...

Αυτή η διεπιστημονική συλλογή δοκιμίων γραμμένων από επιφανείς ιστορικούς και ανθρωπολόγους εισάγει πρωτότυπες θεωρήσεις της ελληνικής ιστορίας και κοινωνίας, που αμφισβητούν τις συμβατικές ιδέες περί ελληνικού εθνικισμού και κοινωνικής ανάπτυξης. Ταυτόχρονα θίγουν ευρύτερα ζητήματα, κομβικά για την κατανόηση της σύγχρονης Ευρώπης, όπως η ανάδυση των εθνικών κρατών μέσα από τις αυτοκρατορίες, η σχέση μεταξύ οικογένειας και ιδεολογικών συγκρούσεων ή η συνεχιζόμενη παρουσία θρησκευτικών νοημάτων στην καθημερινή ζωή. Η Τζελίνα Χαρλαύτη και η Σοφία Λαΐου ερευνούν το ελληνόκτ...

Το 1815 οι εξαντλημένοι νικητές των συγκρούσεων που είχαν απορροφήσει την Ευρώπη επί μια γενιά συμφώνησαν σ' ένα νέο σύστημα για τη διατήρηση της ειρήνης. Αντί τα ανεξάρτητα κράτη να αλλάζουν πλευρές, να κλείνουν συμφωνίες και να προδίδουν το ένα το άλλο, μια νέα "Ευρωπαϊκή Συμφωνία" θα εξασφάλιζε ότι η βαρβαρότητα και το χάος των Ναπολεόντειων πολέμων δεν θα επαναλαμβάνονταν ποτέ πια. Το εντυπωσιακό νέο βιβλίο του Μαρκ Μαζάουερ αναπλάθει δύο αιώνες διεθνούς διακυβέρνησης -τον αγώνα για τη διάδοση αξιών και την οικοδόμηση θεσμών που θα έφερναν τάξη σε ένα άναρχο και ε...

Η Ευρώπη στον εικοστό αιώνα απέδειξε ότι δεν ήταν η φυσική πατρίδα της ελευθερίας και της δημοκρατίας όσο ένα εφιαλτικό εργαστήρι κοινωνικού και πολιτικού πειραματισμού. Εκεί κατέλυσε και ανέπλασε πολλές φορές τον εαυτό της μέσα από τον πόλεμο, την επανάσταση, τον οικονομικό και ιδεολογικό ανταγωνισμό. Ο φασισμός και ο κομμουνισμός εκδηλώθηκαν έτσι ως εναλλακτικές λύσεις απέναντι στη δημοκρατία και προσέλκυσαν διανοούμενους και μάζες χάρη στους δυναμικούς τρόπους με τους οποίους αντιμετώπιζαν τις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου. Μέχρι το 1940 οι περισσότεροι Ευρωπαίοι είχαν...

Η Ευρώπη στον εικοστό αιώνα απέδειξε ότι δεν ήταν η φυσική πατρίδα της ελευθερίας και της δημοκρατίας όσο ένα εφιαλτικό εργαστήρι κοινωνικού και πολιτικού πειραματισμού. Εκεί κατέλυσε και ανέπλασε πολλές φορές τον εαυτό της μέσα από τον πόλεμο, την επανάσταση, τον οικονομικό και ιδεολογικό ανταγωνισμό. Ο φασισμός και ο κομμουνισμός εκδηλώθηκαν έτσι ως εναλλακτικές λύσεις απέναντι στη δημοκρατία και προσέλκυσαν διανοούμενους και μάζες χάρη στους δυναμικούς τρόπους με τους οποίους αντιμετώπιζαν τις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου. Μέχρι το 1940 οι περισσότεροι Ευρωπαίοι είχαν...

Η αυτοκρατορία του Χίτλερ αποτέλεσε τη μεγαλύτερη, πιο βάναυση και πιο φιλόδοξη αναδιάταξη της Ευρώπης που επιχειρήθηκε ποτέ στην ιστορία της. Το μέλλον για το οποίο την προόριζε ήταν μια νέα φυλετική τάξη πραγμάτων στηριγμένη στο ξερίζωμα, την επανεγκατάσταση και την εξόντωση εκατομμυρίων ανθρώπων. Ο φιλελευθερισμός, η δημοκρατία, το διεθνές δίκαιο, οι πιο στοιχειώδεις κανόνες συνύπαρξης καταλύθηκαν καθώς μαζικές δολοφονίες, σύγχρονες τεχνικές διαχείρισης και κολοσσιαίες οργανωτικές και διοικητικές ανεπάρκειες συγχωνεύτηκαν σ' ένα θανάσιμο ιδεολογικοπολιτικό κοκτέιλ. Το...

