Puchner Walter 1947-
Puchner Walter
Ο Βάλτερ Πούχνερ γεννήθηκε στη Βιέννη το 1947. Σπούδασε επιστήμη του Θεάτρου (Θεατρολογία) στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και το 1972 απέκτησε τον τίτλο του διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής, με μια εργασία για το νεοελληνικό θέατρο σκιών. Το 1977 ανακηρύχθηκε υφηγητής, στο ίδιο Πανεπιστήμιο, με μια διατριβή για τη γέννηση του θεάτρου στον ελληνικό λαϊκό πολιτισμό. Από τότε έχει εγκατασταθεί μόνιμα στην Ελλάδα. Δίδαξε επί δώδεκα χρόνια Ιστορία Θεάτρου στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης. Από το 1989 διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στην αρχή στο Τμήμα Φιλολογίας και από το 1991 στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, του οποίου διατελεί αντιπρόεδρος. Παράλληλα δίδασκε έως το 2006 Θεατρολογία στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και έχει μετακληθεί πολλές φορές ως επισκέπτης καθηγητής σε ευρωπαϊκά και αμερικανικά πανεπιστήμια. Το 1994 εξελέγη αντεπιστέλλον μέλος της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών και το 2001 παρασημοφορήθηκε για τις επιστημονικές του επιδόσεις με τον "Αυστριακό Σταυρό Τιμής για την Επιστήμη και την Τέχνη". Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 90 βιβλία και 400 μελετήματα για θέματα του ελληνικού και βαλκανικού θεάτρου, της συγκριτικής λαογραφίας, των βυζαντινών και νεοελληνικών σπουδών εν γένει, καθώς και της θεωρίας του θεάτρου και του δράματος.
Η σύγκρουση των φύλων στον αρχετυπικό κόσμο της Μαργαρίτας Λυμπεράκη
Puchner Walter 1947-
Δίαυλος (2003)
Ο κόσμος της Μαργαρίτας Λυμπεράκη είναι πλούσιος και παράξενος, πρωτοποριακός για την εποχή της και σαγηνευτικός για τη σημερινή, τόσο που δεν μπόρεσα να αντισταθώ στον πειρασμό να είμαι πολύ πιο αναλυτικός απ' ό,τι είχα αρχικά σκοπό να κάνω. Και νομίζω πως άξιζε τον κόπο. Όχι μόνον αισθητικά και θεματικά αλλά και από ιστορική πλευρά· πολλά από τα έργα της είναι, σε διεθνή κλίμακα, προφητικά προανακρούσματα εκείνης της κατηγορίας του σύγχρονου θεάτρου, που αποκαλούμε συνήθως performances - η Λυμπεράκη εφάρμοσε ήδη στη δεκαετία του 1950 σκηνικές τεχνικές που, δεκαετίες αργό...
Κανίσκιον φιλίας
Συλλογικό έργο
Αναγνωστόπουλος Βελισσάριος Σ. (2002)
[...] Ο τιμητικός τόμος για τον Guy/Michel Saunier "Κανίσκιον φιλίας" αποτελείται, μετά το βιογραφικό-μυθιστορηματικό "Χαιρετισμό" του Βασίλη Βασιλικού, από μελέτες για την Ελλάδα στους ποικίλους πολιτιστικούς σταθμούς της, στους οποίους ο Saunier συχνάζει άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο. Πέρα από τις δύο μελέτες της Ε. Αρβελέρ και του J.P. Vernant που αποτελούν ένα είδος τελετουργικής Εισόδου και Εξόδου, οι υπόλοιπες είναι οργανωμένες σε τέσσερις θεματικού άξονες (μερικές από αυτές αλληλοεμπλέκονται θεματικά) σε διαχρονική προοπτική. Πολλά θέματα συμπίπτουν με ορισμ...
Αναγνώσεις και ερμηνεύματα
Puchner Walter 1947-
Κορφή (2002)
Ο τίτλος αυτής της συναγωγής θεατρολογικών μελετημάτων σχετίζεται με το πρώτο κεφάλαιο, αλλά και με τα άλλα (εκτός του τελευταίου), στο βαθμό που η ανάλυση και ερμηνεία της δραματολογίας είναι πεδίο έρευνας ενταγμένο απόλυτα στις επιστημονικές αναζητήσεις της θεατρολογίας. Αυτή η μέριμνα για το θεατρικό κείμενο μοιράζεται με τη φιλολογία, αν και το νεοελληνικό δράμα δεν στάθηκε τυχερό κι έμενε πάντα στη σκιά της ποίησης και της πεζογραφίας, όσον αφορά τη φιλολογική διερεύνηση και τη λογοτεχνική αξιολόγηση. Σ' αυτό δεν ευθύνονται μόνο οι δραματογράφοι και η ποιότητα των έργω...
