Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η επιστημονική έρευνα είναι ένας διάλογος, διάλογος διπλός: ανάμεσα στον ερευνητή και το υπό εξέταση γνωστικό αντικείμενο και ανάμεσα στους ερευνητές που ανταλλάσουν τις απόψεις τους αν αυτοί δεν αντιδρούν, τότε κάθε δημοσίευμα μοιάζει με επιστολή ανεπίδοτη ή και αναπάντητη. Και τότε δεν λειτουργεί σωστά ο πνευματικός βίος. Ο τόμος αυτός συγκεντρώνει δέκα θεατρολογικά μελετήματα από το χρονικό διάστημα 2007-2010, μελετήματα που συνδυάζουν θεωρητικούς προβληματισμούς με ιστορικές αναζητήσεις, ζητήματα ορολογίας και τεκμηρίωσης με σύγχρονες εφαρμογές του θεάτρου στην εκπα...

Μετά τον Λάζαρο, τον φίλο του Ιησού με τον οποίο ασχολήθηκε στον πρώτο τόμο της θρησκευτικής λαογραφίας, στον παρόντα δεύτερο τόμο ο Βάλτερ Πούχνερ αφηγείται ιστορίες που έχουν δημιουργηθεί στη διάρκεια των αιώνων για τον Ιούδα Ισκαριώτη. Ο Ιούδας είναι μια μορφή αμφιλεγόμενη στην εκκλησιαστική παράδοση, και ιδιαίτερα μισητή στον λαϊκό πολιτισμό, αφού έχει γίνει σημείο μιας ετερόκλητης συσσώρευσης όλων των ειδών από πάθη, λάθη και κακουργήματα, ζωώδη ένστικτα κι ακράτητες ορμές, καθώς και ποικίλες εκδηλώσεις ανθρώπινης πανουργίας, ενώ έχει φορτωθεί και όλες τις αμαρτίες...

Το δέος της τελευταίας σελίδας η κατάνυξη με το τελευταίο φως η αμηχανία μετά τον εσπερινό όταν πρέπει πάλι να πάμε σπίτι και να αντικρύσουμε τα γνωστά. Τόσες σελίδες τόσων ημερών συντροφιά και τώρα σώνουν· σχεδόν προδοσία μα εσύ ήσουν που τις γέμισες και τώρα πληρωμένες φεύγουν συνήθισες στο λευκό τετράγωνο ν’ απλώσεις φαρδιά πλατιά το εγώ σου λες και είναι κρεβάτι για δύο τώρα το σπίτι ξανανοικιάζεται κι αλλού θα κυλιέται ο νούς σου και οι αισθήσεις σου και τα αισθήματα. Άς μην ήσουν τόσο βιαστικός με τις άκαιρες εξομολογήσεις σου τις άκυρες διαπιστώσεις...

Στον παρόντα τόμο δημοσιεύονται εικοσιτρείς μελέτες βελτιωμένες και αναθεωρημένες από τους συγγραφείς τους και επιμελημένες από τους επιμελητές της παρούσας έκδοσης. Η αρχική τους μορφή, μαζί με άλλες μελέτες, παρουσιάστηκαν στην Γ' Συνάντηση των Ελλήνων Πανεπιστημιακών Λαογράφων, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Κομοτηνή (2013) υπό την Αιγίδα του Προέδρου και της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης. [...] Συμμετέχουν οι: Μιχαήλ Γ. Μερακλής, Βάλτερ Πούχνερ, Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης, Μαρία...

Πώς θα μπορούσαμε να φανταστούμε τη γένεση του θεάτρου από το μαγικοθρησκευτικό δρώμενο και από την κοινωνική τελετουργία; Αυτό είναι το βασικό ερώτημα στο οποίο απαντάει η εργασία του Βάλτερ Πούχνερ για τα δρώμενα της Ελλάδας και της Βαλκανικής, παρουσιάζοντας 1668 περιπτώσεις δρωμένων στη φάση της μετάβασης από την εθιμοτυπία στη λαϊκή διασκέδαση και την απόλαυση. Ο Βάλτερ Πούχνερ θέτει ως στόχο να τεκμηριώσει με ελληνικό υλικό από τα δρώμενα και τους αγερμούς του εορτολογίου μια υποθετική εξέλιξη, που οδηγεί από μεμονωμένα συστατικά στοιχεία του θεάτρου προς τις πρώτε...