Η περίοδος του μεταξικού δικτατορικού καθεστώτος αποτελεί κομβικό σημείο στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Είναι το αποκορύφωμα του κοινωνικού και πολιτικού αναβρασμού μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και σημείο εισόδου στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τις κατοπινές συγκρούσεις μεταξύ Ελλήνων. Τα κείμενα του τόμου είναι γραμμένα από διάφορους μελετητές, από νέους μέχρι έμπειρους, από Έλληνες μέχρι Βρετανούς και Αυστραλούς. Όλοι αυτοί έχουν ασχοληθεί με την περίοδο του Μεταξά ακολουθώντας διαφορετικούς δρόμους, εντός αλλά και εκτός της ελληνικής ιστορίας. Οι συγγραφείς εξε...

Το 1929, όταν το κραχ της Ουόλ Στριτ συγκλόνιζε τον κόσμο, ο Ξενοφών Ζολώτας, νεαρός τότε καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας, αναρωτιόταν αν υπήρχε οικονομική κρίση στην Ελλάδα. Τον επόμενο χρόνο η απάντηση ήταν αναμφίβολα καταφατική, ενώ με την εγκατάλειψη του κανόνα χρυσού από τη Βρετανία το 1932 ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Εμμανουήλ Τσουδερός δήλωνε ότι η κρίση είχε εισέλθει σε μια νέα, "δυσοίωνη" φάση. Οι παρατηρητές της εποχής αντιλαμβάνονταν πως η περίοδος 1929-32 αποτελούσε καμπή για τη χώρα. Τι σήμαινε η καμπή αυτή για την οικονομία, για το ρόλο του κράτους και...

The reception of Classical antiquity by modern Greek society was subject to a complex historical process, now in need of rigorous reappraisal. Instead of merely importing older cultural genealogies from post-Enlightenment Europe, Greek intellectuals constructed their own readings of the past, based on the notion of an uninterrupted continuity in the history of the Hellenic nation. Archaeology was called upon to perform a crucial role in forging a new identity for Greece based on the antiquity of Hellas. This idiosyncratic approach combined the rationality of Western epis...

Τι είναι αυτό που κάνει τη Θεσσαλονίκη μια τόσο μοναδική πόλη; Νέα κι ωστόσο ήδη κλασική, αυτή η μελέτη αναζητεί την απάντηση στα πεντακόσια χρόνια της νεότερης ιστορίας της, κατά τα οποία αναδείχθηκε πρώτα ως οθωμανική και αργότερα ως ελληνική μητρόπολη. Στην ίδια περίοδο ήταν επίσης μια εβραϊκή πόλη, καταφύγιο για χιλιάδες Σεφαραδίτες κυνηγημένους από την ισπανική Ιερά Εξέταση. Χριστιανοί, μουσουλμάνοι και εβραίοι σχημάτιζαν έτσι μια από τις πιο πολύμορφες κοινωνίες της Μεσογείου και της Ευρώπης. Ξαναζωντανεύοντας αριστοτεχνικά αυτό τον χαμένο κόσμο, ο συγγραφέας μας οδη...

Ποιος ήταν ο πραγματικός ρόλος που διαδραμάτισαν οι δωσίλογοι κατά τη διάρκεια της κατοχής και ποιες οι σχέσεις τους με τον υπόλοιπο ελληνικό πληθυσμό; Είναι ο δωσιλογισμός ένα μονοδιάστατο φαινόμενο; Ή μήπως πρέπει να ερευνηθεί στις διάφορες εκφάνσεις του, όπως αυτές εκδηλώθηκαν σε διαφορετικές περιοχές της χώρας αλλά και στο πλαίσιο των ομάδων που κινήθηκαν στη βάση εθνοτικών, πολιτικών και ιδεολογικών κριτηρίων; Πώς εντάχτηκαν οι δωσίλογοι στη μεταπολεμική ελληνική κοινωνία και ποια ήταν τα κριτήρια με τα οποία η μια πλευρά κατηγορούσε την αντίπαλη για δωσιλογισμό και πρ...

