Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Περιέχονται οι θεματικές ενότητες: - Ριζοσπαστισμός και Πολικά Ρεύματα - Τα Επτανησιακά Γράμματα - Παιδεία - Η Επτανησιακή Μουσική - Η Τέχνη - Το Επτανησιακό Θέατρο - Η Ένωση στη Συλλογική Μνήμη

Ο έκτος τόμος της σειράς "Θεατρική Βιβλιοθήκη" του "Ιδρύματος Κώστα & Ελένης Ουράνη" οδηγεί τον αναγνώστη στα χρόνια της "Ελληνικής Επανάστασης του 1821" και σ' ένα δραματικό συγγραφέα και ποιητή, που υπήρξε ο ίδιος και αγωνιστής με σημαντική δράση και ηθοποιός και θιασάρχης, σε μιαν από τις πρώτες προσπάθειες συγκρότησης ενός κανονικού θεατρικού σχήματος στην "Ερμούπολη της Σύρου" αμέσως μετά τη λήξη των εχθροπραξιών, όπου ανέβαζε κυρίως δικά του θεατρικά έργα, και στα οποία, απ' ό,τι φαίνεται, πρωταγωνιστούσε, και που παρουσιάζουν, με απλό αλλά συναρπαστικό τρόπο, επεισόδ...

[...] Το έργο του Καμπανέλλη και η σημασία του είναι γνωστά - θα αναδειχθούν άλλωστε αρκούντως κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου. Για να μην προβώ σε αξιολογήσεις, περιορίζομαι στον μετρημένο χαρακτηρισμό του Καρόλου Κουν για τον Καμπανέλλη: "Ένας ανανεωτής της ελληνικής θεατρικής γραφής". Στις λίγες αυτές λέξεις νομίζω ότι κρύβεται πολύ μεγάλης σημασίας προσφορά στη νεοελληνική τέχνη και ευρύτερα στον νεοελληνικό πολιτισμό. Το γεγονός επιπλέον ότι το έργο του Καμπανέλλη αποτέλεσε και αποτελεί "καθρέφτη της συλλογικής μας συνείδησης" (Κ. Γεωργουσόπουλος), όπως το έργο άλλων με...

Ο τόμος "Μνείες και μνήμες" του Βάλτερ Πούχνερ περιλαμβάνει δέκα μελετήματα παρατεταγμένα σε χρονολογική σειρά. Ξεκινούν με μια διαχρονική ανάλυση θεατρικής ορολογίας και φτάνουν μέχρι τα πρώιμα δραματικά έργα του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Σκοπός του τόμου αυτού είναι να ερευνήσει και να δώσει απαντήσεις σε ορισμένα κρίσιμα ζητήματα της θεατρολογικής έρευνας, τόσο στη θεωρητική όσο και στην ιστορική της διάσταση. Έτσι το έργο ξεκινά με το κεφάλαιο: "Οι τύχες της θεατρικής ορολογίας της αρχαιότητας στην ελληνική παράδοση", συνεχίζει με "Ίχνη της Commedia dell' arte στο ελλ...

Ο τόμος "Σταθμίσεις και Ζυγίσματα" συγκεντρώνει δέκα θεατρολογικά μελετήματα από το τελευταίο διάστημα των επιστημονικών μου ερευνών, που συνδυάζουν θεωρητικούς προβληματισμούς και ιστορικές αναζητήσεις, αναλύσεις και αναστηλώσεις κειμένων με την παρακολούθηση ορισμένων θεματικών στην ιστορία της νεοελληνικής δραματουργίας, την εξιχνίαση των εξελίξεων ορισμένων ξεχωριστών κατηγοριών δραματικών έργων, με τα βιογραφικά υποκριτών που ζούσαν και δρούσαν κατά τον 19ο αιώνα. Συμπεριλαμβάνει συγκεκριμένα: "Θεατρολογικά quo vadis; Εικοσιτέσσερεις ερωτήσεις για την επιστήμη του θεάτ...

Θρησκεία και Θέατρο συνδέονται με μια σχέση καταγωγής. Το αρχαίο δράμα ανατέλλει μέσα από το θρησκευτικό τραγούδι του διθύραμβου, το νεότερο ευρωπαϊκό θέατρο κυοφορείται εντός της μεσαιωνικής λατρευτικής πράξης της χριστιανικής λειτουργίας. Εθνολογικές-ανθρωπολογικές μελέτες, θρησκειολογικές προσεγγίσεις καθώς και η προϊστορία του θεάτρου τεκμηριώνουν ότι δεν υπάρχει λαός σε ολόκληρο τον πλανήτη, του οποίου η λαϊκή παράδοση να μην περικλείει τελετές και δρώμενα, έναν μίμο-ιερουργό που να δραματοποιεί αυτοσχεδιαστικά ή να παίζει συνειδητά απέναντι στο θεό του ένα δράμα προορ...