Οι χρήσεις της αρχαιότητας από το νέο ελληνισμό
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (2002)
Ο Γεώργιος Βιζυηνός και το αρχαίο θέατρο
Puchner Walter 1947-
Εκδόσεις Πατάκη (2002)
Η μονογραφία αυτή διερευνά τη σχέση του Γεωργίου Βιζυηνού με το θέατρο, και ειδικότερα με το αρχαίο θέατρο. Είναι γνωστό ότι ο Βιζυηνός συνέγραψε μια, χαμένη σήμερα, πεντάπρακτη τραγωδία, ότι δίδαξε ως καθηγητής Δραματολογίας στο Ωδείο Αθηνών και ότι ανέλαβε να αναλύσει αισθητικά και δραματουργικά την "Αντιγόνη" του Σοφοκλή στο πλαίσιο μιας ερασιτεχνικής παράστασης. Η τελευταία αυτή ενασχόληση ενδέχεται να αποτέλεσε το κίνητρο για τη συγγραφή μιας πραγματείας με λαογραφικό κατά βάση περιεχόμενο, που δημοσιεύτηκε το 1888 με τίτλο «Οι καλόγεροι και η λατρεία του Διονύσου εν Θ...
Καταπακτή και υποβολείο
Puchner Walter 1947-
Ergo (2002)
Καταπακτή και υποβολείο. Ταξίδι στο υπογάστριο του θεάτρου, όπου μαγειρεύονταν παλαιότερα οι ψευδαισθήσεις και τα οπτικά εφέ, απ' όπου εμφανίζονταν οι δαίμονες του Άδη και της κόλασης και τρόμαζαν το κοινό. Και η μια και το άλλο έχουν ξεπεραστεί από την τεχνολογία και ανήκουν στο παρελθόν. Όπως όμως όλα τα παλαιά αντικείμενα, και οι παλαιοί μηχανισμοί του θεάτρου διατηρούν κάτι από τη μαγεία του παρελθόντος, από τη συσσώρευση του χρόνου και τη μουντή αίγλη συλλογικών βιωμάτων που έχουν ξεπεραστεί. Αλλά σαν να έχουν κρατήσει και οι λέξεις ακόμα κάτι από την ομαδική συγκίνηση...
Ο ρομαντισμός στην Ελλάδα
Συλλογικό έργο
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (2001)
Η γλωσσική σάτιρα στην ελληνική κωμωδία του 19ου αιώνα
Puchner Walter 1947-
Εκδόσεις Πατάκη (2001)
Η μονογραφία αυτή είναι δειγματοληπτική εκδρομή σ' ένα μέρος της δραματογραφίας του 19ου αιώνα, εκείνο που οδηγεί τελικά στους στερεότυπους κωμικούς τύπους του θεάτρου σκιών. Φτάνει σε ορισμένα αξιοπρόσεκτα συμπεράσματα, που ρίχνουν κάποιο νέο φως στην όλη πορεία του γλωσσικού ζητήματος, στην κοινωνική του διάσταση και λειτουργικότητα, στα ιδεολογικά "κατασκευάσματα" των γλωσσικών αγώνων, αλλά και σε θεατρικές συμβάσεις σχετικά με το λογιοτατισμό και τους ιδιωματικούς σκηνικούς τύπους που θα εκβάλουν τελικά στον Καραγκιόζη. Τα πορίσματα των επισημάνσεων αυτών εντάσσονται σε...
Γυναικεία δραματουργία στα χρόνια της επανάστασης
Puchner Walter 1947-
Καρδαμίτσα (2001)
Το μελέτημα αυτό, της συγκριτικής και αναλυτικής θεατρολογίας και δραματουργίας, παρουσιάζει τρεις περιπτώσεις γυναικών θεατρικών συγγραφέων στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, που συνάμα είναι και πρώιμα δείγματα γυναικείας λογοτεχνικής δραστηριότητας στη νεότερη Ελλάδα και οι γυναίκες οι πρώτες δραματογράφοι. Η Μητιώ Σακελλαρίου (1789-μετά το 1863), η Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου (1801-1832) και η Ευανθία Καϊρη (1799-μετά το 1866) είναι σχεδόν συνομήλικες, και η λογοτεχνική και δραματουργική τους δραστηριότητα πέφτει στα χρόνια του Αγώνα ή και λίγο νωρίτερα: τη...