Ο παρών τόμος φιλοδοξεί να αποτελέσει έναν σύγχρονο και ενημερωμένο Οδηγό για τη διεπιστημονική μελέτη του παραμυθιού, για όσους το "ζουν" ως ερευνητές του (εκπαιδευτικοί, φοιτητές) αλλά και για το ευρύ αναγνωστικό κοινό. Με αφετηρία τη θεωρητική διατύπωση ότι κάθε είδος της λαϊκής αφήγησης αποτελεί μια ξεχωριστή οντολογική κατηγορία που μεσολαβεί μεταξύ της γλώσσας, των συμβόλων και της πραγματικότητας (κατά την έκφραση του Αμερικανού λαογράφου Dan Ben-Amos), το παραμύθι γίνεται αντικείμενο μελέτης ως προς τον πλούτο των μορφών, των επεξεργασιών και των σημασιών του στην ι...

Οι οργανωμένες μορφές του λαϊκού θεάτρου σε έναν πλούσιο πολιτισμό παραστατικών δρωμένων είναι το θέμα αυτού του τόμου. Μέσα από μια συγκριτική προσέγγιση παραδειγμάτων οι αναζητήσεις του Βάλτερ Πούχνερ κινούνται με άνεση στο παραδοσιακό κουκλοθέατρο, την ιστορία του Καραγκιόζη και τις λαϊκές παραστάσεις της Ερωφίλης και φθάνουν έως τις επτανησιακές ομιλίες, το θρησκευτικό θέατρο ως μαζικό θέαμα από τις Άλπεις ως το Αιγαίο, και το ερασιτεχνικό θέατρο της ελληνικής επαρχίας. Με το βιβλίο αυτό ολοκληρώνεται η εκδοτική σειρά για τη λαογραφία που ξεκίνησε το 2007. Ο διεθνώς...

Το παρόν βιβλίο, αφιερωμένο στο όμορφο και φιλόξενο νησί της Καρπάθου και στον συνάδελφο Μηνά Αλ. Αλεξιάδη, ομότιμο καθηγητή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Γενικό Γραμματέα της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, αποτελείται από ένα ποιητικό εγκώμιο της νήσου, δύο μελετήματα και πέντε βιβλιοκρισίες. Τα μελετήματα είναι μια δραματουργική και διαλεκτολογική ανάλυση των κωμωδίας "O Kαρπάθιος ή ο κατά φαντασίαν ερωμένος" του Σωτήρη Kουρτέση (1862) και η λαογραφική μελέτη "Ο Καρπαθιακός Τύπος και η λαϊκή στιχουργία". Μια περίπτωση της "ενδιάμεσης λογοτεχ...

Η στοχαστικότητα της ποίησης του Πούχνερ διαπνέεται από έναν λυρισμό που υπονομεύει τον κίνδυνο της διανοητικής σκλήρυνσης, και από μια διάθεση εξομολογητική πού, όπως και ο φιλοσοφικός εκλεκτικισμός της, εκφράζεται με μιαν ευρεία κλίμακα τόνων: από τον υποβλητικό ψίθυρο, τον ευάρεστο στο αυτί του ευαίσθητου αναγνώστη, ως τη μεγαλόφωνη -για τον βαρήκοο- εκμυστήρευση.

Το "Με θέα το θέατρο" συνδυάζει λεκτικά το θέαμα με τη θεωρία και το θεατή με τη θεώρηση. Το βιβλίο αυτό συνδέει διάφορα μελετήματα των τελευταίων δύο ετών της ερευνητικής μου δραστηριότητας, που έχουν "θέα" το θέατρο. Τα μελετήματα αυτά κινούνται περιφερειακά γύρω από το φαινόμενο του θεάτρου. Είναι ιστορικά και συγκριτικά, φιλοσοφικά και αναστοχαστικά, μεθοδολογικά και ιστοριογραφικά, φιλολογικά και εκδοτικά, μουσικολογικά και δραματουργικά, τεχνοτροπικά και επιστημολογικά. Θίγουν θέματα της αρχαιότητας, του Βυζαντίου και των νεωτέρων χρόνων, καλύπτουν δε την Ελλάδα αλλά...

Και το φως θα είναι όλο φως αβάστακτο ολόλευκο φως. Β. Πούχνερ

I Tης νύχτας τα τροπάρια είναι τραγούδια μυστικά, που ο ήλιος τα πνίγει στα ποτάμια του φωτός, είναι ψιθύρισμα καρδιών που μοναχές προσεύχονται στου σκοταδιού το τρυφερό της νύχτας το λιμάνι. Στης νύχτας το ναό ανάβουν τα κεράκια που φτάνουν για τους ανθρώπους όλους κι ας μην φαίνονται πάντα με γυμνόν οφθαλμό· καθένας και το άστρο του, όπως η γη που θα τον δεχτεί. Tης νύχτας τα τροπάρια είν’ απόκρυφες φωνές, εξομολογήσεις, καημοί, σαν τα νούφαρα της ψυχής που ανοίγουνε στη σιγαλιά την τρυφερή τα μάτια. Όποιος ξέρει να τα ακούσει, αυτός γνωρίζει πολλά. Σ...