Ο τόμος αυτός παρουσιάζει ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα βιβλιοκρισιών και βιβλιοπαρουσιάσεων όπως έχουν δημοσιευτεί στους πρώτους πέντε τόμους της "Παραβάσεως", του Επιστημονικού Δελτίου του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, οι οποίες δίνουν, στο σύνολό τους, μια αντιπροσωπευτιή εικόνα για τις εξελίξεις στους τομείς της ανάλυσης, ερμηνείας και εκδοτικής θεατρικών κειμένων κατά τα τελευταία δεκαπέντε περίπου χρόνια. Ο τίτλος δικαιολογείται από τη διαφορετική μεθοδολογική προσέγγιση θεατρικών κειμένων, σε αντιδιαστολή με την ποικιλία μεθόδων που χειρίζεται κα...

[...] Μια τέτοια δέσμη γραφών και σημειωμάτων, από τα τελευταία τρία χρόνια της ερευνητικής μου παραγωγής, παρουσιάζει και αυτός ο τόμος, συγκεντρώνοντας δέκα διαφορετικά μικρά και μεγαλύτερα μελετήματα, τα οποία καλύπτουν το 19ο και 20ό αιώνα και εστιάζονται, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, στο νεοελληνικό θέατρο, σε διάφορες εκφάνσεις του, στα παραστατικά δρώμενα και τις λαϊκές παραστάσεις του θεάτρου σκιών, την ιταλική όπερα, τον εκφραστικό χορό, το παιδικό θέατρο ή δραματικά έργα που προορίζονται αποκλειστικά για ανάγνωση. Μερικά από αυτά έχουν ήδη δημοσιευτεί, άλλα έχουν...

Ο τόμος αυτός συμπεριλαμβάνει μια επιλγοή 90 συνολικά βιβλιοκρισιών και βιβλιοπαρουσιάσεων για διάφορα θέματα της θεατρικής ιστοριογραφίας, όπως έχουν δημοσιευτεί (με λίγες εξαιρέσεις) στους πρώτους πέντε τόμους της "Παραβάσεως", του Επιστημονικού Δελτίου του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Όλες έχουν υποστεί εκ νέου επεξεργασία κι έχουν ενημερωθεί με την τελευταία βιβλιογραφία. Άλλωστε παρουσιάζονται σε μια λογική (θεματολογική και χρονολογική) συνέχεια, ώστε να διαφωτίσουν, στο σύνολό τους, αρκετά συστηματικά συγκεκριμένους τομείς της θεατρικής ιστορι...

Τα επιμέρους κεφάλαια ενός βιβλίου για το νεοελληνικό θέατρο περιέχουν και αντιπροσωπεύουν ολόκληρο το ταξίδι του νεοελληνικού θεάτρου από τον Χορτάτση ως τον Καμπανέλλη και συμβολίζουν ολόκληρη την πορεία της σκηνικής τέχνης στη χώρα που τη γέννησε, αν και σε χρόνους απόμακρους από το αρχαίο μεγαλείο. Αλλά αυτή η νοητή αναμέτρηση με το παρελθόν δίνει στο εγχείρημα και το σασπένς και κάνει την ενασχόληση με το νεοελληνικό πολιτισμό τόσο μοναδική μέσα στη χορεία των ευρωπαϊκών πολιτισμών. Η πορεία του θεάτρου στην Ελλάδα είναι και η μακρότερη από όλες και μία από τις δυσκολό...

Ο παρών τόμος περιλαμβάνει τις ανακοινώσεις της ΙΑ΄ επιστημονικής συνάντησης του τομέα Μεσαιωνικών και Νέων Ελληνικών Σπουδών που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2004 στη Θεσσαλονίκη και ήταν αφιερωμένη στον Ψυχάρη με την αφορμή της επετείου των 150 χρόνων από τη γέννηση και των 75 από τον θάνατό του. [...] Η εξαιρετικά συνοπτική παρουσίαση των ανακοινώσεων σε καμιά περίπτωση δεν εξαντλεί τον πλούτο και τις αποχρώσεις που περιλαμβάνει καθεμιά από αυτές. [...] (από το προλογικό σημείωμα της επιμελήτριας του τόμου) Περιέχονται οι εισηγήσεις: - Εμμανουήλ Κριαράς,...

[...] Το θέμα συνδυάζει το θέατρο με την ιατρική, τη σκηνή με το λειτούργημα, την παράσταση με τη θεραπεία. Η ιερότητα και κρισιμότητα της σχέσης γιατρού-ασθενούς έχει προκαλέσει πάντα το ενδιαφέρον των δραματουργών και, προσφέροντας μια μικρή πινακοθήκη πορτρέτων των γιατρών της νεοελληνικής δραματολογίας, όχι πάντα απαλλαγμένη από σάτιρα και καρικατούρες, ελπίζω να συμβάλω μ' ένα μικρό ψηφιδωτό στην παγκόσμια βιβλιογραφία γύρω από το θέμα αυτό. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Η θέση του Βασίλη Ζιώγα στη μεταπολεμική δραματουργία και στο θέατρο του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα είναι μοναδική. Δεν συμμετείχε σε συγγραφικά ρεύματα γύρω από τη δραματουργία του μεταπολεμικού θεατρικού έργου της πρώτης γενιάς, ούτε σε θεατρικά κυκλώματα ή κινήματα, όπως το Θέατρο Τέχνης, το οποίο είχε αναδείξει άλλους Έλληνες θεατρικούς συγγραφείς, αλλά όχι τον Βασίλη Ζιώγα. Τράβηξε τον δρόμο του μόνος του. Ξεκίνησε από κάποια μορφή σατιρικού υπερρεαλισμού σαν αντίδραση στην ζοφερή πραγματικότητα της Ελλάδας των "πέτρινων χρόνων" κι έφτασε στα Ελευσίνια Μυστήρια μιας...