Σχεδιασμένη και επιμελημένη από τον διακεκριμένο βρετανό ιστορικό Μαρκ Μαζάουερ, η συλλογή αυτή παρουσιάζει ορισμένα εξαίρετα δείγματα της συνεχιζόμενης έρευνας σχετικά με τις συνέπειες της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου στο έθνος, το κράτος, το δίκαιο και την οικογένεια. Οι συγγραφείς παρακολουθούν την πορεία της ατομικής και της συλλογικής ζωής μέσα στο κλίμα της πόλωσης που σημάδεψε την Ελλάδα ως ένα από τα βασικά ευρωπαϊκά μέτωπα του Ψυχρού Πολέμου. Έτσι φέρνουν στο φως ανέκδοτες τοπικές και περιφερειακές ιστορίες· επιχειρούν καινοτόμες προσεγγίσεις στα ζητήματα της κ...

Σχεδιασμένη και επιμελημένη από τον διακεκριμένο βρετανό ιστορικό Μαρκ Μαζάουερ, η συλλογή αυτή παρουσιάζει ορισμένα εξαίρετα δείγματα της συνεχιζόμενης έρευνας σχετικά με τις συνέπειες της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου στο έθνος, το κράτος, το δίκαιο και την οικογένεια. Οι συγγραφείς παρακολουθούν την πορεία της ατομικής και της συλλογικής ζωής μέσα στο κλίμα της πόλωσης που σημάδεψε την Ελλάδα ως ένα από τα βασικά ευρωπαϊκά μέτωπα του Ψυχρού Πολέμου. Έτσι φέρνουν στο φως ανέκδοτες τοπικές και περιφερειακές ιστορίες· επιχειρούν καινοτόμες προσεγγίσεις στα ζητήματα της κ...

"Τα βουνά προηγούνται" Fernand Braudel Στην εξαιρετικά πρωτότυπη αυτή ιστορία του ο Μαρκ Μαζάουερ διαλύει τα τρέχοντα κλισέ της Δύσης για τα Βαλκάνια και, αντί να αναπαράγει τα στερεότυπά της, περιγράφει με ζωηρότητα πώς τα βουνά, οι αυτοκρατορίες και οι θρησκείες διαμόρφωσαν τη ζωή των κατοίκων της περιοχής. Γέφυρα ανάμεσα στην Ευρώπη και στην Ασία, τα Βαλκάνια εκτέθηκαν στις διαρκείς επιδρομές νομαδικών λαών μέσα στους αιώνες. Οι οροσειρές έκαναν την καλλιέργεια της γης δύσκολη και τον πολιτικό έλεγχο σχεδόν αδύνατο, ενώ έδωσαν τη δυνατότητα σε μικρές κοινότητες να ζο...

Η Ευρώπη στον εικοστό αιώνα απέδειξε ότι δεν ήταν η φυσική πατρίδα της ελευθερίας και της δημοκρατίας όσο ένα εφιαλτικό εργαστήρι κοινωνικού και πολιτικού πειραματισμού. Εκεί κατέλυσε και ανέπλασε πολλές φορές τον εαυτό της μέσα από τον πόλεμο, την επανάσταση, τον οικονομικό και ιδεολογικό ανταγωνισμό. Ο φασισμός και ο κομμουνισμός εκδηλώθηκαν έτσι ως εναλλακτικές λύσεις απέναντι στη δημοκρατία και προσέλκυσαν διανοούμενους και μάζες χάρη στους δυναμικούς τρόπους με τους οποίους αντιμετώπιζαν τις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου. Μέχρι το 1940 οι περισσότεροι Ευρωπαίοι είχαν...

Ο τόμος περιλαμβάνει τα κείμενα: - Ρίκα Μπενβενίστε, "Η ιστορία των Εβραίων της Ελλάδας κατά τη γερμανική Κατοχή" - Μπάρμπαρα Αξιοπούλου-Σπένγκλερ, "Αλληλεγγύη και βοήθεια προς τους Εβραίους της Ελλάδας κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής 1941-1945" - Σούζαν-Σοφία Σπηλιώτη, "Μια υπόθεση της πολιτικής και όχι της δικαιοσύνης: η δίκη του Μέρτεν (1957-59) και οι ελληνο-γερμανικές σχέσεις" - Ελένη Χαϊδιά, "Οι Έλληνες Εβραίοι της Θεσσαλονίκης: από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης στις αίθουσες των ειδικών δικαστηρίων" - Mark Mazower, "Οι συνέπειες του Διωγμού των Εβραίων για...