Αυτός ο τόμος συγκεντρώνει δέκα μελετήματα και καλύπτει θεωρητικά και ιστορικά θέματα της ελληνικής θεατρολογίας, ενώ σε ένα σημείο ξεπερνά τα όρια της σκηνής και καταπιάνεται με φιλολογικές θεματικές της κρητικής λογοτεχνίας. Περιλαμβάνει μεθοδολογικά θέματα της ελληνικής και της ευρωπαϊκής θεατρικής ιστορίας, όπως είναι η σημασία της τοπικής θεατρικής ιστοριογραφίας, τα "σκοτεινά" χρόνια στην ιστορία του ευρωπαϊκού θεάτρου της πρώτης χιλιετίας, οι αρχές του μεσογειακού θεάτρου σκιών στη μεσαιωνική Αίγυπτο, η σύγκριση του ελληνόφωνου και του σλαβόφωνου θεάτρου στην ανατολι...

Το βιβλίο αυτό περιέχει 21 μελετήματα της Συγκριτικής Λαογραφίας της Ελλάδας, των Βαλκανίων, της Ανατολικής Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου, οι οποίες χωρίζονται σε τέσσερεις διαφορετικές ενότητες: 1) Θρησκευτικά και Μαγικά (κεφ. 1-8), 2) Εθιμικά και Παραστατικά (κεφ. 9-11), 3) Γλωσσικά και Φιλολογικά (κεφ. 12-17) και 4) Θεωρητικά και Προσωπογραφικά (κεφ. 18-21). Η πρώτη ενότητα περιέχει μελέτες για ιερές πομπές, τη λατρεία του Αγίου Γεωργίου στα ορθόδοξα Βαλκάνια, το φιλί του Ιούδα και τις μεταμορφώσεις του Χριστού στις λαϊκές παραδόσεις, τους ανθρωπόμορφους εορταστικούς...

Ο Βάλτερ Πούχνερ είναι μέτοχος της ελληνικής σκέψης στη βαθύτερη εκδοχή της. Και μάλιστα από απόφαση και επιλογή. Όχι κατά τύχη ή κατά συμβεβηκός. Για να χλευάζει έτσι με το παράδειγμά του τους γονιδιοφύλακες και τους αιματομέτρες του τόπου μας, τους αγράμματους και ανιστόρητους σωβινιστές δηλαδή, που επιμένουν στο νήπιο δόγμα τους πως "Έλληνας γεννιέσαι, δεν γίνεσαι". Ο πολυγραφότατος συγγραφέας, με τα δεκάδες βιβλία θεατρολογικού και λαογραφικού περιεχομένου, με δημοσιευμένο έργο δεκάδων χιλιάδων σελίδων, από τα ποιήματά του, από την προσωπικότερη, την πλέον μύχια και πλέ...

Η σύνταξη και δημοσίευση τιμητικών τόμων, με μελέτες μαθητών, συναδέλφων και φίλων του τιμωμένου, για ευδοκίμως υπηρετήσαντες την επιστήμη καθηγητές αποτελεί παλαιά ακαδημαϊκή παράδοση. Ακολουθώντας την παράδοση αυτή, ξεκινήσαμε την προσπάθεια της σύνταξης και έκδοσης τιμητικού τόμου για τον Ομότιμο Καθηγητή Λαογραφίας κ. Μηνά Αλ. Αλεξιάδη, ήδη από τις αρχές του 2016. Στο πρώτο κάλεσμά μας, η ανταπόκριση υπήρξε ενθουσιώδης, γεγονός που αντικατοπτρίζει την απήχηση του τιμωμένου καθηγητή στον λαογραφικό και στον επιστημονικό ευρύτερα χώρο, εντός και εκτός Ελλάδος. Είναι απολύ...

Στον κυματιμό του όλου η ευτυχία είναι απέραντη τη θάλασσα κρατάς στο στόμα και στο στήθος τον ουρανό.

... αφήνει το λαμπρό φως του ήλιου να φωτίζει το πρόσωπό του και το πνεύμα του, νιώθει ότι ανήκει στο ηλιόφωτο τοπίο, έχει τη δύναμη να το κάνει φωτεινό, όταν ο ουρανός είναι συννεφιασμένος, όταν βρέχει ή ρίχνει χαλάζι, ακόμη και όταν ο ίδιος βρίσκεται σε δωμάτιο με κλειστά παράθυρα. Παίρνει τη μια ηλιαχτίδα που έχει κάπου απομείνει, στον ουρανό ή στη σκέψη του, και την κάνει ποίημα. Η ποιητική του γραφή δεν μοιάζει με καμιά άλλη - όσο και αν ο ίδιος αναφέρεται συχνά σε άλλους ποιητές. Ζωγραφίζει σφριγηλές ανθρώπινες μορφές που μας προσκαλούν να ζήσουμε ανάμεσά τους, μιλά...