Στον προκείμενο τόμο παρουσιάζονται σε φιλολογική έκδοση το αποκαταστημένο κείμενο μιας μυθολογικής και μιας φιλοσοφικής σάτιρας του ελληνικού προεπαναστατικού θεάτρου, κείμενα τα οποία είναι αξιοσήμειωτα από πολλές απόψεις, -γλωσσική, φιλολογική, υφολογική, ιδεολογική, δραματουργική και θεατρολογική-, αλλά και ως ντοκουμέντα και τεκμήρια της πολλαπλής πρόσληψης των ιδεών του Διαφωτισμού και των θετικών και αρνητικών αντιδράσεων που προκαλούσαν, έργα που είχαν σημαντική αναγνωστική επιτυχία στην εποχή τους, αλλά είναι σήμερα ολότελα ξεχασμένα, αν και δεν στερούνται κάποιας...

Στον προκείμενο τόμο παρουσιάζονται σε φιλολογική έκδοση το αποκαταστημένο κείμενο μιας μυθολογικής και μιας φιλοσοφικής σάτιρας του ελληνικού προεπαναστατικού θεάτρου, κείμενα τα οποία είναι αξιοσήμειωτα από πολλές απόψεις, -γλωσσική, φιλολογική, υφολογική, ιδεολογική, δραματουργική και θεατρολογική-, αλλά και ως ντοκουμέντα και τεκμήρια της πολλαπλής πρόσληψης των ιδεών του Διαφωτισμού και των θετικών και αρνητικών αντιδράσεων που προκαλούσαν, έργα που είχαν σημαντική αναγνωστική επιτυχία στην εποχή τους, αλλά είναι σήμερα ολότελα ξεχασμένα, αν και δεν στερούνται κάποιας...

Για τον Παύλο Μάτεσι και το έργο του δεν γράφει κανείς εύκολα. Και, κυρίως, όχι αμέσως. Χρειάζονται οι αλλεπάλληλες "επισκέψεις" και η μέθεξη όλου του είναι του αναγνώστη, όχι με την έννοια του ταυτισμού με τον ένα ή τον άλλο από τους ιδιότυπους ήρωές του ή με κάποια κατάσταση που τρομάζει ή γοητεύει, αλλά με το σύνολο του κόσμου αυτού, που δεν είναι του "κόσμου αυτού", αλλά σαν να έρχεται από κάποια προϊστορικά βάθη, να συνδέεται με την παγκόσμια μυθολογία και τα παραμύθια και να καταλήγει, με μυητικές και μυστικιστικές διαδικασίες, σε αινιγματικές πράξεις βίας και θανάτου...

Κλίμακες και διαβαθμίσεις. Ορίζουν την ποιότητα και ουσία του Είναι μας. Και αναπαράγονται αυτούσια στο θέατρο, στο βαθμό που η σκηνή αναδημιουργεί την πραγματικότητα. Πρωταγωνιστές και κομπάρσοι, ρητορικές τιράντες και ρόλοι βουβοί, βεντέτες και παραγνωρισμένοι, προσωπικές ερμηνείες, αποχρώσεις υποκριτικές, διαφοροποιήσεις και διαβαθμίσεις κάθε βράδυ, μπροστά από το πάντα διαφορετικό κοινό. Ο ηθοποιός βιώνει τις άπειρες διαθλάσεις της ύπαρξης εμπειρικά σε κάθε έργο, κάθε ρόλο, κάθε παράσταση, με σώμα, ψυχή και νου, ο σκηνοθέτης, αντίθετα, προσπαθεί να σμιλέψει έναν "κανόνα...

Το βιβλίο αυτό περιέχει συγκεντρωμένες και ξαναδουλεμένες πενήντα μία κριτικές βιβλιοπαρουσιάσεις, που καλύπτουν το χρονικό διάστημα από το 1985 ως το 1999 και διαγράφουν την πορεία της θεατρικής επιστήμης στο τέλος του 20ού αιώνα. Επιστήμες όπως η θεατρολογία, που έχουν ένα σύνθετο γνωστικό αντικείμενο, χρειάζονται, από τη φύση τους, μια ποικιλία από μεθοδολογίες και μοντέλα εξήγησης και πρέπει να είναι δύσπιστες στην απαίτηση μίας και μόνο μεθόδου που μπορεί να δώσει πραγματικές λύσεις στα προβλήματα της ανάλυσης. Τούτο ίσως είναι και το δίδαγμα για το μέλλον που προκύπτ...