Ο μίτος της Αριάδνης
Puchner Walter 1947-
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2001)
Ο τόμος αυτός συγκεντρώνει δέκα θεατρολογικά μελετήματα, σχεδόν όλα ανέκδοτα, από τον τελευταίο χρόνο των ερευνητικών μου αναζητήσεων και περιπλανήσεων και αφορούν, σχεδόν στο σύνολό τους, πτυχές της ελληνικής ιστορίας του θεάτρου, από το Βυζάντιο ως το Μεσοπόλεμο, με εξαίρεση το δεύτερο κεφάλαιο που έχει συγκριτική σκοπιά. Το έκτο αφορά τις ελληνικές και θεατρικές πτυχές του Μεγάλου της Βαϊμάρης, του Γκαίτε, το όγδοο ανήκει στα κεφάλαια της πρόσληψης. Δύο κεφάλαια, το πρώτο και το τρίτο, θίγουν και ζητήματα της υποκριτικής και της παράστασης.
Ανέκδοτα στιχουργήματα του θρησκευτικού θεάτρου του ΙΖ αιώνα
Ακαδημία Αθηνών (2000)
Στον τόμο αυτό εκδίδονται, για πρώτη φορά, πέντε έμμετρα δραμάτια τριών λατινοφρόνων ποιητών από τη Χίο. Τα τρία πρώτα είναι γραμμένα από τον Χιώτη κληρικό Μιχαήλ Βεστάρχη , το τέταρτο από τον Γρηγόριο Κονταράτο και το πέμπτο από το Γαβριήλ Προσοψά. Το χειρόγραφο που τα περιείχε το είχε αντιγράψει, μαζί με άλλα χιακής επίσης προέλευσεως (πεζά όμως) κείμενα, ανθολογημένα από πολυάριθμες πηγές, ο Ιωάννης Μαυροκορδάτος (αδελφός του περιώνυμου Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου, του "εξ απορρήτων της Υψηλής Πύλης). Αφού άλλαξε πολλούς κτήτορες, δημοπρατήθηκε από τον οίκο Sotheby στο Λονδ...
Η τραγέδια του Αγίου Δημητρίου
Άγνωστος
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2000)
"Η Τραγέδια του Αγίου Δημητρίου", θεατρικό έργο αγνώστου ποιητή, που παραστάθηκε στις 29 Δεκεμβρίου του 1723 στη χώρα της Νάξου, αποτελεί μέρος μιας ομάδας θρησκευτικών δραμάτων από τον χώρο του Αιγαίου πελάγους, που γράφτηκαν την εποχή της Αντιμεταρρύθμισης. Η ομάδα αυτή των δραματικών έργων αριθμητικά αντιστοιχεί στη σωζόμενη δραματολογία του Κρητικού θεάτρου και εμπλουτίζει σημαντικά τη νεοελληνική δραματολογία του 17ου και 18ου αιώνα. Η ίδια η τραγωδία για τον Άγιο Δημήτριο γράφτηκε για να παιχτεί από μαθητές και αποφοίτους του ιησουΐτικου κολεγίου της Νάξου σε μια παρ...
Είδωλα και ομοιώματα
Puchner Walter 1947-
Νεφέλη (2000)
Ο τίτλος αυτής της συναγωγής θεατρολογικών μελετημάτων σχετίζεται με το πρώτο κεφάλαιο, στο βαθμό που οι απαρχές του κουκλοθέατρου ανάγονται από τη μια στα θρησκευτικά είδωλα, από την άλλη στα παιδικά παιχνίδια. Τα είδωλα, από την άλλη στα παιδικά παιχνίδια. Τα είδωλα είναι ομοιώματα κάποιας θεότητας ή και του ανθρώπου, υλικά υποκατάστατα για ένα απροσπέλαστο, συνήθως, ον, λατρευτικό αντικείμενο ή και το παιχνίδι αφημένο στην εξουσία του κατόχου, που το κάνει ό,τι θέλει. Από μιαν άποψη τα είδωλα και ομοιώματα περικλείουν και ολόκληρο το μυστήριο του θεατρικού φαινομένου.
Η πρόσληψη της γαλλικής δραματουργίας στο νεοελληνικό θέατρο
Puchner Walter 1947-
Ελληνικά Γράμματα (1999)
Ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος ως δραματογράφος
Puchner Walter 1947-
Εκδόσεις Καστανιώτη (1997)
Το σύνολο του έργου του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου αλλά και η δράση του ως διευθυντή και σκηνοθέτη της "Νέας Σκηνής" δεν κατανοούνται στις σωστές διαστάσεις τους, χωρίς τη λεπτομερή εξέταση της δραματογραφίας του. Στη "Σταχτιά Γυναίκα" με διάφορες μάσκες, σε συμβολιστικό και νεορομαντικό decor και αρχαιοελληνική μεγαλοπρέπεια, ο Χρηστομάνος σκηνοθετεί το δικό του δράμα εμπλουτισμένο με την απέραντη συμπόνια για τη φωτεινή μορφή της αυτοκράτειρας Ελισάβετ. Στα "Τρία φιλιά" εκδικείται τη μοίρα του και ο ερωτισμός ανάγεται σε σύμβολο. Στον "Κοντορεβιθούλη" δεν πεθαίνει ο ήρωας,...